Το πρόσωπό σας «ανήκει» στο Facebook

Εδώ και λίγο καιρό η νέα υπηρεσία Moments του Facebook χρησιμοποιεί τεχνολογία αναγνώρισης προσώπων για να προτείνουν tagging και να «διευκολύνουν» τον χρήστη να ταξινομήσει τις φωτογραφίες του.

Όμως οι ενώσεις καταναλωτών στις ΗΠΑ έχουν ήδη προειδοποιήσει πως η τεχνολογία που επιτρέπει στο software να δημιουργεί ένα «προσωπικό αποτύπωμα», κάτι σαν το δακτυλικό αποτύπωμα, αλλά που συνίσταται από τα μοναδικά χαρακτηριστικά του προσώπου μας, είναι ένα ακόμα βήμα προς την κατάργηση της ιδιωτικότητάς μας.

Το πρόσωπό μας γίνεται η ταυτότητά μας στο διαδίκτυο. Με τον ορισμό του λεγόμενου «faceprint», όπως έχει ήδη ονομαστεί, οπουδήποτε και αν εμφανιστεί το πρόσωπό μας θα μπορεί να αναγνωριστεί και να ταυτοποιηθεί μαζί με τον τόπο, αλλά και τους υπόλοιπους παρευρισκόμενους.

Κρατικές υπηρεσίες όπως το FBI έχουν ήδη databases με faceprints στο πλαίσιο της καταπολέμησης του εγκλήματος, όμως εκείνη του Facebook είναι απείρως μεγαλύτερη και περιλαμβάνει όλους εμάς, ενώ η τεχνολογία του είναι η κορυφαία στον κόσμο στο να μας αναγνωρίζει και να μας ταξινομεί.

Έτσι, το Facebook μπορεί να ψάχνει ανάμεσα σε δισεκατομμύρια φωτογραφίες στη βάση του και όταν ο χρήστης ανεβάζει μια δική του, το σύστημα βλέπει τους διπλανούς και ρωτάει «Είναι αυτή η Τζέιν;». Αν η απάντηση είναι το tagging γίνεται αυτόματα. Αυτό ισχύει στις ΗΠΑ, καθώς στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στον Καναδά η αυστηρότερη νομοθεσία δεν επιτρέπει την αυτόματη λειτουργία του.

Η εφαρμογή Moments θέλει από τον χρήστη όλες τις φωτογραφίες του ώστε να τις ταξινομήσει με βάση την ημερομηνία και την τοποθεσία (π.χ. «Εκδρομή στο Ναύπλιο» ή «Σαββατοκύριακο στο Λονδίνο») και να αναγνωρίσει σε αυτές τους φίλους σας. Η Facebook υποστηρίζει πως έτσι δεν χρειάζεται να έχει ο καθένας σας από μία εκδοχή της εικόνας, αλλά όλοι σας να τη μοιράζεστε με τα ίδια στοιχεία και σχόλια. Βέβαια, για να γίνει όλο αυτό ο χρήστης πρέπει να αποδεχτεί ότι η εταιρεία θα δημιουργήσει και θα χρησιμοποιήσει το πρόσωπό του ως ψηφιακή ταυτότητα.

Σύμφωνα με την αρμόδια υπηρεσία προστασίας της ιδιωτικής ζωής στον Καναδά, η Facebook διαθέτει ήδη λεπτομερές αρχείο για τον καθέναν από εμάς. Εκτός από όσα εμείς οικειοθελώς έχουμε ανεβάσει, το σύστημα γνωρίζει και καταγράφει τις κινήσεις μας γεωγραφικά, καθώς και με ποιον ήμασταν. Όταν το συνδυάσει και με την αναγνώριση προσώπου αυτό είναι η τέλεια συσκευή παρακολούθησης και καταγραφής των πολιτών. Και μάλιστα θα θεωρείται και κοινός τόπος.

Στο χειρότερο σενάριο, στοιχεία από τέτοιες καταγραφές θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για δυσφήμηση, ή ακόμα και εκβιασμό αν από αυτές προκύπτουν επισκέψεις του χρήστη π.χ. σε μια κλινική εκτρώσεων ή φροντίδας για τον HIV, ένα gay bar, ένα strip club ή ένα τζαμί.

Η τεχνολογία αυτή και η χρήση της δεν είναι κάτι νέο. Τα καζίνο τη χρησιμοποιούν εδώ και χρόνια για να αναγνωρίζουν τους ανεπιθύμητους πελάτες ήδη από την είσοδο, το Homeland Security στηρίζει και σε αυτό την ασφάλεια της χώρας, ενώ αντίστοιχες υπηρεσίες αναγνώρισης προσώπου έχουν παρουσιάσει οι Microsoft και Google.

Στις συζητήσεις με τις αρμόδιες αρχές για να θεσπιστούν επιτέλους αυστηρότεροι νόμοι για το θέμα, το ACLU και το Electronic Frontier Foundation (οργανώσεις που υπερασπίζονται τις προσωπικές ελευθερίες εντός και εκτός διαδικτύου) αποχώρησαν ύστερα από την πλήρη άρνηση των εταιρειών να συμφωνήσουν έστω και στους ελάχιστους περιορισμούς.

Δυστυχώς για τους καταναλωτές, η έλλειψη σχετικών κανόνων σημαίνει πως οι εταιρείες θα κάνουν σχεδόν ό,τι θέλουν.