Τζακ Λιου: ΗΠΑ και ΔΝΤ πίστευαν ότι το χρέος της Ελλάδας δεν ήταν βιώσιμο

Ως τεράστια πρόοδο χαρακτηρίζει την επιστροφή της Ελλάδας στην ανάπτυξη, ο πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Τζακ Λιου, ο οποίος είχε κληθεί να διαχειριστεί τα κρίσιμα χρόνια της ελληνικής κρίσης κατά τη διάρκεια της θητείας του στο αμερικανικό υπουργείου Οικονομικών.

«Αν σκεφτεί κανείς που βρισκόταν η Ελλάδα, κατά τη διάρκεια της κρίσης, αποτελεί τεράστια πρόοδο το γεγονός ότι αναπτύσσεται και πάλι, ότι επιτυγχάνει δημοσιονομικούς στόχους που ήταν δύσκολοι, για κάποιους μάλιστα ακατόρθωτοι, ενώ και η υποχώρηση της ανεργίας είναι ένα πολύ καλό σημάδι».

Στην αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στην ανταποκρίτρια της ΕΡΤ στην Ουάσιγκτον Λένα Αργύρη, ο κ. Λιου εκτιμά ότι η ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος συνιστά ένα πολύ μεγάλο επίτευγμα. Όσον αφορά το προσεχές διάστημα, θεωρεί ότι θα ακολουθήσει μια περίοδο ανάπτυξης, ξεκαθαρίζοντας, όμως, ότι δεν πρέπει να υπάρξουν οπισθοχωρήσεις και πισωγυρίσματα στη μεταρρυθμιστική πορεία της χώρας.

«Πιστεύω ότι η πρόκληση, καθώς η Ελλάδα θα προχωράει μπροστά είναι να μην οπισθοχωρήσει από μεταρρυθμίσεις που παρήγαγαν ουσιαστική πρόοδο, να μην πισωγυρίσει δημιουργώντας μεγαλύτερο δημοσιονομικό βάρος, όπως τα χρόνια της κρίσης, να μην οδηγηθεί σε υπερβολική δημοσιονομική προσαρμογή, να μη δαπανά χρήματα που δεν διαθέτει και να μην υπονομεύσει την πρόοδο που έχει ήδη πετύχει» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ερωτηθείς για το ποιες είναι οι προκλήσεις από εδώ και στο εξής και αν τον προβληματίζουν τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα και η δυναμική του χρέους σε είκοσι χρόνια από σήμερα, ο κ. Λιου εκτίμησε ότι η διατήρηση των πλεονασμάτων για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα συνιστά αναμφίβολα μια από τις προκλήσεις που θα κληθεί να διαχειριστεί η χώρα στο μέλλον.

Σχολιάζοντας την πρόσφατη συμφωνία για τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους, ο κ. Λιου εκτιμά ότι στο μέλλον θα πρέπει να ανοίξει ξανά η συγκεκριμένη συζήτηση. Στο σημείο αυτό μάλιστα υπενθυμίζει πως πάντοτε είχε διαφορετική αντίληψη για τη στρατηγική διαχείρισης του ελληνικού χρέους, προσθέτοντας με νόημα πως κάποιοι άλλοι διεθνείς εταίροι δεν είχαν την ίδια άποψη.

«Το ΔΝΤ πίστευε και οι ΗΠΑ πίστευαν, κατά τη διάρκεια της κρίσης, ότι το βάρος του χρέους ήταν απλώς μη βιώσιμο. Ο λόγος για τον οποίο κανείς χρησιμοποιεί υποθέσεις για τόσο υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα σε τέτοιο βάθος χρόνου, είναι γιατί μέρος από το υποβόσκον ζήτημα του χρέους δεν έχει αντιμετωπιστεί».

Σχολιάζοντας τη συμφωνία του Eurogroup για το ελληνικό χρέος, ο πρώην υπουργός εξέφρασε την πεποίθηση ότι «προς το παρόν η πρόσφατη διευθέτηση του χρέους έχει μετατοπίσει το πρόβλημα στο μέλλον» και προσθέτει πως «η Ελλάδα έχει πρόσβαση στις αγορές και η ελληνική οικονομία αναπτύσσεται. Επομένως πιστεύω ότι η επόμενη περίοδος θα συνεχίσει να είναι περίοδος ανάκαμψης».

Επαναλαμβάνει επίσης την άποψη ότι ένας συνδυασμός δράσεων ήταν και είναι απαραίτητος για την οριστική επίλυση της κρίσης και εκτιμά πως θα είχε επιτευχθεί ακόμα μεγαλύτερη αναδιάρθρωση χρέους αν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη ήταν εξ αρχής έτοιμα να συμφωνήσουν σε ένα τέτοιο πλαίσιο πολιτικής.

«Πάντα πίστευα ότι η σωστή λύση ήταν ο συνδυασμός δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων, που θα έβαζαν την ελληνική οικονομία και τις δημόσιες δαπάνες σε μια βιώσιμη τροχιά, με διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα διευκόλυναν τον ανταγωνισμό και θα ενεργοποιούσαν την ελληνική οικονομία. Όλα αυτά σε συνδυασμό με την ελάφρυνση χρέους. Αν και υπάρχει εν τέλει πρόοδος σε όλους αυτούς τους τομείς, αν πριν από πέντε χρόνια όλα τα μέρη είχαν συμφωνήσει να πράξουν αυτό που έπρεπε να πράξουν σε όλους τους τομείς, πιθανότατα να είχαμε δει μεγαλύτερη ελάφρυνση χρέους κατά τη διάρκεια της κρίσης. Δεν βρισκόντουσαν, όμως, όλα τα μέρη σε αυτό το σημείο συνεννόησης».

Αναφερόμενος στην λιτότητα που επιβλήθηκε στη χώρα κατά τη διάρκεια της κρίσης, ο κ. Λιου παραδέχεται ότι έριξε ένα επιπλέον βάρος στην ελληνική οικονομία. Σε ερώτηση για το κοινωνικό και πολιτικό κόστος της κρίσης, ο πρώην υπουργός υποστήριξε ότι οι ΗΠΑ αναγνώρισαν από την πρώτη στιγμή το κοινωνικό κόστος. Υπογράμμισε, όμως, πως δεν υπήρχε εναλλακτική λύση που θα οδηγούσε κάποιον διεθνή οργανισμό να παρέχει το είδος της στήριξης που η Ελλάδα χρειαζόταν εκείνη τη στιγμή.

«Το να πλήξεις με τέτοιο τρόπο μια οικονομία που είναι ήδη σε ύφεση, στην πραγματικότητα σε μακρά ύφεση, αψηφά τους κανόνες της μακροοικονομίας τους οποίους οι περισσότεροι έχουμε καταλήξει να αποδεχόμαστε… Όλο αυτό είχε κόστος. Πιστεύω ότι κοιτώντας μπροστά η λύση θα είναι η δημιουργία επαρκούς ανάπτυξης…» σημείωσε χαρακτηριστικά.

Κληθείς να απαντήσει για το πως θα είχε διαχειριστεί ο ίδιος την ελληνική οικονομική κρίση, ο Αμερικανός πρώην υπουργός δεν δίστασε να πει πως θα ήταν λιγότερο αυστηρός σε κάποια από τα βραχυπρόθεσμα μέτρα λιτότητας, διευκρινίζοντας, όμως ότι «μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα πρέπει να υπάρχει υπεύθυνη προσέγγιση σε σχέση με τις δημοσιονομικές πολιτικές για να μην οδηγείται η κατάσταση εκτός ελέγχου».

Ολόκληρη η συνέντευξη του κ. Λιου θα μεταδοθεί στο δεύτερο μέρος της σειράς ντοκιμαντέρ του Γιώργου Αυγερόπουλου «Αγορά», το οποίο είναι μια συμπαραγωγή της ΕΡΤ και θα προβληθεί διεθνώς του χρόνου.