Michael Green: «Η επίτευξη στόχων βίωσιμης ανάπτυξης είναι ομαδικό άθλημα»
Στη σημερινή εποχή, η έννοια της βιωσιμότητας και του ESG (Environmental, Social, and Governance) είναι πιο σημαντική από ποτέ, καθώς οι εταιρείες και οι οργανισμοί παγκοσμίως καλούνται να προσαρμόσουν τις στρατηγικές τους για να αντιμετωπίσουν τις σύγχρονες κοινωνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις. Στο πλαίσιο αυτό, η KPMG στην Ελλάδα διοργανώνει το 2ο ESG Conference* στις 10 Δεκεμβρίου, με στόχο να φέρει κοντά ηγέτες της αγοράς που ενδιαφέρονται για την προώθηση υπεύθυνων επιχειρηματικών πρακτικών και τη δημιουργία ενός πιο βιώσιμου και ανθεκτικού μέλλοντος. Η εκδήλωση αυτή θα εστιάσει σε θέματα περιβαλλοντικής διαχείρισης, κοινωνικής ευημερίας και καλής διακυβέρνησης, ενθαρρύνοντας την εφαρμογή ESG στρατηγικών σε όλους τους τομείς της οικονομίας.
Στο πλαίσιο του Conference, το Fortune Greece μίλησε με τον Michael Green, CEO του Social Progress Imperative, για το πώς οι κοινωνίες μπορούν να επιτύχουν μακροχρόνια πρόοδο και ευημερία, με βασικό εργαλείο τη μέτρηση και την ανάλυση της κοινωνικής προόδου μέσω του SPI.
Με πλούσια εμπειρία στο πεδίο της διεθνούς ανάπτυξης και συνεργασίες με κορυφαίους οργανισμούς και ηγέτες όπως ο Michael E. Porter από το Harvard, ο Micheal Green είναι ένας από τους πιο σεβαστούς διαμορφωτές πολιτικής στην παγκόσμια σκηνή. Η αναγνώριση του έργου του είναι εκτεταμένη, με ομιλίες του στο TED να κατατάσσονται μεταξύ των πιο ισχυρών ιδεών της δεκαετίας και αναγνωρίσεις όπως η συμπερίληψή του στον κατάλογο με τους 100 πιο συνδεδεμένους ανθρώπους στη Βρετανία από το περιοδικό GQ το 2016.
Πριν από σχεδόν 10 χρόνια, o μη κερδοσκοπικός οργανισμός Social Progress Imperative ξεκίνησε το έργο του με σκοπό να μετασχηματίσει την έννοια της κοινωνικής προόδου, αναπτύσσοντας έναν νέο τρόπο μέτρησης που απομακρύνεται από τα παραδοσιακά οικονομικά κριτήρια και επικεντρώνεται στην ευημερία των πολιτών και τη βιωσιμότητα των κοινωνιών. Στην ηγεσία της βρίσκεται ο Michael Green, οικονομολόγος με βαθιά γνώση των παγκόσμιων κοινωνικών προκλήσεων και συγγραφέας σημαντικών έργων, όπως το «Philanthrocapitalism» και το The Road from Ruin. Με τη δημιουργία του Social Progress Index/Δείκτη Κοινωνικής Πρόοδου (SPI/ΔΚΠ), ο Social Progress Imperative έθεσε τις βάσεις για μία νέα προσέγγιση, που αναγνωρίζει ότι η αληθινή πρόοδος δεν μετριέται μόνο από το ΑΕΠ, αλλά και από την πρόσβαση σε βασικές ανάγκες, την υγεία, την εκπαίδευση και τις ίσες ευκαιρίες για όλους.
Από το 2015, όταν παρουσιάσατε την ομιλία σας στο TED με θέμα «Πώς μπορούμε να κάνουμε τον κόσμο ένα καλύτερο μέρος μέχρι το 2030», ποιες αλλαγές έχετε παρατηρήσει όσον αφορά την υλοποίηση των Παγκόσμιων Στόχων;
Ο κόσμος είναι πολύ διαφορετικός σε σχέση με το που βρισκόμασταν το 2015, γεγονός που μοιάζει αρκετά αισιόδοξο για το μέλλον του. Έκτοτε περάσαμε το σοκ της COVID-19, το οποίο προκάλεσε μεγάλη ζημιά στην οικονομική και κοινωνική πρόοδο. Είδαμε ένα κύμα περιφερειακών συγκρούσεων και στρατιωτικών εντάσεων, κυρίως την παράνομη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και είδαμε τον πολιτικό λαϊκισμό να καταλαμβάνει την εξουσία, όπως ο Τραμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες, ή να δημιουργεί άλλες ρήξεις, όπως το Brexit. Αλλά επίσης, αντιμετωπίζουμε ενδημικά προβλήματα που υπήρχαν ήδη το 2015. Πρώτον, τα μη βιώσιμα οικονομικά μας συστήματα, τα οποία γνωρίζαμε από το 2015 και ακόμη πιο πριν, ότι θα οδηγούσαν στην κλιματική αλλαγή, οι επιπτώσεις της οποίας γίνονται όλο και πιο εμφανείς. Δεύτερον, το οικονομικό μας σύστημα αποτυγχάνει να προσφέρει στους ανθρώπους, ακόμη και όταν υπάρχει οικονομική ανάπτυξη. Για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) αυτό σημαίνει ότι δεν έχουμε ακόμη πραγματοποιήσει τη θεμελιώδη μετάβαση σε βιώσιμα και οικονομικά συστήματα χωρίς αποκλεισμούς και ότι η ικανότητά μας να κινητοποιήσουμε συλλογική δράση είναι μειωμένη, επειδή το παγκόσμιο σύστημα είναι τόσο κατακερματισμένο και διχασμένο.
Μπορείτε να εξηγήσετε τον Δείκτη Κοινωνικής Προόδου και την κατάστασή του το 2024;
Αναπτύξαμε τον Δείκτη Κοινωνικής Προόδου το 2014 ως έναν τρόπο για να επικεντρωθούμε στην επίτευξη του σωστού είδους οικονομικής ανάπτυξης, ο οποίος είναι συμπεριληπτικός και βιώσιμος. Ο δείκτης εξετάζει άμεσα τα πράγματα που συνθέτουν μια καλή κοινωνία, τα οποία ευθυγραμμίζονται με τους ΣΒΑ:
- Έχουν όλοι τις βασικές ανάγκες επιβίωσης, όπως τροφή, νερό, στέγαση και ασφάλεια;
- Έχουν όλοι τα θεμέλια της ευημερίας, όπως εκπαίδευση, πρόσβαση στην πληροφόρηση, υγεία και μίας καλής ποιότητας περιβάλλον;
- Έχουν όλοι ευκαιρίες με δικαιώματα, ελευθερίες, ένταξη και προηγμένη εκπαίδευση;
Δεν εξετάζουμε οικονομικούς δείκτες όπως είναι το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ) και η οικονομική ανάπτυξη. Σχεδιάσαμε σκόπιμα τον Δείκτη Κοινωνικής Προόδου ως συμπλήρωμα και όχι ως αντικατάσταση των μετρήσεων όπως το ΑΕΠ. Είναι ένα μέτρο του πόσο περιεκτική και βιώσιμη είναι η οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας. Χρησιμοποιούμε περισσότερους από 50 δείκτες αποτελεσμάτων για να μετρήσουμε τις επιδόσεις 170 χωρών, καλύπτοντας περισσότερο από το 95% του παγκόσμιου πληθυσμού. Δυστυχώς, η τελευταία μας έκθεση δεν φέρνει ευχάριστα νέα. Ο κόσμος έχει σημειώσει πρόοδο από τότε που ξεκίνησαν οι ΣΒΑ το 2015, αλλά η πρόοδος επιβραδύνθηκε μετά το 2020 και στην πραγματικότητα πήγε προς τα πίσω την περσινή χρονιά, μια παγκόσμια ύφεση της κοινωνικής προόδου. Υπήρχαν δύο κύριες αιτίες: πρώτον η κρίση της COVID-19, η οποία έβλαψε την υγεία, αλλά και παράγοντες όπως το μορφωτικό επίπεδο. Δεύτερον, υπήρξε μια μακροχρόνια μείωση των δικαιωμάτων και της ελευθερίας του Τύπου που επηρέασε τόσο τις πλούσιες όσο και τις φτωχές χώρες.
Σε όποιον ισχυρίζεται ότι ο κόσμος δε μπορεί να γίνει καλύτερος, θα του έλεγα να κοιτάξει τα δεδομένα. Μπορεί να μας πιάνει κατάθλιψη βλέποντας τις ειδήσεις, αλλά, σύμφωνα με τα λόγια του Γαλιλαίου, «και όμως κινείται».
Θα μπορούσατε να αναφέρετε τις δύο σημαντικότερες ευκαιρίες και τις δύο σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα οι εταιρείες για τη δημιουργία ενός πιο βιώσιμου μέλλοντος;
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να αναφέρουμε είναι πως τα δεδομένα μας δείχνουν ότι τα υψηλότερα επίπεδα κοινωνικής προόδου συσχετίζονται με υψηλότερα επίπεδα εισοδήματος. Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη, αλλά είναι σημαντικό να υπενθυμίσουμε στους εαυτούς μας, ότι οι επιτυχημένες επιχειρήσεις προωθούν την οικονομική ανάπτυξη που είναι καλή για την κοινωνική πρόοδο συνολικά.
Ωστόσο, τα δεδομένα ξεκαθαρίζουν επίσης ότι το ΑΕΠ δεν είναι πεπρωμένο. Ορισμένες χώρες είναι καλύτερες από άλλες στο να μετατρέπουν τον πλούτο τους σε κοινωνική πρόοδο. Είναι αξιοσημείωτο, για παράδειγμα, ότι η οικονομική επιτυχία των Ηνωμένων Πολιτειών δεν έχει μετατραπεί σε κοινωνική πρόοδο. Στην πραγματικότητα, η χώρα έχει υποχωρήσει προς τα πίσω. Εν μέρει αυτό έχει να κάνει με την κυβερνητική πολιτική, αλλά και με τον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων.
Δύο ιδιαίτερες προκλήσεις, οι οποίες είναι και ευκαιρίες, ξεχωρίζουν για τις επιχειρήσεις. Η πρώτη είναι οι θέσεις εργασίας. Ειδικά για τις πλουσιότερες χώρες είναι σαφές ότι η ποιότητα της εργασίας είναι ζωτικής σημασίας. Μια χώρα μπορεί να έχει χαμηλή ανεργία, αλλά αν οι θέσεις εργασίας είναι χαμηλά αμειβόμενες, ανασφαλείς, χωρίς κοινωνικές παροχές τότε η επιχείρηση θα δυσκολευτεί να επιτύχει υψηλά επίπεδα κοινωνικής προόδου. Το δεύτερο είναι το περιβάλλον. Εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, σε μικρότερο βαθμό, της Βόρειας Αμερικής, δεν έχει σημειωθεί καμία ή ελάχιστη επιτυχία στη μείωση του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος. Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις έχουν μια μεγάλη ευκαιρία να αναλάβουν ηγετικό ρόλο.
Τι θα λέγατε σε εκείνους που ισχυρίζονται ότι ο κόσμος δεν μπορεί να γίνει καλύτερος ό,τι κι αν κάνουμε;
Κοιτάξτε τα δεδομένα. Μπορεί να μας πιάνει κατάθλιψη βλέποντας τις ειδήσεις, αλλά, σύμφωνα με τα λόγια του Γαλιλαίου, «και όμως κινείται». Μακριά από τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, σε μέρη που δεν έχουμε ακούσει ποτέ, τα παιδιά εμβολιάζονται, παρέχεται νερό, χτίζονται σπίτια, οι δάσκαλοι διδάσκουν τους μαθητές τους και ούτω καθεξής. Το γεγονός ότι υπάρχει περιθώριο για ακόμη μεγαλύτερη βελτίωση είναι μια ευκαιρία.
Πώς μπορούν οι νέες τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να διαμορφώσουν μια αποτελεσματική στρατηγική ESG;
Κατασκευάσαμε τον δείκτη κοινωνικής προόδου για να χρησιμοποιήσουμε υφιστάμενα, δευτερογενή δεδομένα. Τα δεδομένα δεν είναι τέλεια, αλλά μέσω στατιστικών και οικονομετρικών τεχνικών μπορούμε να τα μετατρέψουμε σε ισχυρές και ουσιαστικές πληροφορίες. Υπάρχουν όλο και περισσότερα διαθέσιμα δεδομένα για την ανάπτυξη στρατηγικών ESG, αλλά δεν είναι πάντα εύκολο για τα στελέχη και τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων να έχουν πρόσβαση, να ενσωματώσουν και να κατανοήσουν τί τους λένε τα δεδομένα. Η τεχνητή νοημοσύνη έχει τη δυνατότητα να γεφυρώσει αυτό το χάσμα.
Ποιες συμβουλές θα δίνατε σήμερα σε επιχειρηματίες που θέλουν πραγματικά να εφαρμόσουν αυτές τις στρατηγικές;
Να ακολουθούν πάντα τα δεδομένα. Αυτό μπορεί να ακούγεται προφανές, αλλά όταν πρόκειται για κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα, ακόμη και οι πιο προσανατολισμένες στα δεδομένα επιχειρήσεις μπορούν να χάσουν την εστίασή τους στους αριθμούς. Για να κάνετε τη διαφορά πρέπει να γνωρίζετε ότι τα πιο πιεστικά προβλήματα σε κάθε τόπο που δραστηριοποιείστε είναι πραγματικά. Τα δεδομένα σας βοηθούν επίσης να παρακολουθείτε την πρόοδο, να κάνετε συγκριτική αξιολόγηση και να μαθαίνετε.
Σκεφτείτε τη συνολική συνεισφορά σας. Πολύ συχνά η ESG εξετάζει μετριάζοντας μερικά κακά ή κάνοντας μερικά καλά. Όμως για πολλές επιχειρήσεις η κύρια συμβολή τους στην κοινωνική πρόοδο προέρχεται από τις βασικές επιχειρηματικές τους δραστηριότητες – η σίτιση των ανθρώπων, η βοήθειά τους να παραμείνουν καθαροί, η σύνδεσή τους κ.ο.κ. Ο τρόπος λειτουργίας των επιχειρήσεων επηρεάζει επίσης θέματα όπως τα δικαιώματα και η συμμετοχικότητα, τα οποία συχνά βρίσκονται εκτός των πλαισίων ESG.
Συνεργαστείτε. Οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να λύσουν τα προβλήματα του κόσμου μόνες τους, ούτε μπορούν να τα αφήσουν στην κυβέρνηση και τις φιλανθρωπικές οργανώσεις. Η επίτευξη των ΣΒΑ είναι ένα ομαδικό άθλημα, όπου οι παίκτες έχουν διαφορετικούς ρόλους μέσα στην ομάδα. Η κατανόηση των άλλων παικτών είναι ζωτικής σημασίας για την κατανόηση του καλύτερου δυνατού ρόλου σας.
*Το 2ο ESG Conference από την KPMG στην Ελλάδα θα διοργανωθεί την Τρίτη 10 Δεκεμβρίου 2024 στο Athenaeum Intercontinental. Διαβάστε περισσότερα εδώ.
