Τι ετοιμάζονται να κάνουν οι 27 της ΕΕ για το Brexit

Η Σύνοδος Κορυφής των ηγετών των 27 κρατών, χωρίς την παρουσία της Μ. Βρετανίας, αποφάσισε ομόφωνα τις κατευθυντήριες γραμμές των διαπραγματεύσεων με το μέλος της που αποφάσισε να αποχωρίσει. Επειδή καμιά φορά είναι δύσκολο για τον αναγνώστη να κατανοήσει την κοινοτική γλώσσα, θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε τα σημαντικότερα σημεία της.

Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της Ε.Ε. που εφαρμόζεται το άρθρο 50 των συνθηκών και αφορά τις διαδικασίες και το πλαίσιο που οφείλουν να ακολουθήσουν οι τέσσερεις  διαπραγματευτές της κοινοτικής πλευράς. Αλλά ξεκαθαρίζει το τοπίο και απαντά στις κατά καιρούς δηλώσεις της κ. Μέι και Βρετανών επισήμων και σχολιαστών σχετικά με τις διαπραγματεύσεις. Οι πρώτες δηλώσεις της Πρωθυπουργού ήταν συγκρατημένες,, αλλά δεν έκρυβαν την απογοήτευσή της. «Έχουμε μπροστά μας δύσκολες διαπραγματεύσεις» δήλωσε.

Από την άλλη μεριά ενισχύει το προεκλογικό της επιχείρημα με το οποίο απευθύνεται στην αντιπολίτευση, ότι δηλαδή χρειάζεται μια ισχυρή κυβέρνηση η οποία θα φέρει εις πέρας το Brexit κατά τρόπο επωφελή για την χώρα της. Και χρειάζεται ένα τέτοιο κείμενο στο μέτρο που ήδη λίγες ημέρες από την προκήρυξη των εκλογών, ο αδύναμος επικεφαλής των Εργατικών μείωσε την διαφορά του κατά έξι έως έντεκα  μονάδες , ανάλογα με την δημοσκόπηση.

Στην εισαγωγή του κειμένου -αφού περιγραφεί η επιτυχημένη πορεία της Ένωσης τα τελευταία 60 χρόνια τόσο στο ζήτημα της Ειρήνης όσο και στην ευημερία των λαών της- επισημαίνει ότι η έξοδος της Βρετανίας θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις για την Ένωση, αλλά δυσμενέστερες για την ίδια. Επίσης αναφέρει ότι «η διαπραγμάτευση θα διαφυλάξει τα συμφέροντα των πολιτών της και  των επιχειρήσεών της». Ειδικότερα λέει ότι εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες που ζουν στην Μ. Βρετανία και βρετανοί που ζουν στην Ε.Ε. θα πρέπει να αποβάλουν τη σημερινή ανασφάλεια. Δηλαδή, ως προτεραιότητα θέτει το θέμα που ταλανίζει τους υπηκόους των ευρωπαϊκών κρατών που απειλούνται από αλλαγή του καθεστώτος διαβίωσής τους και ήδη υφίστανται παρενοχλήσεις από τις βρετανικές αρχές.

Συνεχίζει, δε, με δυο σημαντικές διατυπώσεις. Η αρχή ότι»’τίποτε δεν έχει συμφωνηθεί, μέχρι ότου συμφωνηθούν όλα» και ότι «τα κράτη μέλη δεν διαπραγματεύονται χωριστά». Με αυτές τις πρόνοιες ακυρώνει την επιθυμία της Μ.Β. να διασπάσει το μέτωπο των «σκληρών», π.χ. Γερμανία, Γαλλία, και των «μαλακών», π.χ. Ουγγαρία. Ενώ απαντάει και στην θεωρία των σκληρών του Brexit για «καλάθι με κεράσια, από το οποίο η Βρετανία θα διαλέγει αυτά που θέλει». Κι έτσι ξεκαθαρίζει την ατμόσφαιρα  από σανό που πουλούσαν οι σκληροί στην διάρκεια της προ του δημοψηφίσματος εποχή.

Τέλος, ξεκαθαρίζει ότι οι διαπραγματεύσεις για μια νέα εμπορική συνθήκη μεταξύ Ε.Ε. και Μ.Β. θα αρχίσουν αφού προηγουμένως έχουν προχωρήσει ικανοποιητικά οι διαπραγματεύσεις εξόδου. Και με αυτήν την οδηγία, κόβεται ο δρόμος για παράλληλες διαπραγματεύσεις. Πολλοί Άγγλοι προειδοποιούσαν την κυβέρνησή τους ότι η νέα πραγματικότητα που θα διέπει τις εμπορικές σχέσεις των δυο μερών, θα ξεπεράσει κατά πολύ τα δυο χρόνια που προβλέπει το άρθρο 50 για την έξοδο· με αποτέλεσμα η Βρετανία όχι μόνο να βρεθεί εκτός ενιαίας αγοράς, αλλά χωρίς καμία συμφωνία. Ένας εφιάλτης για τις επιχειρήσεις που έχουν εμπορικές σχέσεις με την Ε.Ε.

Και συνεχίζει με ένα θέμα που έχει τροφοδοτήσει τον δημόσιο διάλογο στη Βρετανία: Τα χρέη. Η Σύνοδος Κορυφής διατύπωσε καθαρά ότι η Βρετανία θα πρέπει να τηρήσει τις οικονομικές της υποχρεώσεις απέναντι στην Ένωση, όχι μόνο για το παρόν, αλλά και για τις δεσμεύσεις που έχει από την συμμετοχή της στην Ένωση για το μέλλον, όπως είναι οι συντάξεις των Βρετανών υπαλλήλων, οι υποχρεώσεις που έχουν αναληφθεί από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα κλπ. Οι υποχρεώσεις αυτές φαίνεται να ξεπερνούν τα 30 δισ. ευρώ και κάθε μέρα αυξάνουν.

Ένα ειδικό κεφάλαιο αναφέρεται στα θέματα ασφάλειας και αντιμετώπισης της τρομοκρατίας, αλλά και στην νομική υπόσταση των συνόρων μεταξύ Ιρλανδίας, το καθεστώτος του Γιβραλτάρ και τη βάση της Δεκέλειας στην Κύπρο.

Τέλος, δίνεται μια κατηγορηματική απάντηση στις βλέψεις της Μ.Β. για διατήρηση στο έδαφός της των δυο κοινοτικών οργανισμών. Η απάντηση είναι κατηγορηματικά αρνητική. Η Ε.Ε. καλεί την Επιτροπή να ενεργήσει το ταχύτερο δυνατόν για την προεργασία  της μεταφοράς τους σε κοινοτικό έδαφος.

Σε σχέση με θέματα που αφορούν τις επιχειρήσεις και το εμπόριο, οι βασικές κατευθύνσεις είναι οι ακόλουθες:

• Ειδική μέριμνα θα πρέπει να ληφθεί για όσες επιχειρήσεις των δυο μερών έχουν συνάψει διμερείς συμφωνίες και χρηματοδοτούνται από κοινοτικά προγράμματα. Απαιτείται μια προσεκτική προσέγγιση για να υπάρξει ομαλή προσαρμογή στη νέα κατάσταση.
• Η επιθυμία της Μ.Β. για έξοδο από της Ε.Ε. αλλά για ισχυρούς δεσμούς με την εσωτερική ενιαία αγορά και το εμπόριο είναι καλοδεχούμενη, αλλά η συμφωνία θα ολοκληρωθεί μετά την έξοδο από της εσωτερική αγορά.
• Εφίσταται η προσοχή στην αποφυγή εκ μέρους της Μ.Β. μέτρων αντίθετων του υγιούς ανταγωνισμού τα οποία θα προκαλούσαν δυσμενείς επιπτώσεις στην οικονομία της Ε.Ε.
• Επίσης, καλούνται οι επιχειρήσεις να προσαρμόσουν τις επιχειρηματικές τους προβλέψεις με βάση τις αρχές που αποφασίστηκαν.
• Αποκλείει την δυνατότητα ειδικών προβλέψεων κατά κλάδο, θεωρώντας την κοινή αγορά ως ενιαίο σύνολο. Με άλλα λόγια η επιθυμία της Μ.Β. για ειδική μεταχείριση του κλάδου της αυτοκινητοβιομηχανίας, που είναι επιθυμία και της Ιαπωνίας (NISSAN) , αποκλείεται.
• Παράλληλα διατυπώνει, ότι δεν είναι δυνατόν η Μ.Β. να έχει τα ίδια δικαιώματα με τα κράτη μέλη στην πρόσβασή της στην εσωτερική αγορά.

Το κείμενο τελειώνει με μια παράξενη οδηγία γενικής φύσεως, η οποία εφιστά την προσοχή της Ε.Ε. στην επίπτωση που μπορούν να έχουν αποφάσεις στην οικονομική σταθερότητα της Ένωσης. Μάλλον απευθύνεται στα κράτη μέλη που επιθυμούν να προσελκύσουν στο έδαφος τους επιχειρήσεις που θα μετακομίσουν στην Ευρώπη.

Η πρόθεση των κρατών όπως η Γερμανία, η Πολωνία, η Γαλλία κ.α. δεν θα πρέπει να γίνει με τρόπο ανταγωνιστικό. Μόνο από τον χρηματοοικονομικό τομέα 1,2 τρισ. προβλέπεται να περάσουν στην Ένωση. Αυτό το ποσό αν προσελκυσθεί με χαριστικά προνόμια, χωρίς να τηρούνται κατά γράμμα οι πρόνοιες που ισχύουν από την Τραπεζική Ένωση, μπορούν να προκαλέσουν συστημικό κίνδυνο για την Ε.Ε.

Είναι προφανές, ότι μια τέτοια απόφαση δείχνει την αποφασιστικότητα  της Ε.Ε. να κάνει δύσκολη την ζωή της Μ.Β. , αλλά και να δώσει και μια γεύση σε άλλες χώρες που ίσως αποφασίσουν την έξοδο.

Μια άλλη πρόνοια αναφέρεται στην υπόδειξη μη συμμετοχής της Μ.Β. στις εργασίες των 27 για την εφαρμογή της Λευκής Βίβλου. Είναι προφανές ότι μετά την ολοκλήρωση του εκλογικού κύκλου, η Ε.Ε. θα κινηθεί ταχύτατα για την ολοκλήρωση της ΟΝΕ και συνοδευτικών πολιτικών που τώρα ξεδιπλώνονται. Όπως η κοινωνική πολιτική, που πριν λίγες ημέρες δημοσιεύτηκε από την Επιτροπή.

Τελικά είναι πια φανερό ότι οι νικητές του Brexit ήταν εντελώς απροετοίμαστοι. Δεν είχαν ιδέα για τι πράγμα μιλούσαν με πάθος στους ψηφοφόρους, κι έλεγαν ψέματα στηριζόμενοι μόνο στην ιδεοληψία τους και από κάποιους κύκλους οικονομικούς. Αυτά τα ζήσαμε πρόσφατα στην Ελλάδα. Ίσως να έπρεπε να είχαν διδαχτεί από την περίπτωσή μας.

Και ένα άλλο πολύ σημαντικό συμπέρασμα: Οι 27 για διαφορετικούς λόγους μένουν προσηλωμένοι στην διασφάλιση των συμφερόντων τους. Και αυτά είναι άρρηκτα δεμένα με την συμμετοχή τους στην Ε.Ε. και στο  ενιαίο νόμισμα.

‘Ύστερα από όλα αυτά, υποθέτουμε ότι η κ. Μέι προσγειώθηκε έστω και ανώμαλα στον δικό μας Γαλαξία. Και σε αυτόν τον Γαλαξία οι εξελίξεις ωθούν την κ. Μέι σε «σκληρό» Brexit, όπως φοβάται  ο  Τόνυ Μπλέρ και το σύνολο σχεδόν των Αγγλικών επιχειρήσεων.