Gil Shwed: «Πάντα φρόντιζα να περιβάλλομαι από ανθρώπους πιο έξυπνους και ικανούς από εμένα»
Αποστολή Βιέννη
Αφού είχε ολοκληρώσει την ομιλία του σε μια κατάμεστη αίθουσα από 4.000 άτομα – experts στον χώρο της τεχνολογίας στο πλαίσιο του CPX2024, με υποδέχτηκε για να συζητήσουμε για τις νέες τάσεις στον χώρο της τεχνολογίας και το κρίσιμο ζήτημα της κυβερνοασφάλειας.
Ο λόγος για τον Ισραηλινό μηχανικό λογισμικού και επιτυχημένο επιχειρηματία, Gil Shwed, ο οποίος είναι ο Συνιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος της Check Point Software. Ο ίδιος ξεκίνησε, ως «παιδί θαύμα», τον προγραμματισμό σε ηλικία 13 ετών και δύο χρόνια αργότερα άρχισε να σπουδάζει επιστήμες υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ, ενώ φοιτούσε ακόμη στο γυμνάσιο!
Μετά τη λήξη της στρατιωτικής του θητείας, εντάχθηκε στην ισραηλινή εταιρεία startup Optrotech (σήμερα Orbotech), όπου εργάστηκε ως προγραμματιστής λογισμικού και το 1993 ίδρυσε την Check Point, εκ των κορυφαίων εταιρειών με εξειδίκευση στο cybersecurity παγκοσμίως.
Σύμφωνα με το Forbes η προσωπική του περιουσία αγγίζει σήμερα τα 4,38 δισ. δολάρια, κατατάσσοντάς τον στην 682η θέση της λίστας δισεκατομμυριούχων διεθνώς και στην 9η θέση μεταξύ των κορυφαίων πλουσιότερων ανθρώπων στο Ισραήλ!
Κ. Shwed παρακολούθησα με μεγάλο ενδιαφέρον την ομιλία σας αναφορικά με το πώς διαμορφώνεται το τοπίο στον ψηφιακό κόσμο που ζούμε. Πιστεύετε ότι οι άνθρωποι και οι επιχειρήσεις γνωρίζουν επαρκώς τους κινδύνους που ελλοχεύουν στην ψηφιακή σφαίρα;
Νομίζω ότι ο κόσμος έχει επίγνωση, αλλά δεν αρκεί. Είναι πολύ δύσκολο να πούμε τι πρέπει να κάνουμε, καθώς πρόκειται για ένα πολύ περίπλοκο πεδίο. Κανείς δεν καταλαβαίνει πραγματικά τα πάντα για τον κυβερνοχώρο, ακόμη και οι πιο έμπειροι, και είναι δύσκολο να περιμένουμε από οποιαδήποτε εταιρεία ή άτομο να γνωρίζει τα πάντα. Η πρόκληση δεν είναι να τα ξέρεις όλα. Η πρόκληση είναι να υιοθετήσεις τη σωστή συμπεριφορά για την πρόληψη του κινδύνου.
Όσον αφορά την εύρεση ταλέντων στο πεδίο της κυβερνοασφάλειας – μια εξελισσόμενη τεχνολογία που κάτι που χρησιμοποιούμε τώρα, σε ένα χρόνο θα θεωρείται απαρχαιωμένο – αντιμετωπίζετε δυσκολίες;
Ανέκαθεν ήταν δύσκολο να βρεις ικανούς ανθρώπους στην υψηλή τεχνολογία, και ειδικά στον κυβερνοχώρο. Όμως τα καταφέραμε. Είμαστε καλός εργοδότης από την άποψη του ότι οι εργαζόμενοι διαπιστώνουν ότι στην Check Point μπορούν να μάθουν πολλά και να αναπτυχθούν. Επενδύουμε πολύ στους ανθρώπους και στις προσλήψεις μας. Μου αρέσει να προσλαμβάνω ανθρώπους στην αρχή της καριέρας τους και να τους διδάσκω το επάγγελμα σε όλους τους τομείς. Και νομίζω ότι επενδύουμε πολλά περισσότερα από άλλες εταιρείες.
Στα τεχνικά επαγγέλματα, το 70% των προσλήψεών μας είναι άτομα που δεν έχουν προηγούμενη εμπειρία. Κάποιοι έρχονται μετά από την αποφοίτηση από το πανεπιστήμιο, όπως στον προγραμματισμό, αλλά στις τεχνικές υπηρεσίες, τη διασφάλιση ποιότητας, τέτοια πράγματα, κάποιοι δεν είναι καν απόφοιτοι. Έχουμε συνειδητοποιήσει ότι χρειαζόμαστε ανθρώπους που είναι έξυπνοι και νοιώθουν έλξη για την τεχνολογία.
Και πού συναντάτε τη μεγαλύτερη ανάγκη;
Το καλύτερο πρόγραμμά μας αφορά την εύρεση των πιο εξελιγμένων ερευνητών ασφάλειας. Και πάλι, αυτός είναι ένας τομέας που πραγματικά είναι πολύ δύσκολο να προσλάβεις ειδικούς. Μπορείτε να βρείτε έναν ή δύο, αλλά τουλάχιστον στο Ισραήλ που υπάρχουν εκατοντάδες startups, κανείς δεν το διδάσκει. Οι άνθρωποι που θεωρούνται ειδικοί, είναι ας πούμε 20 – 30 κάθε χρόνο, και άρα η ζήτηση είναι τεράστια. Το να πάρεις έναν ή δύο από αυτούς είναι μεγάλο κατόρθωμα. Λοιπόν, αυτό που κάνουμε είναι ότι έχουμε ξεκινήσει ένα πρόγραμμα όπου δεν έχουμε καμία απαίτηση ως προς το υπόβαθρο του υποψηφίου. Για την ακρίβεια, δημοσιεύουμε μερικά κουίζ στο Διαδίκτυο και άτομα που είναι σε θέση να τα λύσουν μπορούν να γίνουν δεκτά στα προγράμματα. Έτσι έχουμε ανθρώπους που δεν έχουν καμία επίσημη εκπαίδευση, έχουμε ανθρώπους που είναι προγραμματιστές για 20 χρόνια, έχουμε ανθρώπους που ήταν σε διαφορετικά επαγγέλματα, όπως λογιστές, ή ακόμα και άνθρωποι που ήταν ερευνητές σε άλλους τομείς, αλλά δεν γνωρίζουν τον κυβερνοχώρο. Ξεκινούν όλοι μαζί. Μέσα σε τρεις μήνες γίνονται ειδικοί.
Πώς η Check Point έχει προσαρμόσει τις στρατηγικές της ώστε να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τις απειλές στον κυβερνοχώρο;
Οι απειλές έγιναν πολύ περίπλοκες συγκριτικά με την πρώτη ή δεύτερη γενιά επιθέσεων που ήταν σχετικά απλές. Έχετε μια συσκευή στέλνω κάτι σε αυτή ή κάνετε κάτι και επιτίθεμαι στο μηχάνημα. Και αυτή είναι μια σχετικά απλή επίθεση. Σήμερα η επίθεση δεν αφορά κάτι που πηγαίνει και επιτίθεται σε έναν μόνο στόχο. Δηλαδή προσπαθώ να πάω σε έναν ιστότοπο, βρίσκω μια αδυναμία στον ιστότοπο και τον κατεβάζω.
Οι επιθέσεις σήμερα είναι μια μακρά διαδικασία αναγνώρισης νοημοσύνης, εισόδου, ας πούμε, στο κινητό μου, από το κινητό πηγαίνει σε έναν άλλο υπολογιστή, μετά από αυτόν τον υπολογιστή σε έναν άλλο, χαρτογραφώντας ολόκληρο το δίκτυο. Είναι η διασυνδεσιμότητα και το ότι οι επιθέσεις είναι πολύ πιο εξελιγμένες. Δείτε τη μεγάλη επίθεση ransomware. Δεν επιτίθενται σε έναν υπολογιστή, καταστρέφουν ολόκληρο το δίκτυο. Και παρεμπιπτόντως, είναι ακόμη και δύσκολο να το καταλάβεις. Αρχικά όταν λαμβάνεις κάτι, κάνεις κλικ σε κάτι ή δεν κάνεις κλικ σε κάτι, κάτι χτυπά τον υπολογιστή σου. Δεν ξέρεις αν είναι κακόβουλο ή όχι. Θα μπορούσες να λάβεις το κακόβουλο λογισμικό μέσω μιας διαφήμισης σε έναν ιστότοπο και ο ιστότοπος να μην γνωρίζει ότι σου στέλνει κακόβουλο λογισμικό. Ο ιστότοπος λαμβάνει διαφημίσεις από τρίτους και τότε μία από τις διαφημίσεις περιέχει στην πραγματικότητα κακόβουλους κώδικες. Ή μπορεί να είναι μία από τις ενσωματωμένες εφαρμογές σε διαφορετική εφαρμογή. Και πάλι, δεν είναι καν κακόβουλο. Απλώς κάνει κάτι και στη συνέχεια σε μεταγενέστερο στάδιο κατεβάζει αυτό που ονομάζουμε κακόβουλο payload, το μέρος που προκαλεί τη ζημιά.
Πολλά από αυτά τα κακόβουλα προγράμματα είναι αυτό που ονομάζεται clickbait advertising – στην πραγματικότητα κάνουν κλικ για λογαριασμό σας σε ορισμένους ιστότοπους. Και αυτό δεν θεωρείται πραγματικά κακόβουλο λογισμικό – θεωρείται περισσότερο οικονομικό έγκλημα. Μπορείτε να αγοράσετε πολλούς συνδρομητές στο Facebook ή το Instagram. Και αφορά το οικονομικό έγκλημα, πώς βγάζεις χρήματα από διαφημίσεις και άλλα τέτοια. Μπορείτε να πάρετε τον ίδιο κώδικα και να τον αντικαταστήσετε αντί να κάνετε κλικ σε έναν ιστότοπο που θα κλέψει τα δεδομένα σας ή θα κλείσει τη συσκευή σας. Και αυτό συμβαίνει σε πολλές επιθέσεις, που δεν ξέρεις καν στο πρώτο στάδιο αν είναι κακόβουλες ή όχι ή πόσο κακόβουλες είναι, ποια είναι η πραγματική του πρόθεση. Είναι σαν να βάζω έναν κατάσκοπο στον οργανισμό σας. Ο κατάσκοπος αναλαμβάνει τον οργανισμό και μετά αποφασίζει τι θέλει να κάνει. Κλέβει τα δεδομένα σας ή κλείνει το δίκτυο; Ζητάει χρήματα; Ή μήπως παίρνει τα δεδομένα, εξαφανίζεται και δεν το ξέρετε καν; Παρεμπιπτόντως, το πιο κακόβουλο λογισμικό υποκλοπής spyware σήμερα είναι αυτό που κλέβει τα δεδομένα και εξαφανίζεται. Και ποτέ δεν ξέρουμε τι συνέβη στην πραγματικότητα.
Στη νέα μορφή που τείνει να λάβει σήμερα η ηγεσία ποια είναι η φιλοσοφία βάσει της οποίας διοικείτε την εταιρεία σας;
Η διοίκηση είναι ένα πολύ περίπλοκο έργο και δεν μπορούν όλοι να είναι μάνατζερ. Δεν είμαι πιο έξυπνος από τους άλλους ανθρώπους, αλλά συνεργάζομαι με εξαιρετικά έξυπνους ανθρώπους. Ένα από τα πράγματα που συνειδητοποίησα, είναι ότι είμαι πολύ προσανατολισμένος στα δεδομένα και στα γεγονότα, και η Check Point είναι σε μεγάλο βαθμό μια εταιρεία που δρα με γνώμονα τα δεδομένα. Από την άλλη, έχω διαίσθηση και έχω συναισθήματα. Και το καθήκον μου είναι να τα συνδυάζω. Αγαπώ τους ανθρώπους με τους οποίους συνεργάζομαι.
Με ποια κριτήρια χτίζετε τις ομάδες σας;
Το κριτήριό μου είναι να έχω ομάδες που είναι πολύ διαφοροποιημένες, όχι άτομα που έχουν τις ίδιες δεξιότητες. Οι άνθρωποι μου στην ομάδα μου έχουν όλοι διαφορετικά στυλ διοίκησης. Αλλά η κοινή μου απαίτηση από όλους είναι να βασίζονται σε δεδομένα. Απαιτώ να νοιάζονται για τον κοινό μας στόχο, ο οποίος είναι η επιτυχία της Check Point. Απαιτώ από αυτούς να νοιάζονται για τους ανθρώπους.
Προσωπικά νοιάζομαι για τους ανθρώπους, αλλά είμαι ταυτόχρονα πολύ απαιτητικός και πρέπει να γεφυρώσω τα δύο μαζί, διότι δεν μου αρέσουν οι πολλές συγκρούσεις. Το πιο ικανοποιητικό πράγμα για μένα είναι όταν έχω ανθρώπους γύρω μου που είναι εξαιρετικά ευφυείς ή εξαιρετικά επιτυχημένοι. Και αυτοί είναι οι άνθρωποι που αγαπώ, γιατί τους ζητάω να κάνουν κάτι και το κάνουν ή έρχονται με τις δικές τους ιδέες, δεν χρειάζεται να τους ρωτήσω. Και οι άνθρωποι με τους οποίους είμαι πραγματικά πολύ χαρούμενος για να συνεργαστώ είναι οι άνθρωποι που παίρνω και μετά τους διδάσκω και τους προκαλώ και υπάρχει διάδραση. Και αρκετά χρόνια αργότερα, παρατηρώ ότι έχουν αναπτυχθεί. Για τους ικανούς ανθρώπους, το πιο σημαντικό πράγμα, δεν είναι τα χρήματα που βγάζουν, αλλά το ότι αναπτύσσονται στη δουλειά τους, ότι μαθαίνουν συνεχώς.
Κρίνοντας από την εμπειρία σας, τι είδους συμβουλή θα δίνατε σε κάποιον που τώρα μπαίνει στον χώρο της τεχνολογίας;
Προκαλέστε τον εαυτό σας. Εστιάστε σε πράγματα που σας αρέσει να μαθαίνετε. Σήμερα, με την τεχνητή νοημοσύνη, μερικά από αυτά τα πράγματα είναι ευκολότερα επειδή η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να σας διδάξει σχεδόν τα πάντα.
Από την εφηβεία μου ήμουν πάντα με ανθρώπους που είναι πολύ πιο έξυπνοι, πολύ καλύτεροι από εμένα. Όταν ξεκίνησα, ήμουν στο πανεπιστήμιο και δούλευα με καθηγητές. Και το ίδιο πράγμα ίσχυε σε όλη μου την καριέρα, ήμουν πάντα σε μέρη με ανθρώπους που ξεχώριζαν. Η πρόκληση δεν είναι να πω ότι θέλω να είμαι ανταγωνιστικός και θέλω να είμαι καλύτερος από αυτούς γιατί κάτι τέτοιο ήταν σχεδόν αδύνατο. Η πρόκληση είναι να περιβάλλεις τον εαυτό σου με τέτοιους ανθρώπους και να μπορείς να μάθεις από αυτούς και να σε προκαλέσουν ώστε να βρεις τα πεδία στα οποία είσαι μοναδικός. Γι’ αυτό μην προσπαθήσεις να τους μιμηθείς, αλλά να βρεις τον συγκεκριμένο χώρο όπου είσαι μοναδικός.
Εσείς σε ποιον τομέα είστε μοναδικός;
Όταν ήμουν στην αρχή της καριέρας μου, δούλευα στο τμήμα Φυσικής, με καθηγητές Φυσικής. Έγινα ειδικός στους υπολογιστές και ήρθαν σε μένα για να μάθουν για τους υπολογιστές.
Δεν ήμουν ποτέ ειδικός σε θέματα ασφάλειας πριν ξεκινήσω την Check Point. Εργάστηκα στον κλάδο της εκτύπωσης, δούλεψα σε πολλούς διαφορετικούς τομείς στους υπολογιστές, οι οποίοι παρεμπιπτόντως είναι συναρπαστικοί. Και όταν ξεκίνησα την Check Point, επέλεξα το διαδίκτυο ως το πεδίο μου. Αρχικά, οι άνθρωποι με κοίταζαν και έλεγαν ότι το διαδίκτυο ήταν ένα ακαδημαϊκό δίκτυο – μιλάμε για το 1993 -, δεν είχε καμία εμπορική εφαρμογή, απλά διευρυνόταν από ένα ακαδημαϊκό δίκτυο σε ένα ανοιχτό δίκτυο. Ήταν μικροσκοπικό και είδα τη δυνατότητα – ζώντας σε μια μικρή χώρα – να συνδεθώ με τον υπόλοιπο κόσμο. Όλοι με κοίταζαν και έλεγαν «διάλεξε κάτι άλλο».
Η δικτύωση είναι σημαντική, αλλά η δικτύωση τότε δεν ήταν το διαδίκτυο, τώρα όμως τα δύο ταυτίζονται. Και επέμενα στο διαδίκτυο γιατί έβλεπα τις δυνατότητες που οι άλλοι άνθρωποι δεν έβλεπαν, και αυτό το έκανε επιτυχία. Πήρα μια πολύ στοχευμένη απόφαση. Δεν ήταν κατά λάθος, δεν ήταν τυχαία. Περίμενα μερικά χρόνια πριν μπω σε αυτόν τον χώρο γιατί το διαδίκτυο δεν ήταν έτοιμο. Αλλά διάλεξα μια περιοχή που κανείς άλλος δεν είχε δει. Είπα ότι η ασφάλεια στο διαδίκτυο πρέπει να είναι κάτι πολύ προσιτό, πολύ απλό, πολύ εύκολο. Πρέπει να αφορά την ενεργοποίηση της συνδεσιμότητας και την πρόληψη των επιθέσεων. Εγώ είπα να βγαίνουμε έξω, να εξερευνούμε το διαδίκτυο, κι ότι θα το κάνω ασφαλές. Η περιοχή μου ήταν μοναδική και ήμουν τυχερός που αυτή η περιοχή έγινε πολύ σημαντική.
Μιλώντας λοιπόν για ΑΙ, GenAI, και IoT ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος σας; Γιατί τα παιδιά σας ανήκουν σε μια γενιά που γεννήθηκε μέσα στην τεχνολογία.
Μου αρέσει η τεχνολογία και μου αρέσει να τη χρησιμοποιώ και με τα παιδιά μου. Είναι μια διαφορετική γενιά. Από τα έξι παιδιά μου ο μεγάλος μου γιός θα γίνει 18 ετών σύντομα και οι μικρότερες κόρες μου είναι δίδυμες, 6 ετών.
Όλα τους όμως γεννήθηκαν μέσα στα social media. Οι απειλές εκεί δεν είναι τεράστιες;
Δεν νομίζω ότι υπάρχουν πολλές και, να σας πω την αλήθεια, δεν τις φοβάμαι. Υπάρχουν τρόποι να προστατευτείς. Για παράδειγμα, έχω εγκαταστήσει στο κινητό μου μια εφαρμογή που με βοηθάει να βλέπω πού είναι όλη την ώρα τα παιδιά μου και λαμβάνω ειδοποίηση όταν φεύγουν από το σπίτι, όταν πάνε στο σχολείο. Σκεφτείτε το. Είναι καλύτερο από το να κυνηγάς έξι παιδιά και να μην ξέρεις πού είναι.
Ξέρω ότι το λεωφορείο έχει καθυστερήσει και άρα δεν ανησυχώ. Πηγαίνω για ύπνο κάθε βράδυ, και μετά βλέπω το πρωί ότι επέστρεψε στις 11 ή στις 2 και είναι εντάξει. Και αν δεν μου αρέσει, θα του το συζητήσω και θα πω «να έρχεσαι νωρίτερα», αλλά δεν χρειάζεται να μείνω ξύπνιος και να στενοχωριέμαι για να μάθω πού είναι ο γιος μου.
Αντίστοιχα με τα 6χρονα παιδιά μου, παίζουμε με την τεχνητή νοημοσύνη, και αυτό είναι κάτι νέο. Τα ρωτάω πώς είναι το ιδανικό δωμάτιο και το ιδανικό σπίτι, μου δίνουν τις ιδέες τους, τις πληκτρολογώ και παίρνουμε καταπληκτικές φωτογραφίες. Έτσι αντιλαμβάνομαι τη χρήση της τεχνολογίας. Αντί να την πολεμάς, μπορείς να την υποστηρίξεις και να την αντιμετωπίσεις.
Ποιο είναι το όραμά σας για την Check Point;
Θα χρειαστούμε περισσότερη ασφάλεια στον κυβερνοχώρο. Νομίζω ότι η Check Point έχει σήμερα την καλύτερη πλατφόρμα και παρέχει την καλύτερη ασφάλεια. Ίσως χρειαστεί να γίνουμε καλύτεροι στο μάρκετινγκ και στο να το εξηγούμε στους ανθρώπους. Είμαστε μια πολύ κερδοφόρα εταιρεία. Είναι κάπως περίεργο να το λέμε αυτό, αλλά στην τεχνολογία σήμερα, οι περισσότερες εταιρείες χάνουν χρήματα. Επομένως, εξαρτάστε από την τάση της αγοράς. Εάν η αγορά αποφασίσει ότι δεν έχετε καμία τύχη, τότε θα χάσετε όλο το οξυγόνο σας.
Αναφέρεστε στο χρηματιστήριο;
Ναι, αλλά και πάλι, το χρηματιστήριο δεν είναι η κύρια αποστολή μου. Είναι όμως σημαντική. Πολλές εταιρείες στην αγορά μας, όλες οι μικρές και πολλές από τις μεγάλες, χάνουν χρήματα. Εάν χάσετε χρήματα σε ένα συγκεκριμένο σημείο, ο επενδυτής θα σας πει «τι συνέβη; Χρειαζόμαστε τα χρήματα». Και τότε δεν ελέγχεις τη μοίρα σου. Ξέρω λοιπόν ότι έχω τον μεγαλύτερο έλεγχο της μοίρας μου.
Αν το σκεφτείτε, γενικότερα στη ζωή, πολλές επιλογές που κάνουμε δεν είναι στο χέρι μας. Η κοινωνία τις καθορίζει. Γεννιόμαστε, μας στέλνουν στο σχολείο, στο πανεπιστήμιο, πρέπει να δουλέψουμε γιατί πρέπει να πληρώσουμε τους λογαριασμούς. Και το ίδιο ισχύει για τις εταιρείες. Αν είμαι διευθύνων σύμβουλος, θέλω να κάνω περισσότερα γιατί πρέπει να βγάλω χρήματα. Και στην Check Point πάντα έλεγα ότι ήθελα να είμαι η επιλογή μου, και όχι να με εξαναγκάζουν οι εξωτερικές δυνάμεις. Και πάντα κρατούσα αυτή την αυτοπειθαρχία. Μπορώ να έρθω αύριο και να πω, «θέλω άλλα δέκα άτομα». Έχω το budget και πρέπει να αποφασίσω αν είναι 2 άτομα, 10 άτομα ή 20 άτομα. Δεν υπάρχει κάποιος που να μου λέει «δεν έχεις επιλογή».
Από την άλλη όμως υπάρχουν συνέπειες για τις επιλογές. Θέλω να πω, έχετε την ελευθερία, αλλά παίρνετε και το ρίσκο.
Σε μας οι επενδυτές λένε ότι κάνουμε έξυπνες επενδύσεις. «Αν επενδύσεις περισσότερα, σε πιστεύουμε». Και με πιστεύουν γιατί για 30 χρόνια τους έχω δείξει ότι μπορούν να με εμπιστευτούν ως προς αυτό και δεν χρειάζεται να με περιορίσουν – το αντίθετο. Το να παίρνεις αποφάσεις ακούγεται απλό, αλλά δεν είναι καθόλου εύκολο. Είμαι σε καθημερινή μάχη με τον εαυτό μου, και με τη διοίκηση που συνεργάζεται μαζί μου για το ποια είναι η σωστή επένδυση. Πού πρέπει να κάνουμε περισσότερα, πού να κάνουμε λιγότερα; Κάποιες φορές η απόφαση είναι σωστή, άλλες φορές μπορεί κάτι να μας ξεφύγει.
