Τι προκαλεί την πτώση στις τιμές του πετρελαίου

του Μάικ Σκοτ

Το 2013, η τιμή αναφοράς αργού πετρελαίου West Texas Intermediate ήταν περίπου στα 110 δολάρια. Από τα μέσα του περασμένου έτους μειώθηκε απότομα, και μόνο αυτόν τον μήνα έχει πέσει κατά 17%. Την περασμένη Τρίτη, έπεσε κάτω από τα 34 δολάρια το βαρέλι για πρώτη φορά από το 2009, προτού ανέβει ελάχιστα στα 36 δολάρια.

Η πτώση στις τιμές του πετρελαίου έχει προκαλέσει έκπληξη στην Wall Street. Τον περασμένο Μάρτιο, οι αναλυτές ανέμεναν ότι οι τιμές θα ξεπερνούσαν τα 50 δολάρια το τέταρτο τρίμηνο του έτους. Πλέον, οι εκτιμήσεις τους κινούνται χαμηλότερα.

Τι έχει προκαλέσει αυτή την πτώση στις τιμές, και γιατί μπορεί η κατάσταση να παραμείνει ως έχει;

Στην τελευταία του συνάντηση στη Βιέννη στις αρχές Δεκεμβρίου, ο ΟΠΕΚ αποφάσισε να διατηρήσει την παραγωγή πετρελαίου στα τρέχοντα επίπεδα παρά την πρόσφατη πτώση στις τιμές. Όμως, οι διαφωνίες που προέκυψαν στο παρασκήνιο αυτής της απόφασης προκάλεσαν έκπληξη ακόμα και σε έμπειρους παρατηρητές. Φαίνεται ότι πλέον δεν υπάρχει καμία πειθαρχία στην προσφορά, σε μια στιγμή που η παγκόσμια ζήτηση, ιδιαίτερα από την Κίνα, φαίνεται να μειώνεται.

Η προσφορά συνεχίζει να αυξάνεται παρόλο που η ζήτηση μειώνεται επειδή, αν και όλοι οι παραγωγοί θα επωφελούνταν από μια υψηλότερη τιμή, κανένας δεν είναι διατεθειμένος να μειώσει την παραγωγή ώστε να επιτευχθεί αυτή η αύξηση της τιμής. Η Σαουδική Αραβία, ειδικότερα, φοβάται ότι θα χάσει μερίδιο αγοράς αν προβεί σε μείωση παραγωγής.

Ένα μεγάλο μέρος της αύξησης στην προσφορά έχει προέλθει από τις ΗΠΑ, όπου οι υψηλές τιμές κατέστησαν κερδοφόρα την παραγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου και φυσικού αερίου. Μεταξύ του 2009 και του 2014, η παγκόσμια προσφορά αργού πετρελαίου αυξήθηκε κατά 5 εκατομμύρια βαρέλια περίπου, ημερησίως, εκ των οποίων τα 3,3 εκατομμύρια βαρέλια προήλθαν από τις ΗΠΑ.

Πλέον, φαίνεται ότι η παραγωγή πετρελαίου στις ΗΠΑ θα υποχωρήσει κατά το δεύτερο μισό του 2016, εξέλιξη η οποία όμως θα αντισταθμιστεί από ενδεχόμενη επιστροφή του Ιράν στις διεθνείς αγορές.

Εντωμεταξύ, η ζήτηση δεν αυξάνεται παρόλο που οι τιμές βρίσκονται τόσο χαμηλά. Η παγκόσμια οικονομία δεν περνάει και την καλύτερη φάση της. Η ανάπτυξη στην Ευρώπη παραμένει αναιμική ενώ η κινεζική οικονομία παρουσιάζει ακόμα μεγαλύτερη επιβράδυνση, επηρεάζοντας άλλες οικονομίες που βασίζονται στη ζήτηση από την Κίνα, όπως η Αυστραλία και η Βραζιλία.

Παράλληλα, ο ήπιος χειμώνας στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη έχει πιέσει προς τα κάτω τη ζήτηση για πετρέλαιο θέρμανσης.

Η αύξηση των τιμών του πετρελαίου δεν προβλέπεται να λάβει χώρα σύντομα. Σύμφωνα με τη Citigroup, η τιμή WTI του αργού πετρελαίου θα πρέπει να πέσει στα 20 δολάρια για να υπάρξει πραγματική επίδραση στην παραγωγή. Και η επιστροφή του Ιράν στην αγορά θα μπορούσε να προσθέσει 1 εκατομμύριο βαρέλια πετρελαίου ημερησίως, μειώνοντας τις τιμές κατά 10 δολάρια επιπλέον.

Διαβάστε ακόμα: Στα επίπεδα του 2004 επέστρεψε η τιμή του πετρελαίου μπρεντ