Τι συμβαίνει με τα media;
Πώς η συζήτηση για την επιβολή ενός «τεχνολογικού φόρου» συνδέεται με την πορεία των ΜΜΕ στην Ευρώπη.
Μετράμε πλέον περισσότερο από δέκα χρόνια από τότε που τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης ήρθαν αντιμέτωπα με τη ψηφιακή αλλαγή και τα νέα μέσα, τα οποία δίνουν τη δυνατότητα άμεσης και κυρίως δωρεάν ενημέρωσης. Οι ειδήσεις απ’ όλο τον κόσμο ήταν κυριολεκτικά ένα «κλικ» μακριά και η ενημέρωση άλλαξε για πάντα.
Σήμερα, παραδοσιακά και ψηφιακά MME έχουν να προσπεράσουν ένα ακόμα εμπόδιο. Τα τελευταία εικοσιτετράωρα έχουμε ένα «τσουνάμι» απολύσεων, που κάνει το τοπίο των online media πιο θολό. Μόνο τις προηγούμενες μέρες χάθηκαν περισσότερες από 1.000 θέσεις εργασίας, έπειτα από περικοπές που ανακοίνωσαν μεγάλα μέσα παγκοσμίως όπως BuzzFeed, HuffPost και Gannett – δημιουργώντας ένα ερώτημα: είναι αυτό το τέλος των media όπως τα ξέραμε;
Το BuzzFeed, μια απ’ τις μεγαλύτερες εταιρίες media στον κόσμο που «εκμεταλλεύτηκε» σωστά την τάση προς τα social media, δημοσιεύοντας απευθείας εκεί περιεχόμενο, ανακοίνωσε την περασμένη Τετάρτη ότι θα απολύσει το 15% του εργατικού δυναμικού της – πάνω από 200 άτομα, σε ένα δεύτερο «κύμα» απολύσεων. Η διοίκηση προχώρησε στη σκληρή αυτή απόφαση, που άφησε δημοσιογράφους έπειτα από επτά χρόνια στον «αέρα», σε μια προσπάθεια να επιβιώσει στο νέο ψηφιακό αυτό τοπίο, όπως ανέφερε και σε δήλωση του ο συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Jonah Peretti, στοχεύοντας σε ένα περιεχόμενο που θα φέρει πίσω πολλαπλά κέρδη. Να σημειωθεί, πώς στον απόηχο των ειδήσεων αυτών, δεν έλειψαν οι φήμες για αγορά ή συγχώνευση της εταιρείας.
Η ανακοίνωση αυτή ακολούθησε την απόφαση της Verizon να μειώσει το 7% του προσωπικού της, περίπου 800 θέσεις εργασίας, από τα μεγαλύτερα μέσα του Ομίλου όπως η HuffPost, το AOL και το Yahoo News. Κίνηση που θα είναι η «αρχή για ένα καλύτερο μέλλον με περισσότερα περιθώρια ανάπτυξης», όπως ανέφερε ο εκπρόσωπος Τύπου του Ομίλου.
Την ίδια στιγμή η εταιρεία media και εκδόσεων, Gannett, προχώρησε στην κατάργηση περισσότερων από 400 θέσεις εργασίας, δημιουργώντας ταραχή στις συνεργαζόμενες εταιρείες.
Ο λόγος είναι τα μειωμένα έσοδα από διαφημίσεις, καθώς Google και Facebook ελέγχουν την online διαφημιστική αγορά, αφήνοντας ελάχιστα περιθώρια για άλλους παίχτες, αφού από κοινού κατέχουν το 57% της παγκόσμιας αγοράς. Παρότι η παγκόσμια αγορά ψηφιακής διαφήμισης αυξήθηκε κατά 21% στα 88 δισεκατομμύρια δολάρια το 2017, σύμφωνα με την έκθεση της IAB Internet Advertising Revenue Report, Facebook και Google αντιπροσωπεύουν το 90% αυτής της ανάπτυξης αυτής.
Σε μια περίοδο όπου τα μέσα πασχίζουν για ένα μικρό μερίδιο απ’ την διαφημιστική αυτή πίτα, ερχόμενα συχνά αντιμέτωπα με υψηλή φορολογία, μήπως θα έπρεπε να φορολογηθούν Facebook και Google στην πηγή των εσόδων τους; Δεν είναι λίγες οι χώρες που εναντιώνονται πλέον στo μοντέλο φορολόγησης των τεχνολογικών γιγάντων.
Για παράδειγμα απ’ τα τα 16 εκ. λίρες συνολικού φόρου που κλήθηκε να πληρώσει το Facebook στο Ηνωμένο Βασίλειο την περασμένη χρονιά, τελικά απέδωσε μόλις τα μισά αυτών. Αυτός είναι και ο λόγος που χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία πιέζουν για την καθιέρωση ενός κοινοτικού φόρου 3% στις τεχνολογικές εταιρείες, προσπαθώντας να βάλουν ένα τέλος στην πληρωμή φόρων σε χώρες με χαμηλότερο φορολογικό συντελεστή.
Σε μια προσπάθεια να φορολογούνται οι εταιρείες αυτές εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης πιο αποτελεσματικά στο μέλλον.
Όπως είναι αναμενόμενο, η πρόταση αυτή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για κοινούς κανόνες για τη φορολογία αυτών των εταιρειών, βάσει κοινής βάσης αξιολόγησης, επέφερε ένα «σχίσμα» και μεταξύ των χωρών, καθώς χώρες όπως η Ιρλανδία – «σπίτι» των εταιρειών αυτών – έφεραν αντιρρήσεις.
Όπως και να ‘χει, η επιβολή ενός «τεχνολογικού φόρου» είναι το θέμα συζήτησης σε οικονομικά, πολιτικά και τεχνολογικά πηγαδάκια και μένει να δούμε πώς θα αποτραπεί η συγκέντρωση πλούτου σε λίγα μόνο χέρια…
* Η Τέτα Καραμπίνη είναι BD & Academic Affairs Manager στο ReGeneration
