Κρύστα Τζελέπη: Το Coaching ως εργαλείο ενδυνάμωσης ηγέτων
Την εποχή των πολλαπλών κρίσεων, το coaching αποκτά όλο και μεγαλύτερη σημασία ως εργαλείο για την ενδυνάμωση των στελεχών και ηγετών ομάδων, την ταχύτερη ανάπτυξη ικανοτήτων και τη διαχείριση αλλαγών και προσωπικών/επαγγελματικών προκλήσεων, όπως αναφέρει στο Fortune Greece η Κρύστα Τζελέπη, Founder, Managing Partner της Treasure Lab PC. Με πολυετή πείρα στην ανάπτυξη ηγετών και στελεχών από οργανισμούς όπως BIC, Eurobank, ΗellenIQ Energy, Lafarge, L’Oréal, Μοtodynamics, Mondelez, ΟΠΑΠ, Papastratos-PMI, Roche, πραγματοποιεί προγράμματα coaching για ηγέτες και ομάδες, ώστε να αντεπεξέλθουν στις προκλήσεις, αναπτύσσοντας νέες ικανότητες και διατηρώντας την ψυχική τους ισορροπία σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον.
Πώς έχουν εξελιχθεί οι πρακτικές του coaching ώστε να ανταποκρίνονται στις νέες συνθήκες εργασίας, στην εξέλιξη του ΑΙ & της τεχνολογίας και στην ανάγκη εξατομικευμένης, συνεχούς ανάπτυξης;
Μία από τις αλλαγές που έχουμε βιώσει είναι η αυξανόμενη αναγνώριση της αξίας του coaching από τους οργανισμούς. Το φαινόμενο είναι διεθνές, μιας και το coaching αποτελεί παγκοσμίως μια βιομηχανία σχεδόν τριών δισ. δολαρίων, με αυξανόμενη τάση. Παρόμοια τάση έδειξε και η 1η έρευνα που πραγματοποιήσαμε στην Ελλάδα (2022) Business Coaching Practices in the Greek Market(2). Η έρευνα έδειξε ότι η πλειονότητα των 205 οργανισμών του δείγματος χρησιμοποιούν το coaching ως εργαλείο:
- Για ενδυνάμωση και ανάπτυξη των στελεχών.
- Για να βοηθήσει τους ηγέτες ομάδων να αναπτύξουν ταχύτερα την ομάδα τους και τις ηγετικές τους ικανότητες.
- Για να υποστηρίξει ομάδες να βελτιώσουν τον τρόπο λειτουργίας τους και να διαχειριστούν προκλήσεις.
Συγχρόνως, η τεχνολογία και η τεχνητή νοημοσύνη υποβοηθούν, εμπλουτίζουν και συντελούν στον εκδημοκρατισμό του coaching στους οργανισμούς. Ήδη υπάρχουν εφαρμογές τέτοιου τύπου, όπως:
virtual reality προσομοιώσεις coaching που προσφέρουν ένα περιβάλλον εξάσκησης στο coaching για εκπαιδευτικούς σκοπούς.
διαδικτυακές πλατφόρμες που μπορούν να ταιριάξουν τους coaches με τους πελάτες και να προτείνουν εργαλεία για το συγκεκριμένο πελάτη (Coachhub, Better up κ.λπ.).
assessments που μέσω ΑΙ αναλύουν ερωτηματολόγια όπως Strengthsfinder, Hogan κ.λπ. και προσφέρουν πληροφόρηση για τις προτιμήσεις, δυνατά σημεία, στοιχεία προσωπικότητας κ.λπ.
εργαλεία ai που μπορούν να διαγνώσουν πιθανές ανάγκες μέσα από γραπτά κείμενα του πελάτη/coachee ή και να παίξουν τον ρόλο του virtual assistant για τον coach ή να του προτείνουν εναλλακτικές μεθοδολογίες.
chatbots που υποβοηθούν τη διαδικασία του coaching με ερωτήσεις, υπενθυμίσεις κ.λπ.
Και όπως είπε και ο R. Boyatzis, «Αν το ΑΙ φέρνει εκδημοκρατισμό του coaching, μπορούμε να προσφέρουμε coaching στα εκατομμύρια των εργαζομένων που δεν έχουν αυτή την ευκαιρία τώρα. Δεν καταργεί τον ρόλο μας, αλλά τον διευρύνει»(4).
Οι CEOs και τα διευθυντικά στελέχη έχουν «εκπαιδευτεί» τα τελευταία χρόνια να λειτουργούν στα άκρα με αυξημένο κίνδυνο burnout. Προλαβαίνει το coaching τέτοιες καταστάσεις;
Στα περισσότερα προγράμματα executive coaching συναντάμε αυτό το μοτίβο: πολλές ώρες δουλειάς, λίγες ώρες ξεκούρασης και ύπνου, ελάχιστο χρόνο με τους αγαπημένους τους, καθόλου προσωπικό χρόνο. Αυτοί οι άνθρωποι, που έχουν συνήθως εξαιρετικές ικανότητες και αντοχές, φτάνουν να αποξενώνονται κάποιες φορές από τον ίδιο τους τον εαυτό και να λειτουργούν απλά αντιδρώντας στις συνθήκες και χωρίς ιδιαίτερη σκέψη ή ενσυναίσθηση.
Με το coaching από έμπειρο εκπαιδευμένο επαγγελματία τους δίνονται χώρος και χρόνος να σκεφτούν, να αναρωτηθούν πόσο παραγωγικοί είναι σε αυτές τις συνθήκες, αν λαμβάνουν τις σωστές αποφάσεις, αν βλέπουν καθαρά τη «μεγάλη εικόνα» κ.λπ. Μέσα από τη διαδικασία αυτής της τακτικής αλληλεπίδρασης και δομημένης συζήτησης, τα στελέχη έχουν την ευκαιρία να ακουστούν από έναν εξαιρετικό ακροατή, να δεχτούν ειλικρινές feedback και ενθάρρυνση, να δεχτούν ερωτήσεις που θα τους βάλουν σε σκέψεις. Σταδιακά θα βρουν εναλλακτικές λύσεις πιο αποδοτικές για τους ίδιους, την ομάδα και τον οργανισμό.
Ο executive coach αποτελεί άρα έναν ισχυρό σύμμαχο του στελέχους στον αγώνα του για αποδοτικότητα αλλά και ισορροπία. Για ανάπτυξη ικανοτήτων, αλλά και για να αποφύγει το burnout. Σύμφωνα με την έρευνα του ICF Global Coaching Awareness Study (2022), η ισορροπία εργασιακής και προσωπικής ζωής ήταν ένα από τα πιο σημαντικά αποτελέσματα.
Έχει γίνει αρκετός λόγος για την ευελιξία των ηγετών και την προσαρμοστικότητά τους σε συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες. Κατά τη γνώμη σας, το μοντέλο του agile leader πώς μπορεί να αναπτυχθεί και πώς εφαρμόζετε τέτοια προγράμματα στην Treasure Lab;
Oι ηγέτες ενός οργανισμού είναι σημαντικοί κρίκοι σε κάθε μετασχηματισμό και, παρά τα όσα λέγονται, πολλές φορές οι ίδιοι είναι αυτοί που φέρνουν αντίσταση σε αλλαγές και μετασχηματισμούς. Πώς είναι, όμως, ένας Agile Leader και πώς αναπτύσσουμε τέτοιους ηγέτες;
Οι Agile Leaders έχουν έναν «ανοικτό» τρόπο που αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες, ενώ προσαρμόζονται και βελτιώνονται συνεχώς. Συγχρόνως, είναι ακροατές με ενσυναίσθηση, επικοινωνούν ξεκάθαρα, αναπτύσσουν και ενδυναμώνουν τους άλλους, είναι συνεργατικοί και μπορούν να αλλάξουν κατεύθυνση, χωρίς να χάσουν το μακροπρόθεσμο στόχο. Το Agile Leadership είναι ένα μοντέλο ηγεσίας που αναδείχθηκε από το Global Center for Digital Business Transformation, των IMD και Cisco, που μελέτησε πάνω από χίλιους επιτυχημένους ηγέτες σε «διαταραγμένες» αγορές (disrupted markets).
Υπάρχει ένα φάσμα ικανοτήτων και νοοτροπίας το οποίο αναπτύσσουμε ως Treasure Lab σε συνεργασία με ηγετικά στελέχη (μέσω executive και team coaching), αλλά και ευρύτερα στους εργαζομένους των οργανισμών (μέσω digital simulations και peer coaching).
Η agile νοοτροπία και οι σχετικοί τρόποι εργασίας αποτελούν ένα ιδανικό εργαλείο για αλλαγή κουλτούρας, εφόσον εφαρμόζονται σταδιακά σε όλο τον οργανισμό.
«Η τεχνολογία και η τεχνητή νοημοσύνη υποβοηθούν, εμπλουτίζουν και συντελούν στον εκδημοκρατισμό του coaching».
Βλέποντας πώς αναπτύσσεται το coaching ως εργαλείο στους οργανισμούς, αλλά και πώς προλαβαίνει το burnout και συντελεί στο μετασχηματισμό των ηγετών, τι μέλλον βλέπετε στην ελληνική αγορά;
Το μέλλον είναι ήδη εδώ, αν κρίνουμε από την αυξημένη επίγνωση και αναγνώριση της ανάγκης για τέτοιες παρεμβάσεις που περιέχουν εργαλεία ανάπτυξης και coaching. Επιπλέον, οι νεότερες γενιές έχουν πλήρη γνώση και αξιοποιούν όλα τα σύγχρονα εργαλεία ανάπτυξης των ανθρώπων προς όφελος των οργανισμών τους.
Coaching, Change and Agile Leadership
Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ
Τα ανώτερα στελέχη, οι ηγέτες ομάδων και οι εργαζόμενοι ζουν μια εργασιακή πραγματικότητα που χαρακτηρίζεται από συνεχώς αυξανόμενο φόρτο εργασίας, διαρκείς αλλαγές που επηρεάζεται συγχρόνως από τις διεθνείς κρίσεις. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον καλούνται να αναπτύσσουν συνεχώς νέες ικανότητες σε σύντομο χρόνο, να αναλαμβάνουν νέους ρόλους και να αποδίδουν όλο και περισσότερο, ενώ οι οργανισμοί δείχνουν να ενδιαφέρονται περισσότερο για τα βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα (short termism).
ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ
Οι διεθνείς και εγχώριες έρευνες(1) δείχνουν αυξανόμενο stress και μειούμενη ψυχική υγεία στους εργαζόμενους. Αυξάνονται τα κρούσματα εργασιακής εξουθένωσης (burnout), σιωπηρής παραίτησης (quiet quitting) και ψυχικής αποσύνδεσης (disengagement) που καθόλου δεν ευνοούν την πρόοδο των οργανισμών, μακροπρόθεσμα.
ΤΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ/ ΟΙ ΛΥΣΕΙΣ
Εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν. Το coaching ως εργαλείο έχει φανεί ότι ενδυναμώνει τους ηγέτες ομάδων και τα στελέχη ώστε να έχουν το χώρο και το χρόνο για να σκεφτούν, να αναλογιστούν και να βρουν τις δικές τους λύσεις. Συγχρόνως, εκπαιδεύοντας έναν ηγέτη να εφαρμόζει ο ίδιος το coaching με τα μέλη της ομάδας, τους ενδυναμώνει να σκέφτονται, τους κάνει πιο αυτόνομους, κερδίζει σε χρόνο, σε ταχύτερη ανάπτυξη ικανοτήτων και συνολικά σε βελτίωση της απόδοσής τους. To συστηματικό coaching αποτελεί ένα αποτελεσματικό εργαλείο διαχείρισης των προκλήσεων.
Σημειώσεις & Πηγές
(1) έρευνα για την ψυχική υγεία & ευεξία των εργαζόμενων στην ελλάδα (2023) ey ελλάδος, hellas eap και εργαστήριο πειραματικής ψυχολογίας του τμήματος ψυχολογίας του εθνικού και καποδιστριακού πανεπιστημίου αθηνών
(2) βusiness coaching practices in the greek market (2022) έρευνα της treasure lab σε συνεργασία με τη λ. παναγιωτοπούλου, επίκουρη καθηγήτρια, μεταπτυχιακό δαδ του οπα, υπό την αιγίδα σδαδε & μεταπτυχιακού δαδ, οπα.
(3) global consumer awareness study 2022, ιnternational coaching federation & pricewaterhousecoopers
(4) the grand challenge of research on the future of coaching (2022) the journal of applied behavioral science vol. 58, 202-222.
*Το άρθρο δημοσιεύεται στο νέο τεύχος του Fortune Greece που κυκλοφορεί από την Τετάρτη 15/05 στα περίπτερα.
**Φωτογραφίες: Σύλβια Διαμαντοπούλου
