Το έξυπνο χρήμα αναζητά την επόμενη κίνηση

Δυσάρεστες ειδήσεις σχετικά µε ένα νέο κύµα της πανδηµίας από τη µια πλευρά, ανοδικές χρηµατιστηριακές αγορές από την άλλη. Αυτό ήταν το παράδοξο που αντιµετώπιζαν τα µέλη της ετήσιας στρογγυλής τράπεζας επενδυτών που συγκεντρώσαµε για να µιλήσουν για το 2021. Οι ελπίδες για την άφιξη του εµβολίου κατά της COVID, φυσικά, είναι η ώθηση που τροφοδότησε αυτή την τάση των µετοχών. Τα µέλη του πάνελ µας συµµερίζονται την αισιοδοξία, αν και διαφωνούν ως προς το ποιες είναι οι σωστές επιλογές όταν προκύψει η ανάκαµψη. (Ποντάρεις στα bluechips ή σε νέες εταιρείες που «αποδιοργανώνουν» την αγορά; Σε παραδοσιακές τράπεζες ή σε εταιρείες fintech;) Συµµερίζονται, επίσης, την ανησυχία ότι οι µετοχές θα µπορούσαν να χάσουν τη λάµψη τους γρήγορα εάν η επιστροφή στην οικονοµική κανονικότητα οδηγήσει σε αύξηση των επιτοκίων. Και συµφωνούν και σε ένα άλλο ενδιαφέρον σηµείο: Η ποικιλοµορφία στη διοίκηση και η πεφωτισµένη διαχείριση του εργατικού δυναµικού είναι επίσης καλά νέα για τους µετόχους.

Ειδικότερα, το φετινό πάνελ περιλαµβάνει τη Savita Subramanian, επικεφαλής Αµερικανικών Μετοχών και Ποσοτικής Στρατηγικής και επικεφαλής Παγκόσµιας Έρευνας ESG στην Bank of America Merrill Lynch· τον Josh Brown, CEO της Ritholtz Wealth Management και συγγραφέα του How I Invest My Money· τον David Eiswert, επικεφαλής του T. Rowe Price Global Stock Fund· τη Sarah Ketterer, CEO και διαχειρίστρια χαρτοφυλακίου της Causeway Capital· και τη Mallun Yen, ιδρύτρια και γενική εταίρο της εταιρείας venture capital Operator Collective.

FORTUNE: Οι επενδυτές είναι αντιµέτωποι µε δύο καλά νέα: τα αποτελέσµατα των εκλογών στις ΗΠΑ, που φαίνονται θετικά για τις επιχειρήσεις, και τη σηµαντική πρόοδο στα εµβόλια κατά της COVID. Πώς θα δράσουν αυτοί οι παράγοντες το 2021; Θα πρέπει οι επενδυτές να κοιτάξουν υποτιµηµένους τοµείς «αξίας» όπως οι τράπεζες και η βιοµηχανία;

DAVID EISWERT: 

∆εν νοµίζω ότι είναι τόσο απλό το θέµα και δεν αφορά µόνο την αξία και την ανάπτυξη, δεδοµένου ότι ο ιός προκάλεσε αυτν την ακραία κατάσταση. Μπορείτε να αγοράσετε µετοχές σε εταιρείες ανάπτυξης σήµερα που έχουν εξαιρετικά αρνητικά θεµελιώδη οικονοµικά µεγέθη. Η Mastercard θα είναι µια εξαιρετική µετοχή µέσα στα επόµενα χρόνια. Αλλά η Mastercard έχασε όλη τη διασυνοριακή της επιχειρηµατική δραστηριότητα από την COVID, οπότε η µετοχή έχει συναντήσει δυσκολίες φέτος.

Μιλώντας για σύνορα, οι αγορές των ΗΠΑ απέδωσαν πολύ καλύτερα από τις περισσότερες ξένες αγορές λόγω της πανδηµίας. Υπάρχουν διεθνείς µετοχές στις οποίες πρέπει να στραφούν οι επενδυτές;

JOSH BROWN: 

Αυτό που νοµίζω ότι θα είναι διαφορετικό σε  δέκα χρόνια από τώρα είναι πως θα σταµατήσουµε να µιλάµε για µετοχές µε βάση τη χώρα στην οποία βρίσκονται οι εταιρείες. Οι επενδυτές θα εκµεταλλευτούν τη νέα τεχνολογία για να δηµιουργήσουν παγκοσµίως διαφοροποιηµένα χαρτοφυλάκια, σταθµισµένα προς τοµείς όπου υπάρχουν ισχυροί λόγοι για επένδυση.

Το ίδιο ισχύει µε την ανάπτυξη και την αξία. Έχω παρακολουθήσει τον κλάδο της ενέργειας να πηγαίνει από το 18% του δείκτη S&P 500 σε κάτω από 1% που είναι σήµερα. Είµαι βέβαιος ότι µπορεί να επιστρέψει στο 3% ή το 4%. Αλλά δεν πρόκειται να επιστρέψει στο 18%. Τα εγγόνια µας δεν πρόκειται να µετακινούνται µε οχήµατα που θα τροφοδοτούνται από…οστά δεινοσαύρων. Η αξία αυτήν τη στιγµή βρίσκεται στις µετοχές της ενέργειας και των τραπεζών. Και οι τράπεζες είναι ένας άλλος τοµέας όπου δεν υπάρχει πλέον σταθερή ανάπτυξη, από τότε που στη σκηνή εισήλθαν το PayPal, η Rocket Mortgage, η Lemonade και η Root και όλοι αυτοί οι νέοι disrupters. Γι’ αυτό προσπαθούµε να αναπροσανατολίσουµε το µυαλό των επενδυτών γύρω από την εξής ιδέα: Δεν είναι οι ΗΠΑ έναντι του υπόλοιπου κόσµου ή η αξία έναντι της ανάπτυξης, είναι οι µετοχές που µπορούν να αυξηθούν µακροπρόθεσµα σε σχέση µε µετοχές που µπορούν να ανέβουν µόνο περιστασιακά.

SAVITA SUBRAMANIAN: Η ιδέα ότι θα βλέπουµε τοµείς και όχι περιφέρειες είναι ενδιαφέρουσα, αλλά δεν ξέρω αν τώρα είναι η ώρα να µιλήσουµε γι’ αυτήν. Για τις πολυεθνικές, αυτό που συµβαίνει είναι ότι δηµιουργούν µικρά οικοσυστήµατα. Και υπάρχουν µεγάλες διαφορές µεταξύ των χωρών σήµερα ως προς το πλαίσιο αξιών και διακυβέρνησης. Οι ΗΠΑ και η Ευρώπη µπορεί να έχουν µια παρόµοια δοµή αξίας, ενώ το πλαίσιο, το πολιτικό σκηνικό και η δοµή διακυβέρνησης της Κίνας είναι πολύ διαφορετικά. Ένα άλλο ζήτηµα που πρέπει να σκεφτούµε είναι ο ρόλος της Κίνας στην παραγωγική αλυσίδα των αµερικανικών εταιρειών.

EISWERT: Ένα από τα πράγµατα που βοήθησαν τις αγορές των ΗΠΑ να περάσουν το εµπόδιο της COVID είναι ότι οι Ηνωµένες Πολιτείες έχουν ένα παγκόσµιο αποθεµατικό νόµισµα και ένα νοµισµατοκοπείο. Έχετε, λοιπόν, µεγάλες ευκαιρίες, ακόµα, για να αγοράσετε εταιρείες franchise σε αναδυόµενες αγορές, όπου το νόµισµα καταστράφηκε. Υπάρχει ένα µεγάλο αφήγηµα ανάπτυξης στις ινδικές τράπεζες. Θα µπορούσατε να έχετε αγοράσει µετοχές της HDFC Bank πριν από λίγους µήνες για µιάµιση φορά τη λογιστική της αξία, η οποία είναι µια εκπληκτική αποτίµηση για µια εταιρεία που αυξάνει τα κέρδη της κατά 10% ετησίως.

Υπήρξε σηµαντική επιτάχυνση της υιοθέτησης τεχνολογίας σε τόσο πολλούς κλάδους κατά τη διάρκεια της πανδηµίας. Θα συνεχιστεί αυτό το µοµέντουµ;

MALLUN YEN: 

Η ψηφιοποίηση της εργασίας ήταν πάντα αναπόφευκτη. Αυτό που έχουµε δει µε την πανδηµία είναι ότι αυτό που ίσως χρειαζόταν δεκαετίες για να λανσαριστεί αναγκάζεται να υιοθετηθεί ευρέως άµεσα.

Βλέπουµε, επίσης, µια νέα γενιά ιδρυτών που προέρχονται, για παράδειγµα, από τις Google και τα LinkedIn και τα Twitter και τις Salesforce του κόσµου, οι οποίοι στη συνέχεια πηγαίνουν σε αυτές τις εταιρείες που προσπαθούσαν να διαταράξουν αυτούς τους παλιοµοδίτικους κλάδους − και που τώρα πηγαίνουν πέρα απ’ αυτό µε τις δικές τους νεοσύστατες επιχειρήσεις. Επιτρέψτε µου να σας δώσω ένα παράδειγµα, µια εταιρεία ασφαλιστικής τεχνολογίας που ονοµάζεται AgentSync. Κάνουν κάτι πολύ βαρετό, αδειοδοτούν ασφαλιστικούς πράκτορες. Αλλά οι ιδρυτές ήρθαν από το LinkedIn και, στη συνέχεια, πήγαν στη Zenefits, στην περίπτωση του CEO, ενώ ο CTO πήγε στην Dropbox και τη Stripe. Είδαν ένα πρόβληµα όσον αφορά τη συµµόρφωση µε την αδειοδότηση όταν βρίσκονταν στη Zenefits, που είναι αυτό ακριβώς στο οποίο επικεντρώνεται η AgentSync. Και δεν είναι άτοµα που έχουν περάσει όλη τους τη ζωή στις ασφάλειες. Αντίθετα, φέρνουν µαζί τους την εµπειρία του LinkedIn, του Dropbox και του Stripe, όλη αυτή την εµπειρία από την τεχνολογία. Αυτό θα τους επιτρέψει να επιταχύνουν µερικές από τις αλλαγές γρηγορότερα απ’ ό,τι θα γινόταν κανονικά.

SARAH KETTERER: 

Πριν οι τράπεζες γίνουν προβληµατικές, από άποψη αξίας, έγιναν πολύ φθηνές. Οι αποτιµήσεις των ευρωπαϊκών τραπεζών µειώθηκαν έως τον Οκτώβριο 2020 χαµηλότερα απ’ ό,τι ήταν στην παγκόσµια χρηµατοπιστωτική κρίση, παρόλο που έχουν πολύ περισσότερα κεφάλαια τώρα. Και αν µια πραγµατικά καλή τράπεζα έχει µεγάλα franchise σε χώρες µε ταχύτερη ανάπτυξη στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, όπως κάνει η UniCredit στην Ιταλία, αξίζει να την εξετάσετε. Η UniCredit τυγχάνει διαπραγµάτευσης στο 40% της λογιστικής της αξίας µε βάση τα ενσώµατα πάγια και θα έπρεπε να τυγχάνει διαπραγµάτευσης στο 80%. Αυτό, µε τα  απλά µαθηµατικά µου, είναι διπλάσιο και θα το επέλεγα οποτεδήποτε.

Μιλάµε για την πανδηµία ως µια νίκη για τον τεχνολογικό κλάδο. Αλλά δεν είναι όλο το tech ανθεκτικό προς την COVID. Εάν έχετε, ας πούµε, µια διαδικτυακή ταξιδιωτική επιχείρηση, η µετοχή σας θα τα βρίσκει σκούρα.

EISWERT: Είµαστε µέτοχοι στην Trainline. Διαχειρίζονται µια εφαρµογή έκδοσης ηλεκτρονικών εισιτηρίων για το Ηνωµένο Βασίλειο και την ηπειρωτική Ευρώπη. Βίωσαν µια καταστροφή διάρκειας ενός έτους. Αλλά το µερίδιό τους στην αγορά µεγαλώνει. Και καθώς το εισιτήριο τρένου επιστρέφει, δεν πρόκειται να υπάρξουν τυπωµένα εισιτήρια. Είναι µια ιστορία µακροπρόθεσµης ανάπτυξης. Τυχαίνει απλώς να βρίσκονται στη λάθος πλευρά της COVID.

SUBRAMANIAN: 

Το υπόβαθρο µε τα επιτόκια είναι τέτοιο αυτήν τη στιγµή που φαίνεται ότι πρέπει να βρίσκεσαι σε µετοχές εταιρειών ανάπτυξης µεγάλης διάρκειας, ειδικά στην τεχνολογία. Αυτές οι µετοχές φαίνονται ελκυστικές επειδή το κόστος κεφαλαίου τους έχει µειωθεί σε πολύ χαµηλά επίπεδα. Αλλά, αν χρησιµοποιείτε ένα µοντέλο αποτίµησης που περιλαµβάνει τα επιτόκια, οι µετοχές εταιρειών ανάπτυξης τώρα φαίνονται πιο ακριβές από τις εταιρείες αξίας.

EISWERT: 

Υπάρχει, επίσης, µια µεγάλη διαφορά εντός του tech. Η Apple και η Microsoft τυγχάνει διαπραγµάτευσης  σε πολύ υψηλές αποτιµήσεις. Νοµίζω ότι η Amazon βιώνει εξαιρετικά θετικά θεµελιώδη µεγέθη που δεν είναι βιώσιµα. Από την άλλη πλευρά, νοµίζω ότι η Google έχει πληγεί από την COVID. Έτσι, η αποτίµηση της Google φαίνεται ελκυστική. Το Facebook, επίσης, φαίνεται ελκυστικό.

KETTERER: Από τις µετοχές που βρίσκονται στο απόλυτο επίκεντρο του σφυροκοπήµατος, πολλές βρίσκονται στους κλάδους των ταξιδιών, της φιλοξενίας, της αεροδιαστηµικής και των αεροπορικών ταξιδιών. Όµως, ακόµα και εκεί µπορείτε να βρείτε ενδιαφέροντα πράγµατα. Ποιος θα φανταζόταν ότι θα µπορούσατε να αγοράσετε µετοχές της Airbus µε 12 φορές τα κέρδη, µια εταιρεία που ανήκει ουσιαστικά σε δυοπώλιο. Ή στα ταξίδια, η Sabre ή η Amadeus, ο ισπανικός ανταγωνιστής της. Όλες εξαρτώνται από τον όγκο των ταξιδιών και, όταν αυτός αυξάνεται, τότε εξασφαλίζουν έσοδα.

Η DoorDash και το Airbnb, καθώς και άλλες startup ώριµου σταδίου, εισήχθησαν στο χρηµατιστήριο. Έχουν πολύ περισσότερη δυναµική τώρα απ’ ό,τι θα φανταζόµασταν πριν από οκτώ µήνες.

MALLUN YEN: Στην αρχή της πανδηµίας όλοι σκέφτηκαν, «το Airbnb βρισκόταν σε πορεία εισαγωγής στο χρηµατιστήριο, όµως στη συνέχεια ο κλάδος των ταξιδιών και της φιλοξενίας φαίνεται να αποδεκατίστηκε. Η Silver Lake µπήκε µε µια πολύ λογική αποτίµηση. Και τώρα το Airbnb ανθεί.

Από την πλευρά του ιδιωτικού venture capital, οι αποτιµήσεις είναι τρελές. Έτσι, ενώ πολλές εταιρείες προετοιµάζονται να υποβάλουν αίτηση για αρχική δηµόσια προσφορά, όλο και περισσότερες αναζητούν εναλλακτικούς τρόπους χρηµατοδότησης. Έχουν γίνει πολλές συζητήσεις σχετικά µε τις άµεσες καταχωρίσεις (direct listing) και τις SPAC (εταιρείες εξαγοράς ειδικού σκοπού, οι οποίες συγκεντρώνουν µετρητά για να αγοράσουν µη εισηγµένες νεοσύστατες επιχειρήσεις και να τις εισαγάγουν στο χρηµατιστήριο). Αυτή δεν είναι κατάλληλη εναλλακτική για κάθε εταιρεία, αλλά µου αρέσει η τάση εκδηµοκρατισµού των επενδυτών. Νοµίζω ότι η τάση να κάνουµε πράγµατα όχι µόνο µε τον παραδοσιακό τρόπο θα ωφελήσει την ευρύτερη οικονοµία.

JOSH BROWN: Αλλά δεν είναι πάντα καλύτερο. Ας δούµε το direct listing: Η Slack εισήχθη στο χρηµατιστήριο µε αυτόν τον τρόπο. Δεν είναι και πολύ καλό για τους µετόχους που ήρθαν στη δευτερογενή αγορά, και αυτό όχι µόνο επειδή η µετοχή δεν είχε καλή απόδοση. Δεν υπάρχει «κλείδωµα» για τους insiders. Τα στελέχη είναι ελεύθερα να πουλήσουν και δεν έχουν καµία πίεση να φέρουν αποτελέσµατα. Αντιθέτως, αν εισαχθείς στο χρηµατιστήριο µε τον παραδοσιακό τρόπο, οι insiders δεσµεύονται για έξι ή για εννιά µήνες.

Με τις SPAC το καταλαβαίνω: Το roadshow της αρχικής δηµόσιας προσφοράς είναι δύσκολο και δεν µπορείς να το κάνεις στην εποχή της COVID. Αυτός είναι ένας αποτελεσµατικός τρόπος για να ταιριάξεις έναν επενδυτή µε µια εταιρεία. Αλλά υπάρχει και το εξής ζήτηµα: Είναι ένας επενδυτής, η SPAC, που αποφασίζει ότι η τάδε τιµή είναι η κατάλληλη για την τάδε εταιρεία. Δεν υπάρχει διαδικασία ελέγχου. Και αυτό που έχουµε δει µε τη Nikola και άλλες, όπως η MultiPlan, είναι ότι πολλές φορές αυτές οι εταιρείες θα είχαν ωφεληθεί από επιπλέον ελέγχους σε ένα παραδοσιακό roadshow. Ποτέ δεν θα είχαν πάρει τις αποτιµήσεις που είχαν και οι άνθρωποι δεν θα είχαν χάσει δισεκατοµµύρια δολάρια.

Η πανδηµία επέστησε την προσοχή στον τρόπο µε τον οποίο οι εταιρείες συµπεριφέρθηκαν ως εταιρικοί πολίτες. Οι επενδυτές αρχίζουν, άραγε, να καταβάλλουν ένα premium για καλύτερη συµπεριφορά;

SAVITA SUBRAMANIAN: Από τον Φεβρουάριο έως τον Μάρτιο, στην ταχύτερα πτωτική αγορά που είχαµε ποτέ, ήταν συναρπαστικό να βλέπουµε τη διαφοροποίηση των µετοχών βάσει ορισµένων κοινωνικών παραγόντων. Για παράδειγµα, σε τοµεακό επίπεδο, οι εταιρείες µε χαρούµενους υπαλλήλους ξεπέρασαν δραµατικά σε επιδόσεις τις εταιρείες µε δυσαρεστηµένους υπαλλήλους. Διαπιστώσαµε, επίσης, ότι οι πολιτικές των εταιρειών σχετικά µε τις άδειες ήταν ένας πολύ σηµαντικός παράγοντας διαφοροποίησης των αποδόσεων. Είµαστε όλοι συνηθισµένοι να θεωρούµε τους κινδύνους που σχετίζονται µε τη διακυβέρνηση και τους χρηµατοοικονοµικούς κινδύνους ως τους σηµαντικότερους παράγοντες κατά τη διάρκεια της ύφεσης. Όµως, στην πραγµατικότητα είδαµε αυτούς τους παράγοντες που σχετίζονται περισσότερο µε εργαζοµένους ή µε την κοινότητα να τροφοδοτούν πολλές από τις αποδόσεις κατά τη διάρκεια αυτής της σύντοµης αλλά πολύ σοβαρής πτωτικής αγοράς.

JOSH BROWN: 

Από εκείνο το πιο σοβαρό σηµείο έως τον Οκτώβριο, τα βιώσιµα funds και τα funds ESG είχαν 30,5 δισεκατοµµύρια δολάρια σε νέες ροές. Μέχρι το καλοκαίρι είχαµε περισσότερες εισροές σε αυτήν την κατηγορία απ’ ό,τι ολόκληρο το 2019. Και αυτός ο αριθµός του 2019 ήταν τέσσερις φορές µεγαλύτερος από τον προηγούµενο χρόνο. Πολλοί διευθυντές χαρτοφυλακίου παλαιάς σχολής το χλευάζουν, του τύπου «ποιος νοιάζεται για το πώς µια εταιρεία αντιµετωπίζει τους υπαλλήλους της;». Όταν µιλάτε µε επενδυτές στα είκοσι και τα τριάντα τους, νοιάζονται πολύ.

SUBRAMANIAN: Και αυτό υπερβαίνει το ζήτηµα του τι θέλουν οι millennials. Αν βρίσκεστε σε έναν καινοτόµο τοµέα που απαιτεί ένταση εργασίας και οι υπάλληλοί σας είναι δυσαρεστηµένοι, θα πάνε σε έναν ανταγωνιστή και θα χάσετε το πλεονέκτηµά σας. Αυτό που έχει επίσης ενδιαφέρον µε τα ESG είναι ότι υπάρχουν ευκαιρίες αγοράς «κακών» µετοχών που έχουν κρίσιµες πτυχές του επιχειρηµατικού τους µοντέλου ευθυγραµµισµένες µε ηθικά ζητήµατα. Η ενέργεια έχει ουσιαστικά εκκαθαριστεί από τα χαρτοφυλάκια λόγω της βροµιάς της. Αλλά, αν κοιτάξετε µερικές από αυτές τις εταιρείες ηλεκτρικών οχηµάτων, χρησιµοποιούν µπαταρίες, και η εξόρυξη για τα µέταλλα που µπαίνουν στις µπαταρίες είναι µια πολύ βρόµικη δραστηριότητα. Ορισµένες µετοχές ενέργειας θα µπορούσαν να πάνε πολύ καλά από εδώ και πέρα αναφορικά µε τα µέτρα που σχετίζονται µε τα ESG, επειδή έχουν θέσει στόχους ουδετερότητας άνθρακα.

DAVID EISWERT: 

Νοµίζω πως υπάρχει µια αίσθηση ότι οι άνθρωποι έχουν µεγαλύτερη αίσθηση της κοινωνικής αδικίας απ’ ό,τι πριν από τρία χρόνια. Και ξέρω ότι στην T. Rowe Price προσπαθούµε να είµαστε ηγετική δύναµη εδώ. Σε έναν κλάδο που κυριαρχείται από λευκούς άνδρες όπως ο δικός µας, το ερώτηµα είναι πόσο ταλέντο αφήνουµε στο περιθώριο; Θέλουµε να κάνουµε πράγµατα προς το συµφέρον των πελατών µας, και αυτό σηµαίνει να «ξεκλειδώνουµε» ταλέντα από διαφορετικούς τοµείς.

Πού βλέπετε τις µεγαλύτερες ευκαιρίες και τους µεγαλύτερους κινδύνους φέτος;

SARAH KETTERER: 

Τόσο πολλές εταιρείες χρησιµοποιούν την πανδηµία για να µειώσουν τα κόστη και να αυξήσουν τη λειτουργική µόχλευση, και πολλές από αυτές πιθανότατα θα δηµιουργήσουν υψηλότερα περιθώρια κέρδους απ’ ό,τι πριν από την πανδηµία. Αλλά ο καταλύτης πίσω από όλα αυτά δεν είναι µόνον τα εµβόλια και οι θεραπείες και τα τεστ. Είχαµε 10 τρισεκατοµµύρια δολάρια παγκοσµίως, νοµισµατικής και δηµοσιονοµικής στήριξης από τις κεντρικές τράπεζες. Αυτό συνήθως πλήττει τις οικονοµίες µε καθυστέρηση ενός έως δύο ετών, οπότε δεν έχουµε δει ακόµη την πλήρη επίδρασή του.

Ο κίνδυνος που µας ανησυχεί περισσότερο είναι οι σχέσεις ΗΠΑ – Κίνας. Μόλις ανοίξαµε ένα γραφείο στη Σανγκάη και θέλω να βεβαιωθώ ότι υπάρχει ελεύθερη κυκλοφορία ιδεών και γνώσης. Υπάρχουν πολλά που µπορούµε να µάθουµε από εταιρείες του ιδιωτικού τοµέα στην Κίνα και το αντίστροφο. Αν αυτό σταµατήσει και βαλκανοποιηθούµε, ο κόσµος θα γίνει χειρότερος.

DAVID EISWERT: Τώρα ξέρουµε ότι θα υπάρξουν πολλά εµβόλια. Θα νικήσουµε την COVID. Αισθάνοµαι αρκετά σίγουρος για αυτό, µε έναν ορίζοντα 12-18 µηνών. Αυτός είναι ο προορισµός. Αλλά το µονοπάτι είναι βραχώδες. Θα πρέπει να ταλαιπωρηθείς βραχυπρόθεσµα ώστε να κερδίσεις χρήµατα µέσα στα επόµενα δύο-τρία χρόνια. Πιστεύω ότι η κοινωνική αναταραχή αποτελεί µεγάλο κίνδυνο. Δεν καταλαβαίνω τις ΗΠΑ αυτήν τη στιγµή. Δεν καταλαβαίνω τις πεποιθήσεις που έχουν οι άνθρωποι. Νοµίζω ότι αυτό µας κάνει ευάλωτους. Και ανησυχώ για τα επιτόκια. Αυτήν τη στιγµή ζούµε σε µια περιοχή µηδενικών επιτοκίων. Τα στεγαστικά δάνεια 30ετίας βρίσκονται στο 2,8%. Όταν αυτό υποχωρήσει, οι τιµές των χρηµατιστηριακών αξιών θα πέσουν. Έχουµε µια οικονοµία που µπορεί να διατηρήσει ανάπτυξη µε το 10ετές οµόλογο στο 3%; Επειδή αυτό θα προκαλέσει δυσκολίες…

MALLUN YEN: 

1,1 εκατοµµύριο εργαζόµενοι αποχώρησαν από το εργατικό δυναµικό τον Σεπτέµβριο και το 80% ήταν γυναίκες. Και οι λόγοι περιλαµβάνουν το γεγονός ότι πολλές από τις στηρίξεις που είναι διαθέσιµες για τους εργαζόµενους γονείς, όπως η παραδοσιακή φροντίδα των παιδιών και το παραδοσιακό σχολείο, εξαφανίστηκαν. Πώς µπορούµε να διασφαλίσουµε ότι το εργατικό δυναµικό που έχουµε εργαστεί τόσο σκληρά για να του εξασφαλίσουµε ίσες ευκαιρίες δεν θα εξαλειφθεί, έτσι ώστε να έχουµε Sonia Syngal και Lisa Su και στην επόµενη γενιά;

Είναι δύσκολο για τους εργαζόµενους γονείς, τις ανύπαντρες µητέρες, να ενταχθούν στην άκαµπτη εταιρική δοµή και να πρέπει να µετακινούνται και να εργάζονται από τις οκτώ έως τις πέντε. Γι’ αυτό χαίροµαι που οι άνθρωποι έχουν συνηθίσει τώρα το γεγονός ότι δεν χρειάζεται να ενταχθούν σε αυτή την άκαµπτη, παραδοσιακή εταιρική κατασκευή. Μπορούµε να εργαζόµαστε λίγο πιο ευέλικτα.

SAVITA SUBRAMANIAN: Ο S&P 500, συγκεκριµένα, τον οποίον όλοι βλέπουµε ως βαρόµετρο, έχει αρχίσει να συµπεριφέρεται περίεργα όσον αφορά τις µεταβολές των τιµών. Βλέπουµε γεγονότα που υποτίθεται ότι συµβαίνουν κάθε εκατό χρόνια να συµβαίνουν τακτικά. Και ίσως αυτό οφείλεται στον εκδηµοκρατισµό της αγοράς, κάτι που είναι καλό, αλλά επίσης σηµαίνει ότι έχετε τη δυνατότητα να ποντάρετε γρήγορα και να ταράξετε την αγορά.

Αλλά υπάρχει και µια ευκαιρία εκεί. Στον S&P 500, εάν αγοράζεις και πουλάς σε ηµερήσια βάση, η πιθανότητα να κερδίσεις χρήµατα είναι λίγο καλύτερη από το να ρίξεις κορόνα-γράµµατα. Από την άλλη, αν επεκτείνεις αυτό τον χρονικό ορίζοντα στα 10 χρόνια, η πιθανότητα να χάσεις χρήµατα είναι µικρότερη από 5%. Εποµένως, το να σκεφτόµαστε την αγορά µε µια παλιοµοδίτικη νοοτροπία, αντί για την επιθετική διαπραγµάτευση, µπορεί να είναι η µεγαλύτερη ευκαιρία για να βγάλεις λεφτά.

JOSH BROWN: Θα σας πω έναν µεγάλο κίνδυνο. Αυτό που έκανε η Fed φέτος ήταν πιθανώς απαραίτητο. Αλλά µπορεί να έχει δηµιουργήσει ένα πολύ κακό προηγούµενο. Κανονικά, σε µια ύφεση του µεγέθους που είχαµε, θα ήµασταν ήδη στη µέση ενός κύµατος εταιρικών χρεοκοπιών. Όµως, δεν υπάρχει σχεδόν καµία πτώχευση. Και το κάναµε φυσικά αυτό έτσι ώστε οι εταιρείες να διατηρήσουν τους εργαζοµένους τους. Εντέλει, είχαµε ύφεση χωρίς να έχουµε ύφεση. Και δεν πιστεύω ότι το έχουµε επεξεργαστεί διανοητικά όλο αυτό.

Ιδού ποιο είναι το πρόβληµα: Θα έχουµε µια άλλη ύφεση. Μπορεί να είναι σε τρία χρόνια, µπορεί να είναι σε 12 χρόνια, δεν ξέρω. Αλλά η πίεση στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής θα είναι απλώς να επαναλάβουµε αυτό που µόλις κάναµε. Και οι άνθρωποι θα πουν «την τελευταία φορά δώσατε σε όλους χρήµατα. Γιατί δεν θα το κάνετε αυτήν τη φορά;». Και οι πολιτικοί θα πουν «µα, αυτή ήταν µια πανδηµία». Και η απάντηση θα είναι «τι να κάνουµε, αυτήν τη φορά είναι µια εισβολή εξωγήινων. Νιώθουµε ότι αυτό είναι εξίσου κακό. Θέλουµε µέτρα». Είναι τρελό, αλλά η Whirlpool πούλησε περισσότερες µπανιέρες εν µέσω ύφεσης παρά εν µέσω επέκτασης. Ή δείτε τα κέρδη της GM. Είναι τρελό. Πώς θα αποφύγουµε να το κάνουµε ξανά; Κάθε φορά που το κάνουµε αυξάνεται το χρέος. Ήµασταν πάντα σε αυτήν την παγίδα, αλλά τώρα έχουµε µπει για τα καλά.

Εδώ βρίσκεται µια µεγάλη ευκαιρία. Η άµεση ευρετηρίαση (direct indexing) πρόκειται να αλλάξει τον κλάδο µας θεµελιωδώς. Ξεκινήσαµε να µεταφέρουµε χαρτοφυλάκια που ήταν µόνο µε ETF σε direct indexing. Και δεν µπορώ να σας πω τον βαθµό ικανοποίησης των πελατών, τη βελτίωση της απόδοσης, τη δυνατότητα να αφαιρείς εταιρείες που δεν έχουν υψηλή βαθµολογία στην ισότητα των φύλων, να αφαιρείς κατασκευαστές όπλων, να βγαίνεις από εταιρείες πετρελαίου που δεν προσπαθούν να βελτιώσουν τις περιβαλλοντικές τους επιπτώσεις κ.λπ.

Όλος ο νέος πλούτος στις Ηνωµένες Πολιτείες παράγεται τώρα στη Silicon Valley. Οι νέοι άνθρωποι µε υψηλή καθαρή αξία αισθάνονται και µιλούν και δρουν και σκέφτονται διαφορετικά από τη γενιά των boomer. Αλλά αυτό που έχουν όλοι κοινό είναι ότι έρχονται σε διαχειριστές πλούτου, όπως εγώ, µε καθαρή αξία 10 εκατοµµυρίων δολαρίων και τα 8 εκατοµµύρια δολάρια είναι σε µετοχές του Facebook. Και δεν µπορώ να πω σε αυτό το άτοµο «ας αγοράσουµε ένα Nasdaq ETF», επειδή το µόνο που κάνω είναι να αυξάνω τον κίνδυνο συγκέντρωσης στη µετοχή του Facebook. Και το ίδιο ισχύει για την Apple, τη Salesforce, τη Google, τη Microsoft. Έτσι, η άµεση ευρετηρίαση µας επιτρέπει να τους δώσουµε το Nasdaq µείον το Facebook ή µείον τις διαδικτυακές διαφηµιστικές εταιρείες.

Σας ευχαριστώ όλους που µας δώσατε τόσο πολλές αφορµές για προβληµατισµό και σκέψη.

sarah ketterer

• causeway capital

Είχαμε 10 τρις δολάρια δημοσιονομικής και νομισματικής υποστήριξης από τις κεντρικές τράπεζες παγκοσμίως. Δεν έχουμε δει ακόμη την πλήρη επίδραση». 

ΟΙ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΤΩΝ ΕΙ∆ΙΚΩΝ*

Mastercard
(MA, $335)

PayPal
(PYPL, 192 δολάρια)

Rocket Companies
(RKT, 23 δολάρια)

Lemonade
(LMND, 65 δολάρια)

Root
(ROOT, 20 δολάρια)

HDFC Bank
(HDB, 69 δολάρια)

UniCredit
(MI: UCG, 
10 δολάρια)

*ΟΙ ΜΕΤΟΧΕΣ ΕΜΦΑΝΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗ ΣΕΙΡΑ ΠΟΥ ΠΑΡΑΤΙΘΕΝΤΑΙ. ΤΙΜΕΣ 16/11/2020.

ΟΙ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΤΩΝ ΕΙ∆ΙΚΩΝ*

Trainline
(LON: TRN, 
6 δολάρια)

Alphabet
(GOOGLE, 1.774 δολάρια)

Facebook
(FB, 279 δολάρια)

Airbus
(PA: AIR, 
107 δολάρια)

Sabre
(SABR, 10 δολάρια)

Amadeus
(MC: AMS, 
69 δολάρια)

τιμές 16/11/2020

315% το premium τιμής των μετοχών ανάπτυξης άναντι μετοχών αξίας του Δείκτη MSCI World στο τέλος του τρίτου τριμήνου 2020 – ένα χάσμα που υποδηλώνει ότι οι μετοχές αξίας πρόκειται να ανακάμψουν.

SAVITA SUBRAMANIAN

• BANK OF AMERICA MERRILL LYNCH

Αν βρίσκεστε σε έναν καινοτόμο κλάδο εντάσεως εργασίας 

και οι εργαζόμενοί σας είναι δυσαρεστημένοι, θα πάνε 

σε έναν ανταγωνιστή και θα χάσετε το πλεονέκτημά σας».

JOSH BROWN

• RITHOLTZ WEALTH MANAGEMENT

Ιδού το πρόβλημα: Θα έρθει άλλη μία ύφεση… Η πίεση στους φορείς χάραξης πολιτικής θα είναι να επαναλάβουν αυτό που έκαναν. Και θα αυξάνεται το χρέος».

$1,2 τρισ. στοιχεία ενεργητικού σε βιώσιμα αμοβαία κεφάλαια και ETFs στο τέλος του τρίτου τριμήνου 2020, σύμφωνα με τη Morningstar. Τα βιώσιμα funds παρέμειναν «ζεστά» ακόμη και κατά τη διάρκεια των χειρότερων εβδομάδων της πτωτικής αγοράς εν μέσω πανδημίας.

ΤΡΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΤΕΙΤΕ ΚΑΙ ΤΡΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΗΣΕΤΕ

ΝΑ ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΤΕΙΤΕ

ΜΗ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΕΣ ΜΕΤΟΧΕΣ

Οι μετοχές σε αναδυόμενες αγορές και την Ευρώπη είναι από 20% έως 30% φθηνότερες από τις μετοχές των ΗΠΑ με όρους κερδών, εξασφαλίζοντας περισσότερη ώθηση όταν βελτιωθεί η οικονομία.

ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ, ΠΑΛΙΕΣ Ή ΝΕΕΣ

Οι χρηματοοικονομικές μετοχές έχουν καλές προοπτικές ανόδου, καθώς η COVID-19 παρουσιάζει ύφεση. Το ίδιο συμβαίνει και με τις μετοχές fintech, που θέλουν να κλέψουν το μερίδιο αγοράς τους.

ΝΕΟΤΕΡΟΙ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣΗ επιθυμία τους να επενδύσουν και να εργαστούν για κοινωνικά υπεύθυνες εταιρείες αλλάζει τις προτεραιότητες και επηρεάζει τις τιμές
των μετοχών.

ΝΑ ΑΝΗΣΥΧΗΣΕΤΕ

ΕΠΙΤΟΚΙΑ

Οι κεντρικές τράπεζες διατηρούν τα επιτόκια χαμηλά. Εάν τα επιτόκια επανέλθουν στο φυσιολογικό καθώς βελτιώνεται η οικονομία, οι τιμές των μετοχών και των ακινήτων θα μπορούσαν να υποχωρήσουν.

ΕΝΤΑΣΗ ΗΠΑ – ΚΙΝΑΣ

Οι εμπορικοί πόλεμοι για ζητήματα πνευματικής ιδιοκτησίας θα μπορούσαν να κλιμακωθούν, βλάπτοντας πολυεθνικές που εξαρτώνται από τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού.

ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΓΟΝΕΙΣ

Το κλείσιμο των σχολείων και των χώρων παιδικής φροντίδας έχει απομακρύνει εκατομμύρια γυναίκες από το εργατικό δυναμικό, με πολλές οικονομικές συνέπειες.

2,8% το μέσο επιτόκιο 30τούς σταθερού ενυπόθηκου δανείου για την εβδομάδα που έληξε στις 5 Νοεμβρίου 2020 στις ΗΠΑ – κάτι που συνιστά ιστορικό χαμηλό. Κάποιοι επενδυτές φοβούνται ότι οι τιμές των μετοχών και άλλων χρηματιστηριακών αξιών θα καταβαραθρωθούν αν αυξηθούν τα επιτόκια.

ΟΙ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΤΩΝ ΕΙ∆ΙΚΩΝ*

Snowflake
(SNOW, 
242 δολάρια)

Royal Dutch Shell
(RDS. A, 
33 δολάρια)

AMD
(AMD, 84 δολάρια)

Zoetis
(ZTS, 165 δολάρια)

UPS
(UPS, 168 δολάρια)

Gap
(GPS, 24 δολάρια)