Μαρία Δουρίδα Μηταράκη: Τι μπορεί να οδηγήσει μια κλινική φυσικοθεραπεύτρια να μας ταξιδεύει με παραμύθια και να παίζει μποξ;
Με σπουδές φυσικοθεραπείας στην Αθήνα και το Λονδίνο, πήρε διδακτορικό από την Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ και διδάσκει στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα της Μοριακής και Εφαρμοσμένης Φυσιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα είναι η επίδραση της άσκησης στο σύστημα του στρες και τα οφέλη της άσκησης στον υγιή πληθυσμό αλλά και σε πληθυσμούς με παθολογίες.
Τι οδήγησε όμως την Μαρία Δουρίδα να γίνει συγγραφέας παιδικών βιβλίων; «Από μικρή, έβρισκα διέξοδο στο γράψιμο, όπου αποτύπωνα τα συναισθήματα και τα καθημερινά μου βιώματα. Η γέννηση της κόρης μου, Ελισάβετ, μου έδωσε την αφορμή να αρχίσω να πλάθω παιδικές ιστορίες κι έτσι γεννήθηκαν τα παιδικά μου βιβλία» μου λέει και όποτε την συναντώ ή μιλάμε, νιώθω ότι έχω απέναντί μου μια νέα γυναίκα που τίποτε επάνω της δεν είναι συνηθισμένο. Παντρεύει τους πιο απίθανους ρόλους με χαμόγελο και εκπέμπει μια ηρεμία και μια γλυκύτητα που δεν συναντάς στις μέρες μας.
Μη συνηθισμένη είναι και η προσέγγιση της γραφής, της εικονογράφησης και των τίτλων των βιβλίων της που αγαπούν παιδιά και γονείς. Το πρώτο της βιβλίο Το όνομά της ήταν Μπουμπού και δεν ήταν συνηθισμένη στη ζέστη και το δεύτερο, Το όνομά του ήταν Ρόκο και δεν ήταν μια συνηθισμένη βόλτα, δίνουν το στίγμα της. Απευθύνονται σε παιδάκια από 4 χρονών και είναι το καθένα ένα «ταξίδι» γεμάτο χρώμα, συναίσθημα, εικόνες, φύση, προτρέποντας την παιδική ψυχή να ανακαλύψει τη δική της δύναμη και την αλήθεια, μέσα από φωτεινά μονοπάτια που οδηγούν στην ωριμότητα και την αυτογνωσία.
Αφορμή για την κουβέντα μας, μέσα στο δεύτερο lockdown, είναι το τελευταίο της βιβλίο. Ο τίτλος καθόλου … συνηθισμένος: Λιλά μαλλιά και σύννεφα ψηλά. Εκδόθηκε μόλις από τον εκδοτικό οίκο Once Upon a Book (όπως και τα άλλα δύο βιβλία) και είναι μια ιστορία για τη φιλία, για τις αχώριστες παρέες που κάποτε αναγκάζονται να χωριστούν και για τα συναισθήματα που δεν χρειάζεται να ούτε άσπρα, ούτε μαύρα. Μπορεί να είναι και… Λιλά!
Η Μαρία Δουρίδα Μηταράκη, δεν είναι μόνο μητέρα της Ελισάβετ, καθηγήτρια Μοριακής και Εφαρμοσμένης Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και συγγραφέας. Είναι η σκληρά εργαζόμενη σύζυγος του Υπουργού Μετανάστευσης Νότη Μηταράκη. Τips για όλες τις ιδιότητες και τα «μυστικά» της, στη συζήτηση που ακολουθεί.
Από πού αντλείς την έμπνευσή σου;
Πηγή έμπνευσής μου είναι η ζωή και η αναζήτηση του νοήματός της. Είμαι υποστηρικτής του ότι άσχετα με τις αντιξοότητες, η οπτική μας στη ζωή καθορίζει το πώς θα τη ζήσουμε τελικά. Επηρεασμένη από ένα πρόγραμμα σπουδών που ακολούθησα πρόσφατα σε σχέση με την «Επιστήμη της Ευτυχίας» τείνω να υιοθετήσω πως η ευτυχία σχετίζεται με ηθελημένα επιλεγμένες δραστηριότητες που δεν γίνονται βίωμά μας αυτόματα, αλλά με εξάσκηση.
Η γραφή είναι τρόπος έκφρασης αλλά και ανάγκη να μιλήσουμε δυνατά σε ένα ευρύτερο κοινό. Πότε αποφάσισες να μιλήσεις «δυνατά» και γιατί στα παιδιά;
Το ερέθισμα για την ενασχόλησή μου με τη συγγραφή ήταν ο ερχομός της κόρης μου στη ζωή μας. Στο παιδικό παραμύθι, ως συγγραφέας αλλά και ως αναγνώστης, με ενδιαφέρει ο εντοπισμός του συναισθήματος και η αποτύπωσή του, η έκφρασή του. Νιώθω πως γράφω για μένα και για όλες τις ηλικίες, όχι μόνο για τα παιδιά. Μου αρέσει να γράφω για τα βιώματά μου ή για αυτά που θέλω να εξερευνήσω επειδή με ενδιαφέρουν ή επειδή τα φοβάμαι… είναι πιο εύκολο να «με βάζω» στη θέση ενός ήρωα από παραμύθι και να ταξιδεύω μαζί του. Σαν πλατφόρμα, το παιδικό παραμύθι έχει το πλεονέκτημα της απλότητας του λόγου, με συνέπεια να μην χρειάζεται να διστάζεις να εκφράσεις αυτό που νιώθεις, το οποίο είναι χρήσιμο όταν θέλεις να γράψεις από την ψυχή σου, χωρίς να φιλτράρεις.
Σε όλη την πορεία μέχρι το τυπογραφείο έχω συνεργάτες και την καλύτερη κριτή, την κόρη μου! Τα παιδιά είναι οι καλύτεροι κριτές γιατί είναι αληθινοί. Αν δεν τους αρέσει κάτι ή δεν τους ταιριάζει θα το εκφράσουν, δεν χαρίζονται. Είναι μια ξεκάθαρη θέση και αν είσαι ανοιχτός να τα ακούσεις και να τα νιώσεις, μόνο κερδισμένος βγαίνεις.
Σε μια εποχή που η εικόνα και ο λόγος κυριαρχούν μέσα από την τεχνολογία, πόση δύναμη έχει το βιβλίο να γοητεύει ένα παιδί και γιατί;
Το καλό βιβλίο πάντα θα έχει τη δύναμη να γοητεύει. Η πρόκληση στη σημερινή εποχή της τεχνολογίας είναι να συνεισφέρουμε ώστε τα παιδιά να ανακαλύψουν τη δύναμη του βιβλίου και να αρέσκονται στο να σκύψουν επάνω από ένα βιβλίο, όταν θέλουν να ταξιδέψουν, να μαγευτούν, να κεντρίσουν τη φαντασία τους και να χαλαρώσουν.
Το βιβλίο για μικρά παιδιά έχει και εκπαιδευτικό χαρακτήρα. Ποιες αρχές και ποιες αξίες καθορίζουν τον τρόπο προσέγγισης κάθε βιβλίου σου;
Γράφω ειλικρινά, γράφω αλήθειες. Γράφω για τα συναισθήματα και τα βιώματα που ζούμε ή θα ζήσουμε στις ζωές μας. Μου αρέσει να γράφω αισιόδοξα. Ακόμα και το καινούριο μου βιβλίο που μιλάει για τον αποχωρισμό έχει αισιόδοξη οπτική. Τα παιδιά το συναισθάνονται αυτό. Οι ενήλικες μου εκμυστηρεύονται πως τους αγγίζει και τους συγκινεί. Πώς αλλιώς; Είμαστε όλοι μας παιδιά με ευαισθησίες και ανάγκες και όλοι μας ηρεμούμε μέσα σε αγκαλιά όσο μεγάλοι κι αν είμαστε…
Έχεις σκεφτεί να γράψεις για ενήλικες;
Δε νομίζω πως θα γράψω για ενήλικες με τη μορφή που ξέρουμε, δηλαδή ένα διήγημα ή μια νουβέλα. Η πεποίθησή μου είναι πως γράφω ήδη για ενήλικες, έτσι κι αλλιώς! Τα βιβλία μου είναι δουλεμένα στην πλατφόρμα του παιδικού παραμυθιού, όμως είναι ιστορίες που θα μπορούσε ή έχει ήδη μπει ο καθένας μας. Και μιλάνε για πτυχές της ανθρώπινης φύσης που μας αφορούν όλους. Οι συμβολισμοί σε μερικά σημεία, μάλιστα, τολμώ να πω ότι αφορούν πιο πολύ ενήλικες!
Είναι αποτέλεσμα των βιωμάτων που με έκαναν να συνειδητοποιήσω πως η αυτοσυγκέντρωση είναι δύναμη και πως το τώρα είναι το μόνο σίγουρο που έχουμε. Δεν είμαι πάντα ήρεμη παρόλα αυτά. Τελευταία ξεκίνησα μποξ! Αυτό τα λέει όλα!
Μποξ… δεν θα στο είχα! Ποια συμβουλή θα έδινες σε αυτή τη δύσκολη περίοδο της πανδημίας, προκειμένου να ξεπερνάμε το στρες και την ανασφάλεια που δημιουργεί ο Covid-19;
Μάλλον να κάνουμε όσα μας αρέσουν και δεν έχουν απαγορευτεί, και να προσπαθούμε να βιώσουμε την περίοδο αυτή σαν μια περίοδο περισυλλογής. Δεν είναι όμως εύκολο γιατί για να επιτευχθεί ενδοσκόπηση και αναστοχασμός χρειάζεται ηρεμία και ασφάλεια τα οποία δεν είναι εφικτό να νιώσουμε ενδεχομένως μέσα στη στενάχωρη ατμόσφαιρα που μας κατακλύζει. Ίσως η στροφή στις ανθρώπινες σχέσεις να μας βοηθήσει. Δεν έχω ευθεία απάντηση, το ψάχνω κι εγώ…
Πες μας, ποιο είδος άσκησης βοηθάει στην καταπολέμηση του στρες;
Η άσκηση είναι φάρμακο! Πρόσφατα έγινα μέλος του Διοικητικού συμβουλίου του Εθνικού Κέντρου «Η Άσκηση είναι Φάρμακο-Ελλάς» (Exercise is Medicine-Greece), που έχει ως στόχο του την ανάδειξη της σημασίας της σωματικής άσκησης στην πρόληψη και θεραπεία παθήσεων. Η σωματική άσκηση θεωρείται βασικός πυλώνας της υγείας από την εποχή του Ιπποκράτη. Η άσκηση αποτελεί στρεσογόνο ερέθισμα για τον οργανισμό, από άποψη φυσιολογίας και ομοιόστασής του, και γι’ αυτό απαιτείται η επιλογή της κατάλληλης «δοσολογίας» της (είδος, ένταση και διάρκεια άσκησης), ώστε να αποκομίσουμε τα ευεργετήματά της. Στο Exercise in Medicine έχουμε στόχο να… ενθαρρύνουμε τον ιατρικό κόσμο, τις ιατρικές σχολές και οργανισμούς παροχής υπηρεσιών υγείας της χώρας να ενσωματώσουν την επιστημονικά έγκυρη σωματική άσκηση στον σχεδιασμό ή/και στη διδασκαλία μακροχρόνιων θεραπειών.
Πόσων ετών είναι η κόρη σας;
Η Ελισάβετ είναι δέκα χρονών!
Πώς βιώνεις τη σχέση σου με τον Νότη ως υπουργό, και μάλιστα σε ένα υπουργείο που συνδέεται με το μεταναστευτικό, ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα; Αλλάζουν οι ισορροπίες στην οικογένεια;
Για εμάς δεν είναι υπουργός! Είναι σύζυγος και μπαμπάς. Τον στερούμαστε όμως πολύ στο σπίτι γιατί δουλεύει πολλές ώρες και γιατί ακόμα κι όταν είναι στο σπίτι μαζί μας, πάλι δουλεύει και είναι απορροφημένος από τα θέματα του Υπουργείου και της Χίου. Είναι δύσκολο για τους πολιτικούς με απαιτητικές θέσεις να είναι παρόντες στην οικογένεια, που κι εκείνη έχει τις απαιτήσεις της. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αλλάζουν οι ισορροπίες στην οικογένεια και να απαιτείται πολλή κατανόηση, στήριξη και αποδοχή από όλους μας, προς όλους μας. Δεν είναι πάντα εύκολο. Ο χρόνος για χαλάρωση και ανάπαυλα είναι πολυτέλεια αλλά αυτό τον κάνει ακόμα πιο πολύτιμο και ουσιαστικό.
Μαρία σε ευχαριστώ!
