Το φτηνό πετρέλαιο πλήττει τη Μέση Ανατολή
Οι προϋπολογισμοί των κρατών δεν μπορούν πλέον να «παράσχουν τα πάντα».
Η δραματική πτώση της τιμής του πετρελαίου έχει κλονίσει τις οικονομίες πολλών χωρών της Μέσης Ανατολής.
Γενναιόδωρες επιδοτήσεις καυσίμων και τροφίμων έχουν περικοπεί, νέοι φόροι έχουν θεσπιστεί, ενώ διάφορες κοινωνικές παροχές καταργήθηκαν.
Τα χρόνια όταν το πετρέλαιο κόστιζε 100 δολάρια το βαρέλι και οδηγούσε σε 1 τρισεκατομμύριο δολάρια σε έσοδα από εξαγωγές έχουν περάσει ανεπιστρεπτί, και πλέον τα πλούσια σε πετρέλαιο κράτη του Περσικού Κόλπου – και οι λαοί τους – είναι αναγκασμένα να αποδεχθούν μια νέα πραγματικότητα.
Ιδού κάποια απ’ τα επώδυνα μέτρα που έχουν θεσπιστεί:
Κουβέιτ
Το Κουβέιτ έχει ένα απ’ τα χαμηλότερα κόστη παραγωγής πετρελαίου στον κόσμο. Κι όμως, η κατάρρευση των τιμών του αργού πετρελαίου αναγκάζει το Κουβέιτ να σκεφτεί το …ασύλληπτο: να φορολογήσει τα κέρδη των εταιρειών. Το σχέδιο επιβολής εταιρικού φόρου κατά 10% έρχεται μετά την απόφαση όλων των χωρών του Κόλπου να επιβάλλον φόρο πωλήσεων 5% το 2018.
Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα
Τα ΗΑΕ ήταν η πρώτη χώρα του Κόλπου που έβαλε στο στόχαστρό της τις επιδοτήσεις καυσίμων όταν εισήγαγε αγοραία τιμολόγηση στο πετρέλαιο το προηγούμενο καλοκαίρι. Ο Ρόμπιν Μιλς, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας συμβούλων Qamar Energy, είπε ότι η κίνηση αυτή έθεσε σε λειτουργία ένα ντόμινο. «Όταν μια χώρα νοιώθει ότι είναι σε θέση να καταργήσει τις επιδοτήσεις, όπως έκαναν τα ΗΑΕ, και αυτό πάει καλά, τότε κι άλλες χώρες νοιώθουν πιο άνετα να ακολουθήσουν την ίδια πολιτική». Και τα έξι κράτη της περιοχής περικόπτουν επιδοτήσεις και αυξάνουν τις τιμές πώλησης του πετρελαίου προς τον καταναλωτή, καθώς και του νερού και του ηλεκτρισμού.
Σαουδική Αραβία
Ο οίκος αξιολόγησης Moody’s υποβάθμισε το τραπεζικό σύστημα της Σαουδικής Αραβίας την περασμένη εβδομάδα. Ως βασικό παράγοντα, επικαλέστηκε τη μείωση των δημοσίων δαπανών της χώρας κατά 14% για φέτος. Η μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγός χώρα της περιοχής έχει ήδη θεσπίσει βαθιές περικοπές δαπανών και επιδοτήσεων, έως και υποτροφιών προς φοιτητές που σπουδάζουν στο εξωτερικό.
Κατάρ
Το Κατάρ αναμένεται να έχει το 2016 έλλειμμα προϋπολογισμού, για πρώτη φορά εδώ και 15 χρόνια. Η χώρα, η οποία θα φιλοξενήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022, έχει χτίσει ένα τεράστιο ταμείο εθνικού πλούτου, και άρα είναι και καλύτερα προστατευμένη σε σχέση με άλλες γειτονικές χώρες. Όμως, ακόμα και το Κατάρ αναγκάστηκε να προβεί σε περικοπές, με τον ηγέτη της χώρας, Σεΐχη Ταμίμμπιν Χαμάντ αλ-Τάνι, να δηλώνει ότι «η κυβέρνηση δεν μπορεί να παράσχει πλέον τα πάντα». Οι τιμές του πετρελαίου έχουν αυξηθεί κατά 35%, οι τιμές του νερού και του ηλεκτρισμού έχουν ανέβει, ενώ σε όλους τους δημόσιους οργανισμούς έχει δοθεί εντολή μείωσης των δαπανών.
Μπαχρέιν
Το Μπαχρέιν αύξησε τις τιμές του πετρελαίου για πρώτη φορά εδώ και 30 χρόνια τον περασμένο Ιανουάριο, ενώ παράλληλα μείωσε την επιδότηση στην ενέργεια. Και τον περασμένο Οκτώβριο, η κυβέρνηση περιέκοψε επίσης τις επιδοτήσεις στο κρέας, απόφαση που οδήγησε στον διπλασιασμό της τιμής του μοσχαρίσιου κρέατος και του κοτόπουλου.
Ομάν
Και το Ομάν αύξησε την τιμή του πετρελαίου, ενώ ανακοίνωσε παράλληλα αύξηση του φόρου εταιρικών κερδών από 12% σε 15%.
