AbbVie: Έμφαση στην καινοτομία και την έρευνα

Στο τέλος του 2012 –και ενόσω η κρίση μαινόταν στην Ελλάδα και σάρωνε, μεταξύ άλλων, και τον φαρμακευτικό κλάδο– στις ΗΠΑ γεννήθηκε μια νέα βιοφαρμακευτική εταιρεία, η AbbVie, προερχόμενη από την Abbott Laboratories, αναλαμβάνοντας το σύνολο των καινοτόμων φαρμάκων του παλιού ομίλου.

Έτσι προέκυψε η ΑbbVie Hellas, η ελληνική θυγατρική της αμερικάνικης AbbVie, που εδρεύει στο Σικάγο, μια νεαρή εταιρεία, μόλις πέντε χρόνων, που ενσωματώνει το DNA του φαρμακευτικού «γίγαντα» της Abbot. Η σύντομη σχετικά πορεία της, ωστόσο, δεν την εμπόδισε να διακριθεί τόσο στον φαρμακευτικό κλάδο για τις επιδόσεις της και τις ουσιαστικές παρεμβάσεις όσο και στον ευρύτερο εταιρικό χώρο. Φέτος κατάφερε να μπει στη λίστα με τις πιο αξιοθαύμαστες εταιρείες της Ελλάδας για το 2017, που καταρτίζει το Fortune σε συνεργασία με την KPMG.

«Ήταν αναζωογονητικό να κάνεις μια καινούρια αρχή, με μια εταιρεία που παράγει αξία» δηλώνει ο διευθύνων σύμβουλος της AbbVie Hellas Πασχάλης Αποστολίδης. Στέλεχος με μεγάλη πορεία στον φαρμακευτικό κλάδο, με πείρα χρόνων στους κόλπους του ομίλου Abbot (με θέσεις ευθύνης στη Γερμανία και το Σικάγο, προτού επιστρέψει στην Ελλάδα), αλλά και σημερινός πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Εταιρειών Ελλάδας (ΣΦΕΕ), αναλύει στο Fortune την εικόνα του φαρμακευτικού κλάδου στη χώρα, καθώς και τη θέση της AbbVie σ’ αυτό το περιβάλλον.

Η παραπάνω στρατηγική απόφαση διαχωρισμού της AbbVie από την Abbott αποδείχθηκε ορθή και για τις δύο εταιρείες, καθώς, μέσα σε πέντε μόλις χρόνια, η χρηματιστηριακή αξία της AbbVie διπλασιάστηκε, ενώ της Abbott αυξήθηκε κατά 50%. «Είμαστε σήμερα στις δέκα μεγαλύτερες φαρμακευτικές εταιρείες παγκοσμίως βάσει χρηματιστηριακής αξίας» σημειώνει σχετικά ο Πασχάλης Αποστολίδης. Το αποτύπωμα της AbbVie στην Ελλάδα είναι σαφώς μικρότερο, αλλά δυναμικά αναπτυσσόμενο και, όπως υποστηρίζει ο CEO της εταιρείας, διαγράφονται σημαντικές προοπτικές μεγέθυνσης τα επόμενα χρόνια χάρη και στην ανάπτυξη και την κυκλοφορία νέων σκευασμάτων.

Καινοτόμα, υψηλής προστιθέμενης αξίας φάρμακα

Ήδη η AbbVie Hellas διαθέτει βιολογικά και καινοτόμα φάρμακα. Είναι ο ηγέτης στην ανοσολογία με το μοναδικό φάρμακο παγκοσμίως με 13 ενδείξεις για ασθένειες που σχετίζονται με το ανοσοποιητικό σύστημα, αλλά και διαθέτει φάρμακα για την ίαση της ηπατιτίδας C, που μειώνουν τον χρόνο θεραπείας στις οκτώ εβδομάδες (αναμένεται να λάβει έγκριση και να ενταχθεί στη θετική λίστα μέσα στο 2017).

Παγκοσμίως η AbbVie έχει στραφεί στους τομείς της αιματολογίας και της ογκολογίας, έχοντας στη διαδικασία εγκρίσεων και κυκλοφορίας περισσότερα από 20 μόρια. Ο στόχος που έχει τεθεί είναι να καταστεί έως το 2020 η πρώτη φαρμακευτική εταιρεία στην αντιμετώπιση της χρόνιας λεμφοκυτταρικής λευχαμίας και ανάμεσα στις τρεις πρώτες στην αιματολογία και στις πέντε πρώτες στην ογκολογία έως το 2025. Επενδύει ετησίως το 17% του κύκλου εργασιών της και το 1/3 των εργαζομένων της ανήκει στον ιατρικό κλάδο.

Μ’ αυτή την «προίκα», σε μια χώρα όπου τα μνημόνια και οι οριζόντιες περικοπές έχουν περιορίσει δραστικά τη φαρμακευτική δαπάνη, ενώ οι καθυστερήσεις στην έγκριση καινοτόμων φαρμάκων κυμαίνονται από δύο έως τέσσερα χρόνια, αναρωτιέται κανείς ποια μπορεί να είναι η επιδίωξη μιας φαρμακευτικής που αναπτύσσει και προωθεί βιολογικά, καινοτόμα και υψηλής προστιθέμενης αξίας φάρμακα.

Ο Πασχάλης Αποστολίδης είναι απόλυτος. «Δεν θα μπορούσαμε να απουσιάζουμε από την ελληνική αγορά. Βρισκόμαστε σε 170 χώρες, λειτουργούμε με συνέπεια σε πολλά και διαφορετικά περιβάλλοντα» αναφέρει, υπογραμμίζοντας εμφατικά πως το φάρμακο αποτελεί ένα κοινωνικό αγαθό, που δεν θα μπορούσε κανείς να στερήσει από τους Έλληνες ασθενείς. «Εξάλλου, η επιχειρηματική μας ηθική δεν θα επέτρεπε να λειτουργούμε μόνον στις εποχές της ευμάρειας και να αποσυρόμαστε στην ύφεση. Έχουμε την υποχρέωση να είμαστε παρόντες».

«Πώς καθηλώνονται οι κλινικές μελέτες»

«Δεν είναι μόνον το οικονομικό μέγεθος που ορίζει το εκτόπισμα της εταιρείας μας» συμπληρώνει ο Πασχάλης Αποστολίδης, απαριθμώντας τις παρεμβάσεις που επιχειρεί η AbbVie. Κατ’ αρχάς αποτελεί μία από τις πιο ενεργές φαρμακευτικές στον τομέα των κλινικών μελετών που διενεργούνται στη χώρα, καθώς κατατάσσεται στην πρώτη πεντάδα. Ο διευθύνων σύμβουλος της επιχείρησης έχει την ευκαιρία να μιλήσει για τη σημασία των κλινικών μελετών, τόσο σε επίπεδο οφέλους για την ελληνική κοινωνία και τους ασθενείς όσο και για τις θετικές οικονομικές παραμέτρους που τις συνοδεύουν. «Η φαρμακοβιομηχανία επενδύει σε όλη την Ευρώπη 35 δισ. ευρώ ετησίως σε κλινικές μελέτες. Η Ελλάδα αντλεί το 0,2% αυτού του ποσού, μόλις 80 εκατ. ευρώ. Είναι μια θλιβερή ιστορία».

Tα ποσά αυτά μπορούν να τριπλασιαστούν γρήγορα, αν αρθεί η γραφειοκρατία, η οποία εμποδίζει τη διαδικασία έγκρισης από τα επιστημονικά συμβούλια. Ταυτόχρονα, ο επικεφαλής του ΣΦΕΕ υποστηρίζει ότι θα έπρεπε να δοθούν κίνητρα, όπως η εξαίρεση συγκεκριμένων επενδύσεων για κλινικές μελέτες από τις επιστροφές του claw back και του rebate. «Καθηλώνονται οι κλινικές μελέτες και χάνονται θέσεις εργασίας, ενώ έχουμε χιλιάδες επιστήμονες που αποδημούν για να βρουν θέσεις εργασίας στο εξωτερικό» αναφέρει. Ταυτόχρονα υπενθυμίζει ότι η ελληνική φαρμακοβιομηχανία κατέχει τη δεύτερη θέση στις ελληνικές εξαγωγές, υπογραμμίζοντας έτσι την ύπαρξη όλων εκείνων των προϋποθέσεων που θα ενδυνάμωναν τον κλάδο και θα δημιουργούσαν οφέλη για την ελληνική οικονομία.

Στις παρεμβάσεις που έχει πραγματοποιήσει η AbbVie συμπεριλαμβάνεται και η συνεργασία με το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Ρίο στην Πάτρα. Η εταιρεία χρηματοδότησε σε συνεργασία με άλλους φορείς ένα project αναδιάρθρωσης της λειτουργίας του, που με τη σειρά του οδήγησε σε εξοικονόμηση πόρων. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της, αν η συγκεκριμένη αναδιάρθρωση επεκτεινόταν και στα υπόλοιπα δημόσια νοσοκομεία, το δημόσιο θα εξοικονομούσε 1 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί περίπου με εκείνο που κλήθηκαν φέτος να επιστρέψουν οι φαρμακοβιομηχανίες μέσω rebate και clawback.

Παράλληλα, ο Πασχάλης Αποστολίδης, ως πρόεδρος του ΣΦΕΕ, αποδεικνύεται δραστήριος σε επαφές με το σύνολο του κλάδου, αλλά και τα κέντρα αποφάσεων σε Ελλάδα και εξωτερικό, συντονίζοντας μάλιστα τη διαπραγμάτευση για τον επανυπολογισμό του τρόπου τιμολόγησης φαρμάκων στην Ελλάδα. Είναι γνωστό ότι η υγεία του Έλληνα ασθενούς έχει υποβαθμιστεί, καθώς η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη έχει περιοριστεί στο 5,1%-5,2% του ΑΕΠ, όταν οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες δαπανούν το 7%-7,5%.

Ο ίδιος, ωστόσο, εκτιμά ότι οι κατάλληλες δομικές αλλαγές θα φέρουν ισορροπία στο σύστημα προς όφελος όλων των πλευρών. «Είμαι αισιόδοξος και πιστεύω ότι οι σωστές θέσεις παρουσιασμένες με επιμονή και επιχειρήματα αποδίδουν» αναφέρει.

Σήμερα η AbbVie Hellas πραγματοποιεί κύκλο εργασιών της τάξης των 75 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα, επίδοση που την κατατάσσει στην 20άδα των ισχυρότερων φαρμακοβιομηχανιών που δραστηριοποιούνται στη χώρα. Το 2016 κατέγραψε αύξηση κύκλου εργασιών, ενώ συνεχίζει να επενδύει στο ανθρώπινο δυναμικό προκειμένου να εξυπηρετήσει την προώθηση των νέων σκευασμάτων.

Η AbbVie Hellas παρέχει επίσης ένα από τα πιο εντυπωσιακά εργασιακά περιβάλλοντα στη χώρα, καθώς βραβεύτηκε για τρίτη συνεχόμενη χρονιά ως η Νο1 εταιρεία από το θεσμό Best Work Places, στην κατηγορία των εταιρειών που απασχολούν λιγότερους από 250 εργαζομένους. Βασικό χαρακτηριστικό της είναι πως δίνει μεγάλο βαθμό ελευθερίας στους εργαζομένους, από τις πρωτοβουλίες έως το ωράριό τους. Ο Πασχάλης Αποστολίδης αναφέρει ότι ο πρώτος και βασικός στόχος του ως επικεφαλής μάνατζερ της εταιρείας ήταν «οι εργαζόμενοι να αισθάνονται την εταιρεία δική τους». Αναφέρει ότι και η φιλοσοφία της μητρικής πριμοδοτεί την πρωτοβουλία.

«Δεν υπάρχει τιμωρητική κουλτούρα στο λάθος. Σαφώς περιμένουμε να μην επαναληφθεί, αλλά ο εργαζόμενος δεν φοβάται να επιχειρήσει και να δοκιμάσει νέες ιδέες και πρακτικές, καθώς μια αποτυχία αποτελεί απλώς ένα βήμα πιο κοντά στην αποτελεσματικότητα».

Oι εργαζόμενοι της AbbVie Hellas «εδράζονται» σ’ έναν μοντέρνο χώρο στο Νέο Ηράκλειο, με ανοιχτούς χώρους που επιτρέπουν τη διάδραση, γεγονός που αποτέλεσε επιλογή της διοίκησης. «Η μετεγκατάσταση ακούστηκε αρχικώς ως τρελή ιδέα, ωστόσο αποδείχθηκε ότι ήταν αποτελεσματική, καθώς μείωσε το κόστος μισθωμάτων και μας προσέφερε περισσότερα τετραγωνικά και καλύτερη συνεργασία» αναφέρει, δίνοντας ένα μικρό παράδειγμα του πώς οι επιλογές ηγεσίας αποβαίνουν προς όφελος του οργανισμού. Υπάρχουν, όμως, και άλλες καινοτομίες στο εργασιακό περιβάλλον, όπως ότι το ωράριο δεν είναι «ασφυκτικό». Καμιά εταιρική συνάντηση δεν ξεκινά πριν από τις 10 το πρωί, μιας και οι εργαζόμενοι μπορούν να προσέλθουν έως εκείνη την ώρα. Ή να μην έρθουν καθόλου και να εργαστούν από άλλους χώρους ή από το σπίτι τους αν το επιθυμούν και εφόσον συνεννοηθούν με τους συνεργάτες τους. «Το σημαντικό είναι να προωθείται η δουλειά μας» αναφέρει ο Πασχάλης Αποστολίδης, συμπληρώνοντας ότι η τακτική αυτή είναι απολύτως αποδοτική.

Η AbbVie Hellas αντέδρασε επίσης διαφορετικά από τον μέσο όρο των υπόλοιπων εταιρειών κατά τις κρίσιμες στιγμές του 2015, με την επιβολή των capital controls και τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, «επισπεύδοντας» προγραμματισμένες προσλήψεις. Συνάμα, με τη σταθερότητα και την απόδοσή της κατάφερε να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη του μητρικού ομίλου στη μονίμως ταλαντευόμενη ελληνική οικονομία. Επιπλέον, η εταιρεία δεν αρκείται μόνον στο να εισάγει, αλλά «εξάγει» κιόλας στελέχη και αποτελεσματικές πρακτικές. Ο υπεύθυνος Επικοινωνίας της εταιρείας στην Ελλάδα είναι σήμερα εκπρόσωπος του νούμερο δύο στην ιεραρχία της AbbVie παγκοσμίως. Αρκετοί εργαζόμενοι από το ιατρικό τμήμα έχουν μεταβεί επίσης στο εξωτερικό, σε άλλες δομές του ομίλου. Ο ίδιος ο Πασχάλης Αποστολίδης έχει επίσης διακριθεί ως manager of the year στον όμιλο. «Κάπως έτσι αποδεικνύεται ότι και η μικρή και περιφερειακή Ελλάδα έχει αξία» καταλήγει.

Η εταιρεία σε αριθμούς

29.000 εργαζόμενοι παγκοσμίως
120 στην Ελλάδα, παρουσία σε 170 χώρες.

5 κύριες θεραπευτικές κατηγορίες
Ανοσολογία, ιολογία, ογκολογία, αιματολογία νευρολογία.

Κύκλος Εργασιών
25 δισ. δολάρια παγκόσμια, 70 εκατ.ευρώ στην Ελλάδα

Ετήσιος Τζίρος
Περίπου το 16% του ετήσιου τζίρου επενδύεται σε έρευνα και ανάπτυξη.

Περί τα 4 εκατ. ευρώ
το χρόνο επενδύονται σε κλινικές μελέτες στην Ελλάδα.