Το χρέος των ΗΠΑ αγγίζει τα 36,5 τρισ. δολάρια – Θα… «πιάσουν τόπο» οι σαρωτικές περικοπές του Μασκ;
Το ρολόι του χρέους έξω από τον πύργο της BofA στη Νέα Υόρκη συνεχίζει να μετρά με καταιγιστικούς ρυθμούς το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ, το οποίο έχει πλέον φτάσει τα 36,5 τρισ. δολάρια – σχεδόν 123% του ΑΕΠ.
Η αλματώδης αύξηση του χρέους, που έχει υπερδιπλασιαστεί από το 2000 και τριπλασιαστεί από το 1980, ασκεί έντονες πιέσεις στη νέα κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, με τον ίδιο να αναθέτει στον Έλον Μασκ την αποστολή να μειώσει δραστικά τις δημόσιες δαπάνες.
Οι αριθμοί που προκαλούν ανησυχία
Για το δημοσιονομικό έτος 2024, οι ομοσπονδιακές δαπάνες ανήλθαν σε 6,7 τρισ. δολάρια, με τα έσοδα να περιορίζονται στα 4,9 τρισ., αφήνοντας έλλειμμα 1,8 τρισ. δολαρίων.
Οι δαπάνες αυξάνονται ραγδαία, ξεπερνώντας τα 7 τρισ. δολάρια.
Το έλλειμμα πλέον διαμορφώνεται στα 2 τρισ. δολάρια σε ετήσια βάση.
Οι πληρωμές τόκων για το χρέος ξεπέρασαν το 1 τρισ. δολάρια, καθιστώντας τις την τρίτη μεγαλύτερη δαπάνη του προϋπολογισμού, μετά την κοινωνική ασφάλιση (1,5 τρισ.) και τη δημόσια υγειονομική περίθαλψη (1,7 τρισ.).
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) προβλέπει ότι το χρέος των ΗΠΑ θα φτάσει το 130% του ΑΕΠ πριν το 2030, ενώ η Επιτροπή Προϋπολογισμού του Κογκρέσου το εκτιμά στο 166% έως το 2054.
Η «επιχείρηση λιτότητας» του Μασκ
Με στόχο να ανακόψει αυτή την ανεξέλεγκτη πορεία, ο Έλον Μασκ ανέλαβε ως επικεφαλής του Υπουργείου Αποδοτικότητας της Κυβέρνησης (Department of Government Efficiency – DOGE) και ήδη προχωρά σε μαζικές περικοπές δαπανών.
Εθελουσία έξοδος: Πρόσφερε αποζημίωση 8 μισθών σε 2,3 εκατομμύρια δημοσίους υπαλλήλους, με 75.000 να αποδέχονται την πρόταση.
Τέλος στις νέες προσλήψεις: Οι μη μονιμοποιημένοι υπάλληλοι των τελευταίων δύο ετών δεν θα ανανεώσουν τις συμβάσεις τους.
Κλείσιμο κρατικών υπηρεσιών: Ο Μασκ ανακοίνωσε το λουκέτο στην Υπηρεσία Διεθνούς Βοήθειας (USAID) και το Γραφείο Χρηματοπιστωτικής Προστασίας Καταναλωτών (CFPB).
«Πρέπει να ξεριζώσουμε το πρόβλημα. Αν δεν αφαιρέσεις τις ρίζες, τα ζιζάνια θα επιστρέψουν», δήλωσε ο Μασκ στην Παγκόσμια Σύνοδο Κυβερνήσεων στο Ντουμπάι.
Ο αντίκτυπος και οι αντιδράσεις
Οι σαρωτικές περικοπές έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, με δικαστικές αποφάσεις να μπλοκάρουν προσωρινά ορισμένα μέτρα. Ο Μασκ, παρών στον Λευκό Οίκο μαζί με τον Τραμπ, υπερασπίστηκε τις αποφάσεις του:
«Αν δεν μειώσουμε τις δαπάνες, η χώρα θα χρεοκοπήσει», τόνισε, βάζοντας στόχο τη μείωση των δημοσίων δαπανών κατά 1 τρισ. δολάρια.
Ο Τραμπ, από την πλευρά του, στηρίζει τις περικοπές, καθώς έχει δεσμευτεί να επεκτείνει τις φορολογικές μειώσεις της πρώτης θητείας του. Στο οικονομικό του σχέδιο, τα έσοδα από νέους δασμούς θεωρούνται μέτρο αντιστάθμισης, αν και οι αναλυτές επισημαίνουν ότι δεν θα καλύψουν τις απώλειες των φοροελαφρύνσεων.
