Ζαΐχ Μπολσονάρου: Ο νέος ακροδεξιός πρόεδρος της Βραζιλίας υπόσχεται να αλλάξει το «πεπρωμένο» της χώρας

«Θα αλλάξουμε μαζί το πεπρωμένο της Βραζιλίας», δήλωσε το βράδυ της Κυριακής ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της Δημοκρατίας της Βραζιλίας Ζαΐχ Μπολσονάρου, σε ένα πρώτο μήνυμά του που μεταδόθηκε μέσω Facebook, μετά την αναγγελία της νίκης του στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών.

«Δεν μπορούμε πλέον να συνεχίσουμε να ερωτοτροπούμε με τον σοσιαλισμό, τον κομμουνισμό, τον λαϊκισμό της αριστεράς», πρόσθεσε ο ο ακροδεξιός πολιτικός σε πολεμικό τόνο, μετά τη νίκη του επί του κεντροαριστερού αντιπάλου του, του Φερνάντου Αντάτζι.

Λίγο αργότερα, ο Μπολσονάρου υποσχέθηκε σε διάγγελμά του που μεταδόθηκε απευθείας τηλεοπτικά ότι η κυβέρνησή του θα «υπερασπιστεί το Σύνταγμα, τη δημοκρατία, την ελευθερία».

«Αυτή δεν είναι ούτε η υπόσχεση ενός κόμματος, ούτε μια κενή υπόσχεση ενός άνδρα, είναι ένας όρκος ενώπιον του θεού», πρόσθεσε ο Μπολσονάρου, που εκλεγόταν στη Βουλή της Βραζιλίας επί 27 χρόνια με τα χρώματα της άκρας δεξιάς και δηλώνει ανοικτά νοσταλγός της στρατιωτικής δικτατορίας (1964-85).

Ο υποψήφιος της αριστεράς στις προεδρικές εκλογές στη Βραζιλία, ο Φερνάντου Αντάτζι, ευχήθηκε τελικά καλή τύχη στον Ζαϊχ Μπολσονάρου μέσω Twitter, την επομένη της νίκης του. «Πρόεδε Ζαΐχ Μπολσονάρου, σας εύχομαι να επιτύχετε. Η χώρα μας αξίζει το καλύτερο. Γράφω αυτό το μήνυμα σήμερα με ελαφριά καρδιά, με ειλικρίνεια, ώστε να προκύψει το καλύτερο για όλους μας. Καλή τύχη», έγραψε ο υποψήφιος του Κόμματος Εργαζομένων (PT) έπειτα από μια τεταμένη προεκλογική εκστρατεία.

Στην ομιλία του μετά την αποτυχία του να εκλεγεί πρόεδρος το βράδυ της Κυριακής, ο Αντάτζι δεν είχε αναφέρει το όνομα του Ζαΐχ Μπολσονάρου, αφού εξασφάλισε το 45% των ψήφων έναντι 55% του ακροδεξιού κοινοβουλευτικού σώματος. Έσπασε επίσης τη συνήθεια που θέλει τον ηττημένο στη Βραζιλία να τηλεφωνεί στον εκλεγέντα πρόεδρο για τον συγχαρεί το βράδυ της εκλογής του.

O πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ τηλεφώνησε το βράδυ της Κυριακής στον Μπολσονάρου για να τον συγχαρεί μετά τη νίκη του στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών. «Ο πρόεδρος Τραμπ τηλεφώνησε το βράδυ στον εκλεγμένο πρόεδρο της Βραζιλίας Μπολσονάρου για να τον συγχαρεί, όπως και τον λαό της Βραζιλίας, για τις σημερινές (σ.σ. χθεσινές) εκλογές», αναφέρει δελτίο Τύπου που δημοσιοποίησε η εκπρόσωπος της αμερικανικής προεδρίας Σάρα Χάκαμπι Σάντερς. Οι δύο άνδρες συμφώνησαν να «εργαστούν πλάι-πλάι για να βελτιωθούν οι ζωές των πολιτών των ΗΠΑ και της Βραζιλίας» καθώς και να διαδραματίσουν «ηγετικό ρόλο» στην αμερικανική ήπειρο, προστίθεται στο ίδιο κείμενο.

Νέο οικονομικό μοντέλο για τη Βραζιλία 

Η κυβέρνηση της άκρας δεξιάς υπό τον Ζαΐχ Μπολσονάρου θα «αλλάξει το οικονομικό μοντέλο της χώρας», προωθώντας ένα ιδιαίτερα ευρύ πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και προχωρώντας στην περιστολή των δημοσίων δαπανών, δήλωσε ο Πάουλου Γκέτζις, που έχει ήδη αναγγελθεί ότι θα είναι ο επόμενος υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών. Ο Γκέτζις, 69 ετών, που πήρε διδακτορικό από το πανεπιστήμιο του Σικάγου, λίκνο του νεοφιλελευθερισμού, επέκρινε με σφοδρότητα «το σοσιαλδημοκρατικό μοντέλο».

«Η Βραζιλία γνώρισε 30 χρόνια ανεξέλεγκτων δημοσίων δαπανών (…) ακολούθησε ένα μοντέλο το οποίο διέφθειρε την πολιτική και προκάλεσε την αύξηση των φόρων, των επιτοκίων και του χρέους, όπως μια χιονοστιβάδα», δήλωσε ο γκουρού για οικονομικά θέματα του εκλεγμένου προέδρου κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε. «Αυτό το μοντέλο είναι πολύ κακό, είμαστε φυλακισμένοι εξαιτίας της ασθενικής μας ανάπτυξης», τόνισε.

Η Βραζιλία βγήκε με πολύ κόπο από μια από τις χειρότερες υφέσεις στην ιστορία της, αφού είδε το ΑΕΠ της να συρρικνώνεται κατά 3,5% το 2015 και το 2016, ενώ καταμετρά σχεδόν 13 εκατομμύρια άνεργους.

Ο Γκέτζις υπογράμμισε ακόμη ότι η κυβέρνηση υπό τον Μπολσονάρου θα μελετήσει και θα θέσει σε εφαρμογή αφού αναλάβει την εξουσία, τον Ιανουάριο, μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό και στις συντάξεις, μέτρα εξαιρετικά αντιδημοφιλή που όμως επιχειρηματίες και οι αγορές χαρακτηρίζουν απαραίτητα για να μειωθεί το χρέος.  Επέμεινε πως πρέπει να «επιταχυνθεί ο ρυθμός των ιδιωτικοποιήσεων» που άρχισε η κυβέρνηση του απερχόμενου προέδρου Μισέλ Τέμερ, που έθεσε ήδη σε εφαρμογή στα τέλη του 2016 μια θεραπεία λιτότητας, αλλά δεν κατάφερε να εξασφαλίσει την έγκριση μεταρρυθμίσεων στο ασφαλιστικό σύστημα της Βραζιλίας.

 Ποιος είναι ο «τροπικός Τραμπ» Ζαΐχ Μπολσονάρου

Εκλεγμένος πρόεδρος της Βραζιλίας από την Κυριακή, ο Ζαΐχ Μπολσονάρου σαγήνευσε εκατομμύρια ψηφοφόρους με έναν πολιτικό λόγο επικεντρωμένο στο ζήτημα της δημόσιας ασφάλειας, που -εκ του αποτελέσματος- πέτυχε διάνα τον στόχο, παρ’ όλες τις ρατσιστικές, μισογυνικές και ομοφοβικές παρεκτροπές του ακροδεξιού πολιτικού.

Ο πρώην λοχαγός του στρατού, με ρητορική που μονίμως αψηφά την πολιτική ορθότητα, δεν κρύβει πως νοσταλγεί, χωρίς μάλιστα καμιά αναστολή γι’ αυτό, τα «μολυβένια χρόνια» της στρατιωτικής δικτατορίας (1964-1985) στη Βραζιλία.

Μολαταύτα, ο ακροδεξιός υποψήφιος αρνείται πως εγείρει απειλή για τη βραζιλιάνικη δημοκρατία, υπόσχεται ότι θα είναι «σκλάβος του Συντάγματος» και ότι θα ασκήσει την εξουσία επιδεικνύοντας πυγμή, πάντως όχι «αυταρχισμό».

Ο 63χρονος κοινοβουλευτικός που έμεινε αλώβητος από τα σκάνδαλα διαφθοράς που σάρωσαν το βραζιλιάνικο πολιτικό προσωπικό, πρόβαλε ως κεντρικό πολιτικό του σχέδιο την χαλάρωση των όρων για την οπλοκατοχή και την οπλοφορία, ώστε οι «καλοί» να μπορούν να προστατεύονται, αν όχι να αποδίδουν δικαιοσύνη οι ίδιοι.

Ο Μπολσονάρου υπήρξε ο ίδιος θύμα της ενδημικής βίας στη Βραζιλία. Την 6η Σεπτεμβρίου, γλίτωσε παρά λίγο τον θάνατο μετά τον τραυματισμό του από μαχαίρι στο υπογάστριο, πράξη ενός ανισόρροπου σύμφωνα με τις αρχές, την ώρα που πλήθος υποστηρικτών του ακροδεξιού πολιτικού τον είχε σηκώσει στα χέρια. Πράγμα που επέτρεψε στον «μύθο», όπως τον αποκαλούν οι οπαδοί του, να προβάλει την εικόνα του μάρτυρα. Νοσηλεύθηκε για τρεις εβδομάδες, δεν έκανε άλλες προεκλογικές συγκεντρώσεις, δεν πήρε μέρος σε κανένα τηλεοπτικό ντιμπέιτ, παρέμεινε ωστόσο πολύ ενεργός στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, όπου σάρωνε ήδη, με περίπου 8 εκατομμύρια ανθρώπους να έχουν εγγραφεί για να παρακολουθούν τη ροή των αναρτήσεών του μόνο στο Facebook.

Το επιγραμματικό και άμεσο στιλ του λόγου των ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης του ταίριαζε γάντι. Καθώς είναι κάθε άλλο παρά μεγάλος ρήτορας, προτίμησε να απευθύνεται στους ψηφοφόρους πιο άμεσα, πιο προσωπικά, στο Διαδίκτυο, με σύντομες, συχνά εύστοχες ατάκες.

Ο Μπολσονάρου, που έχει αποκτήσει το προσωνύμιο «ο τροπικός Τραμπ», επικαλείται συχνά τον πρόεδρο των ΗΠΑ, τον οποίο δηλώνει πως θαυμάζει. Αντίθετα πάντως με τον Ντόναλντ Τραμπ, ο Ζαΐχ Μπολσονάρου έχει μακρά πολιτική καριέρα πίσω του. Εκλέγεται στη Βουλή της Βραζιλίας από το 1991.

«Μιλάει για τους “πολιτικούς” σαν να μην είναι μέρος αυτού του κόσμου. Κατάφερε να περάσει την εικόνα του ισχυρού άνδρα, του θιασώτη της σκληρής γραμμής, που θα πατάξει τη διαφθορά», εξηγεί ο Μισαέλ Μοάλεμ, καθηγητής του δικαίου στο Ίδρυμα Ζετούλιου Βάργκας.

Κάπως έτσι εξασφάλισε την υποστήριξη ισχυρών λόμπι στο κοινοβούλιο, κυρίως αυτών του αγροδιατροφικού τομέα και των ευαγγελικών.

Καθολικός, έχει επικριθεί από κάποιους διότι τα πέντε παιδιά του (τρία από τα οποία έχουν κατέβει στην πολιτική κονίστρα) είναι καρπός τριών γάμων.

Το 2017, ο Μπολσονάρου επέδειξε τον μισογυνισμό του δηλώνοντας ότι αφού έκανε τέσσερις γιους, έγινε «αδύναμος» γιατί απέκτησε μια κόρη. Φράση την οποία προσπάθησε κατόπιν να αμβλύνει, τουλάχιστον προς εκείνη, με ένα βίντεο στο οποίο εικονίζεται με δάκρυα στα μάτια να λέει πώς η κόρη του, η Λάουρα, του «άλλαξε τη ζωή» κι ότι δεν θέλει πια να αποκτήσει άλλα παιδιά.

Παρεκτροπές κατά συρροή

Γεννημένος το 1955 στο Καμπίνας, κοντά στο Σαο Πάολο, γόνος οικογένειας ιταλικής καταγωγής, εντάχθηκε στον στρατό, όπου όμως η σταδιοδρομία του αμαυρώθηκε από επεισόδια απείθειας: κατηγορήθηκε τη δεκαετία του 1980 ακόμα και για απόπειρα βομβιστικής επίθεσης με στόχο να εξασφαλίσει αύξηση μισθού. Στον στρατό, ήταν γνωστός για τη σωματική του ρώμη, είχε το προσωνύμιο «Καβαλάου» (άτι).

Ο Ζαΐχ Μπολσονάρου σταδιοδρόμησε πολιτικά στο Ρίο ντε Ζανέιρο, όπου εξελέγη δημοτικός σύμβουλος το 1988 και κατόπιν ομοσπονδιακός βουλευτής, τρία χρόνια αργότερα. Στη διάρκεια της θητείας του στο κοινοβούλιο, αυτό που έμεινε είναι μάλλον οι παρεκτροπές του στο ημικύκλιο παρά τα νομοσχέδια που κατάφερε να εγκριθούν – δύο σε 27 χρόνια.

Το 2014, προκάλεσε σκάνδαλο όταν καταφέρθηκε με σκαιό τρόπο εναντίον της αριστερής βουλεύτριας Μαρίας ντου Χοζάριου, λέγοντάς της ότι «δεν της άξιζε» να τη βιάσει διότι ήταν «πολύ άσχημη». Δύο χρόνια αργότερα, έπλεκε το εγκώμιο ενός από τους βασανιστές της στρατιωτικής δικτατορίας.

Ο Μπολσονάρου εξάλλου κάθε άλλο παρά κρύβει τα ομοφοβικά του αισθήματα. Σε μια συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στο περιοδικό Playboy το 2011, ο πολιτικός είχε δηλώσει πως θα προτιμούσε ένας γιος του «να σκοτωθεί σε ατύχημα» μάλλον, παρά να του πει πως είναι ομοφυλόφιλος.

Δείτε ακόμη: Οι πέντε σταθμοί στην καριέρα της Μέρκελ που την οδήγησαν στην κορυφή