Βρυξέλλες: Μάχη για εξαίρεση από τη μείωση κατανάλωσης φυσικού αερίου – Αντιδρά η ελληνική βιομηχανία

Η προσπάθεια εξοικονόμησης ενέργειας έχει αρχίσει στην Ευρώπη και πριν ακόμη θεσπιστούν δεσμευτικοί/εθελοντικοί στόχοι από την Κομισιόν, σε συνέχεια της πρότασης για οριζόντια μείωση κατά 15% στην κατανάλωση φυσικού αερίου, με την Ελλάδα να δίνει μάχη προκειμένου να εξασφαλίσει τροποποίηση ή εξαίρεση από το νέο καθεστώς.

Για το σκοπό αυτό άλλωστε ο Έλληνας Υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Κώστας Σκρεκας, μεταβαίνει στις Βρυξέλλες για την κρίσιμη έκτακτη σύνοδο των Ευρωπαίων υπουργών ενέργειας. Μάλιστα όταν ρωτήθηκε χθες σχετικά ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου, σημείωσε ότι η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έτσι όπως έχει διατυπωθεί, λαμβάνοντας υπόψη τους μέσους όρους κατανάλωσης της τελευταίας πενταετίας, είναι μια πρόταση που δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από τη χώρα μας, εξηγώντας ότι επί της ουσίας μεταφράζεται σε μείωση 24%.

Η ΕΕ επιδιώκει να μειώσει τους κινδύνους και το κόστος μιας πιθανής περαιτέρω διατάραξης ή πλήρους διακοπής του εφοδιασμού με ρωσικό φυσικό αέριο και ως εκ τούτου να ενισχύσει την ενεργειακή της ανθεκτικότητα. Όλοι οι καταναλωτές, οι δημόσιες διοικήσεις, τα νοικοκυριά, οι ιδιοκτήτες δημόσιων κτιρίων, οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας και η βιομηχανία μπορούν και πρέπει να λάβουν μέτρα για την εξοικονόμηση φυσικού αερίου, σύμφωνα με την ΕΕ, η οποία στο πλαίσιο αυτό διοργανώνει σήμερα έκτακτη συζήτηση των προτάσεων και της συνολικής ενεργειακής κατάστασης στην ΕΕ.

Ας σημειωθεί ότι ορισμένες χώρες προετοιμάζονται ήδη για οικειοθελή μείωση της κατανάλωσης. Για παράδειγμα, εξοικονόμηση ενέργειας με σβηστά φώτα και επιγραφές στα καταστήματα μετά το ωράριο λειτουργίας, κλειστές πόρτες όσο υπάρχει κλιματισμός, είναι ορισμένα από τα μέτρα που υιοθετεί καμπάνια στη Γαλλία.

Οι εξελίξεις αναδύουν προκλήσεις για τις ευρωπαϊκές χώρες που καταθέτουν προτάσεις, με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, να προτείνει μέσω επιστολής του στην πρόεδρο της ΕΕ, Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν, τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού μηχανισμού για τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου στη βιομηχανία έναντι αποζημίωσης. Πρόκειται για πρόταση που φέρεται να υποστηρίζει η ελληνική βιομηχανία, που δυνητικά θα υποστεί περιορισμούς παρά την επάρκεια φυσικού αερίου στη χώρα.

Κίνδυνος για τη λειτουργία της βιομηχανίας

Εξάλλου, η Επιτροπή Ενέργειας του ΣΕΒ, που συνεδριάζει σήμερα, εκφράζει την άποψη ότι η ελληνική βιομηχανία αντιμετωπίζει, ήδη, πολύ υψηλές τιμές ενέργειας και αυξημένο κόστος για την επίτευξη των κλιματικών στόχων που έχει θέσει η Ευρώπη. Σε ορισμένους κλάδους “η αναγκαστική μείωση της παραγωγής θα έχει ως συνέπεια σειρά αρνητικών επιπτώσεων, την ίδια στιγμή, που η  βιομηχανία με σημαντικές επενδύσεις επιχειρεί, ήδη, να αξιοποιήσει τις διαθέσιμες τεχνολογίες για την εξοικονόμηση ενέργειας”, αναφέρει μεταξύ άλλων της Επιτροπή του ΣΕΒ. Προσθέτει ότι ελληνικές βιομηχανικές επιχειρήσεις θα υποστούν σημαντικές συνέπειες, διότι το κόστος παραγωγή τους επηρεάζεται έμμεσα λόγω της υψηλής συμμετοχής του φυσικού αερίου (άνω του 70%) στην παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος.

Επίσης, η βάση σύγκρισης για τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% -που είναι η τελευταία πενταετία- είναι μια περίοδος κατά την οποία, εκτός από την πανδημία, η ελληνική βιομηχανία είχε να αντιμετωπίσει και τη μειωμένη ζήτηση που προκάλεσε η δημοσιονομική κρίση και η εφαρμογή των μνημονίων. Ως εκ τούτου, η βιομηχανική παραγωγή, άρα και η κατανάλωση ενέργειας, ήταν ήδη μειωμένη, δηλαδή στην περίπτωση της Ελλάδας ο ευρωπαϊκός στόχος για μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% προσεγγίζει στην πραγματικότητα το 25%.

Οπότε, η επιπλέον επιβολή ενός στόχου μείωσης της κατανάλωσης φυσικού αερίου θα θέσει σε κίνδυνο την ομαλή λειτουργία της, ιδίως σε σημαντικούς κλάδους έντασης ενέργειας, με εξαιρετικά δυσμενείς συνέπειες σε καθοριστικές αλυσίδες αξίας για την ελληνική και ευρωπαϊκή οικονομία και κοινωνία. Εξάλλου στην Ελλάδα η βιομηχανία σντιστοιχεί στο 14,2% του ΑΕΠ, ενώ αν ληφθεί υπόψη και η έμμεση συμβολή στην οικονομία, εκτιμάται ότι περίπου το 1/3 του συνολικού ΑΕΠ οφείλεται στη βιομηχανία. Ταυτόχρονα, η βιομηχανία είναι και κεντρικός πυλώνας της απασχόλησης, προσφέροντας το 11,7% των συνολικών θέσεων εργασίας κατά τεκμήριο πλήρους απασχόλησης, αλλά και καλύτερες αμοιβές, με τον μέσο μισθό να είναι υψηλότερος κατά 13,4% σε σύγκριση με το σύνολο της οικονομίας.

Το δημοσιονομικό

Σημειώνεται επίσης ότι η Ελλάδα είναι μεταξύ των χωρών που έχουν εξασφαλίσει σε μεγάλο βαθμό ενεργειακή ασφάλεια αλλά επικρατεί ανησυχία για τις χρηματοδοτικές ανάγκες που θα προκύψουν.

Υπενθυμίζεται η εξαγγελία του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, για την επιδότηση του Αυγούστου (ύψους 1,136 δισ. ευρώ) οικιακών και επαγγελματικών τιμολογίων, η οποία χαρακτηρίστηκε θετική από τη ΓΣΕΒΕΕ, που εξέφρασε ωστόσο ανησυχία για τις τιμές που ανακοίνωσαν οι πάροχοι για τον επόμενο μήνα, ήτοι πενταπλάσιες των τιμών που στοίχιζε η κιλοβατώρα μέχρι τον Ιούνιο του 2021 και αυξημένη κατά 50% από την τιμή του Ιουνίου του 2022.

Προς το παρόν η θετική πορεία των δημοσίων εσόδων (τα έσοδα στο α’ εξάμηνο ήταν αυξημένα κατά 3,642 δισ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2022) υποστηρίζει το βασικό σενάριο του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης για ενισχύσεις 8,5 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους για ηλεκτρική ενέργεια και καύσιμα. Ωστόσο το δυσμενές σενάριο, εάν δηλαδή διακοπεί η ροή φυσικού αερίου από τη Ρωσία, θα απαιτήσει αναπροσαρμογή των δημοσιονομικών στόχων. Εξάλλου, ο πληθωρισμός περιορίζει το διαθέσιμο εισόδημα, με ενδεικτικά τα ευρήματα της νέας έρευνας που διενήργησε η Opinion Poll για λογαριασμό του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΕΑ) που έδειξε ότι το 83,7% των καταναλωτών προχωρά σε μειώσεις στην κατανάλωση ενέργειας, το 83,2% περιορίζει την αγορά καταναλωτικών προϊόντων -μεταξύ των οποίων είναι και βασικά αγαθά- ενώ πάνω από 66% περιορίζει τις μετακινήσεις με το αυτοκίνητο ακόμη και τις ημέρες διακοπών.

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Πρόεδρος του Ε.Ε.Α., Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, σχολιάζοντας την έρευνα, υποβαθμίζεται το βιοτικό επίπεδο του συνόλου της κοινωνίας και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις περνούν δύσκολες ώρες…