Ένα διαφορετικό υπερταμείο με περισσότερα από 320 εκατ. ευρώ

Τον περασμένο Δεκέμβριο, με μεγάλη επισημότητα, παρουσία του Έλληνα πρωθυπουργού και της επιτρόπου Περιφερειακής Ανάπτυξης, υπεγράφη η δημιουργία του EquiFund. Πρόκειται για ενα υπερταμείο (Fund-of-Funds) επιχειρηματικών συμμετοχών, το οποίο σε πρώτη φάση θα διαθέσει πόρους άνω των 320 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η στήριξη της επιχειρηματικότητας μοιάζει μονόδρομος για την ελληνική οικονομία, ύστερα από επτά δύσκολα χρόνια.

Η οικονομία βρίσκεται σε σημείο καμπής και όλα τα φώτα πέφτουν σε υπουργεία, που καλούνται να δώσουν λύση στην εξίσωση της ανάπτυξης. Ο αναπληρωτής ΥΠΑΝ, Αλέξης Χαρίτσης, απαντάει σε έξι ερωτήματα για τα νέα εργαλεία χρηματοδότησης – και όχι μόνο.

Πώς εξηγείτε το μεγάλο ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε για τα προγράμματα ιδίως της νεοφυούς επιχειρηματικότητας και του EquiFund;

Τα προγράμματα αυτά «συνάντησαν» μεγάλο ενδιαφέρον, γιατί απευθύνονταν στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και λόγω των αδιάβλητων ηλεκτρονικών διαδικασιών που για πρώτη φορά εισαγάγαμε στο ΕΣΠΑ. Η αξιολόγηση των προτάσεων έχει ολοκληρωθεί και αρχίζoυν άμεσα η ένταξη και πληρωμή των δικαιούχων. Συγκεκριμένα, το EquiFund είναι ένα καινοτόμο χρηματοοικονομικό εργαλείο συμμετοχικής χρηματοδότησης (equity funding), που σχεδιάσαμε τους τελευταίους μήνες. Πρόκειται για το πρώτο τέτοιου είδους εργαλείο που υλοποιείται στη χώρα μας, ενώ, όπως μας πληροφόρησε πολύ πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων, ο διαχειριστής του ταμείου είναι το μεγαλύτερο αντίστοιχο πρόγραμμα που υλοποιείται αυτό το διάστημα σε χώρα της Ε.Ε. Έχουμε ήδη δεσμεύσει περισσότερα από 320 εκατ. ευρώ σ’ αυτό (260 εκατ. ευρώ έχουν συμφωνηθεί και έπονται άλλα 60 εκατ.). Θα χρηματοδοτήσει μικρομεσαίες, κυρίως, επιχειρήσεις σε κάθε στάδιο της ανάπτυξής τους. Θα στηρίξει, επίσης, τη μεταφορά τεχνολογίας, τη δικτύωση και τη συνεργασία μεταξύ επιχειρήσεων, ερευνητικών κέντρων και τεχνολογικών πάρκων, και την παραγωγική αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων. Η συγκρότησή του προχωράει γοργά, είναι ήδη σε εξέλιξη η διαδικασία επιλογής των 12 διαχειριστών των υποταμείων του (sub-fund managers).

O ΣΕΒ υπολογίζει ότι η ψηφιακή μετάβαση μπορεί να ενισχύσει μέχρι και 4% την οικονομία. Ποια είναι η ψηφιακή ατζέντα σας;

Σε αντίθεση με τους προκατόχους μας, που κατηύθυναν τους διαθέσιμους πόρους σε λίγα μεγάλα έργα, κατά κανόνα χαμηλής τεχνολογίας, εμείς δίνουμε έμφαση στην τεχνολογική και την ψηφιακή αναβάθμιση της οικονομίας. Στο νέο ΕΣΠΑ υλοποιούμε προγράμματα άνω των 665 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη των ευρυζωνικών συνδέσεων και των δικτύων υψηλής ταχύτητας, αλλά και την ενίσχυση του ηλεκτρονικού εμπορίου, της παραγωγής προϊόντων και των υπηρεσιών πληροφορικής και επικοινωνιών. Ακόμη, με εξειδικευμένο πρόγραμμα προϋπολογισμού 223,2 εκατ. ευρώ προωθούμε την ηλεκτρονική διακυβέρνηση στο δημόσιο, την ψηφιοποίηση των αρχείων της δημόσιας διοίκησης, τη διαλειτουργικότητα των μητρώων και την αύξηση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών προς τους πολίτες.

Ανάπτυξη: Συνεχώς όλοι αναφέρονται σ’ αυτή, αλλά ο ιδιωτικός τομέας έχει υποστεί τις χειρότερες συνέπειες της κρίσης και πλήττεται ξανά από τα νέα μέτρα. Πώς θα δώσετε «ανάσα» στον επιχειρηματικό κόσμο;

Σημαντικό ρόλο θα παίξουν το ΕΣΠΑ και ο νέος αναπτυξιακός νόμος, μέσω των οποίων «τρέχουν» αυτή τη στιγμή πάνω από 20 δράσεις στήριξης της επιχειρηματικότητας. Αφορούν από την ενίσχυση υφιστάμενων και την ίδρυση νέων μικρομεσαίων επιχειρήσεων και την τόνωση της εξωστρέφειας τους, μέχρι τη χρηματοδότηση της νεοφυούς επιχειρηματικότητας και την ίδρυση νέων τουριστικών μονάδων.

Παράλληλα, έχουμε αναπτύξει μια σειρά από καινοτόμα χρηματοοικονομικά εργαλεία, όπως το Ταμείο Επιχειρηματικότητας, το Ταμείο Συνεπενδύσεων και το Ταμείο Μικροπιστώσεων, μέσα από τα οποία οι επιχειρήσεις, και δη οι μικρομεσαίες, μπορούν να αντλήσουν χρηματοδότηση με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους.

Πέρα από τα χρηματοδοτικά όμως, ψηφίσαμε στο τέλος του 2016 δύο νόμους που διευκολύνουν και επιταχύνουν δραστικά τη σύσταση και την αδειοδότηση των επιχειρήσεων, και περιορίζουν το κόστος. Στόχος μας, ωστόσο, δεν είναι μόνο να στηριχθούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και να κατευθυνθεί η παραγωγική δραστηριότητα σε τομείς και δραστηριότητες υψηλής προστιθέμενης αξίας, ικανές να σταθούν στο διεθνές ανταγωνιστικό πλαίσιο.

Η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να βασίζεται στην κατανάλωση, και όχι στις επενδύσεις. Πώς μπορεί να αλλάξει αυτό και να προσελκύσουμε περισσότερους επενδυτές;

Με τον νέο αναπτυξιακό νόμο προσφέρουμε μια σειρά από κίνητρα για τη διενέργεια επενδύσεων, όπως σταθερό φορολογικό καθεστώς για 12 χρόνια, φοροαπαλλαγές και ενισχύσεις. Μπορώ να πω ότι ο νέος αναπτυξιακός νόμος έτυχε πολύ μεγάλης ανταπόκρισης στους λίγους μόλις μήνες λειτουργίας του και μόνο για τέσσερα από τα καθεστώτα του κατατέθηκαν περισσότερα από 700 επενδυτικά σχέδια, συνολικού προϋπολογισμού δύο δισ. ευρώ. Η μεγάλη πλειονότητα των σχεδίων υποβλήθηκαν από μικρομεσαίες επιχειρήσεις και, παράλληλα, αφορούν τομείς κρίσιμους για την παραγωγική ανάταξη της οικονομίας, όπως η βιομηχανία, η μεταποίηση και η αγροδιατροφή. Ταυτόχρονα, αλλάζουμε το θεσμικό πλαίσιο για τις στρατηγικές επενδύσεις, επιταχύνοντας τις σχετικές αδειοδοτικές διαδικασίες.

Η καθυστέρηση της αξιολόγησης, για την οποία πολλοί επιρρίπτουν ευθύνες στην κυβέρνηση, πόσο επηρέασε την οικονομία;

Σίγουρα η καθυστέρηση της αξιολόγησης, με αποκλειστική ευθύνη μέρους των δανειστών, όπως, άλλωστε, ομολογείται από τους περισσότερους διεθνείς παράγοντες, δεν βοήθησε την οικονομία. Από την άλλη, καταφέραμε, ύστερα από σκληρή διαπραγμάτευση, η συμφωνία να περιλαμβάνει για πρώτη φορά σημαντικά αναπτυξιακά αντίμετρα, που θα δώσουν μεγάλη ώθηση στην ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια. Έτσι, μέχρι το 2021 θα διοχετευτούν επιπλέον 900 εκατ. ευρώ σε στοχευμένες αναπτυξιακές παρεμβάσεις, που περιλαμβάνουν την ενεργειακή αναβάθμιση των ενεργοβόρων βιομηχανιών, την αύξηση του προϋπολογισμού του νέου αναπτυξιακού νόμου για τη χρηματοδότηση περισσότερων επενδύσεων, αλλά και την υλοποίηση σημαντικών αγροτικών υποδομών.

Το αμέσως επόμενο διάστημα αρχίζει η υλοποίηση σειράς προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, όπως ο δεύτερος κύκλος των δράσεων ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας, αλλά και σημαντικά νέα χρηματοοικονομικά εργαλεία όπως το Ταμείο Επιχειρηματικότητας και το Ταμείο «Εξοικονομώ κατ΄ οίκον» για την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών, που συνδυαστικά θα διοχετεύσουν πάνω από 1,1 δισ. ευρώ στην πραγματική οικονομία. Μετά το κλείσιμο της αξιολόγησης και την επικείμενη ένταξη της χώρας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, που θα εξασφαλίσει ουσιαστική μείωση στο κόστος δανεισμού και στον ιδιωτικό τομέα, διαμορφώνονται πλέον οι προϋποθέσεις ώστε η οικονομία να «ξεδιπλώσει» τη συσσωρευμένη αναπτυξιακή της δυναμική.

Η ανεργία, σύμφωνα με την Κομισιόν, θα παραμείνει σε επίπεδα άνω του 20% το 2017, ενώ συνεχίζεται η «αιμορραγία» νέων μυαλών στο εξωτερικό. Πώς θα αντιστρέψει το brain drain η ελληνική οικονομία;

Η μείωση της ανεργίας μέσα από τη δημιουργία σταθερών και ποιοτικών θέσεων εργασίας είναι στο κέντρο του αναπτυξιακού σχεδιασμού μας και αποτελεί βασική προτεραιότητα κάθε προγράμματος που σχεδιάζουμε και υλοποιούμε. Με ένα πλήθος από παρεμβάσεις, στηρίζουμε τους νέους επιστήμονες και ερευνητές, ενώ με προγράμματα όπως το εμβληματικό «Ερευνώ, δημιουργώ, καινοτομώ», προϋπολογισμού 280 εκατ. ευρώ, που ενεργοποιήσαμε πρόσφατα, ενισχύουμε την έρευνα και τη σύνδεσή της με την παραγωγή και τις επιχειρήσεις. Δίνουμε έτσι τη δυνατότητα στους νέους να παραμείνουν στον τόπο τους και να πάρουν πάνω τους την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.