Το σενάριο για πετρέλαιο στα 150$ το βαρέλι και το ενδεχόμενο να κλείσει η στρόφιγγα του ρωσικού αερίου
Η έκτακτη συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας (ΚΥΣΕΑ), που πραγματοποιήθηκε σήμερα το πρωί υπό την προεδρία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τη συμμετοχή του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, υπογραμμίζει την έντονη ανησυχία που έχει δημιουργηθεί από τις τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία. Ωστόσο, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου, καθησύχασε τους πολίτες διαβεβαιώνοντας ότι έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη συνέχιση του ομαλού εφοδιασμού της χώρας με φυσικό αέριο.
Την ίδια ώρα, η τιμή του πετρελαίου ακολουθεί την ανιούσα και το κόστος επιβαρύνει σε μεγάλο βαθμό νοικοκυριά και επιχειρήσεις φέρνοντας στο προσκήνιο την πιθανότητα λουκέτων. Τα διεθνή χρηματιστήρια αντιδρούν και η Γηραιά Ήπειρος που βλέπει την κλεψύδρα να στερεύει, καλείται να λάβει άμεσες αποφάσεις και να βρει εναλλακτικές λύσεις.
«Η άνοδος της τιμής του πετρελαίου υποκινείται κατά κύριο λόγο από τις γεωπολιτικές εξελίξεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, σαφώς και δεν είναι πληθωριστική αύξηση και η εκτίμηση μας είναι ότι μπορεί να φτάσει ακόμα και τα 150 $ το βαρέλι. Ακόμη όμως και όταν επανέλθει στα 90-95 δολάρια που κυμαίνεται σήμερα, η τιμή αυτή δεν θεωρείται φυσιολογική» λέει στο Fortune ο Πάνος Δάντης, Πρόεδρος της Ένωσης Πιστοποιημένων Αναλυτών.
Υπενθυμίζει πως το πετρέλαιο ανέκαθεν ακολουθούσε την τιμή της ενέργειας η οποία θα μπει σε πτωτική τροχιά από το β’ εξάμηνο του 2023και μετά. Εκτός από τη μελανή σελίδα στην πορεία του φυσικού αερίου το οποίο, προς ώρας, είναι 8 φορές πάνω, η εναλλακτική των ΑΠΕ δεν φαίνεται ικανή να επιλύσει το πρόβλημα.
«Τα αιολικά αντιμετωπίζουν πρόβλημα αποθήκευσης διότι μπορεί να παράγεται ενέργεια όταν έχει άνεμο πολλών μποφόρ, όμως μπορεί να μη χρειάζεται να την χρησιμοποιείς εκείνη τη στιγμή αλλά όταν έχεις ανάγκη. Η αποθήκευση εξακολουθεί και παραμένει ακριβώς σπορ. Την ίδια εικόνα αντιμετωπίζουμε και στην περίπτωση των φωτοβολταϊκών. Ο λιγνίτης βγήκε εκτός παιχνιδιού κι αυτή τη στιγμή το φυσικό αερίου δημιουργεί μία έντονη εξάρτηση. Η ιστορία έχει δείξει ότι όταν υπάρχει οικονομική ύφεση η τιμή του πετρελαίου πέφτει πράγμα που δεν συμβαίνει. Η πτώση της τιμής του πετρελαίου εκτιμάμε ότι θα σημειωθεί από τα μέσα του 2023 και μετά γιατί ολόκληρο το 2022 και το πρώτο εξάμηνο της επόμενης χρονιάς η τιμή της ενέργειας θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα».
Ποιοι πλήττονται περισσότερο
Ο κ. Δάντης εκφράζει έντονα την ανησυχία πως εντός της τρέχουσας χρονιάς θα δούμε την χρεοκοπία πολλών μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Αναφέρει ως χαρακτηριστικό παράδειγμα λογαριασμούς ρεύματος ύψους 2.000 και 3000 ευρώ σε καταστήματα όπως για παράδειγμα οι φούρνοι, ποσά τα οποία είναι απίθανο να αντέξει μια μικρή επιχείρηση. Το μεγαλύτερο βάρος θα επωμισθούν στους ώμους τους ενεργοβόρες επιχειρήσεις, όπως οι βιοτεχνίες και εκείνες που δραστηριοποιούνται στην επεξεργασία μεταλλευμάτων καθώς είναι μεγάλη η κατανάλωση ρεύματος και πετρελαίου που απαιτείται για τη λειτουργία τους.
Φυσικά από την εξίσωση δεν εξαιρούνται τα νοικοκυριά με το μέσο Έλληνα να βλέπει ήδη στην τσέπη του τις επιπτώσεις αυτού του γεωπολιτικού μπρα ντε φερ. Όταν ο μέσος μισθός ανέρχεται σε 1000 ευρώ και το ρεύμα που καλείται να πληρώσει ανέρχεται σε 800 ευρώ, ο κ. Δάντης αναρωτιέται πόσες ρυθμίσεις θα καταφέρει να κάνει ένας πολίτης για να ανταπεξέλθει στις οικονομικές του υποχρεώσεις, χωρίς να τον πνίξουν τα χρέη;
Ωστόσο, αναφέρει πως η σταδιακή λήξη της πανδημίας δημιουργεί ένα αίσθημα εξωστρέφειας. Ο κόσμος θέλει να βγει, να καταναλώσει, να πάει διακοπές και να μετακινηθεί. «Ήδη παρατηρούμε ότι όλα τα τριήμερα είναι κλεισμένα και ο αριθμός των εκδρομέων μεγάλος. Ο Έλληνας θα φύγει ακόμη κι αν αυξηθούν το πετρέλαιο και η τιμή της βενζίνης κόβοντας budget από κάπου αλλού».
Τι εναλλακτικές υπάρχουν
Για τον Πρόεδρο της Ένωσης Πιστοποιημένων αναλυτών, ένα θέμα που δεν έχει εξεταστεί είναι η αξιοποίηση των κοιτασμάτων που έχει η Ελλάδα στη Νότια Κρήτη και το Ιόνιο. Παράλληλα δημιουργούνται, όπως λέει, επιχειρηματικά κίνητρα για επενδύσεις εξόρυξης μεγάλου βάθους, αν και ακόμη θεωρούνται ριψοκίνδυνες και πρόσκαιρες διότι είναι εντάσεως κεφαλαίου, οι οποίες όμως είναι το μέλλον και θα προσφέρουν υψηλές αποδόσεις σε όσους τοποθετηθούν νωρίς.
Στο χειρότερο σενάριο, αυτό του κλεισίματος της κάνουλας από τους Ρώσους, το πρόβλημα τροφοδοσίας στην Ευρώπη που αντιμετωπίζει και τις μεγαλύτερες πιέσεις είναι η εναλλακτική του υγροποιημένου φυσικού αερίου. Μόνο που εδώ θα είναι αρκετά κοστοβόρα η μεταφορά καθώς απαιτείται στόλος ενώ θα γίνει μάχη σε ό,τι αφορά την προσφορά και τη ζήτηση. Αλγερία, Αίγυπτος και Αμερική είναι χώρες από τις οποίες η Ελλάδα παραλαμβάνει υγροποιημένο φυσικό αέριο και είναι και οι πρώτες που θα στραφεί.
«Οι αγορές είχαν προεξοφλήσει ότι θα γινόταν εισβολή της Ρωσίας. Σήμερα θα έλεγα ότι αντιδρούν περίεργα σαν να το περίμεναν. Η εκτίμησή μου είναι ότι θα πιεστούν ακόμα περισσότερο και δεν ξέρουμε αν οι αγορές ήταν σε bear market mode ή όχι. Αυτό θα φανεί σε ένα μήνα από τώρα» καταλήγει ο κ. Δάντης.
