Ζάεφ: Συμφωνία για γεωγραφικό προσδιορισμό – «Όχι» σε αλλαγή Συντάγματος

Ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ σε εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στον τ/σ “TV 24”, σημείωσε ότι ποτέ στο παρελθόν Ελλάδα και πΓΔΜ δεν ήταν πιο κοντά στην επίλυση του θέματος της ονομασίας απ’ ότι είναι σήμερα. Ανέφερε ότι οι δύο χώρες συζητούν για γεωγραφικό προσδιορισμό και όχι για χρονικό. Επισήμανε, επίσης, ότι μεταξύ των δύο χωρών υπάρχουν ακόμα διαφορές στο θέμα της αλλαγής του συντάγματος, το οποίο συνδέεται και με το εύρος χρήσης. Πρόσθεσε ότι η ελληνική πλευρά δείχνει κατανόηση στο θέμα της ταυτότητας και εξέφρασε την πεποίθηση ότι θα υπάρξει λύση, η οποία, όπως είπε, θα τεθεί σε δημοψήφισμα.

«Είναι πράγματι ένα επίκαιρο ζήτημα. Το πρόβλημα που έχει η Ελλάδα με το συνταγματικό μας όνομα υπάρχει εδώ και 25 χρόνια, αλλά μπορώ να πω ότι ποτέ δεν ήμασταν πιο κοντά σε λύση απ’ ότι σήμερα. Γι’ αυτό είμαι αισιόδοξος. Με πολύ ευαισθησία, προσήλωση, δημιουργικότητα για την εξεύρεση λύσης, που θα διαφυλάσσει την αξιοπρέπεια και την ταυτότητά μας, αλλά προσέχοντας και τις ανάγκες της άλλης πλευράς, της Ελλάδας. Διότι ο Νίκολα και ο Νίκος, ο Ζόραν και ο Αλέξης μπορούν να συμφωνήσουν ό,τι θέλουν, αλλά αυτό θα πρέπει να περάσει από τους πολίτες, από τους θεσμούς, από τα κοινοβούλια – στη “Μακεδονία” και από δημοψήφισμα, όπως έχουμε πει. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί εμείς μπορούμε να πετύχουμε μία υπέροχη λύση, η οποία να μην περάσει από την Ελλάδα ή το αντίστροφο», είπε ο Ζάεφ.

Σημείωσε, ακόμα, ότι οι δύο χώρες βρίσκονται κοντά στη λύση του θέματος της ονομασίας και ότι «έχουν μείνει λίγα θέματα, τα οποία, όμως, όπως είπε και ο ΥΠΕΞ Ντιμιτρόφ, είναι τα πιο σημαντικά». «Είναι σημαντική η πρόοδος που έχουμε πετύχει μέχρι τώρα. Προχωράμε προς τη λύση και όλα αυτά μας δίνουν ελπίδα ότι η λύση είναι δυνατή. Ξέρετε ότι η πρόσκληση για ένταξη στο ΝΑΤΟ είναι αυτόματη εφόσον βρεθεί λύση. Δεν χρειαζόμαστε καν τη Σύνοδο Κορυφής που θα κάνει η Συμμαχία τον Ιούλιο. Όμως θα ήταν καλό αν μπορέσουμε να έχουμε λύση. Θα ήταν ιδιαίτερα σημαντικό και εξαιτίας της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ τον Ιούνιο, οπότε η “Μακεδονία”, εάν συνεχίσει να κινείται στην ίδια πορεία, έχει κάθε δικαίωμα να περιμένει έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων…Είναι επίσης σημαντικό και για τις διμερείς σχέσεις. Με την Ελλάδα έχουμε εξαιρετική συνεργασία, οι πολίτες της χώρας μας έκαναν σχεδόν ένα εκατομμύριο επισκέψεις στην Ελλάδα το 2017. Αλλά αυτό το πολιτικό πρόβλημα είναι ένα εμπόδιο για την μεγιστοποίηση της συνεργασίας».

Απαντώντας σε ερωτήσεις για τα θέματα στα οποία έχει επιτευχθεί πρόοδος, ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ σημείωσε ότι από τις 7-8 παραμέτρους που απαρτίζουν το ζήτημα του ονόματος (ως τέτοιες ανέφερε όνομα, εύρος χρήσης, γλώσσα, υπηκοότητα, αλυτρωτισμός, κωδικοί κλπ) «μεγάλο μέρος έχει λυθεί, αλλά απομένουν τα πλέον σημαντικά και ευαίσθητα θέματα». Επισήμανε, ακόμα, ότι στο θέμα της αλλαγής του συντάγματος υπάρχουν διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών. «Είναι ένα από τα θέματα που δεν έχουν λυθεί. Ελπίζω ότι με δημιουργικότητα και αφοσίωση, με επιχειρήματα και επίγνωση για το τι μπορεί να περάσει και τι όχι, θα υπάρξει λύση», ανέφερε ο Ζάεφ.

Σε ερώτηση αν μεταξύ των θεμάτων για τα οποία υπάρχει συμφωνία περιλαμβάνεται και το όνομα καθ’ εαυτό, ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ ανέφερε ότι υπάρχει συμφωνία για γεωγραφικό προσδιορισμό και πρόσθεσε: «Δεν υπάρχει απόφαση αν ο προσδιορισμός θα είναι Άνω (Gorna), Βόρεια (Severna) ή του Βαρδάρη (Vardarska). Αλλά θα είναι γεωγραφικός προσδιορισμός, όχι χρονικός. Γιατί πρέπει να ξέρουν οι πολίτες ότι είναι γεγονός, και εμείς δεν έχουμε πρόθεση να το αρνηθούμε, ότι από την ιστορική Μακεδονία εμείς είμαστε το Βόρειο ή το Άνω μέρος, το τμήμα του Βαρδάρη.

Αυτό διδαχθήκαμε ως παιδιά και ξέρουμε ότι υπάρχει αυτό το κομμάτι, όπως υπάρχει και το κομμάτι του Αιγαίου και το κομμάτι του Πιρίν. Αυτό είναι γεγονός. Αν θέλουμε να κάνουμε διάκριση, αυτή γίνεται με γεωγραφικό προσδιορισμό. Ο χρονικός προσδιορισμός, για μένα προσωπικά, δεν είναι αποδεκτός, όπως δεν είναι αποδεκτός και από τον Πρόεδρο της χώρας και την αντιπολίτευση. Γιατί το “Nova Makedonija” έχει τη δική του αρνητική επιρροή. Αλλά δεν είναι καλό ούτε για την ελληνική πλευρά, επειδή θα έρθουν νέες γενιές και θα αναρωτηθούν “τότε ποια είναι αυτή η παλιά Μακεδονία” και έτσι θα ανοίξουν θέματα που δεν θέλουμε να ανοίξουν. Έτσι, το πρόβλημα είναι γύρω από το όνομα. Η λύση αναζητείται γύρω από το όνομα. Σίγουρα εδώ πρέπει να βρεθεί διαχωρισμός, μέσω γεωγραφικού προσδιορισμού. Είμαι ο πρώτος Πρωθυπουργός που είπε δημόσια ότι για μένα και την κυβέρνησή μου είναι αποδεκτό όνομα για διεθνή χρήση με γεωγραφικό προσδιορισμό. Πιστεύω ότι αυτό διευκόλυνε τη διαδικασία, η “μακεδονική” κοινή γνώμη είπε την άποψή της και πιστεύω ότι αν συνεχίσουμε να κινούμαστε σε αυτή την πορεία, θα έχουμε λύση που θα διαφυλάσσει την αξιοπρέπεια και την ταυτότητά μας».

Τέλος, ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ εκτίμησε ότι, αν η διαδικασία συνεχίσει να κινείται σε θετική κατεύθυνση, είναι δυνατή η επίτευξη λύσης τον Μάιο, ενώ επανέλαβε πως εάν υπάρξει συνάντησή του με τον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, αυτό πιθανά θα σημαίνει ότι είναι δυνατή η επίτευξη συμβιβαστικής λύσης που θα είναι αποδεκτή από τους πολίτες και των δύο χωρών.

Δηλώσεις κατά τη διάρκεια ενημέρωσης των δημοσιογράφων

Εν τω μεταξύ, όπως μεταδίδουν τα ηλεκτρονικά ΜΜΕ της πΓΔΜ, ο Ζόραν Ζάεφ, από κοινού με τους αντιπροέδρους της κυβέρνησης Ράντμιλα Σεκερίνσκα και Μπούγιαρ Οσμάνι, προχώρησε χθες σε θεματική ενημέρωση των πολιτικών συντακτών για τις μεταρρυθμίσεις, την οικονομία και την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας. Σύμφωνα με τα ΜΜΕ, μεγάλο μέρος της ενημέρωσης επικεντρώθηκε στις εξελίξεις στο θέμα του ονόματος, με τον Ζ.Ζάεφ να κινείται, σε γενικές γραμμές, στο ίδιο κλίμα με τη συνέντευξη στον τ/σ “TV 24”.

Όπως αναφέρει ανακοίνωση της κυβέρνησης της πΓΔΜ, απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων για το θέμα του ονόματος, o Ζόραν Ζάεφ σημείωσε ότι υπάρχει πρόοδος στην διαπραγματευτική διαδικασία, που δίνει λόγους αισιοδοξίας.

«Ένα μεγάλο μέρος των θεμάτων έχουν λυθεί. Αυτό μου δίνει δικαίωμα να πιστεύω ότι έχει γίνει βήμα προόδου. Αλλά πρέπει να γνωρίζετε και εσείς και οι πολίτες ότι αυτό που έχει λυθεί είναι υπό όρους, δηλαδή θα θεωρηθεί ως συμφωνημένο μόνο αν υπάρξει τελική συμφωνία. Έτσι έχει συμφωνηθεί να τρέξει η διαπραγματευτική διαδικασία, για να υπάρξει πλήρης επιτυχία», είπε ο Ζάεφ και πρόσθεσε, σύμφωνα με την ανακοίνωση, ότι τα θέματα που δεν έχουν λυθεί ακόμα είναι το όνομα για διεθνή χρήση και το εύρος χρήσης.

«Σε σχέση με το θέμα του αλυτρωτισμού, η ελληνική πλευρά θέλει από εμάς διαβεβαίωση – και εμείς δεν έχουμε πρόβλημα με αυτό – ότι δεν έχουμε εδαφικές βλέψεις, ότι δεν έχουμε πρόθεση να αμφισβητήσουμε τα σύνορα μεταξύ μας, ότι δεν έχουμε πρόθεση να αναμειχθούμε στην κληρονομιά της Ελλάδας. Απομένει να βρούμε τις αμοιβαία αποδεκτές διατυπώσεις σε αυτό το θέμα. Ταυτόχρονα και εμείς ζητάμε να μην αναμειγνύονται αυτοί στη δική μας κληρονομιά. Πιστεύω ότι σε αυτό δεν θα έχουμε περαιτέρω προβλήματα. Πρέπει να βρεθούν μηχανισμοί πως θα λυθεί αυτό», είπε ο Ζάεφ σύμφωνα με την ανακοίνωση.

Ερωτηθείς για το θέμα της ταυτότητας, ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ, σύμφωνα με την ανακοίνωση, εξέφρασε ικανοποίηση για το γεγονός ότι η ελληνική πλευρά «δείχνει κατανόηση σε αυτά τα ευαίσθητα ζητήματα». Επίσης, εξέφρασε την προσδοκία ότι κατά τη διάρκεια των συνομιλιών «θα επιβεβαιωθούν ζητήματα που είναι ήδη αποδεκτά στο πλαίσιο του ΟΗΕ».

Ερωτηθείς για το θέμα του εύρους χρήσης, ο Ζάεφ σύμφωνα με την ανακοίνωση, ανέφερε: «Το θέμα του εύρους χρήσης είναι ένα από τα ζητήματα που δεν έχουν λυθεί. Το θέμα αυτό προκλήθηκε από τις προβοκάτσιες που προέρχονταν από τις πολιτικές της προηγούμενης κυβέρνησης σε σχέση με ορισμένες πτυχές αυτού του θέματος. Από εδώ προήλθε η απαίτηση για erga omnes, δηλαδή για ένα όνομα για εσωτερική και εξωτερική χρήση. Εμείς νομίζουμε ότι πρέπει να διαχωριστεί, τι είναι για εξωτερική και τι για εσωτερική χρήση. Η χρήση του ονόματός μας στο εσωτερικό δεν επηρεάζει με κανένα τρόπο την Ελλάδα», είπε ο Ζάεφ, όπως αναφέρει η ανακοίνωση και πρόσθεσε ότι για να αποφευχθεί η εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις γύρω από το όποιο ζήτημα, χρησιμοποιείται διαρκώς δημιουργικότητα και επιχειρηματολογία για να συνεχιστεί η διαδικασία.

«Πρέπει να έχουμε κατανόηση, επειδή αυτό που ίσως τελικά συμφωνήσουμε, σε πρωθυπουργικό ή υπουργικό επίπεδο, θα πρέπει να περάσει από τους θεσμούς του συστήματος, από το ελληνικό κοινοβούλιο και από το δικό μας κοινοβούλιο, ως επικύρωση των συμφωνιών. Είμαι πεπεισμένος ότι, αν είμαστε επαρκώς προσεκτικοί, αν έχουμε επαρκώς φιλική διάθεση και είμαστε επαρκώς δημιουργικοί, θα βρούμε λύση», είπε ο Ζάεφ, σύμφωνα με την ανακοίνωση.

Ακόμα, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο Ζάεφ ανέφερε ότι αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον Έλληνα πρωθυπουργό στο Νταβός, η Ελλάδα προχώρησε στην απεμπλοκή της δεύτερης φάσης της Συμφωνίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης ΕΕ-πΓΔΜ, ενώ δόθηκε στην πΓΔΜ η δυνατότητα συμμετοχής στην Πρωτοβουλία Αδριατικής-Ιονίου. Πρόσθεσε ότι η Ελλάδα έχει ξεκινήσει προσπάθειες να βρει κονδύλια για την διάνοιξη της συνοριακής διόδου στις Πρέσπες, που θα συνεισφέρει στην ανάπτυξη της περιοχής.

«Πιστεύω πραγματικά ότι αυτές οι ενέργειες είναι ένας από τους λόγους που κινούμαστε σε θετική κατεύθυνση. Είμαι σίγουρα αισιόδοξος και λόγω της φιλίας με την Ελλάδα. Υποσχεθήκαμε, ως πρωθυπουργοί, ότι έχουμε την υποχρέωση να οικοδομήσουμε φιλία, επειδή με αυτόν τον τρόπο θα υπηρετήσουμε τους πολίτες. Ο πρωθυπουργός Τσίπρας είναι πολύ ευθύς, πολύ ανοιχτός, πολύ φιλικά διακείμενος. Είναι και αυτός πολιτικός, βγαίνει στους θεσμούς, στους πολίτες και δεν μπορώ εγώ να μην λάβω υπόψη αυτήν την παράμετρο όταν συνομιλώ μαζί του. Γιατί και αυτός λαμβάνει υπόψη αυτήν την παράμετρο όταν συνομιλεί μαζί μου», σημείωσε ο Ζάεφ, σύμφωνα με την ανακοίνωση.