Το ΔΝΤ είναι και επισήμως «απαισιόδοξο» καθώς χαμηλώνει τις προβλέψεις του για την παγκόσμια οικονομία

της Alena Botros

Στις αρχές Ιουλίου, η επικεφαλής του ΔΝΤ Kristalina Georgieva δήλωσε ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί μια παγκόσμια ύφεση. Στη συνέχεια, το ΔΝΤ είπε ότι η ύφεση στις ΗΠΑ γινόταν όλο και πιο αναπόφευκτη.

Την Τρίτη, το ΔΝΤ μείωσε τις παγκόσμιες προβλέψεις του, προβλέποντας ότι το πραγματικό ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 3,2% φέτος και 2,9% το 2023, με πρόβλεψη καθυστερημένης ανάπτυξης στις ΗΠΑ, την Κίνα και την Ευρώπη – τις τρεις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου. Η αρχική πρόβλεψη τον Απρίλιο προέβλεπε ανάπτυξη 3,6% τόσο για το 2022 όσο και για το 2023.

Ενώ τόνισε ότι δεν είναι το βασικό σενάριο, το ΔΝΤ είπε ότι ανησυχεί για μια επιστροφή σε συνθήκες παρόμοιες με τον «στασιμοπληθωρισμό» της δεκαετίας του 1970, έναν βάναυσο συνδυασμό υψηλού πληθωρισμού και στάσιμης ανάπτυξης. Τα προβλήματα που σχετίζονται με τις τιμές των τροφίμων και της ενέργειας από τον πόλεμο στην Ουκρανία θα μπορούσαν να συνεχίσουν να αυξάνουν τον πληθωρισμό, είπε, πυροδοτώντας με τη σειρά του αυστηρότερες νομισματικές πολιτικές που θα μπορούσαν να είναι αρκετά σοβαρές ώστε να ωθήσουν την παγκόσμια οικονομία σε ύφεση.

Η στασιμότητα της ανάπτυξης οφείλεται στη μειωμένη αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών στις ΗΠΑ και στην αυστηρότερη νομισματική πολιτική, στα lockdown της Κίνας και στην αυστηρότερη νομισματική πολιτική της Ευρώπης που προκλήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Αν και το ΔΝΤ είπε ότι το 2021 προμήνυε μια πιθανή παγκόσμια ανάκαμψη, επεσήμανε τα σύννεφα της καταιγίδας που συγκεντρώθηκαν γρήγορα στη συνέχεια. Ο υψηλός πληθωρισμός και οι αρνητικές επιπτώσεις από τον πόλεμο, σε συνδυασμό με μια ήδη εξασθενημένη οικονομία μετά την πανδημία, θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν μια ύφεση, διαπίστωσαν οι οικονομολόγοι.

«Οι προοπτικές έχουν σκοτεινιάσει σημαντικά από τον Απρίλιο», έγραψε ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Pierre-Olivier Gourinchas σε μια ανάρτηση στο blog. «Ο κόσμος μπορεί σύντομα να βρίσκεται στο χείλος μιας παγκόσμιας ύφεσης, μόλις δύο χρόνια μετά την τελευταία».

Ο Gourinchas είπε ότι πολλοί από τους κινδύνους που επισημάνθηκαν στην έκθεση του Απριλίου έχουν αρχίσει να υλοποιούνται, όπως για παράδειγμα η συρρίκνωση της παγκόσμιας παραγωγής το δεύτερο τρίμηνο του έτους.

Ο παγκόσμιος πληθωρισμός αναμένεται να φτάσει στο 6,6% στις προηγμένες οικονομίες και στο 9,5% στις αναδυόμενες αγορές και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες φέτος λόγω της αύξησης των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας και των παρατεταμένων ανισορροπιών προσφοράς-ζήτησης — αυτό πυροδοτεί αυστηρότερες χρηματοοικονομικές συνθήκες που πλήττουν περαιτέρω την οικονομία.

Αυτοί οι κίνδυνοι θα μπορούσαν να ωθήσουν την οικονομία στα άκρα και να αναγκάσουν ξανά το ΔΝΤ να αναθεωρήσει τις προβλέψεις του. Σε ένα εναλλακτικό σενάριο, κατά το ΔΝΤ, ο πληθωρισμός θα μπορούσε να αυξηθεί περαιτέρω και η παγκόσμια ανάπτυξη θα μπορούσε να μειωθεί κατά 2,6% το 2022 και 2% το 2023, θέτοντας την ανάπτυξη στο χαμηλότερο 10% των ετήσιων επιδόσεων από τη δεκαετία του 1970. Αυτοί οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν τη διακοπή της ευρωπαϊκής ροής φυσικού αερίου από τη Ρωσία, περισσότερα κρούσματα και διακοπές λειτουργίας της οικονομίας λόγω κορωνοϊού στην Κίνα, και αύξηση των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας.

Ωστόσο, το ΔΝΤ λέει ότι η τιθάσευση του πληθωρισμού πρέπει να είναι η νούμερο ένα προτεραιότητα για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής.

«Η στοχευμένη δημοσιονομική στήριξη μπορεί να βοηθήσει να μετριαστεί ο αντίκτυπος στους πιο ευάλωτους», έγραψε ο Gourinchas. «Αλλά με τους κρατικούς προϋπολογισμούς που είναι πλέον οριακοί λόγω της πανδημίας και την ανάγκη για μια συνολική αντιπληθωριστική μακροοικονομική πολιτική, η αντιστάθμιση της στοχευμένης στήριξης με υψηλότερους φόρους ή χαμηλότερες κρατικές δαπάνες θα διασφαλίσει ότι η δημοσιονομική πολιτική δε θα κάνει το έργο της νομισματικής πολιτικής ακόμη πιο δύσκολο».