Έλενα Καλλονά: Στη Jungheinrich πετύχαμε στην πράξη το diversity στην τεχνολογία
Η γνωριμία μου με την Έλενα Καλλονά γενική διευθύντρια της Jungheinrich Hellas, έγινε λίγες µέρες πριν ταξιδέψω στο Αµβούργο τον Ιανουάριο για να παραστώ στο ετήσιο ευρωπαϊκό press conference «Innovations & Highlights 2020» της γερµανικής πολυεθνικής. Από την πρώτη στιγµή µου έκαναν εντύπωση η αµεσότητα και η σιγουριά µε την οποία αντιµετωπίζει τις εξελίξεις σε έναν κλάδο στον οποίο οι γυναικείες παρουσίες είναι µετρηµένες.
Με την επιστροφή µου από τη Γερµανία είχα ήδη σχηµατίσει µια πρώτη εικόνα για τις αλλαγές που φέρνει η Βιοµηχανική Επανάσταση 4.0 στον κλάδο των logistics, µε την ηλεκτροκίνηση και τον αυτοµατισµό να αποτελούν λέξεις-κλειδιά για τις λύσεις που ψάχνει η αγορά. Η Jungheinrich, η οποία ασχολείται µε την οργάνωση και τον εξοπλισµό αποθηκών και κατασκευάζει, εκτός των άλλων, περονοφόρα ανυψωτικά µηχανήµατα, θεωρείται κολοσσός στον κλάδο της, απασχολεί 18.000 άτοµα παγκοσµίως, το 2018 έκλεισε µε τζίρο 3,8 δισεκατοµµυρίων ευρώ, ενώ η συνολική παραγωγή µηχανηµάτων ξεπερνά τις 120.000. Στην Ελλάδα, η εταιρεία κλείνει φέτος 20 χρόνια ζωής και υπό την καθοδήγηση της Έλενας Καλλονά έχει κατορθώσει να συνεργάζεται µε πολλούς και σηµαντικούς πελάτες. Ήταν η κατάλληλη στιγµή για να µιλήσουµε µαζί της, στο πλαίσιο του αφιερώµατος για τις πιο «Ισχυρές Γυναίκες στις Επιχειρήσεις», για την εταιρεία και για τη δική της διαδροµή ως µία από τις λιγοστές γυναίκες στον κλάδο από το 1992 έως σήµερα, µε πείρα 28 ετών, καθώς βρίσκεται ανάµεσα στα περονοφόρα και στις αποθήκες για µια ολόκληρη επαγγελµατική ζωή.
Η Jungheinrich κλείνει φέτος 20 χρόνια παρουσίας στην ελληνική αγορά. Πόσο ξεχωριστό είναι το 2020 για την εταιρεία;
Είναι µια χρονιά-ορόσηµο για την εταιρεία, αφενός γιατί κλείνουµε 20 χρόνια επιτυχηµένης παρουσίας στην ελληνική αγορά και αφετέρου γιατί αποτελεί µια χρονιά-σταθµό για την ηλεκτροκίνηση τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Παρακολουθώντας τις εξελίξεις, διαπιστώνουµε µια πιο δυναµική και συγκροτηµένη βούληση µετάβασης σε εναλλακτικές µορφές ενέργειας, όπως αυτή της ηλεκτρικής ενέργειας, γεγονός που ανοίγει τον δρόµο στον τοµέα των µεταφορών και των logistics. Η Jungheinrich τα τελευταία δέκα χρόνια έχει επενδύσει σε αυτό το κοµµάτι αναπτύσσοντας µια ευρεία γκάµα τεχνολογικά εξελιγµένων προϊόντων, τα οποία θέτουν παγκοσµίως τα θεµέλια µιας νέας καθηµερινότητας για τον κλάδο. Δεν είναι τυχαίο ότι το 2019, αλλά και το 2020, µας απένειµαν δύο πολύ σηµαντικά βραβεία «IF design awards», που αφορούσαν στα νέα, υπερσύγχρονα ηλεκτροκίνητα µοντέλα µας µε τεχνολογία ιόντων λιθίου.
Με αφορμή αυτή την επέτειο, τι είναι αυτό που σας έχει μείνει περισσότερο, καθώς τα μισά χρόνια λειτουργίας της εταιρείας ήταν υπό πολύ δύσκολες συνθήκες.
Έχουµε καταφέρει πολλά αυτά τα 20 χρόνια. Περάσαµε κυριολεκτικά από σαράντα κύµατα, αν σκεφτείτε ότι είχαµε να αντιµετωπίσουµε για δέκα χρόνια την κρίση και την αβεβαιότητα. Όσο και αν η αγορά συρρικνώθηκε, εµείς παραµείναµε δυνατοί, µεγαλώσαµε, δεν αναγκαστήκαµε να προχωρήσουµε σε απολύσεις και µειώσεις µισθών, ενώ το προσωπικό µας αυξήθηκε. Όταν ξέσπασε η κρίση, απασχολούσαµε 40 άτοµα και σήµερα έχουµε ξεπεράσει τα 80. Αυτή ήταν µια µεγάλη «µάχη» που κερδίσαµε και µε τη µητρική εταιρεία, καθώς υπήρχαν ερωτήµατα για το αν η εταιρεία έπρεπε να ενισχυθεί στην Ελλάδα και να συνεχίσει να παρέχει όλες τις υπηρεσίες της, την ώρα που η αγορά υποχωρούσε µέχρι και 80%.
Tα χρόνια της κρίσης, όταν δοκιμάστηκε η σχέση Ελλάδας – Γερμανίας, επηρεάστηκε η σχέση σας με τη μητρική εταιρεία;
Δεν ένιωσα ότι δοκιµάστηκε η σχέση µας ούτε µία στιγµή. Αυτό το κερδίσαµε, γιατί υπήρχε ειλικρίνεια στην επικοινωνία µας. Στους Γερµανούς δεν αρέσουν καθόλου οι εκπλήξεις και είναι σηµαντικό να έχουν εγκαίρως τη σωστή ενηµέρωση για το τι µπορεί να αντιµετωπίσει η εταιρεία και όλα τα διαθέσιµα στοιχεία στα reports που ετοιµάζουµε. Τις περιόδους της τεράστιας αβεβαιότητας, όπως ήταν αυτή των capital controls του 2015, τους είχαµε ενηµερώσει έναν µήνα πριν ότι τα πράγµατα ενδέχεται να γίνουν πιο δύσκολα. Τότε µας στήριξαν έµπρακτα και στο κοµµάτι της ρευστότητας και στο κοµµάτι της ευελιξίας των διαδικασιών που ακολουθεί µια πολυεθνική.
Θα συνεχίσει η γερμανική πολυεθνική να επενδύει στην Ελλάδα και να στηρίζει με δράσεις την οικονομία και την κοινωνία;
Θα συνεχίσει να το κάνει. Ήδη το 2019 ολοκληρώθηκε το νέο µας κτίριο µε υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις, που «στεγάζει» τα τµήµατα διεύθυνσης, marketing, after sales, καθώς και το συνεργείο και τις αποθήκες των µηχανηµάτων και των υπόλοιπων προϊόντων αποθηκευτικού εξοπλισµού. Τον Ιούνιο του 2019 συµµετείχαµε σε µια πολύ ωραία δράση µε το Ίδρυµα για το Παιδί «Η ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΟΣ» και ανακαινίσαµε το κτίριο της Μονάδας Επικοινωνίας Λόγου Μάθησης του Ιδρύµατος, στο οποίο γίνονται καθηµερινά όλες οι ατοµικές και οµαδικές ειδικές θεραπείες των 120 παιδιών µε αυτισµό και νοητική αναπηρία που υποστηρίζονται από το Ίδρυµα. Φέτος θα στηρίξουµε και πάλι το «Χαµόγελο του Παιδιού» και προσπαθούµε να συνδέσουµε τα βασικά µας events µε την προσφορά σε κοινωνικές οµάδες που το έχουν ανάγκη και κοινωφελείς οργανισµούς. Όλες αυτές οι δράσεις ενδυναµώνουν την οµάδα µας και µας «γεµίζουν» µε ευθύνη και ικανοποίηση.
Στην παρουσίαση της «μαμάς» εταιρείας στη Γερμανία δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στο «ηλεκτρικό μέλλον» των logistics. Ποιες πιστεύετε ότι είναι οι προκλήσεις για τον κλάδο διεθνώς;
Η µετάβαση σε µια οικονοµία χαµηλών ρύπων αποτελεί αναγκαιότητα, όχι επιλογή, και στη Jungheinrich πιστεύουµε ότι η ηλεκτροκίνηση αποτελεί αναπόσπαστο κοµµάτι αυτής της λύσης. Η εταιρεία έχει επενδύσει στο «ηλεκτρικό µέλλον» των logistics σε όλες τις χώρες όπου δραστηριοποιείται, ώστε να συνεχίσει να βελτιώνει ακόµα περισσότερο και το περιβαλλοντικό της αποτύπωµα. Μάλιστα, η Jungheinrich AG µαζί µε την Triathlon Holding GmbH ίδρυσε το 2019 την εταιρεία JT ENERGY Systems GmbH, της οποίας η κύρια δραστηριότητα είναι η παραγωγή και η ανακύκλωση συσσωρευτών ιόντων λιθίου. Η ηλεκτροκίνηση είναι µονόδροµος και είναι πολύ σηµαντικό οι διάφοροι φορείς να συµβάλουν στην αξιόπιστη ενηµέρωση των επαγγελµατιών και των πολιτών σχετικά µε τα οικονοµικά και περιβαλλοντικά οφέλη που απορρέουν από αυτή. Παράλληλα σηµαντικό είναι να δοθούν επαρκή κίνητρα στις επιχειρήσεις να επενδύσουν στον τοµέα αυτό, όπως ενδεικτικά οικονοµικές, φορολογικές και άλλες ευνοϊκές ρυθµίσεις.
Ποια είναι η εικόνα του συγκεκριμένου κλάδου στην Ελλάδα και ποια η δική σας επίδοση;
Ο κλάδος των υπηρεσιών της εφοδιαστικής αλυσίδας και των logistics εξελίσσεται σε έναν από τους πιο νευραλγικούς τοµείς της ελληνικής οικονοµίας. Σύµφωνα µε µετρήσεις, συνεισφέρει σε αυτή περί τα 19 δισ. ευρώ, δηλαδή κάτι περισσότερο από το 9% του ελληνικού ΑΕΠ, και δίνει δουλειά στο 4,7% των απασχολούµενων. Πέραν των αριθµών, όπως µπορούν όλοι να αντιληφθούν, είναι ο κλάδος που διαχειρίζεται όλο το διεθνές εισαγωγικό και εξαγωγικό εµπόριο της χώρας και µεταφέρει το ελληνικό όνοµα στις παγκόσµιες αγορές. Επίσης, στον κλάδο των intralogistics σήµερα, η ανάγκη για ολοκληρωµένες λύσεις που εστιάζουν στις ξεχωριστές ανάγκες του κάθε πελάτη γίνεται όλο και πιο έντονη. Η Jungheinrich προσφέρει tailor-made λύσεις, που καλύπτουν όλο το φάσµα των intralogistics. Το bestseller στην Ελλάδα είναι τα µηχανήµατα στενών διαδρόµων, καθώς και οι διάφοροι αυτοµατισµοί αποθήκης. Συνολικά, το 2019 οι πωλήσεις µας ξεπέρασαν τα 18 εκατ. ευρώ από 14.5 εκατ. ευρώ πωλήσεις το 2018. Η άνοδος αυτή οφείλεται στη σκληρή δουλειά, στην αναδιοργάνωση της εταιρείας, στις νέες ιδέες αλλά και σε πελάτες από κλάδους όπως το food industry, το retail και τα logistics.
Δική μας δέσμευση είναι η συνεχής εξέλιξη και ο σχεδιασμός καινοτόμων προϊόντων τα οποία θα παρέχουν εξατομικευμένες λύσεις στις όλο αυξανόμενες απαιτήσεις και ανάγκες των πελατών μας.
Έχετε δηλώσει πως η ελληνική οικονομία ύστερα από δύσκολα χρόνια ανεβάζει πλέον ταχύτητα. Πόσο αισιόδοξη είστε για φέτος και πώς αποτιμάτε το διεθνές περιβάλλον;
Είµαι αισιόδοξη και πιστεύω ότι έπειτα από δέκα δύσκολα χρόνια βλέπουµε σηµάδια ανάκαµψης. Η αισιοδοξία µου αυτή στηρίζεται σε διάφορους παράγοντες, όπως η πολιτική σταθερότητα, η προσπάθεια τόνωσης των επενδύσεων, η σχετικά αυξηµένη εισροή ξένων επενδυτών και η επιτυχής επιστροφή του ελληνικού κράτους στις αγορές κεφαλαίων. Αν η παρούσα κυβέρνηση υλοποιήσει τις δεσµεύσεις της γρήγορα και µε συνέπεια, αυτό θα βοηθήσει όλους τους κλάδους της οικονοµίας. Πρέπει, βέβαια, να γίνουν µεταρρυθµίσεις ώστε να µειωθεί η γραφειοκρατία και να δηµιουργηθεί ένα πιο σταθερό οικονοµικό και φορολογικό περιβάλλον για τις επιχειρήσεις. Παρότι, όµως, τα πρώτα δείγµατα για τη χώρα µας συνηγορούν στο ότι οδεύουµε προς µια θετική εξέλιξη, το διεθνές περιβάλλον παραµένει ρευστό, εξαιτίας των διάφορων γεωπολιτικών κινδύνων, των περιοριστικών µέτρων στο διεθνές εµπόριο, της περίπλοκης και αβέβαιης εξέλιξης του Brexit, καθώς και των εξελίξεων στην Κίνα και της γενικότερης εµπορικής αστάθειας της σχέσης της µε τις ΗΠΑ. Επίσης, ένας αστάθµητος παράγοντας είναι η έξαρση του κορονοϊού, που δεν γνωρίζουµε ακόµη το εύρος των συνεπειών του στην οικονοµία. Δικές µας δεσµεύσεις είναι η συνεχής εξέλιξη και ο σχεδιασµός καινοτόµων προϊόντων τα οποία θα παρέχουν εξατοµικευµένες λύσεις στις ολοένα αυξανόµενες απαιτήσεις και ανάγκες των πελατών µας.
Συνεχίζετε με επιτυχία μέχρι σήμερα ό,τι ξεκίνησε ο παππούς σας το 1957, όταν και εισήγαγε το πρώτο ανυψωτικό μηχάνημα στην Ελλάδα. Πόσο συνειδητή ήταν η απόφαση να μείνετε στον χώρο;
Όταν άρχισα να δουλεύω για τον πατέρα µου το 1992 στην εταιρεία, παράλληλα µε τις σπουδές µου, τα πρώτα βήµατα ήταν πιο «παιδικά». Ξεκίνησα κάνοντας όλες τις δουλειές: από την αποθήκη µέχρι την Εφορία και τις τράπεζες. Αν αργούσα λίγο στη δουλειά, ο πατέρας µου µε έδιωχνε και µου έλεγε να επιστρέψω στην ώρα µου την επόµενη µέρα. Εκείνη την εποχή δεν καταλάβαινα τις αποφάσεις του. Σήµερα συνειδητοποιώ ότι ήταν ένα καθηµερινό µάθηµα, ένα µεγάλο σχολείο, και δεν θα το άλλαζα µε τίποτα. Το 2000 αποχώρησα για λίγο από την εταιρεία, καθώς υπήρχε διαφορά αντίληψης σχετικά µε τη διαχείριση των πελατών µας και τις υπηρεσίες που προσφέραµε. Πίστευα και πιστεύω πάρα πολύ στο λεγόµενο «after sales service», το οποίο είναι πολύ βασικό εργαλείο αύξησης της πιστότητας των πελατών. Ο πατέρας µου αντίθετα, έχοντας µια µεγάλη και επιτυχηµένη πορεία στον κλάδο, ακολουθούσε την πιο κλασική προσέγγιση του αντιπροσώπου που πρέπει να εστιάζει στην εισαγωγή και την πώληση πολύ καλών προϊόντων, έχοντας την παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας σε δεύτερη µοίρα. Ας µην ξεχνάµε ότι σε εκείνες τις εποχές ένα «δυνατό» όνοµα ήταν αρκετό. Έβλεπα ότι αυτό το µοντέλο ήταν παρωχηµένο και αργά ή γρήγορα θα οδηγήσει σε µείωση στο µερίδιο αγοράς µας. Μετά από κάποιους µήνες σχεδόν καθηµερινών συζητήσεων, επέστρεψα και ανέλαβα εξαρχής τη δηµιουργία ενός ολοκληρωµένου τµήµατος εξυπηρέτησης πελατών. Ήταν εκείνη η χρονιά, το 2001, που µας προσέγγισε η Jungheinrich AG και ξεκίνησαν οι συζητήσεις για την εξαγορά και τη συγχώνευση της εταιρείας. Ήταν η χρονική περίοδος που αντιλήφθηκα πόσα περισσότερα πράγµατα µπορώ να κάνω και η απόφασή µου έγινε απολύτως συνειδητή.
Τα ζητήματα του diversity και inclusion αποτελούν σήμερα από τα πιο σημαντικά θέματα που απασχολούν τις εταιρείες αλλά και την κοινωνία συνολικά. Μπορεί η ποικιλομορφία στις σύγχρονες επιχειρήσεις να λειτουργήσει ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα;
Ο κλάδος µας είναι ανδροκρατούµενος και δύσκολα αποδέχεται τις γυναίκες. Πέρα από αυτό, όµως, έχω διαπιστώσει ότι χρειάζεται «εκπαίδευση» στο να αποδεχτεί οτιδήποτε το διαφορετικό. Ο όρος «diversity» προωθείται πολύ, αλλά δεν ξέρω κατά πόσο γίνεται αποδεκτή στην πράξη η διαφορετικότητα. Για µένα το ότι έχω τη δυνατότητα να ακούω και να επεξεργάζοµαι τις ιδέες ανθρώπων από διαφορετική καταγωγή, γενιά, θρησκεία, πολιτική αντίληψη και διαπαιδαγώγηση είναι αυτό που θεωρώ βασικό πλεονέκτηµα του να εργάζοµαι σε έναν τόσο µεγάλο πολυεθνικό όµιλο και µε βοηθά να µένω πάντα µέσα στις εξελίξεις και να προσαρµόζοµαι εύκολα στις αλλαγές. Άλλωστε, στη Jungheinrich Hellas, οι γυναίκες αποτελούν το 22,5% των εργαζοµένων και στις υψηλές θέσεις το ποσοστό είναι 50% – 50% ανάµεσα σε άνδρες και γυναίκες. Σηµαντικό είναι το ότι έχουµε επιτύχει «diversity», αν µου επιτρέπεται να χρησιµοποιήσω τον όρο και µεταφορικά, στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών που αφορούν στην ηλεκτροκίνηση, στα digital solutions και στους διάφορους, εξειδικευµένους αυτοµατισµούς αποθήκης. Τέλος, η Jungheinrich, ως µια πολυεθνική εταιρεία µε παρουσία σε περισσότερες από 100 χώρες, γνωρίζει καλά και φροντίζει να αξιοποιεί τη δύναµη της πολυπολιτισµικότητας.
Παρότι οι διαφορές στον εργασιακό τομέα είναι μικρότερες σε σχέση με 15 χρόνια πριν, ποια είναι τα βήματα που χρειάζεται να γίνουν ώστε να «γεφυρωθεί» το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων;
Νοµίζω ότι, αν οι γυναίκες είναι αποφασισµένες και διψούν για εξέλιξη και µάθηση, µπορούν να γεφυρώσουν αυτό το χάσµα. Οι υψηλές θέσεις απαιτούν δέσµευση και θυσίες, όλα τα πράγµατα στη ζωή κερδίζονται, και αυτό ισχύει και στον «στίβο» της εργασίας. Πολλές φορές µάς καταδικάζουµε σε µια αυτοεκπληρούµενη προφητεία, αναµένοντας ότι οι άλλοι πάντα θα περιµένουν από εµάς κάτι ακόµα. Έτσι πέφτουµε µόνες µας σε µια παγίδα. Αυτή η παγίδα, σε πολλές περιπτώσεις, οδηγεί τις γυναίκες στο να πιστέψουν ότι θα αποτύχουν σε βάθος χρόνου στην καριέρα τους, γιατί δεν µπορούν να είναι άψογες σε όλους τους ρόλους που έχουν αναλάβει, και έτσι συνήθως το πρώτο που εγκαταλείπουν είναι η επαγγελµατική τους ανέλιξη και συµβιβάζονται, γιατί αυτό, κατά βάθος, περιµένουν «οι άλλοι» από αυτές. Όσον αφορά στο µισθολογικό «χάσµα», αυτό πιστεύω θα αργήσει να γεφυρωθεί. Είναι κυρίως θέµα αντίληψης. Οι εταιρείες οφείλουν να παρέχουν τα σωστά κίνητρα στις εργαζόµενες, όσον αφορά π.χ. σε θέµατα εγκυµοσύνης. Δεν χρειαζόµαστε, όµως, προστασία. Θυµάµαι ότι ήµουν µέχρι την Παρασκευή 3 Φεβρουαρίου 2012 στο γραφείο µου και τη Δευτέρα µπήκα στο µαιευτήριο για να γεννήσω. Σε 40 µέρες επέστρεψα στη δουλειά µου. Αυτό είναι επιλογή!
Ως γενική διευθύντρια μιας πολυεθνικής εταιρείας, ποιες πιστεύετε ότι είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις ενός αποτελεσματικού management;
Είναι σηµαντικό να χτίσεις µια δυνατή οµάδα µε κίνητρο και πάθος γι’ αυτό που κάνει, που θα «κυνηγάει» το κοινό όραµα και θα βάζει στόχους. Αυτό δεν είναι εύκολο. Πολλές φορές κατά τη διάρκεια της κρίσης, όταν επέστρεφα από συναντήσεις στη Γερµανία γεµάτη µε νέες ιδέες, αντιµετώπιζα την επιφυλακτικότητα των υπολοίπων. Όµως πρέπει να επιµένεις, να µη σταµατάς και να κερδίζεις κάθε µέρα τους συνεργάτες σου. Ο επικεφαλής µιας εταιρείας οφείλει να είναι παράδειγµα προς µίµηση για τους εργαζόµενους, να τους επιβραβεύει και, παράλληλα, να τους εµπνέει. Πρέπει να είµαστε leaders, όχι managers. H Jungheinrich στηρίζει πολύ τη διά βίου µάθηση µε σεµινάρια για ηγεσία και soft skills που είναι απαραίτητα σε έναν κλάδο που συνεχώς αλλάζει και εξελίσσεται. Όταν πιστεύεις ότι τα ξέρεις όλα, τότε έχεις χάσει το παιχνίδι.
Φωτογραφίες: Νίκος Μαλλιάκος
