Timur Turlov: «Η επόμενη κρίση θα είναι πληθωριστική»
Η χρηματιστηριακή αξία των εισηγμένων εταιρειών στον S&P 500 έχει ξεπεράσει το όριο των 50 τρις δολαρίων, αντιπροσωπεύοντας το 45% του παγκόσμιου ΑΕΠ, όταν πριν από μια 15ετία βρισκόταν κοντά στο 11%. Ένα εξίσου εντυπωσιακό στοιχείο που πρέπει να λάβουμε υπόψη είναι το γεγονός ότι, από το 2009, ο S&P 500 έχει απόδοση 447% και ο NASDAQ 786% αντίστοιχα. Είναι άραγε ρεαλιστικό το σενάριο μιας επικείμενης «φούσκας» που υποστηρίζουν αρκετοί αναλυτές, στηριζόμενοι στο επιχείρημα ότι η οικονομία κάνει κύκλους, ή μήπως το ράλι θα συνεχιστεί;
Η απάντηση σύμφωνα με τον Ιδρυτή και CEO της Freedom Holding, Timur Turlov, κρύβεται στον πληθωρισμό. Όπως εξηγεί στο Fortune Greece, όλο αυτό το χρονικό διάστημα άνοδος δεν σημειώθηκε μόνο σε επίπεδο χρηματιστηριακής κεφαλαιοποίησης, αλλά και σε επίπεδο όγκου των χρημάτων, διαθέσιμων προς κυκλοφορία.
«Αμέσως μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, σχεδόν διπλασιάστηκε. Και αυτή είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε, καθώς η χρηματιστηριακή αγορά είναι απλώς ένας δείκτης της υπερβολικής προσφοράς χρήματος αυτή τη στιγμή. Κατά την άποψή μου, δεν μπορούμε να περιμένουμε μια βαθιά διόρθωση στην αγορά εάν έχουμε τόσα πολλά ελεύθερα μετρητά».
Εστιάζοντας στο πώς είναι μοιρασμένη η χρηματιστηριακή “πίτα”, τονίζει ότι υπάρχει μια υπερσυγκέντρωση πλούτου, καθώς οι μεγάλοι γιγαντώνονται σε μέγεθος και αξία και οι μικροί χάνουν σταδιακά τη δυναμική τους. «Ο τρόπος που αναπτύσσεται το Χρηματιστήριο, ουσιαστικά δείχνει ότι στην πράξη οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις βγάζουν όλο και λιγότερα κέρδη και οι μεγάλες εταιρείες όλο και περισσότερα».
Υπενθυμίζει πως η οικονομική ύφεση και η διόρθωση των τιμών των μετοχών συμβαίνει όταν υπάρχει έλλειψη μετρητών. Ωστόσο, οι κεντρικές τράπεζες τύπωσαν αφειδώς χρήμα προκειμένου να είναι σε θέση να χρηματοδοτήσουν τις δαπάνες της υγειονομικής κρίσης και να μην εκτροχιαστεί η παγκόσμια οικονομία.
«Η επόμενη κρίση θα είναι πληθωριστική. Αν έχουμε υψηλό πληθωρισμό για περισσότερο καιρό, αυτό θα εξισορροπήσει τη χρηματιστηριακή αγορά ως ποσοστό του ΑΕΠ, επειδή το ίδιο το ΑΕΠ μπορεί να αυξηθεί πολύ γρήγορα. Η πραγματική αξία προσαρμοσμένη στον πληθωρισμό, αυτό θα ήταν ένα ερώτημα. Θα πρέπει επίσης να συνυπολογίσουμε το δημογραφικό ζήτημα που έχουμε μπροστά μας, αλλά και τον βαθμό παραγωγικότητας» λέει χαρακτηριστικά.
Προσθέτει πως όταν ένα πολύ μικρό ποσοστό εταιρειών ηγείται της παραγωγής της πλειονότητας των παρεχόμενων αγαθών-υπηρεσιών, εξηγεί γιατί έχουμε μεγαλύτερη κεφαλαιοποίηση της αγοράς ως ποσοστό του ΑΕΠ, επειδή τα κέρδη συγκεντρώνονται.
«Το πρόβλημα δεν θεωρώ ότι έγκειται αποκλειστικά στη συγκέντρωση της αγοράς. Έχει να κάνει και με τη συγκέντρωση εταιρικών κερδών που βρίσκεται πίσω από όλα αυτά. Δεν είναι τυχαίο που τα περισσότερα χρήματα τα έχει στα χέρια της η πρώτη δεκάδα εταιρειών».
Σε συζητήσεις για την απόκτηση τραπεζικής άδειας στην Ε.Ε.
Αναφερόμενος στα επόμενα επαγγελματικά του βήματα, ο κ. Turlov αποκαλύπτει πως βρίσκεται σε συζητήσεις προκειμένου να αποκτήσει τραπεζική άδεια, η οποία θα του επιτρέψει να λανσάρει και στην Ευρώπη την αντίστοιχη πλατφόρμα, που λειτουργεί με επιτυχία στο Καζακστάν, και συνδυάζει brokerage, επενδυτικές υπηρεσίες και συναλλαγές τίτλων με τραπεζικά προιόντα (δάνεια, κάρτες), ψηφιακά ασφαλιστικά προϊόντα (π.χ. ασφάλειες αυτοκινήτου), τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες (κινητά τηλέφωνα), αλλά και digital υπηρεσίες λιανικής e -commerce (για αγορά αεροπορικών εισιτηρίων και κάθε είδους ticket booking).
Υπενθυμίζεται πως μέσα σε μια δεκαετία η Freedom Holding Corp., κατάφερε να μπει στον NASDAQ, αλλά και να 8πλασιάσει σε μια 5ετία την κεφαλαιοποίησή της, η οποία σήμερα ξεπερνά στα 8 δις δολάρια. Η τραπεζική άδεια πάνω στην οποία εστιάζει, θα οδηγήσει σε δεύρυνση του χαρτοφυλακίου των παρεχόμενων υπηρεσιών, με την Ελλάδα και την Κύπρο να παίζουν καταλυτικό ρόλο.
«Ελπίζω ότι τα επόμενα δύο χρόνια θα αποκτήσουμε την τραπεζική άδεια. Η ελληνική αγορά συγκαταλέγεται στις δυνατές αγορές μας και σίγουρα θα έχει προτεραιότητα. Στα σχέδιά μας είναι η εξαγορά μιας μικρής ευρωπαϊκής τράπεζας, η οποία έχει χτίσει την υποδομή, διαθέτει την σχετική άδεια και μπορεί εύκολα να μετασχηματιστεί σε ψηφιακό τραπεζικό βραχίονα της Freedom24 στην Ευρωπαϊκή Ένωση».
Άλλωστε το knowhow υπάρχει, αφού στο Καζακστάν η Freedom αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη ψηφιακή τράπεζα και το μεγαλύτερο πρακτορείο πωλήσεων αεροπορικών εισιτηρίων, καθώς για τους πελάτες είναι πολύ βολικό να αγοράζουν αεροπορικά εισιτήρια μέσα από το τραπεζικό τους app. «Απλώς ανοίγουν ένα mini app που βρίσκεται μέσα στο super app και δεν χρειάζεται να συμπληρώσουν όνομα ή άλλα στοιχεία ταυτότητας, ούτε καν στοιχεία πιστωτικής κάρτας» υπογραμμίζει ο κ. Turlov.
Την ίδια στιγμή στο στόχαστρο μπαίνει και ο κλάδος των τηλεπικοινωνιών στην Ελλάδα. «Προτεραιότητά μας είναι να ξεκινήσουμε με την τραπεζική άδεια και μια άδεια ασφαλιστικών υπηρεσιών και στη συνέχεια να συνεργαστούμε ή να αποκτήσουμε κάποιες start up επιχειρήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου. Τότε, ίσως να προχωρήσουμε σε κάποια συνεργασία στην αγορά τηλεπικοινωνιών για παράδειγμα, ή ακόμα και σε κάποιες εξαγορές. Εάν βρούμε έναν αξιόλογο επαγγελματία εταίρο, θα προτιμήσουμε να συνεργαστούμε μαζί του παρά να προχωρήσουμε σε εξαγΚαζορά. Στην περίπτωση που δεν βρούμε τους κατάλληλους συνεργάτες, τότε σκεφτόμαστε πώς να διαχειριστούμε μόνοι μας μια δραστηριότητα».
Η ελληνική αγορά εμφανίζει μεγάλη προοπτική
Τον ρωτώ πώς βλέπει την ελληνική αγορά και αν είναι ικανοποιημένος από τις, μέχρι στιγμής, επιδόσεις της Freedom Finance.
«Αυτή τη στιγμή, η ελληνική αγορά είναι η πιο ισχυρή αγορά της Freedom στην Ευρώπη και είμαστε πολύ χαρούμενοι για την ταχεία ανάπτυξη που έχουμε σημειώσει σε σύντομο χρονικό διάστημα. Στη χώρα σας έχουμε ένα από τα πιο αποδοτικά γραφεία μας και βλέπουμε μεγάλη δυναμική επέκτασης των δραστηριοτήτων μας. Το 2024 συγκριτικά με το 2023 διπλασιάστηκαν τα έσοδα, αλλά και ο αριθμός των χρηστών που ξεπερνά τις 75.000».
Όσο για το προφίλ του Έλληνα χρήστη, υπογραμμίζει ότι σε σχέση με τους υπόλοιπους Ευρωπαϊους, το 50% του portfolio που διατηρεί αφορά σε τοποθετήσεις σε local equities.
Τώρα ως προς το πώς έχουν επηρεάσει οι γεωπολιτικές εξελίξεις την επενδυτική ψυχολογία, ο κ. Turlov παραδέχεται πως το κλίμα αβεβαιότητας που επικρατεί για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας, ευνοεί επιχειρήσεις, όπως η δική του.
«Οι άνθρωποι αισθάνονται ότι τα κλασσικά τραπεζικά προϊόντα δεν μπορουν να καλύψουν τις ανάγκες τους. Είχαν μάθει, σε δύσκολους καιρούς να είναι ικανοποιημένοι με μηδενικά επιτόκια στις καταθέσεις, όμως αυτό δεν ισχύει πια όταν έχεις τόσο υψηλό πληθωρισμό. Καταλαβαίνουν ότι πρέπει να κάνουν κάτι, διαφορετικά θα χάσουν τις οικονομίες τους».
Το «φλέρτ» με το αεροδρόμιο του Καζακστάν
Σχολιάζοντας την απόκτηση μετοχών στο αεροδρόμιο της Καραγκάντα του Καζακστάν, κίνηση την οποία αποκαλεί στρατηγικής σημασίας, υπογραμμίζει πως το συγκριτικό πλεονέκτημα του εθνικού αερολιμένα είναι οι υπηρεσίες cargo. «Κατά τη γνώμη μας, η αγορά μετοχών του αεροδρομίου ήταν απαραίτητη για να αποκτήσουμε σημαντική θέση στο ηλεκτρονικό εμπόριο του Καζακστάν. Στην πραγματικότητα, έχουμε ήδη μεγάλο μερίδιο αγοράς στα ηλεκτρονικά είδη ευρείας κατανάλωσης και στα είδη παντοπωλείου. Εισάγουμε πολλά αγαθά στη χώρα, για να στηρίξουμε το ηλεκτρονικό μας εμπόριο. Για να σιγουρευτούμε ότι θα έχουμε εύκολη πρόσβαση στα αγαθά, θα πρέπει να μπορούμε να ελέγχουμε ένα μέρος της υποδομής. Στην περίπτωση της Ευρώπης, ειδικά αν έχουμε κάποιον επαγγελματία ομόλογό μας είναι εύκολο να διαπραγματευτούμε. Στο Καζακστάν, μερικές φορές δεν έχουμε ομολόγους να διαπραγματευτούμε, όποτε το να έχουμε πρόσβαση στον έλεγχο της υποδομής είναι αναγκαίο για να δουλέψει σωστά το οικοσύστημα», καταλήγει.
Να σημειωθεί ότι η συνάντηση του μεγιστάνα με τους έλληνες δημοσιογράφους έγινε με αφορμή το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα σκακιού Blitz της Διεθνούς Ομοσπονδίας Σκακιού FIDE, με χορηγό την Freedom Holding Corp. στην Νέα Υόρκη.
