Το ευρωπαϊκό όραμα για μια ψηφιοποιημένη βιομηχανία
Ο προβληματισμός για τις θέσεις εργασίας παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα δαπανήσει δισεκατομμύρια ευρώ για να δώσει ώθηση στην τεχνολογική έρευνα & ανάπτυξη και στη χρήση της τεχνολογίας στη βιομηχανία και τις υπηρεσίες.
Το σκεπτικό της πρωτοβουλίας αυτής, όπως αναφέρεται στη νέα στρατηγική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ψηφιοποίηση της βιομηχανίας, είναι η δημιουργία κλίμακας στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και η εξασφάλιση της λειτουργίας νέων συσκευών και συστημάτων σε όλες τις χώρες-μέλη της ΕΕ. Εν τέλει, ο στόχος είναι η διαφύλαξη της ανταγωνιστικότητας της Ένωσης.
Η Κομισιόν σημειώνει ότι πολλοί τομείς όπως οι κατασκευές και η κλωστοϋφαντουργία «έχουν μείνει πίσω ως προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους». Η λύση, λέει, είναι περισσότερα αυτοματοποιημένα οχήματα και ρομποτικοποιημένη μεταποίηση, περισσότερο διαδίκτυο των πραγμάτων, έξυπνες τεχνολογίες ενεργείας, κ.ο.κ.
Χώρες όπως η Γερμανία και η Ιταλία έχουν ήδη αναπτύξει εθνικές πρωτοβουλίες για την προώθηση της «Βιομηχανίας 4.0». Το σχέδιο είναι ο συντονισμός αυτών των πρωτοβουλιών σε επίπεδο ΕΕ, οικοδομώντας ένα δίκτυο «κέντρων ψηφιακής καινοτομίας» και στήνοντας πιλοτικά προγράμματα μεγάλης κλίμακας.
Παράλληλα, η Επιτροπή θέλει να δημιουργήσει ένα Ευρωπαϊκό Ανοιχτό Επιστημονικό Cloud και μια Ευρωπαϊκή Υποδομή Δεδομένων, η οποία βραχυπρόθεσμα θα είναι μια συνένωση των ήδη διαθέσιμων εθνικών ερευνητικών υποδομών. Ως το 2020, προβλέπεται και η προμήθεια δύο πρωτότυπων υπερ-υπολογιστών επόμενης γενιάς, ένας εκ των οποίων θα συγκαταλέγεται στους τρεις κορυφαίους παγκοσμίως.
Αν και οι άμεσα ωφεληθέντες θα είναι οι ερευνητές, τόσο ως προς την υπολογιστική δυνατότητα όσο και ως προς τον διαμοιρασμό ερευνητικών δεδομένων, το σχέδιο προβλέπει και χρήση των πόρων (και μέρους των δεδομένων) και από επιχειρήσεις στο μέλλον.
Σε όλα αυτά, προσθέστε την πρόθεση της Κομισιόν να παρουσιάσει μια πρωτοβουλία «ελεύθερης ροής δεδομένων» αργότερα φέτος, ως αντίδοτο στην ολοένα και εντεινόμενη τάση αποθήκευσης δεδομένων εντός των εθνικών συνόρων.
Ως προς τις δημόσιες υπηρεσίες, η Επιτροπή θα ήθελε να δει μια κοινή ψηφιακή πύλη για τις υπηρεσίες δικαιοσύνης και υγείας, καθώς και διευκόλυνση των επιχειρήσεων στη δραστηριοποίηση εκτός συνόρων.
Όμως, όλα αυτά συνοδεύονται κι από την ανησυχία ως προς την επίδραση που η ψηφιοποίηση της βιομηχανίας θα έχει στην απασχόληση. Κάποιοι εργαζόμενοι ίσως βρεθούν αντιμέτωποι με το φάσμα της απόλυσης, καθώς θα υποκαθίστανται από ρομπότ και αλγόριθμους.
Σε πρώτη φάση, θα πρέπει να περιμένουμε την έκδοση της νέας «Ατζέντας της ΕΕ για τις Δεξιότητες», η οποία θα αναφέρεται συγκεκριμένα στις ψηφιακές δεξιότητες και την περαιτέρω κατάρτιση των εργαζομένων.
Εν τω μεταξύ, η Επιτροπή υπόσχεται «να βελτιώσει την κατανόηση των απαιτήσεων ως προς τις δεξιότητες στις νέες τεχνολογίες, σε όλους τους τομείς της οικονομίας».
Σε κάθε περίπτωση, το μεγάλο ερώτημα παραμένει: πόσοι από τους σημερινούς εργαζομένους θα μπορέσουν να καταρτιστούν εκ νέου, και τι θα γίνει με όσους δεν τα καταφέρουν; Ο κίνδυνος μείωσης των συνολικών θέσεων εργασίας λόγω της υποκατάστασής τους από εξελιγμένα τεχνολογικά μέσα παραμένει, και απαιτεί δημιουργική σκέψη για την σύλληψη και εφαρμογή νέων μέτρων υπέρ της απασχόλησης.
