Τροπολογία του υπουργείου Πολιτισμού προβλέπει δανεισμό αντικειμένων συλλογών μουσείων στο εξωτερικό για 50 έτη
Την εξαγωγή αντικειμένων συλλογών μουσείων προς έκθεση σε μουσειακούς ή παρεμφερείς χώρους του εξωτερικού για διάστημα έως 50 ετών (25+25) προβλέπει τροπολογία της Υπουργού Πολιτισμού, που κατατέθηκε στη Βουλή προς διόρθωση της αρχικής πρόβλεψης για εξαγωγή έως 100 έτη- 50 συν 50 – (άρθρο 59 του νομοσχεδίου για το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων), που είχε προκαλέσει τη σφοδρή αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ με καταγγελίες περί «εκπατρισμού» με αιχμή το μεγάλο χρονικό εύρος.
Η αναθεωρημένη ρύθμιση προβλέπει πως για την προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας και εφόσον παρέχονται επαρκείς εγγυήσεις για την ασφαλή μεταφορά, έκθεση και επιστροφή τους, το αρμόδιο όργανο του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού μπορεί να αποφασίζει την «μακροχρόνια εξαγωγή αντικειμένων των συλλογών των μουσείων πλην αυτών της παρ. 2, τα οποία αντικείμενα μπορεί να αποτελούν και μνημεία, προκειμένου να εκτεθούν σε μουσειακούς ή παρεμφερείς χώρους, ιδίως όταν η ονομασία του τόπου έκθεσής τους ταυτίζεται με ή περιέχει εκείνη του εξάγοντος μουσείου και εκτίθενται μόνο δικές τους συλλογές». Σε άλλο σημείο αναφέρεται πως «με την ίδια απόφαση προσδιορίζονται οι ειδικότεροι όροι της εξαγωγής καθώς και η διάρκειά της η οποία δεν μπορεί να υπερβεί τα 25 έτη δυνάμενη να ανανεωθεί άπαξ (σ.σ. άλλα 25)».
Δείτε την τροπολογία εδώ.
Παρά τις διαβεβαιώσεις της Υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη, περί πρακτικής που στοχεύει στη λειτουργία των εκθεμάτων ως πρεσβευτών της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας στο εξωτερικό, οι αντιδράσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης ήταν έντονες.
«Ο νόμος που έφερε το υπουργείο Πολιτισμού στη Βουλή προβλέπει την εξαγωγή από τη χώρα μας αντικειμένων και έργων τέχνης από μουσεία για… ένα αιώνα! Αν και φαίνεται τόσο απίστευτο που πολλοί θα νομίζουν ότι είναι «fake news», είναι εντούτοις πέρα για πέρα αληθινό! (βλ. τροποποίηση της παρ. 12 του άρθρου 45 του ν. 3028/2002). Αυτό που επιχειρούν, ας το ονομάσουν καλύτερα «εκπατρισμό» και όχι προσωρινή έκθεση των πολύτιμων μουσειακών αντικειμένων στο εξωτερικό!», είχε σημειώσει κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου στην αρμόδια Επιτροπή ο Νίκος Φίλης (ΣΥΡΙΖΑ).
Ο ίδιος, εξήγησε ότι αντιτάσσεται στο μεγάλο χρονικό διάστημα που τα αντικείμενα θα παραμένουν εκτός Ελλάδος. Τόνισε πως με το ισχύον νομικό πλαίσιο, ένα αντικείμενο μπορεί να μεταφερθεί από μουσείο της Ελλάδας σε μουσείο του εξωτερικού για 5 έτη (+ 5 με νέα απόφαση), αν και συνήθως ο δανεισμός διαρκεί πολύ λιγότερο και βέβαια γίνεται με αμοιβαιότητα, δηλ. ανάλογα εκθέματα του εξωτερικού πλουτίζουν προσωρινά εκθέσεις στην Ελλάδα. Και πράγματι, όπως είπε, αυτές οι ανταλλαγές αποτελούν θεμέλιο της διεθνούς λειτουργίας των μουσείων, προς όφελος και της χώρας που δανείζει και βέβαια του κοινού διεθνώς.
Εξίσου επικριτική ήταν και η Σία Αναγνωστοπούλου (ΣΥΡΙΖΑ) ακόμη και μετά τη βελτιωμένη διάταξη δια της τροπολογίας, κατηγορώντας την κυβέρνηση και την Υπουργό, ότι θα εμπλουτίσουν τις συλλογές ξένων μουσείων και ιδρυμάτων διακινδυνεύοντας την ενότητα και ακεραιότητα των ελληνικών μουσειακών συλλογών, αποστερώντας όπως είπε από τους πολίτες και τους επισκέπτες της Ελλάδας τη δυνατότητα να έχουν πρόσβαση σε πολιτιστικούς θησαυρούς. «Με ποιο -άραγε- εγχώριο αντάλλαγμα;», διερωτήθηκε.
Η επίμαχη ρύθμιση αναμένεται να πυροδοτήσει νέες εντάσεις κατά τη συζήτηση και ψήφιση του νομοσχεδίου του Υπουργείου Πολιτισμού αύριο στην Ολομέλεια της Βουλής.
