Νίκη Κουτσιανά: Πορεύτηκα με γνώμονα την ηθική
Η αριστεία ήταν καρφωμένη στο μυαλό της από παιδί. Η θέληση και το πάθος της ήταν η κινητήριος δύναμη για να γίνει το όνομά της ένα από τα πιο ισχυρά brand names στον χώρο του ηθικού επιχειρείν και της καινοτομίας. Σήμερα, μετά το μεγάλο «Apivita deal» και 40 χρόνια γνώσης και πείρας, έβαλε μπρος ένα νέο, μεγαλόπνοο project, τη Symbeeosis. Στόχος της είναι να αναδείξει την αξία της σωστής διατροφής και του ελληνικού βιολογικού τρόφιμου παγκοσμίως, να υποστηρίξει τον ελληνικό πρωτογενή τομέα και να επικονιάσει τις αρχές της αρμονικής συμβίωσης με τον πλανήτη, για να οδηγηθούμε σε ένα βιώσιμο «πράσινο» μέλλον.
LOVE YOURSELF – LOVE YOUR PLANET
Όταν μικρό παιδί μεγαλώνατε στην Τρίπολη, ξέρατε με τι θέλατε να ασχοληθείτε;
Σίγουρα δεν ήξερα με τι ακριβώς ήθελα να ασχοληθώ, όπως και οι περισσότεροι νέοι, όμως αυτό που γνώριζα καλά ήταν πως με ό,τι και αν αποφάσιζα να ασχοληθώ ήθελα να το κάνω καλά, όπως πιστεύω ότι το πέτυχα και συνεχίζω να το πετυχαίνω μέχρι και τώρα. Είχα από μικρή στο μυαλό μου την έννοια της αριστείας, γιατί το καλό πολλές φορές δεν αρκεί. Θεωρώ πως ειδικά ως Έλληνες, σε μια χώρα τόσο μικρή όσο η Ελλάδα, μόνο έτσι μπορείς να διακριθείς, να ξεχωρίσεις και να επιβιώσεις. Με το να προσπαθείς να είσαι άριστος σε αυτό που κάνεις.
Τι προϋποθέτει η διαδρομή από ένα φαρμακείο στο Ψυχικό στη δημιουργία της πρώτης ελληνικής εταιρείας φυσικών καλλυντικών, με διεθνή αναγνώριση και εξάπλωση;
Να έχεις όραμα, να πιστεύεις σε αυτό, αλλά και στον εαυτό σου. Για να το πετύχεις, χρειάζεται να αγαπήσεις αυτό που κάνεις, να ονειρεύεσαι, να είσαι καινοτόμος, να αναζητάς το τέλειο, να βάζεις στόχους, να έχεις πάθος και, κυρίως, να πορεύεσαι με γνώμονα την ηθική. Ακόμα, είναι απαραίτητη η σκληρή δουλειά, το πείσμα, να σκέφτεσαι out of the box και να έχεις αρκετή τρέλα. Συχνά οι συνθήκες μπορεί να είναι αντίξοες, αλλά σε αυτό το σημείο ακριβώς πρέπει να συνεχίζεις και να προσπαθείς περισσότερο.
Τι σας γοήτευσε στη Φαρμακευτική;
Για μένα η φαρμακευτική είναι η επιστήμη όλων των επιστημών. Γιατί συνδυάζει την κλασική ιατρική και τις κλασικές θεραπευτικές μεθόδους με εναλλακτικές μορφές θεραπείας. Η επιστήμη αυτή «παντρεύει» τις μεθόδους αυτές με το wellness. Την υγεία, την ευεξία, την ομορφιά, την επαφή αλλά και την άμεση επικοινωνία και συνεργασία με τον κόσμο αλλά και με άλλους πολλούς τομείς. Μετά από όλη αυτή τη μακρόχρονη εμπειρία μου στον χώρο, μπορώ να πω με σιγουριά πως, αν άρχιζα ξανά από το μηδέν, πάλι τη Φαρμακευτική θα επέλεγα.
Μιλήσατε για την πρόπολη, τις θεραπευτικές ιδιότητες του μελιού και των βοτάνων, πολύ πριν γίνουν trend ως «εισαγόμενη» κουλτούρα υγιεινής διατροφής. Σας θυμώνει το ότι έγινε τάση με εισαγόμενα προϊόντα αυτό που εδώ και πολλά χρόνια υποστηρίζατε ότι μπορεί να αποτελέσει την αιχμή του δόρατος του αγροτικού μας τομέα;
Αυτό που με ενοχλεί είναι πως η κουλτούρα της υγιεινής διατροφής ήρθε εισαγόμενη. Κανονικά εμείς που είμαστε η χώρα του Ιπποκράτη και της φιλοσοφίας ότι «το φάρμακό σου είναι η τροφή σου» έπρεπε να διδάσκουμε τα οφέλη της υγιεινής διατροφής. Δεν με θύμωσε λοιπόν, ήρθε η ώρα τώρα, ειδικά σε αυτή την εποχή, να γίνουμε πρωτοπόροι. Άρα, αντίθετα, μου έδωσε το κίνητρο όχι μόνο να αρχίσουμε να την διδάσκουμε εμείς οι ίδιοι, αλλά και να την εφαρμόσουμε μέσα από το έργο μας όσο πιο καλά μπορούμε.
Τι ακριβώς εννοείτε όταν χρησιμοποιείτε τον όρο «αναγεννητική καλλιέργεια»;
Πρόκειται για τον όρο «αναγεννητική καλλιέργεια» ή regenerative agriculture. Το μέλλον της αγροτικής παραγωγής πιστεύουμε ότι βρίσκεται στην υγεία του εδάφους. Η αναγέννηση αφορά την εξυγίανση των «καταπονημένων» αγροτεμαχίων ως αποτελέσματος της ανθρώπινης δραστηριότητας. Η αναγεννητική γεωργία είναι ένα σύστημα γεωργικών αρχών και πρακτικών που αυξάνει τη βιοποικιλότητα, εμπλουτίζει τα εδάφη, βελτιώνει τις λεκάνες απορροής και ενισχύει το οικοσύστημα. Στοχεύει προς τη σταδιακή βελτίωση ολόκληρων αγροτικών οικοσυστημάτων (έδαφος, νερό και βιοποικιλότητα), τη διασφάλιση και ανάπτυξη δίκαιων και αμοιβαίων σχέσεων μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων, την ανάπτυξη και εξέλιξη αγροκτημάτων και κοινοτήτων.
Τι είδους κίνητρα πρέπει να δοθούν, προκειμένου ο Έλληνας αγρότης να συνειδητοποιήσει ότι η αναγεννητική γεωργία θα τον καταστήσει καινοτόμο, εξωστρεφή, κερδοφόρο, ενώ, ταυτόχρονα, συμβάλλει στην Υγεία και στο Περιβάλλον;
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δώσει κατευθύνσεις με τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική, που αφορούν σε όλους του πυλώνες καινοτομίας και βιωσιμότητας στον πρωτογενή τομέα. Ένα κίνημα που έχει αρχίσει να επηρεάζει και τη χώρα μας τα τελευταία χρόνια και θα διαδραματίσει ακόμα σημαντικότερο ρόλο την τρέχουσα δεκαετία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει συνειδητοποιήσει ότι η όλη προσέγγιση πρέπει να αλλάξει, γι’ αυτό και παίρνει μέτρα εφαρμογής μέχρι το 2030. Το πρόβλημα είναι ότι η ελληνική πολιτεία και, επομένως, ο Έλληνας παραγωγός δεν έχει καταλάβει την επιτακτική ανάγκη λήψης μέτρων και, κυρίως, αλλαγής νοοτροπίας.
Η αλλαγή νοοτροπίας είναι, ίσως, το πιο δύσκολο… Τι προϋποθέτει;
Ο παραγωγός θα πρέπει να πιστέψει ότι πρέπει να αλλάξει και να δώσει προστιθέμενη αξία στο προϊόν του. Πρέπει να βρει τη διαφορετικότητά του, ώστε να ξεχωρίσει, και το πιο σημαντικό, πρέπει να κάνει συνέργειες για να διεκδικήσει επιδοτήσεις, να μειώσει το κόστος παραγωγής, να αυξήσει τα κέρδη του, να αναγεννήσει τις εκτάσεις του και να τις διατηρήσει παραγωγικές.
Για να τα καταφέρουμε όμως αυτά, πρέπει να αλλάξουμε γενικότερα στάση, να σκεφτούμε διαφορετικά. Εμείς πιστεύουμε σε μια συνολική αλλαγή στάσης στην επιχειρηματικότητα, στην αγροτική παραγωγή, στις σχέσεις μας με τους προμηθευτές. «Love yourself – Love your planet» είναι η φιλοσοφία μας, που συναρτά την ευημερία του ανθρώπου με το περιβάλλον. Ένα υγιές περιβάλλον οδηγεί σε υγιείς σχέσεις, σε υγιή οικονομία, σε υγιή επιχειρηματικότητα. Για να ξεχωρίσεις στις μέρες μας, χρειάζεται να σκεφτείς διαφορετικά και σε μια κατεύθυνση που η ελληνική παραγωγή μπορεί να χαράξει τον δρόμο της καινοτομίας σε όλον την Ευρώπη. Η πρώτη ειδοποιός διαφορά, η ελληνική φύση, καθιστά τη χώρα μας μοναδική και αναγνωρίσιμη στις παγκόσμιες αγορές − πόσο μάλλον εάν προσθέσουμε το κομμάτι της αναγεννητικής καλλιέργειας, προσαρμοσμένης στα ελληνικά δεδομένα, με θετικά αποτελέσματα τόσο για την οικονομία όσο και για το περιβάλλον.
Ο παραγωγός πρέπει να βρει τη διαφορετικότητά του, να κάνει συνέργειες για να διεκδικήσει επιδοτήσεις, να μειώσει το κόστος παραγωγής, να αυξήσει τα κέρδη του και να αναγεννήσει τις εκτάσεις του, για να είναι παραγωγικές.
Είναι η Symbeeosis μια πρωτοβουλία προς αυτή την κατεύθυνση και πώς την αντιλαμβάνεστε;
Στη Symbeeosis θέλουμε να είμαστε οι πρωτεργάτες αυτού του «κινήματος», ξεκινώντας με κίνητρα προς τους συνεργάτες παραγωγούς. Δίνουμε κυψέλες σε νέους μελισσοκόμους και με καθοδήγηση, μέσω συμβολαιακής γεωργίας, απορροφούμε το προϊόν στις τιμές της αγοράς προσαυξημένες κατά 10%. Αντίστοιχα, στους παραγωγούς βοτάνων παρέχουμε το γενετικό υλικό των φυτών και εξασφαλίζουμε την αγορά των παραγόμενων αγαθών. Μέσα από το παράδειγμα θέλουμε να είμαστε η εταιρεία που εφαρμόζει στην πράξη αναγεννητική γεωργία, λειτουργώντας παράλληλα δικές της εκτάσεις, σε συνεργασία με νέους βιοκαλλιεργητές. Δεν έχουμε συνειδητοποιήσει ότι η Ελλάδα είναι από τα σημαντικότερα κέντρα ενδημισμού στην Ευρώπη λόγω της θέσης της και της μοναδικής της βιοποικιλότητας. Αποτελεί έναν βιολογικό μεσογειακό παράδεισο, στον οποίο συμβιώνει ένας πλούτος βοτάνων με τους επικονιαστές και τη μέλισσα. «Ηγεμονικότερον απάντων φύσις». Ηθικό επιχειρείν και καινοτομία, όπως μας δίδαξε ο Ιπποκράτης και εφαρμόζουμε στη Symbeeosis.
Μετά από ένα μεγάλο deal και 40 χρόνια δουλειάς, ενώ θα μπορούσατε να δρέψετε τους καρπούς των κόπων σας, βάλατε μπρος ένα νέο μεγαλόπνοο project, με όραμα και συγκεκριμένη στρατηγική. Ποιος είναι ο απώτερος στόχος σας;
Στόχος μας είναι να αναδείξουμε την αξία της σωστής διατροφής και του ελληνικού βιολογικού λειτουργικού τρόφιμου παγκοσμίως, να υποστηρίξουμε και να εξελίξουμε τον ελληνικό πρωτογενή τομέα (γεωργία και μελισσοκομία), να επικονιάσουμε τις αρχές της αρμονικής συμβίωσης με τον πλανήτη και να οδηγηθούμε σε ένα βιώσιμο «πράσινο» μέλλον. Επιλέξαμε το τσάι του βουνού και το μέλι, καθώς αποτελούν κατεξοχήν ελληνικά προϊόντα με μοναδικές ιδιότητες. Πιστεύουμε ότι συνολικά θα πρέπει ως χώρα να δουλέψουμε για να αναδείξουμε την αξία των προϊόντων μας παγκόσμια, να υπάρχει μια οργανωμένη προσπάθεια για την προβολή της μεσογειακής διατροφής που κάθε χρόνο ανακηρύσσεται ως η καλύτερη και πιο βιώσιμη διατροφή παγκοσμίως. Έχουμε τεράστιο πλούτο, και με οργανωμένη προσπάθεια σε λίγα χρόνια θα μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι για τα προϊόντα που μας χαρίζει η ελληνική φύση.
Μιλήστε μας για το τσάι και το μέλι. Πώς αντιλαμβάνεστε τον τρόπο που μπορούν να γίνουν παγκόσμιο brand;
Το ελληνικό τσάι του βουνού είναι ένα βότανο άρρηκτα συνδεδεμένο με την ελληνική παράδοση, γνωστό από αρχαιοτάτων χρόνων για τις μοναδικές, ευεργετικές του ιδιότητες, άγνωστο όμως στο ευρύ κοινό. Με τα προϊόντα μας στοχεύουμε να καθιερώσουμε παγκοσμίως το ελληνικό τσάι του βουνού ως το καθημερινό, γευστικό, χωρίς καφεΐνη ρόφημα, που αυξάνει την ευεξία και την ευζωία. Αναφορικά με το μέλι, δεν θα μπορούσαμε να μην επικεντρωθούμε σε αυτό, καθώς ασχολούμαστε με τη μελισσοκομία εδώ και τρεις γενεές (πάνω από 60 χρόνια) και γνωρίζουμε όσο λίγοι στον κόσμο την κοινωνία της μέλισσας και το μέλι. Συνδυάζοντας την εμπειρία, την τεχνογνωσία, την καινοτομία και την αγάπη μας για τη μέλισσα, δημιουργήσαμε μια μοναδική σειρά λειτουργικών μελιών. Στόχος μας να καθιερώσουμε το ελληνικό, λειτουργικό μέλι ως ένα superfood, με ευεργετικές για τον άνθρωπο ιδιότητες.
Και πώς μπορεί να αναδειχθεί η φαρμακευτική τους αξία;
Μπορούμε να αναδείξουμε τη φαρμακευτική-θεραπευτική αξία των βοτάνων ως ένα εναλλακτικό και καλύτερο συμπλήρωμα διατροφής, ως κάτι που ξεπερνά την κατηγορία των συμπληρωμάτων και αποδεικνύει ότι ένας πιο φυσικός τρόπος ζωής με καλύτερη διατροφή είναι τελικά το μυστικό για καλή υγεία. Με τα νέα μας συμπληρώματα διατροφής , που δεν είναι απλά ένα συμπλήρωμα, αλλά μια νέα κατηγορία για ευεξία πιο απλά και πιο αποτελεσματικά, θέλουμε να δείξουμε ότι υπάρχει ένας διαφορετικός τρόπος να έχουμε καλή υγεία.
Ως φαρμακοποιός με ευρύ πεδίο γνώσεων στον τομέα της υγείας και της βιώσιμης ανάπτυξης, τι είναι αναγκαίο να κάνουμε σήμερα προκειμένου να μιλάμε για ένα «πράσινο» αύριο;
Η παιδεία, αρχικά, που αφορά όλους, για τη γνώση και προστασία του πλανήτη, είναι η αρχή για ένα «πράσινο» αύριο. Εμείς οι ίδιοι πρέπει να αγαπάμε τον πλανήτη, όπως αγαπάμε τον εαυτό μας. Ο οικολογικός αλφαβητισμός είναι προτεραιότητα, όπως και η προτροπή των νέων σε επαγγέλματα, με θετικό οικολογικό αποτύπωμα. Ειδικά στην πατρίδα μας, είναι εξαιρετικά σημαντικό οι νέοι να αρχίσουν να ασχολούνται με τον πρωτογενή τομέα, όπου υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες για δραστηριότητες θετικές οικονομικά και με θετικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Για να διεκδικήσουμε ένα «πράσινο» αύριο πρέπει να εστιάσουμε σε ένα πιο «πράσινο» σήμερα, σε σωστή εκπαίδευση, και να θέσουμε τα σωστά θεμέλια.
Είναι, εντέλει, τόσο σημαντική η ποιότητα της διατροφής μας και η κατανάλωση προϊόντων με αντιοξειδωτικές και τονωτικές ιδιότητες;
Είμαστε ό,τι τρώμε και αυτή η φιλοσοφία πρέπει να μας γίνει συνήθεια και να την εντάσσουμε συνεχώς στην καθημερινότητά μας. Για ακόμα μία φορά θα παραθέσω τα λόγια του Ιπποκράτη «Το φάρμακο σου η τροφή σου», που δείχνουν απτά την ανάγκη για καλή, σωστή και ποιοτική διατροφή. Ειδικά η κατανάλωση αντιοξειδωτικών προϊόντων είναι ευεργετική για τον οργανισμό, καθώς βοηθά στην καταπολέμηση του οξειδωτικού στρες, που αποτελεί την αρχή όλων των ασθενειών, φλεγμονών και γήρανσης του οργανισμού, και δυστυχώς αποτελεί τη μάστιγα της εποχής μας.
Τα συμπληρώματα διατροφής έχουν μπει στη ζωή μας δυναμικά τα τελευταία χρόνια. Πώς επιλέγει κανείς τα κατάλληλα ανάμεσα στην πληθώρα που κυκλοφορούν;
Πράγματι, πλέον έχουμε κατακλυστεί από συμπληρώματα διατροφής, ως αποτέλεσμα του ανθυγιεινού τρόπου ζωής μας και της ελλιπούς διατροφής μας. Αυτό, φυσικά, κάνει ακόμα πιο σημαντικό το να γνωρίζει κανείς πώς να επιλέξει τα σωστά προϊόντα. Το πρώτο κριτήριο είναι να κοιτά κανείς τα συστατικά – όσο πιο φυσικά, χωρίς συντηρητικά και πρόσθετα, τόσο το καλύτερο. Να κοιτά να είναι clean and green. Να κοιτά τη φιλοσοφία και τις αξίες της εταιρείας, ώστε να είναι σίγουρος ότι συμβαδίζουν με τις δικές του αξίες. Και, βέβαια, να εξετάζει το πώς έχουν παραχθεί τα συγκεκριμένα προϊόντα, αν έχουν γίνει με ηθικό και βιώσιμο τρόπο.
Κυρία Κουτσιανά, ζούμε δύο χρόνια παρέα με την πανδημία και ενάμιση μήνα στη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία. Πέρα από την υγειονομική κρίση και την ανθρωπιστική καταστροφή, τι σας τρομάζει περισσότερο;
Αναμφισβήτητα ο πόλεμος ήταν και θα είναι μία από τις πιο τρομακτικές σκέψεις μου· ήταν κάτι που πάντα είχα στο μυαλό μου και τώρα, ειδικά με όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας δεν θα μπορέσουμε να διαγράψουμε από τη μνήμη μας τα βλέμματα μικρών αλλά και μεγάλων που χάνουν τις ζωές τους… Αυτή η σκέψη υπάρχει συνεχώς στο κεφάλι μου. Αυτό, όμως, που με τρομάζει περισσότερο είναι το αν ο πλανήτης μας θα είναι βιώσιμος για τις νεότερες γενιές, για τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας. Γι’ αυτό πρέπει άμεσα όλοι μας, και ο καθένας ξεχωριστά, με ό,τι μέσα διαθέτει, να κάνει ό,τι μπορεί για την προστασία και τη βιωσιμότητα του πλανήτη μας.
Ποιο είναι, αλήθεια, το μάθημα ζωής που θέλετε να μεταλαμπαδεύσετε στη νέα γενιά των γυναικών για να πετύχουν στη ζωή τους;
Οι γυναίκες μπορούν να πέτυχουν ό,τι θέλουν, γιατί η θέληση είναι η μεγαλύτερη κινητήριος δύναμη. Πρέπει να μάθουν να συμβιώνουν και να συνεργάζονται με τα παιδιά τους, τους γονείς τους, τους συντρόφους τους και να αναζητούν την βοήθεια προκειμένου να υλοποιήσουν τον στόχο τους. Να μη φοβούνται να ασχοληθούν με οποιονδήποτε τομέα, είτε αυτός αφορά την επιστήμη είτε τον πρωτογενή τομέα. Το πιο σημαντικό είναι να προσπαθούν και να παλεύουν για το όνειρό τους μέχρι αυτό να γίνει πραγματικότητα. Και, φυσικά, να «αρπάζουν» τις ευκαιρίες που τους δίνονται.
Μήπως η Symbeeosis είναι τελικά ένα υπόδειγμα για το παραγωγικό μοντέλο της Ελλάδας, με ισχυρό το μήνυμα της αειφορίας;
Ξεκινήσαμε τη Symbeeosis επειδή νιώθουμε την ανάγκη να μεταλαμπαδεύσουμε τη γνώση και την πείρα των 40 χρόνων, το μεράκι, την αγάπη και το πάθος για τα φυσικά προϊόντα σε μια ομάδα νεαρών συνεργατών, μελισσοκόμων, και αγροτών, και είναι σημαντικό για εμάς οι γυναίκες να αποτελέσουν το μεγαλύτερο μέρος αυτών.
Στοχεύουμε στην ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας και την τόνωση της γυναικείας απασχόλησης. Θα ήθελα να τονίσω πόσο σημαντικό είναι οι γυναίκες να μην το βάζουν κάτω, παρά τις δυσκολίες και παρά τους πολλαπλούς ρόλους που καλούνται να έχουν και φυσικά είναι δύσκολο να αντεπεξέρχονται σε όλους.
BETWEEN THE LINES
(1) ΥΓΙΕΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Η ποιότητα των προϊόντων που επιλέγουμε να τρώμε διαδραματίζει τον σημαντικότερο ρόλο για την υγεία μας, μας βοηθά να αποφύγουμε ασθένειες, να έχουμε περισσότερη ενέργεια, να χτίσουμε ένα σωστό ανοσοποιητικό, αλλά και να έχουμε περισσότερη ψυχική και πνευματική υγεία, όπως πλέον δείχνουν με βεβαιότητα όλες οι νέες μελέτες. Το είχε πει, άλλωστε, και ο Ιπποκράτης: «Είναι καλύτερο το προλαμβάνειν από το θεραπεύειν».
(2) ΑΝΑΓΕΝΝΗΤΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ
Βασικές αρχές:
- Η αντίληψη των δυνατοτήτων των ανθρώπων και των αγροτικών εγκαταστάσεων, ανάλογα με τη βιοποικιλότητα, το μικρόκλιμα και την τοποθεσία.
- Η ελαχιστοποίηση των διαταραχών του εδάφους.
- Η φύτευση καλλιέργειών κάλυψης και η συγκαλλιέργεια διαφορετικών ειδών κατά τη διάρκεια των καλλιεργητικών εποχών.
- Οι διαφορετικές καλλιέργειες και οι συγκαλλιέργειες συμβάλλουν στην απορρόφηση των στοιχείων με διαφορετικούς ρυθμούς και, ως εκ τούτου, επιτρέπουν στο οικοσύστημα να ανακάμψει. Αποτρέπουν επίσης ασθένειες και παθογόνα.
- Η κάλυψη του εδάφους συμβάλλει τόσο στην εξοικονόμηση νερού όσο και στη διατήρηση της σύστασής του.
- Η διατήρηση των ριζικών συστημάτων και τα ακαλλιέργητα τμήματα γης ενισχύουν τη βιοποικιλότητα και η ενσωμάτωση του ζωικού κεφαλαίου, που στην περίπτωσή μας, αφορά τους επικονιαστές μας, τις μέλισσες, τους οποίους θέλουμε να συμπεριλάβουμε στο συνολικό σχέδιο καλλιέργειας των φαρμακευτικών φυτών και έτσι να ολοκληρώσουμε τον φυσικό κύκλο της βιωσιμότητας στο αγρόκτημα και να αξιοποιήσουμε μοναδικά προϊόντα της κυψέλης.
(3) ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
Τα Organic Herbal Elixirs είναι πολύτιμα ελιξίρια, εμπνευσμένα και φτιαγμένα από τη δύναμη της φύσης, που προστίθενται στη διατροφή μας, για βελτιωμένη υγεία και ευεξία άμεσα και μακροπρόθεσμα.
Είναι τα μόνα 100% φυσικά, βιολογικά και αποτελεσματικά, χωρίς πρόσθετες βιταμίνες. Περιέχουν μόνο καινοτόμα δραστικά ξηρά εκχυλίσματα adaptogenic και νοοτροπικών βοτάνων, σε ένα εύκολο στη χρήση φακελάκι μιας δόσης που διαλύεται σε smoothies, τσάι, νερό, χυμό, γιαούρτι.
Η σειρά περιλαμβάνει πέντε προϊόντα για αρχή: το Immune Herbal Elixir για καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού, το Energy Herbal Elixir για ενέργεια & μείωση της κόπωσης, το Relax Herbal Elixir για μείωση του στρες & υγιή ύπνο, το Vitality Herbal Elixir για σωματική & ψυχική ευεξία και το Brain Herbal Elixir για συγκέντρωση και πνευματική εγρήγορση.
(4) ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΟΝ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗ ΤΟΜΕΑ
Οι γυναίκες μπορούν να δουλέψουν για το όραμα τους, ατομικά, σε προσωπικό επίπεδο αλλά και ομαδικά. Είναι οι πιο κατάλληλες προκειμένου να φέρουν το «χωράφι στο ράφι», γιατί καθημερινά βάζουν το μεράκι τους στο φαγητό για τους αγαπημένους τους. Ειδικά για τον πρωτογενή τομέα πιστεύω πως πρέπει να ασχοληθούν και εκείνες, αλλά και να τους δοθούν κίνητρα με πιο οργανωμένα βήματα.
ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ: ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΙΔΙΟΚΤΗΤΡΙΩΝ ΓΗΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ
41% Λετονία
35% Αυστρία
30% Ιταλία
11% Γερμανία
10% Ην. Βασίλειο
7% Ολλανδία
ΠΗΓΗ: Eurostat FSS data, Η βιολογική γεωργία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Νοέμβριος 2013.
Στοιχεία του 2017 δείχνουν πως το υψηλότερο ποσοστό ιδιοκτητριών γης βρίσκεται στην Ελλάδα, όπου οι γυναίκες φαίνεται να κατέχουν πάνω από το 60%.
ΠΗΓΗ: ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΦΥΛΩΝ
*Φωτογραφία: Προσωπικό αρχείο
**Η Νίκη Κουτσιανά βρίσκεται στη λίστα Most Powerful Women 2022 του Fortune
***Η συνέντευξη δημοσιεύεται στο νέο Fortune που κυκλοφορεί στα περίπτερα
Διαβάστε ακόμα:
