Βρετανία – Ανώτατο Δικαστήριο: Ο νομικός όρος «γυναίκα» αφορά μόνο στο βιολογικό φύλο
Μια ιστορική – και άκρως διχαστική – απόφαση έλαβε το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου, κρίνοντας ότι οι όροι «γυναίκα» και «φύλο» στον Νόμο περί Ισότητας του 2010 αναφέρονται αποκλειστικά στο βιολογικό φύλο και όχι σε νομικά ή κοινωνικά προσδιορισμένα χαρακτηριστικά. Η ετυμηγορία των πέντε δικαστών, με ομόφωνη απόφαση, αποτελεί νίκη για τις οργανώσεις με «κριτική στάση απέναντι στο φύλο» και, ταυτόχρονα, σοβαρό πλήγμα για την κυβέρνηση της Σκωτίας που υποστήριζε το αντίθετο.
Η δικαστική απόφαση συνεπάγεται ότι τρανς γυναίκες, ακόμη και όσες διαθέτουν Πιστοποιητικό Αναγνώρισης Φύλου (GRC), δεν μπορούν να θεωρούνται γυναίκες για τους σκοπούς του συγκεκριμένου νόμου. Αυτό ενδέχεται να αποκλείσει τη συμμετοχή τους σε δημόσια όργανα και επιτροπές που προορίζονται αποκλειστικά για γυναίκες, ενώ διαμορφώνει νέο πλαίσιο για την πρόσβαση σε υπηρεσίες, καταλύματα, αθλητικούς χώρους και δομές πρόνοιας.
Ο λόρδος Χοτζ, αναπληρωτής πρόεδρος του Δικαστηρίου, δήλωσε ότι η ερμηνεία του νόμου βασίζεται στο φύλο κατά τη γέννηση και προειδοποίησε ότι οποιαδήποτε άλλη προσέγγιση θα δημιουργούσε ασυνέπεια στους νομικούς ορισμούς και τη λειτουργία του νόμου. «Η χρήση του όρου “φύλο” αναφέρεται στην κοινή κατανόηση του όρου», δήλωσε, τονίζοντας τις ανάγκες προστασίας εγκύων, μητέρων και γυναικών εργαζομένων.
Η βρετανική κυβέρνηση χαιρέτισε την απόφαση, κάνοντας λόγο για «σαφήνεια» και «ενίσχυση της εμπιστοσύνης» από τους φορείς που διαχειρίζονται χώρους αποκλειστικά για γυναίκες. Αντίθετα, η τρανς κοινότητα κάνει λόγο για παραβίαση βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Έλι Γκόμερσαλ, τρανς γυναίκα και μέλος των Σκωτσέζων Πρασίνων, δήλωσε: «Η απόφαση ακυρώνει την πρόοδο 20 ετών στην αναγνώριση της ταυτότητας των τρανς ανθρώπων». Από την πλευρά της, η οργάνωση Scottish Trans ζήτησε ψυχραιμία και υπογράμμισε την ανάγκη προσεκτικής αξιολόγησης των επιπτώσεων.
Στον αντίποδα, η οργάνωση For Women Scotland, που υποστηρίζεται από τη συγγραφέα Τζ. Κ. Ρόουλινγκ, δήλωσε δικαιωμένη. «Η νομική έννοια της γυναίκας επιβεβαιώνεται ότι αφορά τα άτομα που γεννήθηκαν βιολογικά θήλυ», ανέφερε. Αντίστοιχα, η Μάγια Φόρστατερ της Sex Matters δήλωσε: «Η έννοια του φύλου αφορά την πραγματικότητα, όχι τη γραφειοκρατία».
Αν και το δικαστήριο υπογραμμίζει πως οι τρανς άνθρωποι παραμένουν απολύτως προστατευμένοι από τις διακρίσεις, η απόφαση ανοίγει νέο κεφάλαιο στις πολιτικές ισότητας και προδιαγράφει ευρύτερες αλλαγές σε κρίσιμους τομείς – από τον αθλητισμό έως τις ένοπλες δυνάμεις.
