Τράπεζες: Τι σηματοδοτεί για επιχειρήσεις και νοικοκυριά η αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ

Κώστας Παπαγρηγόρης

Απόλυτα ευθυγραμμισμένη με τις προσδοκίες που είχαν καλλιεργήσει οι αγορές, χαρακτηρίζουν οι έλληνες τραπεζίτες την χθεσινή απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για αύξηση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης από τον ερχόμενο Ιούλιο.

«Η ανάγκη χαλιναγώγησης του διαρκώς επιταχυνόμενου πληθωρισμού, δεν άφηνε καμία άλλη επιλογή στην ΕΚΤ» τονίζει έμπειρος τραπεζίτης που προσθέτει ότι η Κριστίν Λαγκάρντ σε περίπτωση που οι πληθωριστικές πιέσεις επιδεινωθούν, τότε τον Σεπτέμβριο θα ανάψει το πράσινο φως για ακόμη μεγαλύτερη αύξηση των επιτοκίων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην περίπτωση που τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, η ΕΚΤ αυξήσει τα επιτόκια κατά 50 μονάδες βάσης, τότε το βασικό επιτόκιο θα διαμορφωθεί στο 0,25% και θα σηματοδοτήσει το πέρασμά του σε θετικό έδαφος για πρώτη φορά μετά από οκτώ χρονιά.

Στο 1 δισ. η επιβάρυνση των δανειοληπτών

Μετά και την χθεσινή εξέλιξη αλλά και την συνολική εκτίμηση με θέλει την αύξηση του βασικού επιτοκίου της ΕΚΤ να ανέρχεται κατά 100-150 μονάδες βάσης έως και το 2023, τραπεζικά στελέχη εκτιμούν ότι πολύ σύντομα οι δανειολήπτες – νοικοκυριά και επιχειρήσεις – θα βρεθούν αντιμέτωποι με επιπλέον χρεώσεις που θα προσεγγίσουν το 1 δις ευρώ.

Η άνοδος των επιτοκίων στην Ευρωζώνη αποτελεί μια νέα πραγματικότητα, με την οποία θα πρέπει να συμβιβαστούν οι δανειολήπτες, που έβλεπαν τα τελευταία χρόνια τη δόση του δανείου να μειώνεται λόγω των χαμηλών επιτοκίων και της υποχώρησης του euribor σε αρνητικό έδαφος.

Μια πραγματικότητα που συνεπάγεται πρόσθετη επιβάρυνση των οικογενειακών προϋπολογισμών και του κόστους εξυπηρέτησης των δανείων που έχουν οι επιχειρήσεις στις τράπεζες.

Η άνοδος των επιτοκίων αποτυπώνεται ήδη στο euribor ενός έτους, δηλαδή του επιτοκίου που ενσωματώνει την πρόβλεψη για την πορεία των επιτοκίων ένα χρόνο από σήμερα. Το euribor διάρκειας ενός έτους, που είναι από το 2016 σε αρνητικό έδαφος, έχει σχεδόν μηδενίσει.

Η τάση αυτή πιστοποιεί την άνοδο των επιτοκίων τους προσεχείς μήνες και θα συμπαρασύρει την άνοδο και του euribor 3μήνου, με το οποίο είναι συνδεδεμένο το 90%-95% του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών, άνω των 100 δισ. ευρώ, αλλά και η πλειοψηφία των δανείων που έχει περάσει στα χέρια των funds, το οποίο βρίσκεται εδώ και περίπου 7 χρόνια και συγκεκριμένα από τον Απρίλιο του 2015 σε αρνητικό έδαφος.

Πρώτο θύμα οι επιχειρήσεις

Έμπειρα τραπεζικά στελέχη, σχολιάζοντας τις χθεσινές αποφάσεις της ΕΚΤ, τόνιζαν στο news247.gr ότι το πρώτο «θύμα» του ανοδικού κύκλου των επιτοκίων είναι επιχειρήσεις. Μάλιστα τονίζουν ότι ήδη το τελευταίο δίμηνο τα επιτόκια επιχειρηματικών δανείων καταγράφουν άνοδο έως και 1 μονάδα, τάση που πιστοποιεί την αύξηση του κόστους δανεισμού για τις επιχειρήσεις στη χώρα μας εν μέσω του γενικότερου κλίματος επιδείνωσης των συνθηκών ρευστότητας.

Ενδεικτικά άλλωστε είναι τα στοιχεία που δημοσίευσε η ΤτΕ για την εξέλιξη των επιτοκίων τον Απρίλιο, δείχνουν αύξηση στα επιτόκια των επιχειρηματικών δανείων από 0,16 έως 0,81 ανάλογα με το ύψος του δανείου και την κατηγορία της επιχείρησης, ανεβάζοντας το μέσο επιτόκιο στο 3,49% από 2,84% τον Μάρτιο και 2,61% τον Φεβρουάριο. Πρόκειται για το μέσο κόστος δανεισμού όλων των επιχειρήσεων, το οποίο αυξάνεται στο 4,68% για τα δάνεια μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων έως 250.000 ευρώ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, τη μεγαλύτερη μηνιαία άνοδο παρουσιάζουν τα επιτόκια δανεισμού των μεγάλων επιχειρήσεων, δηλαδή τα δάνεια άνω του 1 εκατ., το επιτόκιο των οποίων αυξήθηκε τον Απρίλιο στο 3,44% από 2,63% τον Μάρτιο και 2,38% τον Φεβρουάριο.

Η εξέλιξη αυτή δημιουργεί ανησυχία καθώς καθιστά υψηλό το κόστος δανεισμού για την πραγματοποίηση μεγάλων επενδύσεων και προστίθεται στη γενικότερη αύξηση των πρώτων υλών και των μεταφορικών, υπονομεύοντας την κερδοφορία των επιχειρήσεων και την ανάπτυξη.

Ακολουθούν αυξήσεις στα επιτόκια για νοικοκυριά

Την ίδια στιγμή και οι τέσσερις συστιμικές τράπεζες επιβεβαιώνουν ότι ενόψει της ανόδου του βασικού επιτοκίου από την ΕΚΤ, ετοιμάζουν ήδη αλλαγές ακόμη και στα σταθερά επιτόκια των στεγαστικών – κάποιες έχουν ήδη προχωρήσει σε μικρές τροποποιήσεις στα τιμολόγιά τους – διαπιστώνοντας ότι τα σημερινά επίπεδα είναι μη διατηρήσιμα με βάση την άνοδο του κόστους χρήματος. Με βάση στοιχεία από τις τράπεζες, το μέσο σταθερό επιτόκιο για μια 10ετία είναι κοντά 3% και της 20ετίας στο 3,5%, αλλά όπως εξηγούν τραπεζικά στελέχη στα επίπεδα αυτά μετά βίας η τράπεζα καλύπτει το κόστος της.

Σύμφωνα με τους αρμόδιους της στεγαστικής πίστης τα σημερινά σταθερά επιτόκια αποτελούν παράθυρο ευκαιρίας για όσους θέλουν να κλειδώσουν τη δόση του στεγαστικού τους δανείου σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθώς με βάση τις προβλέψεις η άνοδος έχει προεξοφληθεί και μπορεί να φτάσει έως και τη 1 μονάδα έως τα τέλη του χρόνου.

Η άλλη όψη του νομίσματος

Ή ίδια επιβάρυνση για τους δανειολήπτες συνεπάγεται αντίστοιχη αύξηση εσόδων άρα και κερδών για τις τράπεζες. Η ενίσχυση της βασικής πηγής των οργανικών εσόδων με κέρδη άνω του 1 δισ. ευρώ, σε συνδυασμό με την πρόβλεψη για καθαρή πιστωτική επέκταση έως και 10 δισ. ευρώ, αποτελεί πρόσθετο παράγοντα αισιοδοξίας για την εμπέδωση της κερδοφορίας και τη βελτίωση των αποτιμήσεων του τραπεζικού συστήματος, καθώς οι περισσότερες τράπεζες δεν έχουν ενσωματώσει την πρόβλεψη αυτή στα επιχειρησιακά σχέδια που έχουν καταρτίσει μέχρι σήμερα και τα οποία προέβλεπαν ούτως ή άλλως μόνιμη επιστροφή στην κερδοφορία για το τρέχον έτος.

Παράλληλα δημιουργείται και ένα επιπλέον μαξιλάρι ασφαλείας στον δρόμο προς την πλήρη εξυγίανση των ισολογισμών τους και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τη γεωπολιτική κρίση, που παραμένουν ακόμη άγνωστες.

Πηγή: news247.gr