Το σοκ των δασμών: Ο Τραμπ μόλις ανέτρεψε τις παγκόσμιες εμπορικές ισορροπίες
Η απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει μαζικούς δασμούς σε εκατοντάδες εισαγόμενα προϊόντα ανοίγει νέο κεφάλαιο στην εμπορική του πολιτική, προκαλώντας παγκόσμια ανησυχία για πληθωριστικές πιέσεις, ύφεση και συγκρούσεις στις διεθνείς αγορές.
Με μια κίνηση που ανατρέπει τις παγκόσμιες εμπορικές ισορροπίες, ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε νέους σαρωτικούς δασμούς, θέτοντας στο στόχαστρο σχεδόν 100 χώρες, μεταξύ των οποίων η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Κίνα, η Ιαπωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Το νέο πακέτο μέτρων περιλαμβάνει φόρους 10% στις περισσότερες εισαγωγές, ενώ σε ορισμένες χώρες οι δασμοί αγγίζουν το 49%, όπως στην περίπτωση της Καμπότζης.
Ιδιαίτερο πλήγμα δέχεται η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία, καθώς οι ΗΠΑ επιβάλλουν επιπλέον δασμούς 25% σε όλα τα αυτοκίνητα ξένης κατασκευής, πλήττοντας πρωτίστως τη Γερμανία και την Ιαπωνία. Ο Τραμπ υπερασπίζεται τα μέτρα δηλώνοντας πως θα συμβάλουν στην αποπληρωμή του δημόσιου χρέους και στην επαναβιομηχανοποίηση της αμερικανικής οικονομίας.
Ωστόσο, η διεθνής αντίδραση είναι έντονη. Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χαρακτήρισε τους δασμούς «πλήγμα για την παγκόσμια οικονομία» και τόνισε πως η ΕΕ είναι έτοιμη να απαντήσει με αντίμετρα. Οι ευρωπαίοι οινοπαραγωγοί, που εξάγουν το 28% της παραγωγής τους στις ΗΠΑ, βλέπουν ήδη το μέλλον τους να απειλείται από δασμούς 20% στα προϊόντα τους.
Η JPMorgan χαρακτηρίζει την πολιτική Τραμπ ως «μακροοικονομικό σοκ», εκτιμώντας πως οι νέοι δασμοί θα επιβαρύνουν τους Αμερικανούς φορολογούμενους με 660 δισ. δολάρια ετησίως, θα αυξήσουν τον πληθωρισμό κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες και θα ωθήσουν την παγκόσμια οικονομία σε ύφεση εντός του 2025.
Ακόμη και βασικά είδη όπως ο καφές, η βρώμη και το κακάο αναμένεται να ακριβύνουν, όπως προειδοποιεί η Ένωση Καταναλωτικών Μάρκων, καθώς η παραγωγή τους παραμένει εξαρτημένη από εισαγόμενες πρώτες ύλες. «Στο τέλος της ημέρας, ένας δασμός μεταφράζεται σε αυξημένο κόστος παραγωγής και υψηλότερες τιμές για τον καταναλωτή», σημειώνει εκπρόσωπος της ένωσης.
Την ίδια στιγμή, οι αγορές έχουν αρχίσει να αποτιμούν το ρίσκο ενός παγκόσμιου εμπορικού πολέμου. Οι οικονομολόγοι μιλούν για επιστροφή σε συνθήκες προστατευτισμού με απρόβλεπτες συνέπειες για τις εφοδιαστικές αλυσίδες, τις τιμές των προϊόντων και τη διεθνή συνεργασία. Όπως επισημαίνουν οι αναλυτές της Fitch Ratings, πρόκειται για μια πολιτική που δεν αφορά μόνο την αμερικανική οικονομία, αλλά έχει τη δυναμική να επηρεάσει αρνητικά τον παγκόσμιο οικονομικό κύκλο.
Σε αυτή την εύθραυστη συγκυρία, η ΕΕ καλείται να κινηθεί συντεταγμένα, τόσο στο εμπορικό μέτωπο όσο και σε επίπεδο στήριξης των πληττόμενων κλάδων. Οι διαπραγματεύσεις με την Ουάσινγκτον είναι μονόδρομος – αλλά όπως διαφαίνεται, ο επόμενος γύρος εμπορικής αντιπαράθεσης μόλις ξεκίνησε.
