Τί πρέπει να κάνει η Ελλάδα για να πετύχει και να διατηρήσει την «καθαρή έξοδο»

Την έκθεσή της για την Ελλάδα έδωσε την Δευτέρα στη δημοσιότητα η Deutsche Bank, εξετάζοντας τόσο τις προϋποθέσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε «καθαρή» έξοδο από το πρόγραμμα επιτήρησης, όσο και τα βήματα που θα πρέπει η ελληνική κυβέρνηση να κάνει προκειμένου να καταφέρει να μείνει εκτός μνημονίων.

Σύμφωνα με τη γερμανική τράπεζα είναι πιθανή μία «συνεργατική» (co-operative) έξοδος της Ελλάδας από το πρόγραμμα του ESM τον Αύγουστο του 2018, αφού για πρώτη φορά μετά από καιρό υπάρχει σύμπνοια απόψεων μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των δανειστών. Η τράπεζα εκτιμά πως αυτό είναι και το βασικό σενάριο που θα ακολουθηθεί, εκτός απροόπτου, και επισημαίνει πως πιθανώς να υπάρξει ένας νέος, περιορισμένος ρόλος για το ΔΝΤ, μια περιορισμένη και με όρους  ελάφρυνση χρέους, καθώς και μία νέα, λιγότερο «επιθετική» δημοσιονομική πολιτική.

«Τα γενικά μας συμπεράσματα είναι θετικά», σημειώνει η γερμανική τράπεζα, προσθέτοντας: «Υποστηρίζουμε ότι, για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό, τα πολιτικά κίνητρα μεταξύ της Ελλάδας και των Ευρωπαίων πιστωτών της είναι αρκετά καλά ευθυγραμμισμένα. Αυτό κάνει μία επιτυχή έξοδο της Ελλάδας τον Αύγουστο του 2018 βασικό μας σενάριο».

Στην έκθεση αναφέρεται ακόμη πως η ελληνική κυβέρνηση και οι Ευρωπαίοι πιστωτές διαθέτουν ισχυρό κίνητρο να παρουσιάσουν ένα «success story» του χρόνου. Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας θέλει σίγουρα πριν από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2019 να βρίσκεται σε θέση να ισχυριστεί πως η χώρα επιτέλους «απελευθερώθηκε» από την πολιτική της τρόικας και επανακτά τον έλεγχο της μοίρας της. Τονίζεται ακόμη πως στην Ευρώπη δεν υπάρχει διάθεση για ένα ακόμα πρόγραμμα που θα απαιτεί περισσότερα χρήματα και κοινοβουλευτικές εγκρίσεις.

Η έκθεση της Deutsche Bank αναφέρει πάντως πως μία επιτυχής έξοδος από το μνημονιακό πρόγραμμα μπορεί να οδηγήσει στην απόφαση για κήρυξη πρόωρων εκλογών προς το τέλος του 2018, αφού οι μνημονιακές υποχρεώσεις περιλαμβάνουν νέα μέτρα για το 2019, όπως π.χ. την περαιτέρω περικοπή συντάξεων. Σύμφωνα με τους Γερμανούς αναλυτές, μία τέτοια κίνηση από τον Αλέξη Τσίπρα μπορεί να αποτελεί και την καλύτερη ευκαιρία για την παραμονή του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία, αφού το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας προηγείται σημαντικά στις δημοσκοπήσεις.

Η Deutsche Bank προχωρά παρακάτω στην ανάλυση των τριών, όπως εκτιμά, σημαντικών προϋποθέσεων που θα κρίνουν εάν η Ελλάδα θα καταφέρει να διατηρήσει την έξοδό της από το πρόγραμμα επιτήρησης μετά το πέρας του επόμενου έτους.

1. Η χώρα θα πρέπει να αποφύγει οποιαδήποτε οπισθοδρόμηση στις δημοσιονομικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Όσο η Ελλάδα παραμένει εντός τροχιάς, οι Ευρωπαίοι πιθανότατα θα είναι πρόθυμοι να προσφέρουν μια περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους με ευνοϊκούς όρους, ακόμα και αν αυτή καθυστερήσει για αργότερα. Οι αγορές, με τη σειρά τους, θα συνεχίσουν να παρέχουν μερική χρηματοδότηση στην Ελλάδα.

2. Η ομαλοποίηση του τραπεζικού συστήματος. Οι νέες διοικήσεις των τραπεζικών ιδρυμάτων θα πρέπει να προχωρήσουν στη σταδιακή μείωση του αποθέματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων και η ΤτΕ να αποφασίσει περαιτέρω χαλάρωση των capital controls, ώστε να μπορέσει να ομαλοποιηθεί μερικώς ο πιστωτικός πολλαπλασιαστής της ελληνικής οικονομίας.

3. Πολιτική σταθερότητα. Η τράπεζα εκτιμά πως είναι κρίσιμη για την ανάκαμψη στην καταναλωτική και επιχειρηματική εμπιστοσύνη, που ακόμα δεν έχει επιστρέψει σε προ κρίσης επίπεδα. Προτείνει ακόμη την υιοθέτηση ενός λιγότερο συγκρουσιακού πολιτικού λόγου, αφού ενδέχεται μετά τις μεθεπόμενες εκλογές η χώρα να διαθέτει μία πιο πολυκομματική βουλή, λόγω και της νομοθέτησης του αναλογικού εκλογικού συστήματος.

Εν κατακλείδι, η εκτίμηση της γερμανικής τράπεζας είναι πως οι προοπτικές της χώρας για το 2018 είναι θετικές, ωστόσο παραμένει ένας μακρύς και δύσκολος δρόμος προς την επιστροφή στην κανονικότητα.

Τονίζεται, τέλος, πως ασχέτως των διακανονισμών που θα γίνουν για μετά το τέλος του προγράμματος, οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας για τα επόμενα έτη είναι δραματικά χαμηλότερες απ’ ό,τι ήταν στο παρελθόν και καθιστούν ευκολότερη τη δημιουργία ενός «μαξιλαριού» ρευστότητας.

«Δεδομένων των πολύ χαμηλών χρηματοδοτικών αναγκών της Ελλάδας τα επόμενα χρόνια, η δημιουργία ενός χρηματοδοτικού διχτυού ασφαλείας μετά τη λήξη του προγράμματος έχει μικρή σημασία, κατά την άποψή μας», σημειώνει η έκθεση, προσθέτοντας: «Αυτό που είναι σημαντικό είναι να συμφωνήσουν η Ελλάδα και οι Ευρωπαίοι σε ένα κοινό πλαίσιο για τη διαχείριση της εξόδου και μία “συνεργατική” σχέση μετά το πρόγραμμα». Η εξεύρεση ισορροπίας μέσα από ένα συνδυασμό συμβιβασμών, θα επέτρεπε και στην Ελλάδα και την Ευρώπη να κηρύξουν «επιτυχία», σημειώνεται.