Το φαινόμενο Airbnb στην Ελλάδα: Οι αντιδράσεις και οι παρενέργειες

Στην τελική ευθεία βρίσκεται το μητρώο ακινήτων βραχυχρόνιας διαμονής (πλατφόρμες τύπου Airbnb), που θα συμβάλλει καταλυτικά στη διαδικασία φορολόγησης των εισοδημάτων μέσω των βραχυχρόνιων τουριστικών μισθώσεων.

Με φόντο την οικονομία του διαμοιρασμού (Sharing Economy), φορείς του κλάδου του τουρισμού και των ακινήτων καταθέτουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τις απόψεις τους για τη λειτουργία των επιχειρήσεων σε αυτό το μοντέλο, που αφενός μεν προσελκύει επιπλέον επισκέπτες στη χώρα μας, αφετέρου έχει πυροδοτήσει σειρά αντιδράσεων για τις παρενέργειες που έχει από την αλματώδη αύξηση των μισθώσεων ακινήτων σε όλη την Ελλάδα.

ΞΕΕ: Ανεξέλεγκτο φαινόμενο με παρενέργειες

Για ανεξέλεγκτο φαινόμενο με παρενέργειες στη λειτουργία των τοπικών κοινωνιών, στη δράση των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων αλλά και με κόστος στις υποδομές της χώρας κάνει λόγο στην παρέμβαση του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας Αλέξανδρος Βασιλικός, αναφερόμενος στο φαινόμενο του Airbnb και της οικονομίας διαμοιρασμού γενικότερα. «Πλέον δεν μπορεί να μιλάμε για οικονομία διαμοιρασμού, όταν εταιρίες αλλά και φυσικά πρόσωπα διαχειρίζονται 300 και 400 σπίτια, σημειώνει ο κ. Βασιλικός». «Άλλο να ενοικιάζεις για ένα μήνα τον χώρο που μένεις και άλλο να έχεις στήσει μια επιχείρηση που διαχειρίζεται διαμερίσματα, προσφέροντας ξενοδοχειακές υπηρεσίες και μάλιστα με άλλους όρος φορολόγησης και υποχρεώσεων που έχουν να κάνουν με τη συντήρηση και την ασφάλεια της εγκατάστασης». Μάλιστα ο κ. Βασιλικός δεν είναι αρνητικός ακόμα και στην προοπτική της μη φορολόγησης ενός ακινήτου, που μισθώνεται για ένα μήνα, προκειμένου ο μισθωτής και ιδιοκτήτης να ανταπεξέλθει στη δύσκολη οικονομική συγκυρία.

Πλέον το «επικοινωνιακό μότο» της οικονομίας διαμοιρασμού, «έλα να ζήσεις σαν ντόπιος», δεν υφίσταται τονίζει ο κ. Βασιλικός, αφού πλέον σε περιοχές, όπως την Πλάκα, το Κουκάκι, τη Σαντορίνη, ντόπιοι δεν υπάρχουν, καθώς η πλειονότητα έχει διαθέσει τα ακίνητα τους στις πλατφόρμες ενοικίασης. Στην Αθήνα είναι χαρακτηριστικό ότι 14.000 ακίνητα προσφέρονται στην πλατφόρμα της Airbnb, που αν υπολογιστεί ότι κατά μέσο όρο διαθέτουν 3 κρεβάτια, τότε μιλάμε για 26.000 κρεβάτια, όταν τα ξενοδοχεία προσφέρουν 26.000, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΞΕΕ.

Ο κ. Βασιλικός εκτιμά ότι η επιχειρηματική λογική του εύκολου κέρδους, όπως έγινε στο παρελθόν με άλλες επιχειρηματικές επιλογές (Video Club, Frozen Yogurt κλπ), θα δημιουργήσει συνθήκες επιχειρηματικής ασφυξίας και θα σκάσει σα «φούσκα», με συνέπειες στην τοπική κοινωνία, το περιβάλλον και τις υποδομές. Ο κ. Βασιλικός παρατηρεί, ότι εξαιτίας του φαινομένου, για παράδειγμα στη Σαντορίνη, τα τελευταία 2 χρόνια προστέθηκαν 3.000 κλίνες. Το αποτύπωμα για συγκεκριμένες τουριστικές περιοχές είναι τεράστιο με τον κίνδυνο μεταξύ άλλων να εντοπίζεται στην επόμενη μέρα, που μια περιοχή εξαιτίας της αυξημένης τουριστικής κίνησης θα στιγματιστεί με τη φήμη ότι δεν μπορεί να αντέξει άλλο κόσμο και φυσικά θα πάψει να είναι επισκέψιμη. Στο σκέλος των υποδομών, είναι κατανοητό ότι άλλο οι ανάγκες ενός διαμερίσματος σε νερό, ενέργεια και απορρίμματα, όταν αυτό κατοικείται μόνιμα από μια οικογένεια και άλλες όταν υποδέχεται κάθε εβδομάδα επισκέπτες, σημειώνει ο πρόεδρος του ΞΕΕ. Ρόλος των ξενοδόχων, όπως τονίζεται, δεν είναι να υποδείξουν με ποιον τρόπο θα αντιμετωπιστούν τα ζητήματα που υφίστανται, καθώς πέραν του φορολογικού και του άνισου ανταγωνισμού, δεν έχει αντιμετωπιστεί ακόμα, απαραίτητη είναι η θεσμική θωράκιση μιας αγοράς που τρέχει ανεξέλεγκτα.

FedHatta: «Ουδέν κακόν αμιγές καλού»

Με τη φράση «Ουδέν κακόν αμιγές καλού» συνοψίζει την παρέμβαση του για το φαινόμενο ύπαρξης πλατφόρμας ενοικίασης τουριστικών καταλυμάτων και τις βραχυχρόνιες μισθώσεις στην Ελλάδα, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Συνδέσμων Γραφείων Ταξιδίων & Τουρισμού, FedHATTA, Λύσανδρος Τσιλίδης. Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ. Τσιλίδης τονίζει ότι οι βραχυχρόνιες μισθώσεις είναι μια νέα αγορά για μεμονωμένους ταξιδιώτες οι οποίοι αναζητούν ταξιδιωτικές υπηρεσίες σε πολλές διαφορετικές διαδικτυακές πλατφόρμες, με κριτήριο πολλές φορές την καλύτερη προσφορά, και κινούνται αυτόνομα.

Ως εκ τούτου, η οικονομία διαμοιρασμού δεν δρα ανταγωνιστικά ως προς τον οργανωμένο τουρισμό, ο οποίος διακινεί το μεγαλύτερο όγκο τουριστών και έχει ξεκάθαρο προγραμματισμό πτήσεων, ξενοδοχείων και άλλων υπηρεσιών. Άλλωστε, όπως είπε, μια τουριστική χώρα σαν την Ελλάδα, δε μπορεί να βασίζεται στα μεμονωμένα ταξίδια και στην ενοικίαση σπιτιών, αλλά αντίθετα στον οργανωμένο τουρισμό της, από έμπειρους επαγγελματίες. Μια πλατφόρμα ενοικίασης τουριστικών καταλυμάτων, τονίζει ο κ. Τσιλίδης, δε δημιουργεί συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού, εφόσον καταβάλλονται φόροι και τηρούνται κανονισμοί για τη ρύθμιση της εν λόγω δραστηριότητας. Το προϊόν της είναι διαφορετικό και πλέον αποτελεί συγκεκριμένη τάση μερίδας ταξιδιωτών. Οι πελάτες που επιλέγουν κατάλυμα μέσω μιας τέτοιας πλατφόρμας, γνωρίζουν ότι δεν θα συναντήσουν 24ωρη υποδοχή και λοιπές ξενοδοχειακές υπηρεσίες, αλλά την ίδια στιγμή τονώνουν την τοπική οικονομία.

Επίσης, πολλά ακίνητα που έμεναν ανεκμετάλλευτα, πλέον εισήλθαν στην συγκεκριμένη αγορά ως απόρροια των υψηλών πληροτήτων που εμφάνισαν τα ελληνικά ξενοδοχεία την ώρα της μεγάλης ανόδου του τουριστικού ρεύματος. Μια τέτοια πλατφόρμα αποτελεί επικουρικό προϊόν φιλοξενίας όταν εξαιτίας της μεγάλης ζήτησης περιορίζεται η διαθεσιμότητα στα ξενοδοχειακά δωμάτια. Στα αρνητικά του φαινομένου εντοπίζονται οι πρώτες ενδείξεις τέλεσης παράνομων δραστηριοτήτων (π.χ. μεταφορές, περιηγήσεις και δραστηριότητες που προσφέρονται από ιδιοκτήτες καταλυμάτων), καθώς και η παντελής έλλειψη πλαισίου προδιαγραφών για την καταλληλότητα ενός καταλύματος.

ΠΟΜΙΔΑ: Το μητρώο θα συμβάλλει στην απλούστευση της διαδικασίας φορολόγησης

Η δημιουργία του Μητρώου, σύμφωνα με τον Γιώργο Χριστόπουλο, δικηγόρο και σύμβουλο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινητών (ΠΟΜΙΔΑ), θα συμβάλλει στην απλούστευση της διαδικασίας φορολόγησης των εισοδημάτων μέσω των βραχυχρόνιων τουριστικών μισθώσεων και στην παροχή εχεγγύων διαφάνειας και ασφαλείας στην αναπτυσσόμενη τα τελευταία χρόνια δραστηριότητα της βραχυχρόνιας τουριστικής μίσθωσης ακινήτων η οποία είναι απαραίτητο στοιχείο στο τουριστικό προϊόν που πρέπει να διαθέτει η χώρα μας σε μια παγκοσμιοποιημένη τουριστική αγορά.
Αποτελεί δε η βραχυχρόνια τουριστική μίσθωση μια εναλλακτική μορφή αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας η οποία έχει συμβάλλει τα τελευταία χρόνια στην αναθέρμανση της αγοράς των ακινήτων, στη διάχυση του εισοδήματος από τον τουρισμό στις τοπικές οικονομίες και στην παροχή στους ιδιοκτήτες ακινήτων της δυνατότητας ανταπόκρισης στις πολλαπλές δανειακές και φορολογικές τους υποχρεώσεις.
Σε κάθε όμως περίπτωση η ΠΟΜΙΔΑ τονίζει ότι οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πρέπει, πριν προβούν στην δραστηριοποίηση τους στον χώρο των τουριστικών μισθώσεων να προβούν σε έρευνα ως προς την καταλληλότητα του ακινήτου τους και της ευρύτερης περιοχής αυτού για την αξιοποίηση του μέσω των βραχυχρόνιων τουριστικών μισθώσεων (λ.χ εγγύτητα με σημεία τουριστικού ενδιαφέροντος, προσβασιμότητα σε μέσα μαζικής μεταφοράς κ.ο.κ.). Επίσης θα πρέπει και οι ίδιοι να μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των βραχυχρόνιων τουριστικών μισθώσεων (επικοινωνία με τον επισκέπτη, παροχή πληροφοριών κτλ) και να καταβάλλουν κάθε προσπάθεια ώστε η δραστηριότητα αυτή να μην προκαλεί προβλήματα στους λοιπούς ενοίκους των κτιρίων.

Το ΕΚΕ σημείο επαφής για την ηλεκτρονική επίλυση των καταναλωτικών διαφορών

Τέλος η Αθηνά Κοντογιάννη, Διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καταναλωτή Ελλάδας, τονίζει τα εξής: «Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδας, ως σημείο επαφής για την ηλεκτρονική επίλυση των καταναλωτικών διαφορών, επισημαίνει ότι κανένας προμηθευτής που δραστηριοποιείται στον τομέα των ηλεκτρονικών συναλλαγών δεν εξαιρείται από την υποχρέωση που προβλέπεται από τον Κανονισμό 524/2013 και τη συναφή εθνική νομοθεσία να παρέχει ηλεκτρονικό σύνδεσμο προς την πλατφόρμα Ηλεκτρονικής Επίλυσης Καταναλωτικών Διαφορών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κατά τρόπο ευπρόσιτο, προς ενημέρωση και διευκόλυνση του καταναλωτή, εάν ανακύψει καταναλωτική διαφορά, καθώς και από την υποχρέωση να αναφέρει στον ιστότοπό του τουλάχιστον τη διεύθυνση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του, προκειμένου να έχει ο καταναλωτής σημείο επαφής για την υποβολή της αναφοράς του».

Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ