Βασικές έννοιες επενδύσεων: Η μετοχή

Από την Ιωάννα Φο*

Ακούμε συχνά για τα διάφορα επενδυτικά οχήματα, όπως μετοχές, ομόλογα ή άλλα πιο σύνθετα όπως options, futures, σορτάρισμα ή hedging.

Και εμείς είμαστε αρχάριοι και αρχάριες στον χώρο, οι ορολογίες είναι τόσες πολλές, οι λέξεις τόσο περίπλοκα βαλμένες η μια δίπλα στην άλλη, που αν δεν έχουμε όντως μεράκι να επενδύσουμε σοβαρό χρόνο για να καταλάβουμε τι εννοούν συνολικά, εύκολα παραιτούμαστε.

Αυτό βέβαια μας δημιουργεί «πρόβλημα» για τουλάχιστον δύο λόγους.

Πρώτον, στην σημερινή κοινωνία που ζούμε, όπου οι ρυθμοί τρέχουν σαν τρελοί, η τεχνολογία καλπάζει και τα οικονομικά είναι πανταχού παρόντα, η μη κατανόηση τέτοιων εννοιών μπορεί δυνητικά να αποτελέσει τροχοπέδη για την προσωπική ή επαγγελματική μας εξέλιξη.

Δεύτερον, μη κατανοώντας τέτοιες έννοιες, μένουμε μακριά από τις επενδύσεις και άρα μακροπρόθεσμα από την οικονομική μας ανεξαρτησία και την οικονομική μας ελευθερία. Γιατί δεν θα βάλουμε ποτέ τα χρήματά μας να δουλέψουν για εμάς όσο έχουμε τον φόβο για το άγνωστο.

Πάμε λοιπόν να φτιάξουμε ένα «άρθρο – οδηγό», το οποίο μπορούμε να σώσουμε στον υπολογιστή μας και να γυρνάμε πάντα σε αυτό όταν χρειαζόμαστε να φρεσκάρουμε έννοιες και όρους μέχρι να γίνουν κτήμα μας.

Ξεκινάμε στο σημερινό άρθρο αναλύοντας σε βάθος τον ακρογωνιαίο λίθο θα λέγαμε των επενδύσεων, την μετοχή.

Μία μετοχή, αποτελεί τμήμα μιας πραγματικής εταιρείας, μιας ανώνυμης εταιρείας ή αλλιώς Α.Ε, όπως τις λέμε στην Ελλάδα. Όταν μια εταιρεία με μια άλλη εταιρική μορφή, π.χ. ατομική, ομόρρυθμη, ή ετερόρρυθμη μεγαλώσει αρκετά και φτάσει να ανταγωνίζεται μεγάλους παίκτες της αγοράς, φτάνει και στο σημείο που χρειάζεται χρηματοδότηση για να επενδύσει παραπάνω και να μεγαλώσει περισσότερο.

Έτσι, σε συνδυασμό με αρκετά πολύ αυστηρά κριτήρια και ως αποτέλεσμα της εξέλιξης αυτής, η εταιρεία μας κάνει αίτηση για να μπει στο Χρηματιστήριο. Αυτό όμως τι σημαίνει πρακτικά για την εταιρεία;

Πρώτον, αναγκαστικά πρέπει να μεταρρυθμιστεί σε ανώνυμη. Ύστερα, ένα κομμάτι της, ένα τμήμα του μετοχικού της κεφαλαίου δηλαδή θα πρέπει να φύγει από τον έλεγχο των ιδιοκτητών της και να γίνει διαθέσιμο στην δημόσια προσφορά. Στην Αμερική αυτό είναι που λέμε IPO, Initial Public Offfer, ή στα ελληνικά Πρώτη Δημόσια Προσφορά. Αφού γίνει αυτό και εφόσον η εταιρεία είναι αναπτυσσόμενη, έχει καλό όνομα και ο κόσμος θέλει να αγοράσει ένα κομμάτι της , θα σπεύσει να την αγοράσει μόλις γίνει διαθέσιμη.

Έτσι και οι επενδυτές θα προσθέσουν στο χαρτοφυλάκιό τους κάτι που δεν είχαν έως τότε και η εταιρεία θα ενισχυθεί από τα χρήματα των επενδυτών παραχωρώντας τους μικρά-μικρά κομματάκια της, τις μετοχές. Με αυτό τον τρόπο,  θα αποκτήσει τα κεφάλαια που είχε ανάγκη για να συνεχίσει να αναπτύσσεται και, εφόσον όλα πάνε καλά, θα μεγαλώσει την αξία της και μαζί και την αξία των μετοχών που είναι στα χέρια των επενδυτών.

Win-win που λέμε, εφόσον τα πράγματα εξελιχθούν θετικά.

Εδώ τώρα, δημιουργούνται κάποια πιο βαθιά ερωτήματα, όπως τι ποσοστό του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας βγαίνει προς πώληση, ποιος καθορίζει την τιμή πώλησης, ποιος ασκεί τον έλεγχο της εταιρείας αφού αυτή εισαχθεί στο χρηματιστήριο και άλλα πολλά, όμως πιστεύω ότι αυτά είναι θέματα για ένα επόμενο άρθρο, που θα φτάσουμε σε μεγαλύτερο βάθος.

Αφού είδαμε, λοιπόν, τι είναι μια μετοχή και πως την αποκτούμε, ας δούμε και μερικές από τις κατηγορίες στις οποίες εντάσσονται οι μετοχές και τι σημαίνει για τον απλό επενδυτή και την απλή επενδύτρια η κάθε κατηγορία. Μια μετοχή μπορεί να κατηγοριοποιηθεί ανάλογα με τα εξής χαρακτηριστικά.

Το μέγεθος της εταιρείας, την γεωγραφική-φορολογική της θέση, τον τομέα ενασχόλησής της καθώς και τον τρόπο-συμπεριφορά της ανά τα έτη.

Μέγεθος Εταιρείας

Οι εταιρείες χωρίζονται σε μεγάλης, μεσαίας και μικρής κεφαλαιοποίησης ανάλογα με το σύνολο της αξίας τους. Έτσι, μεγάλες για την κυρίαρχη αμερικανική αγορά είναι αυτές με κεφαλαιοποίηση άνω των 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων, μεσαίες αυτές με κεφαλαιοποίηση από δύο έως δέκα δισεκατομμύρια και μικρές αυτές που έχουν κεφαλαιοποίηση από τριακόσια εκατομμύρια έως δύο δισεκατομμύρια.

Γεωγραφική – Φορολογική Θέση

Άλλος τρόπος διαχωρισμού των μετοχών σε κατηγορίες, είναι ο γεωγραφικός που είναι θαρρώ και ο απλούστερος. Ανάλογα το πού βρίσκεται μια εταιρεία, ανήκει στο αμερικανικό, ιαπωνικό, ελληνικό και πάει λέγοντας χρηματιστήριο και συμπεριλαμβάνεται και στους αντίστοιχους δείκτες. Έτσι, όταν ακούμε στις ειδήσεις για το ΧΑΑ – Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών, θα ξέρουμε από δω και πέρα ότι εκεί ανήκουν όλες οι μετοχές των εισηγμένων ελληνικών εταιρειών.

Τομέας Ενασχόλησης

Άλλος τρόπος που ξεχωρίζουν οι μετοχές, είναι ο τομέας που δραστηριοποιείται η εταιρεία της οποίας είναι η μετοχή. Έτσι, διαμορφώνονται διάφοροι τομείς: τεχνολογία, ενέργεια, λιανική πώληση, πράσινη ενέργεια, φαγητό-αναψυκτικό , φάρμακα και άλλοι. Αυτός ο διαχωρισμός μας βοηθάει στην επιλογή μετοχών, όταν έχουμε πίστη σε έναν τομέα, πχ πράσινη ενέργεια και ψάχνουμε να επενδύσουμε σε μετοχές που ανήκουν εκεί.

Συμπεριφορά – Πορεία

Άλλη μια κατηγορία που μπορεί να ανήκει μια μετοχή, διαμορφώνεται από το πώς συμπεριφέρεται στην πορεία της. Δηλαδή, υπάρχουν μετοχές που έχουν φτάσει ψηλά, είναι αναγνωρισμένες στον χώρο τους, αλλά συνεχίζουν να  αναπτύσσονται, με αργούς όμως ρυθμούς. Αυτές, είναι οι λεγόμενες blue chips, μετοχές εγνωσμένης αξίας , με μικρή πιθανότητα να κατρακυλήσουν και να χαθούν, αλλά και μικρή δυνατότητα αλματώδους ανάπτυξης, αφού ήδη είναι καταξιωμένες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιας μετοχής είναι η μετοχής της Microsoft ή της Coca Cola.

Μερισματικές Μετοχές

Τέλος, μια ακόμα κατηγορία μετοχών είναι και οι δικές μου αγαπημένες, οι μερισματικές μετοχές που είναι και ο νούμερο ένα τρόπος για παθητικό εισόδημα. Και μπορείτε στο YouTube να βρείτε και το live χαρτοφυλάκιό μου, στο οποίο δείχνω που ακριβώς επενδύω, πόσα χρήματα επενδύω και την στρατηγική πίσω από αυτές τις επενδύσεις μου.

Είναι, λοιπόν, κάποιες εταιρείες εκεί έξω, που για να κάνουν την μετοχή τους ελκυστικότερη και να θέλξουν περισσότερους επενδυτές, αλλά ίσως και για να τους ευχαριστήσουν για τα χρήματα που τους δίνουν, μοιράζουν κάθε κάποιο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, ένα ποσοστό των κερδών τους στους μετόχους τους, το λεγόμενο και μέρισμα. Το μέρισμα είναι κλάσμα του ποσού που έχουμε επενδύσει σε μια εταιρεία και πάνω απ’ όλα, είναι εντελώς παθητικό έσοδο.

Κλείνοντας λοιπόν το σημερινό άρθρο, είδαμε με λεπτομέρεια την έννοια της μετοχής, την θεμέλια λίθο των επενδύσεων. Σε επόμενο άρθρο θα μιλήσουμε σίγουρα για τα ETFs, τα ομόλογα αλλά και για πιο σύνθετα επενδυτικά οχήματα, προκειμένου από δω και πέρα να μπορούμε με άνεση να φτιάχνουμε βήμα-βήμα και μια δική μας επενδυτική στρατηγική.

Τέλος, για όλα τα παραπάνω καθώς και για επιχορηγήσεις, προγράμματα και όλα τα οικονομικά νέα, μιλάμε καθημερινά στο δωρεάν newsletter μου.

https://www.ioannafo.gr/newsletter

* Master in Economics and Politics

Βρείτε την Ιωάννα στο YouTube και στο Instagram εδώ:
https://www.youtube.com/user/ioannafo/videos
https://www.instagram.com/ioannafo

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ: