Η αξία μιας επιχείρησης δεν καθορίζεται μόνο από τα οικονομικά της μεγέθη, αλλά κυρίως από το κοινωνικό αποτύπωμα που αφήνει και τη συνεισφορά που έχει στη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων που την ακολουθούν. Η Vodafone Ελλάδας έχει αποδείξει έμπρακτα ότι επιτελεί τον σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκε, που δεν είναι άλλος από τη διασύνδεση των ανθρώπων με στόχο να ζήσουν ένα καλύτερο παρόν και να χτίσουν ένα ακόμη καλύτερο μέλλον.
Κινούμενη προς αυτήν την κατεύθυνση και αξιοποιώντας την τεχνολογία, στηρίζει πρωτοβουλίες που δίνουν λύσεις σε παγκόσμια και τοπικά προβλήματα. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο που βρέθηκε στις πρώτες θέσεις μεταξύ των εταιρειών με το υψηλότερο σκορ σε θέματα CSR στη λίστα «Change the World» της ελληνικής έκδοσης του Fortune.
Η βιώσιμη ανάπτυξη βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα του ομίλου παγκοσμίως και η διοίκηση του ελληνικού βραχίονα της Vodafone εστιάζει στη δημιουργία προϊόντων και υπηρεσιών, αλλά και στην υιοθέτηση πρακτικών που της επιτρέπουν να λειτουργεί ως καταλύτης για την οικονομική ανάπτυξη, να προωθεί την ισότητα και να ενδυναμώνει τους πελάτες, αλλά και την κοινωνία στο σύνολό της. Μεγάλος στόχος είναι ιδιώτες και επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση και ίσες ευκαιρίες στη νέα εποχή για το ψηφιακό περιβάλλον της Ελλάδας. Για τον σκοπό αυτό η εταιρεία «τρέχει» ένα επενδυτικό πλάνο της τάξης των 500 εκατ. ευρώ σε δίκτυα νέας γενιάς για την επέκταση του δικτύου οπτικών ινών, με την υλοποίηση FTTH (fiber-tothe-home) και FTTC (fiber-to-the-cabinet) σε διαφορετικές περιοχές ανά την Ελλάδα. Στο «τιμόνι» της Vodafone Ελλάδας βρίσκεται ο Χάρης Μπρουμίδης, ένας άνθρωπος που για σχεδόν δύο δεκαετίες έχει υπηρετήσει πιστά της αξίες και το όραμα του πολυεθνικού κολοσσού σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Το βιογραφικό του πλούσιο, με υψηλόβαθμες διοικητικές θέσεις στον Όμιλο Vodafone και σημαντική πείρα στους τομείς του marketing και των πωλήσεων, τόσο στην αγορά των τηλεπικοινωνιών όσο και των καταναλωτικών προϊόντων. Τον Απρίλιο του 2016 επέστρεψε στην Ελλάδα και πλέον, από τη θέση του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου στη Vodafone Ελλάδας, είναι ο manager που καταρτίζει τη στρατηγική ενός από τους ισχυρότερους παίκτες στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών. Ο Έλληνας manager γνωρίζει όσο λίγοι τον κλάδο και μιλά στο Fortune για τη νέα σελίδα που γυρίζει η Vodafone στην εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού, τα επενδυτικά πλάνα, τις τάσεις τις αγοράς, καθώς και για τα κοινωνικά προγράμματα που υλοποιεί το ομώνυμο Ίδρυμα στη χώρα μας.
Κύριε Μπρουμίδη, με την είσοδό σας στην εταιρεία συντελέστηκε ένας μετασχηματισμός. Τι άλλαξε σε επίπεδο εταιρικής κουλτούρας και στρατηγικής;
Όπως γνωρίζετε, είμαι στην «οικογένεια» της Vodafone εδώ και πολλά χρόνια. Έπειτα από μια πορεία στο εξωτερικό περίπου εννέα χρόνων, επέστρεψα το 2016 στη Vodafone Ελλάδας. Νομίζω ότι οι εμπειρίες που αποκομίζουμε από τον έξω κόσμο -γιατί, ξέρετε, πολλές φορές είμαστε εγκλωβισμένοι με όσα συμβαίνουν στον δικό μας τόπο και στη συγκεκριμένη περίπτωση στην Ελλάδα- μας δίνουν την ευκαιρία να δούμε τα πράγματα από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Θεωρώ ότι συντελέστηκε μια αλλαγή για περισσότερη ανάπτυξη, αφού για πολλά χρόνια τόσο η εταιρεία μου όσο και η αγορά των τηλεπικοινωνιών βρίσκονταν σε καθοδική τάση. Ευθύς εξαρχής θέσαμε κάποιες στρατηγικές προτεραιότητες, όπως το να είμαστε πολύ πιο ανοιχτοί προς την κοινωνία, να «χτίσουμε» μια μάρκα που ο κόσμος θα αγαπά, να προχωρήσουμε σε στρατηγικές επενδύσεις για να βρούμε τους επόμενους κινητήρες της ανάπτυξης, όπως η σταθερή τηλεφωνία, η επέκταση του γρήγορου Ίντερνετ σε όλο και περισσότερα νοικοκυριά και φυσικά η τηλεόραση. Συνεπώς, νομίζω ότι η διαφορετική οπτική, η εξωστρέφεια και μια φιλοσοφία που εστιάζει πολύ περισσότερο στην ανάπτυξη από το να προσπαθεί να διαχειριστεί την πτώση ήταν αυτά που θέσαμε ως βασική προτεραιότητα για τα επόμενα χρόνια. Γνωρίζουμε ότι όσο περνάει ο καιρός, όλο και περισσότερες μηχανές σε αυτό τον κόσμο, από ένα ξυπνητήρι μέχρι ένα αεροπλάνο, θα είναι διασυνδεδεμένες μεταξύ τους, θα ανταλλάσσουν πληροφορίες για να είναι πιο αποδοτικές και να δημιουργούν ευημερία.
Με δεδομένο ότι βρισκόμαστε στην εποχή της Δ’ Βιομηχανικής Επανάστασης, ποια τεχνολογικά εργαλεία χρησιμοποιεί η Vodafone Ελλάδος προκειμένου να βελτιώσει τη ζωή τόσο των πελατών όσο και των εργαζομένων της;
Να ξεκαθαρίσουμε ότι η Δ’ Βιομηχανική Επανάσταση δεν έχει καμία σχέση με τις προηγούμενες. Η αλλαγή που θα φέρει στον τρόπο με τον οποίο ζούμε, στον τρόπο που εργαζόμαστε, στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τον κόσμο θα είναι με τεράστια διαφορά η μεγαλύτερη που έχει συντελεστεί ποτέ. Εμείς ως εταιρεία το πρώτο που πρέπει να εξασφαλίσουμε είναι δίκτυα που θα υποστηρίξουν αυτήν την επανάσταση κινητής αλλά και σταθερής τηλεφωνίας, καθώς οι νέες τεχνολογίες, οι νέες εφαρμογές απαιτούν ολοένα και μεγαλύτερες ταχύτητες. Για την Ελλάδα έχουμε ένα επενδυτικό πλάνο μέχρι το 2020, ύψους 500 εκατ. ευρώ, που προορίζεται για το χτίσιμο δικτύων, ικανών να αντεπεξέλθουν στις αλλαγές που έρχονται στην τεχνολογία. Επιπρόσθετα, αναπτύσσουμε εφαρμογές τόσο στον χώρο των επιχειρήσεων όσο και στον χώρο των οικιακών πελατών, αυτό που λέμε Internet of Things -ή, αλλιώς, Ιnternet of Εverything.
Σημαίνει ότι εμείς λειτουργούμε σε ένα οικοσύστημα, που αυτό περιλαμβάνει ολόκληρη τη χώρα. Οι άνθρωποι που εργάζονται στην εταιρεία, οι πελάτες μας, οι προμηθευτές μας ζουν σε αυτό το οικοσύστημα και προτεραιότητά μας είναι να το κάνουμε καλύτερο και βιώσιμο. Η Vodafone ακολουθεί και προσπαθεί να συνεισφέρει στους τομείς της βιώσιμης ανάπτυξης και τους 17 στόχους που έχουν τεθεί από τον ΟΗΕ. Μέσα από προγράμματα στοχεύουμε στην ενδυνάμωση των γυναικών, στην αύξηση των δυνατοτήτων των νέων, ιδιαίτερα στον τομέα των ψηφιακών δεξιοτήτων, αλλά και στη βελτίωση της υγείας με προγράμματα όπως αυτό της τηλεϊατρικής, που αγγίζει κάθε χρόνο πάνω από 500.000 συνανθρώπους μας σε απομακρυσμένες περιοχές της Ελλάδας. Παράλληλα φροντίζουμε να βελτιώνουμε το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα. Για εμάς η βιώσιμη ανάπτυξη είναι προτεραιότητα και βασικό στοιχείο της στρατηγικής μας.
Θεωρείτε ότι η ελληνική κοινωνία είναι έτοιμη να απορροφήσει και να αγκαλιάσει τέτοιου είδους δράσεις;
Υπάρχει μεγάλη συμμετοχή όχι μόνο από τον κόσμο, ο οποίος μπορεί και αποκτά πρόσβαση σε αυτά τα προγράμματα, αλλά και από τους ίδιους τους εργαζόμενους. Εμείς πρόσφατα υιοθετήσαμε μία μέρα εθελοντισμού στην εταιρεία κατά τη διάρκεια της οποίας κάθε εργαζόμενος έχει μία εργάσιμη μέρα τον χρόνο άδεια επιπλέον για μία εθελοντική δράση της επιλογής του. Στο επίπεδο της κοινωνίας νομίζω ότι ο κόσμος αντιλαμβάνεται τη σημασία της βιώσιμης ανάπτυξης, όμως, όταν πρέπει να περάσει κανείς στην πράξη, εκεί μπορεί να υπάρξουν αντιστάσεις να αλλάξουν συνήθειες και πρακτικές. Νομίζω ότι οι εταιρείες πρέπει να ηγηθούν και να δώσουν το παράδειγμα για αυτήν την αλλαγή που χρειάζεται, διότι μόνο μέσα από τη βιώσιμη ανάπτυξη μπορούμε να εξασφαλίσουμε ευημερία και για τις επιχειρήσεις και για την κοινωνία.
Μιλήστε μας για τις δράσεις του ομώνυμου ιδρύματος. Πού εστιάζουν και πόσοι άνθρωποι έχουν επωφεληθεί;
Το Ίδρυμα της Vodafone στην Ελλάδα δραστηριοποιείται από το 2002 και έχει συνεργαστεί με πάρα πολλούς μη κερδοσκοπικούς φορείς, προκειμένου να προσφέρει αυτό που εμείς ονομάζουμε «κοινωνικό μέρισμα». Εδώ και δύο χρόνια έχουμε εντείνει την προσπάθεια και έχουμε προχωρήσει σε καινούργιες δράσεις μεγαλώνοντας παράλληλα το κοινωνικό μας αποτύπωμα στην Ελλάδα, αγγίζοντας πλέον πάνω από 750.000 ανθρώπους σε ετήσια βάση. Εκτός από το πρόγραμμα τηλεϊατρικής, υλοποιούμε το εξωσχολικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τα επαγγέλματα STEM, που θα είναι η συντριπτική πλειονότητα των επαγγελμάτων στο μέλλον. Συνεργαζόμαστε με σχολεία μέσης εκπαίδευσης, σε απομακρυσμένες περιοχές και εκεί προσπαθούμε να αναπτύξουμε τις δεξιότητες των μαθητών σε αντικείμενο STEM. Και είναι κάτι πολύ ωραίο, γιατί αντικρίζουμε παιδιά που διψάνε για αυτήν την μάθηση και αποκτούν μια νέα προοπτική στη ζωή τους.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αναπληρώνετε τον ρόλο του κράτους;
Θα έλεγα ότι τον συμπληρώνουμε. Βλέπουμε παιδιά στη μέση εκπαίδευση που, έχοντας ολοκληρώσει το πρόγραμμα, στο τέλος να αναπτύσσουν μόνα τους καινοτόμες εφαρμογές. Για παράδειγμα, μαθητές ανέπτυξαν ένα νοσοκομειακό drone για να μεταφέρονται σε έκτακτες περιστάσεις φάρμακα σε προορισμούς που είναι δύσβατοι. Στην Ξάνθη, ένας μαθητής γυμνασίου δημιούργησε ειδικά γυαλιά που βοηθούν ανθρώπους με προβλήματα όρασης. Υπάρχουν, λοιπόν, καινοτόμες εφαρμογές που αναπτύσσονται μέσα από αυτά τα προγράμματα και εμείς, από την πλευρά μας, συμβάλλουμε στο να ανέβει το μαθησιακό επίπεδο στις νέες τεχνολογίες, στα μαθηματικά, στην επιστήμη.
Η Vodafone σημείωσε υψηλό σκορ σε θέματα CSR στη λίστα «Change the World». Πώς νιώθετε γι’ αυτήν τη διάκριση;
Αισθάνομαι πολύ περήφανος γι’ αυτό και νομίζω ότι είναι η επιβράβευση της συστηματικής μας προσπάθειας στον χώρο της βιώσιμης ανάπτυξης, μέσα από τα προγράμματα που «τρέχουμε» διαχρονικά. Θέλω να σταθώ στις ενέργειες που κάνουμε για την ενδυνάμωση του ρόλου των γυναικών, τόσο στο εσωτερικό της εταιρείας όσο και ευρύτερα στην κοινωνία. Ειδικότερα, το 35% των διοικητικών θέσεων στη Vodafone Ελλάδος καλύπτονται σήμερα από γυναίκες και ο στόχος είναι μέχρι το 2020 το ποσοστό αυτό να ανέβει ακόμα περισσότερο. Για παράδειγμα, σε περίπτωση μητρότητας δίνουμε 16 εβδομάδες επιπλέον αμειβόμενης άδειας, πέραν δηλαδή του νόμιμου στις μητέρες, κάτι που επεκτείναμε και στους πατέρες, δίνοντας δύο εβδομάδες επιπλέον άδειας πατρότητας, ενώ εφαρμόζουμε προγράμματα mentoring και ανάπτυξης δεξιοτήτων για γυναίκες. Η Ελλάδα δεν έπαψε ποτέ να αποτελεί για τον Όμιλο Vodafone μία σημαντική αγορά, στην οποία επιδιώκει να έχει ηγετικό ρόλο στον τομέα των τηλεπικοινωνιών και της τεχνολογίας.
Πώς βλέπει η μητρική εταιρεία την ελληνική αγορά στο διάστημα που μεσολάβησε η κρίση και επιβλήθηκαν τα capital controls;
Ο Όμιλος Vodafone ήταν πάντα εδώ από το 1993. Ακόμα και στα χρόνια της μεγάλης ύφεσης επένδυσε στην Ελλάδα. Από το 2008 μέχρι το 2016 υλοποίησε επενδύσεις στη χώρα μας ύψους 1,5 δισ. ευρώ για να βελτιώσει προϊόντα, υπηρεσίες, να κάνει εξαγορές, να επεκτείνει το δίκτυο καταστημάτων της, να μπει στο 4G και να αναπτύξει περαιτέρω το δίκτυό της. Η Ελλάδα δεν έπαψε ποτέ να αποτελεί για τον Όμιλο Vodafone σημαντική αγορά στην οποία επιδιώκει να έχει ηγετικό ρόλο, ως ένας πολύ ισχυρός παίκτης στον τομέα των τηλεπικοινωνιών και της τεχνολογίας. Κάτι που επιβεβαιώνεται και από τις καινούργιες επενδύσεις που εξαγγείλαμε για τα επόμενα χρόνια. Το Vodafone Group ήταν εδώ, είναι εδώ και θα είναι εδώ για να φέρει περισσότερη επικοινωνία, περισσότερη τεχνολογία, περισσότερες ευκαιρίες στους πελάτες που το εμπιστεύονται.
Ποια είναι τα στοιχεία που, κατά τη γνώμη σας, συνθέτουν το προφίλ του καλού manager;
Υπάρχουν πολλές διαστάσεις για το τι θεωρείται καλό και τι κακό στο μάνατζμεντ. Το πρώτο και βασικό είναι να φέρνεις αποτελέσματα, όμως αυτό από μόνο του δεν είναι αρκετό. Χρειάζεται πάθος και όραμα, αλλά και να βλέπεις τις ευκαιρίες, που πιθανόν να μη βλέπουν όλοι. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι το αποτύπωμα που αφήνει ένας manager πάνω στις ομάδες και στους ανθρώπους. Λίγοι είναι εκείνοι που φτιάχνουν πετυχημένες ομάδες, αναπτύσσουν το ταλέντο των συνεργατών τους, δίνουν πραγματικές ευκαιρίες και παίρνουν μεγάλα στοιχήματα.
Πώς βλέπετε να εξελίσσεται ο κλάδος των τηλεπικοινωνιών;
Για την αγορά των τηλεπικοινωνιών είμαι πάρα πολύ αισιόδοξος. Πιστεύω στην ανάγκη της υποστήριξης της Δ’ Βιομηχανικής Επανάστασης, μέσα από ανάπτυξη ισχυρών δικτύων, τα οποία θα μας δώσουν τη δυνατότητα να αναπτυχθούμε περισσότερο και να δώσουμε πραγματικά σωστές υπηρεσίες στους πελάτες. Ένας τομέας στον οποίο επεκτεινόμαστε είναι αυτός της συνδρομητικής τηλεόρασης, όπου η διείσδυση στην Ελλάδα είναι ακόμα μικρή. Βρισκόμαστε πολύ πίσω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Επιπρόσθετα, οι εφαρμογές μέσω των τεχνολογιών του Ιnternet of Things θα μας δώσουν καινούργιες δυνατότητες ανάπτυξης εσόδων, κερδοφορίας και προπαντός προϊόντων και υπηρεσιών που θα χρειάζονται οι πελάτες μας και η κοινωνία σε αυτήν τη μετάβαση στην ψηφιακή εποχή.
Αισθάνεστε ασφαλής και για την πορεία της ελληνικής οικονομίας;
Περάσαμε το μεγαλύτερο διάστημα ύφεσης που έχει βιώσει χώρα σε περίοδο ειρήνης. Εκτιμώ πλέον ότι βρισκόμαστε σε ένα σημείο που, αν γίνουν τα σωστά βήματα και κοιτάξουμε μπροστά και όχι πίσω, μπορούμε να τα καταφέρουμε. Η χώρα μας έχει απεριόριστες δυνατότητες, αρκεί να κάνουμε τα σωστά πράγματα όλοι μας και τότε το μέλλον θα είναι σίγουρα λαμπρό. Αν δεν προχωρήσουμε στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, θα συνεχίσουμε να βρισκόμαστε σε μια κατάσταση μεταξύ «φθοράς και αφθαρσίας», την ώρα που όλα αλλάζουν παγκοσμίως με μεγάλη ταχύτητα, λόγω της τεχνολογίας. Και σε αυτή την περίπτωση θα έχουμε, πραγματικά, τεράστιο πρόβλημα και τα χρηματοδοτικά πακέτα διάσωσης, που, έτσι κι αλλιώς, δεν θα υπάρξουν, δεν θα είναι ικανά να αποσοβήσουν το μοιραίο, πόσο μάλλον να μας βγάλουν από έναν νέο φαύλο κύκλο ύφεσης.
Δείτε σχετικό βίντεο απόσπασμα από τη συνέντευξη: Ο ψηφιακός μετασχηματισμός, η βιώσιμη ανάπτυξη και η στρατηγική της Vodafone Ελλάδας.
