Ηλίας Τσακίρης: Οι νέοι κανονισμοί αλλάζουν ριζικά το μέλλον της ναυτιλίας
Έχoντας την ευθύνη της μεταφοράς του 90% του παγκόσμιου εμπορίου, η ναυτιλιακή βιομηχανία οφείλει να ευθυγραμμιστεί με την Ατζέντα 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Ωστόσο, όπως διαφαίνεται και από τα αποτελέσματα της πρόσφατης Παγκόσμιας Συνόδου για το Κλίμα -COP 27, η συμμετοχή των κρατών και των βιομηχανιών στην επίτευξη της ατζέντας δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντική.
Η ναυτιλία θεωρείται πρωτοπόρος κλάδος στα ζητήματα της βιώσιμης ανάπτυξης και των πρωτοβουλιών για τη μείωση της ανόδου της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 1.5 βαθμό Κελσίου, σε αντιδιαστολή με τους περισσότερους συμμετέχοντες στην COP27, οι οποίοι ουσιαστικά δεν δεσμεύτηκαν σε τομές προς την κατεύθυνση αυτή.
Συγκεκριμένα, ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (ΙΜΟ) έχει δεσμευτεί στη μείωση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα των πλοίων κατά 40% έως το 2030 και κατά 70% έως το 2050. Σε ό,τι αφορά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στόχος είναι να μειωθούν κατά 50% μέχρι το 2050.
Παρά τα αξιοσημείωτα βήματα που έχουν γίνει κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, ο δρόμος παραμένει μακρύς. Κρίνεται αναγκαία η επικαιροποίηση των πολιτικών και κανονισμών που αφορούν τη ναυτιλιακή βιομηχανία και μονοπωλούν τις συζητήσεις σε όλα τα διεθνή fora, στην ΕΕ, αλλά και στην Επιτροπή Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος του Διεθνούς Οργανισμού Ναυτιλίας.
Ο νέος κανονισμός του ΙΜΟ, ο οποίος θα τεθεί σε ισχύ από την 01/01/2023 εισάγει το Δείκτη Έντασης Άνθρακα (CII-Carbon Intensity Indicator) και το Δείκτη Ενεργειακής Απόδοσης των πλοίων (EEXI). Με την καταγραφή του ενεργειακού αποτυπώματος τους, διαφαίνεται ότι θα υπάρξουν δυσκολίες για όσα πλοία βρίσκονται χαμηλά στην κλίμακα ενεργειακής απόδοσης.
Οι πλοιοκτήτες θα πρέπει, δηλαδή, να υπολογίζουν το επίπεδο έντασης εκπομπών άνθρακα του κάθε πλοίου, ώστε αυτό να είναι συμβατό με τον κανονισμό. Στο πλαίσιο αυτό έχουν θεσπιστεί πέντε διαφορετικές κατηγορίες στη συγκεκριμένη κλίμακα. Σε αυτές τις πέντε κατηγορίες, η κατάταξη γίνεται όπως και στα κτίρια, π.χ. πλοία στην κατηγορία Α και Β σημαίνει ότι ικανοποιούν τις προδιαγραφές για τους στόχους που έχουν τεθεί ενόψει του 2030 και του 2050. Με τον τρόπο αυτό, ο συγκεκριμένος κανονισμός κινητροδοτεί την τεχνολογική και ενεργειακή αναβάθμιση του παγκόσμιου στόλου.
Ζητούμε από τους πλοιοκτήτες να αγκαλιάσουν και να υιοθετήσουν τους στόχους μηδενικών εκπομπών.
Παράλληλα με τον ΙΜΟ, η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί σημαίνουσες αλλαγές για την επίτευξη της απόλυτης μείωσης εκπομπών άνθρακα μέχρι το 2050 κι εντάσσει για πρώτη φορά τη ναυτιλία στη δέσμη μέτρων που αφορά το μεγαλύτερο μέρος της βιομηχανικής παραγωγής εντός ΕΕ, «fit for 55»!
Η ναυτιλία αποτελεί πλέον μέρος του χρηματιστηρίου ρύπων της ΕΕ που βασίζεται στην αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», ενώ οι νέες οδηγίες και ιδιαίτερα το EU taxonomy βοηθούν τους επενδυτές να αναγνωρίζουν και να αξιολογούν τις προτάσεις πράσινων επενδύσεων.
Η παγκόσμια ναυτασφαλιστική αγορά βρίσκεται σε διαρκή επαγρύπνηση και εξετάζει πολύ σοβαρά αυτά τα ζητήματα. Εμείς στην Hellenic Hull εργαζόμαστε από κοινού με τις διεθνείς πρωτοβουλίες που αφορούν τον κλάδο μας, προσπαθώντας να παρέχουμε ένα ολοκληρωμένο blueprint στην αγορά.
Δεσμευόμαστε σε μια ολοκληρωμένη στρατηγική τόσο στην κατεύθυνη της μείωσης των εκπομπών, όσο και της αντιμετώπισης των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και διακυβερνητικών ζητημάτων (ESG) στον κλάδο μας, μέσω της συμμετοχής μας στις πρωτοβουλίες του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον, και τις Αρχές για τη Βιώσιμη Ασφάλιση, τη Βιώσιμη Γαλάζια Οικονομία (UNEPFI SBEFI), την πρωτοβουλία για την επίτευξη μηδενικών εκπομπών στην ασφαλιστική αγορά (Net Zero Insurance Alliance), την πρωτοβουλία για τη Διαφάνεια στην Ανακύκλωση Πλοίων (SRTI), καθώς και το παγκόσμιο σύμφωνο για τη βιώσιμη ανάπτυξη UN Global Compact.
Πρόσφατα ανέλαβα τα ηνία της Επιτροπής Ocean Hull της Διεθνούς Ένωσης για τη Ναυτασφάλιση (IUMI), έχοντας την ιδιαίτερη τιμή να εκπροσωπώ τόσο τη ναυτασφαλιστική αγορά της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στον Οργανισμό. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει για ακόμη μια φορά την εξέχουσα θέση του ελληνισμού στην παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία. Μέσω της συμμετοχής μου στην Ένωση, έχω την ευθύνη της ανάδειξης όλων των ESG ζητημάτων στη συνεργασία μου με τις Ενώσεις, τα Επιμελητήρια, τις ρυθμιστικές αρχες, καθώς και στα διεθνή ναυτιλιακά fora.
Ζητούμε από τους πλοιοκτήτες να αγκαλιάσουν και να υιοθετήσουν τους στόχους μηδενικών εκπομπών και εμείς με τη σειρά μας δεσμευόμαστε να τους παρέχουμε όλα τα μέσα προκειμένου η μετάβαση στη νέα εποχή να γίνει με ομαλό τρόπο, ελαχιστοποιώντας στο μέτρο του δυνατού τους κινδύνους και τις αβεβαιότητες στις οποίες εκείνοι εκτίθενται.
