Nίκος Δρανδάκης: Για πρώτη φορά λειτουργήσαμε με μια «αίσθηση του κατεπείγοντος», χωρίς ψευδαισθήσεις για το μέγεθος της απειλής

Στις 10 Μαρτίου ο Nίκος Δρανδάκης, ιδρυτής της BEAT, ανακοινώνει μέσω Facebook την απόφαση της εταιρείας για εργασία από το σπίτι. Η χώρα μας, όπως και οι περισσότερες χώρες στον πλανήτη, αρχίζει να μπαίνει στη δίνη του κορωνοϊού και η εταιρεία πίσω από την πλέον δημοφιλή εφαρμογή για ταξί στην Ελλάδα δείχνει γρήγορα αντανακλαστικά.

«Βρισκόμαστε σε μια στιγμή της ιστορίας παράξενη, μοναδική, που πιθανότατα κανείς μας δεν έχει ξαναζήσει στο παρελθόν. Ο καθένας μας έχει ίσο μερίδιο ευθύνης με όλους τους άλλους για το βαθμό διάδοσης του ιού COVID-19 και συνεπώς για την δημόσια υγεία» αναφέρει ο Νίκος Δρανδάκης στο μήνυμα του.

Οι εξελίξεις από τότε μέχρι σήμερα είναι ραγδαίες, καθώς o ο μισός πληθυσμός του πλανήτη βρίσκεται σε κατάσταση καραντίνας λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, με χιλιάδες θύματα και τα συνολικά κρούσματα να ξεπερνούν το ένα εκατ.

Ο κλάδος των ταξί, που δραστηριοποιείται η Beat, είναι από αυτούς που έχουν πληγεί πιο βαριά από το «lockdown», που συμβαίνει σε όλο τον κόσμο, με τις απώλειες να φτάνουν ακόμη και το 80%.  «Το σημαντικό είναι ότι είμαστε σε θέση να ξεπεράσουμε αυτή την καταιγίδα και να επανέλθουμε ακόμα ισχυρότεροι από πριν, με φιλόδοξα σχέδια για την μετά-Covid19 εποχή» αναφέρει στο Fortune Greece o Νίκος Δρανδάκης.

Επισημαίνει επίσης ότι πρέπει να αισθανόμαστε υπερήφανοι για το πως λειτουργήσαμε συλλογικά ως έθνος, εκφράζει τη διαφωνία του με την  «επιλεκτική στήριξη κλάδων εργαζομένων και επαγγελματιών», αντιπροτείνοντας ένα οριζόντιο «επίδομα κορωνοϊού» και τονίζει ότι είμαστε τυχεροί- μέσα στην ατυχία μας-, που βιώνουμε μια τέτοια κρίση την εποχή του Διαδικτύου.

«Βραχυπρόθεσμα όλοι φοβόμαστε που μπορεί αυτό να μας βγάλει. Μακροπρόθεσμα, έχουμε λόγους να είμαστε και αισιόδοξοι» είναι  ένα από τα πολλά μηνύματα που περνάει.

Ακολουθεί η συνέντευξη με τον Ιδρυτή και CEO της Beat.

Η Beat ήταν από τις πρώτες εταιρείες που καθιέρωσε την εργασία από το σπίτι για τους εργαζόμενους της. Μάλιστα σε σχετική ανάρτησή σας είχατε πει ότι «ο καθένας πρέπει να πάρει το μερίδιο ευθύνης που του αναλογεί άμεσα». Πώς έχει λειτουργήσει μέχρι στιγμής το μοντέλο της εξ’ αποστάσεως εργασίας;

Για την Beat η εργασία εξ αποστάσεως δεν είναι κάτι νέο. Έχουμε ήδη αρκετούς εργαζόμενους σε όλο τον κόσμο, οι οποίοι δουλεύουν μόνιμα εξ αποστάσεως, ενώ έχουμε και πολιτική «εργασίας από το σπίτι» για όλους τους εργαζομένους, όταν αυτοί έχουν κάποιο λόγο να μείνουν εκτός γραφείου.

Αυτό που συμβαίνει αυτή την περίοδο είναι μια ποσοτική επέκταση σε ό,τι κάναμε μέχρι τώρα, αλλά η αλλαγή κλίμακας, όπου όλοι είμαστε στο σπίτι μας, κάνει την εμπειρία διαφορετική. Φυσικά, υπάρχει μια αρνητική επίδραση σε κάποιους τομείς, όπως τα κέντρα υποστήριξης οδηγών που έχουμε στην Αθήνα και σε όλες τις πόλεις της Λατινικής Αμερικής, τα οποία είναι κλειστά. Οι υπόλοιποι εργαζόμενοι όμως εργάζονται κανονικά.

H εταιρεία ανακοίνωσε επίσης ότι έχει ήδη στείλει ενημερωτικό υλικό με βασικές οδηγίες και προτεινόμενα μέτρα στα ταξί, με τα οποία συνεργάζεται. Έχετε εικόνα για την ανταπόκριση των οδηγών;

Όσον αφορά στην Αθήνα, έχουμε στείλει από νωρίς όλες τις επίσημες οδηγίες του ΕΟΔΥ για τα μέτρα προφύλαξης που πρέπει να λαμβάνουν όσοι εργάζονται. Παράλληλα, κάνουμε ενέργειες προκειμένου να εξασφαλιστεί ένα βασικό εισόδημα αυτήν την περίοδο για τους οδηγούς που είναι σταθεροί συνεργάτες μας, δίνοντάς τους προτεραιότητα σε νέες νέες υπηρεσίες που δημιουργούμε, σχετικές με τις συνθήκες κρίσης στις οποίες βρισκόμαστε.

Έχουμε δει θετική πολύ ανταπόκριση των οδηγών στις προσπάθειές μας, αλλά και μεγάλη κατανόηση. Επίσης , έχουμε ανακοινώσει νέα προϊόντα που περιλαμβάνουν μια νέα πλατφόρμα για Δήμους που βοηθάει προγράμματα όπως το «Βοήθεια στο Σπίτι» και τη διανομή τροφίμων σε αυτούς που έχουν ανάγκη, καθώς και τη νέα τηλεφωνική υπηρεσία «BEAT και στο Τηλέφωνο», που έχει ως στόχο να βοηθήσει και μεγαλύτερες ηλικίες να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες μας, καθώς και να προωθήσει πιο περίπλοκα αιτήματα που διευκολύνουν τη καθημερινότητα, κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσης.

Πόσο έχει επηρεάσει τη Beat η κρίση του Covid-19;

Ο κλάδος που δραστηριοποιείται η Beat είναι από αυτούς που έχουν πληγεί πιο βαριά από το «lockdown» που συμβαίνει σε όλο τον κόσμο. Έχουμε δει κατακόρυφη πτώση της δραστηριότητας σε όλες τις πόλεις που δραστηριοποιούμαστε, της Αθήνας συμπεριλαμβανομένης. Τα κέντρα εξυπηρέτησης οδηγών είναι κλειστά, ενώ και τα κέντρα εξυπηρέτησης μέσω τηλεφώνου ή email υπολειτουργούν. Ο όγκος των διαδρομών μας έχει μειωθεί από 60% έως 80% ανάλογα με τα μέτρα που παίρνει η κάθε κυβέρνηση στις χώρες που λειτουργούμε. Παρόλα αυτά, η εταιρεία μας έχει τους οικονομικούς πόρους που απαιτούνται για να συνεχίσουμε για αρκετούς μήνες μέχρι να βγούμε από το τούνελ. Το καλό είναι ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος των εξόδων μας είναι δυναμικό, γιατί έχει να κάνει με προσφορές και κίνητρα που δίνουμε σε επιβάτες και οδηγούς, και όλα αυτά μειώνονται αυτόματα με τη μείωση της κίνησης.  Το σημαντικό είναι ότι είμαστε σε θέση να ξεπεράσουμε αυτή την καταιγίδα και να επανέλθουμε ακόμα ισχυρότεροι από πριν, με φιλόδοξα σχέδια για την μετά-Covid19 εποχή.

Πώς κρίνετε μέχρι στιγμής τις κινήσεις της πολιτείας, του επιστημονικού μας προσωπικού και της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της πανδημίας του Covid-19;

Παρακολουθώντας τις ειδήσεις διεθνώς, είναι προφανές ότι η Ελλάδα είναι από τις χώρες που έχουν πληγεί λιγότερο ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης, και αυτό μόνο τυχαίο δεν είναι. Μπορεί να μην προβάλλεται αρκετά διεθνώς η περίπτωση μας λόγω μεγέθους, αλλά η αντίδραση των Ελλήνων πολιτών, της πολιτείας, αλλά και του επιστημονικού μας δυναμικού ήταν πολύ γρήγορη και αποτελεσματική έως τώρα, αν συγκρίνουμε με το τι συμβαίνει διεθνώς. Είναι από τις λίγες φορές που μπορούμε να αισθανόμαστε υπερήφανοι για το πως λειτουργήσαμε συλλογικά ως έθνος. Ίσως σε ένα βαθμό η κρίση έφερε κάτι καλό. Για πρώτη φορά λειτουργήσαμε με μια «αίσθηση του κατεπείγοντος», κινητοποιηθήκαμε γρήγορα, χωρίς να τρέφουμε ψευδαισθήσεις για το μέγεθος της απειλής, και νομίζω ότι η εμπειρία των τελευταίων δέκα χρόνων της κρίσης βοήθησε πολύ σε αυτό.

Για πρώτη φορά λειτουργήσαμε με μια «αίσθηση του κατεπείγοντος», κινητοποιηθήκαμε γρήγορα, χωρίς να τρέφουμε ψευδαισθήσεις για το μέγεθος της απειλής.

Eκτός από το σκέλος της υγείας, που είναι και το πιο σημαντικό, υπάρχουν δυσοίωνες εκτιμήσεις και για τη πορεία της οικονομίας, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και παγκοσμίως. Πιστεύετε ότι τα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων που έχουν ανακοινωθεί είναι προς τη σωστή κατεύθυνση;

Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να αμβλύνει τις επιπτώσεις που προκαλεί στην οικονομία το lockdown. Έχουν εξαγγελθεί αρκετά μέτρα στήριξης εργαζομένων και επιχειρήσεων, ενώ έχουμε ζυμώσεις και στο ευρωπαϊκό επίπεδο για την έκδοση ενός κορωνο – ομολόγου. Διαφωνώ όμως με την επιλεκτική στήριξη κλάδων εργαζομένων και επαγγελματιών. Πιστεύω ότι, ένα «επίδομα κορωνοϊού» πρέπει να δοθεί οριζόντια σε όλους τους πληττόμενους εργαζομένους, ώστε να απλοποιηθεί η διαδικασία και να μην εξαρτάται η στήριξη από την, ενδεχομένως αυθαίρετη, αξιολόγηση του υπουργείου σχετικά με ποιος κλάδος πλήττεται περισσότερο και ποιος λιγότερο.

Όμως δεν είμαι βέβαιος ότι οι παραδοσιακές συνταγές αντιμετώπισης μιας κρίσης (οι λεγόμενες και “κεϋνσιανές”) μπορούν να είναι αρκετές για ουσιαστική βοήθεια σε μια οικονομία σε πλήρες «lockdown» – ειδικά σε μια οικονομία που δεν έχει ψηφιοποιήσει ένα μεγάλο μέρος της (όπως στην Αμερική) που θα μπορούσε εν μέρει να συνεχίσει να παράγει έργο. Φοβάμαι ότι καμία κυβέρνηση μεμονωμένα (πολύ περισσότερο μιας μικρής οικονομίας όπως η Ελλάδα), δεν θα μπορέσει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά μια τέτοιου μεγέθους παγκόσμια απειλή. Περιμένω με αγωνία τις εξελίξεις, όπως όλοι.

Διαφωνώ με την επιλεκτική στήριξη κλάδων. Ένα «επίδομα κορωνοϊού» πρέπει να δοθεί οριζόντια σε όλους τους πληττόμενους εργαζομένους.

Ποιος είναι ο ρόλος που καλείται να παίξει ο ιδιωτικός τομέας σε μια τέτοια κρίση και ποιο είναι το «μερίδιο» ευθύνης προς όλους τους stakeholders, που αναλογεί στους επιχειρηματικούς ηγέτες;

Ο ιδιωτικός τομέας μπορεί να κάνει αρκετά πράγματα για να απαλύνει κάποιες πλευρές των επιπτώσεων της κρίσης. Η εταιρεία μας για παράδειγμα, αρκετά έγκαιρα αναγνώρισε το μέγεθος της απειλής και εφάρμοσε εργασία από το σπίτι για να προστατεύσουμε την υγεία των εργαζομένων. Επίσης, οι επιχειρήσεις είναι απαραίτητο να κάνουν ό,τι μπορούν για να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας τους, διαθέτοντας όσα κεφάλαια μπορούν να έχουν στα ταμεία τους, με δεδομένη την κατάρρευση των χρηματιστηρίων και την (έλλογη) απροθυμία των επενδυτών να βοηθήσουν. Όμως στο μεγαλύτερο μέρος, ο ιδιωτικός τομέας είναι ο μεγάλος αποδέκτης όλων των συνεπειών αυτής της κρίσης: εκατομμύρια άνθρωποι θα χάσουν τις δουλειές τους, εταιρείες θα κλείσουν, ολόκληροι κλάδοι θα συρρικνωθούν, και όλα αυτά για λόγους πέρα από τις δυνάμεις τους, πέρα από όσα έχουν κάνει ή μπορούν να κάνουν.

Eίστε ένα επιχειρηματίας που το όνομα του έχει συνδεθεί με τις νέες τεχνολογίες. Πώς σχολιάζετε ότι η πανδημία του Covid -19 έχει επιταχύνει και στον δημόσιο τομέα τη ψηφιοποίηση των αναγκαίων υπηρεσιών προς τους πολίτες;

Οι στωικοί φιλόσοφοι έλεγαν «ουδέν κακόν αμιγές καλού». Πράγματι, από τη στιγμή που όλοι κλειστήκαμε στο σπίτι μας, αναζητήσαμε άλλους τρόπους να μείνουμε συνδεδεμένοι με τον υπόλοιπο κόσμο, αλλά και να κάνουμε τις δουλειές μας. Από μια πλευρά, είμαστε τυχεροί που βιώνουμε μια τέτοια κρίση την εποχή του Διαδικτύου. Η ψηφιοποίηση του κόσμου μας επιταχύνεται με εκρηκτικούς ρυθμούς αυτές τις μέρες. Η κυβέρνηση έβγαλε στον αέρα ψηφιακές εφαρμογές που παλιότερα έπαιρναν χρόνια μέχρι να βγουν – αν έβγαιναν ποτέ. Οι πολίτες μαθαίνουν την online εκπαίδευση (η οποία μετά εύκολα μπορεί να μετατραπεί σε δια βίου εκπαίδευση, που είναι ευλογία για τις κοινωνίες) και ταυτόχρονα ψωνίζουν εφόδια και φαγητό online. Βραχυπρόθεσμα όλοι φοβόμαστε που μπορεί αυτό να μας βγάλει. Μακροπρόθεσμα, έχουμε λόγους να είμαστε και αισιόδοξοι.

O διάσημος Ισραηλινός Ιστορικός και στοχαστής, Yuval Noah Harari, ανέφερε σε παρέμβαση του ότι η ίδια «η ιστορία επιταχύνει» λόγω της πανδημίας, ενώ σε άρθρο του στους Financial Times έθεσε ζήτημα «χειραγώγησης» των ανθρώπων μέσω της τεχνολογίας. Πόσο σας ανησυχεί το ζήτημα των προσωπικών δεδομένων; Υπάρχουν «όρια» στη χρήση της τεχνολογίας;

Μοιράζομαι κι εγώ τις ανησυχίες του Χαράρι. Οι νέες τεχνολογίες (όπως και κάθε προηγούμενης γενιάς τεχνολογίες) μπορούν να γίνουν εφόδιο ή και απειλή για την ανθρωπότητα.  Πράγματι, έχουμε μπροστά μας δύο διλήμματα: το πρώτο είναι ανάμεσα σε ένα ολοκληρωτικό σύστημα που παρακολουθεί τους πολίτες και σε ένα σύστημα που ενδυναμώνει τη συμμετοχή των πολιτών. Το δεύτερο δίλημμα είναι ανάμεσα σε ένα εθνικιστικό απομονωτισμό, και μια παγκόσμιας μορφής αλληλεγγύη.

Το δυστύχημα είναι ότι στις περισσότερες από τις μεγάλες δυνάμεις της εποχής μας κυβερνούν ηγέτες που προωθούν είτε τον ολοκληρωτισμό, είτε τον απομονωτισμό, γιαυτό και το διεθνές σύστημα αλληλεγγύης και υποστήριξης έχει εν πολλοίς παραλύσει, ακόμα και μέσα στην Ευρώπη. Όμως είμαι αισιόδοξος ότι αυτή τη κρίση θα βγάλει τις αντίρροπες δυνάμεις νικήτριες, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.

Kαι στην Ελλάδα τις τελευταίες μέρες παρατηρείται αύξηση των εθελοντικών κινήσεων για την αντιμετώπιση της κρίσιμης κατάστασης που βιώνουμε. Σε αυτές τις κινήσεις συμμετέχουν και πολλές νεοφυείς επιχειρήσεις. Ποιος είναι ο ρόλος που μπορούν να παίξουν οι startups σε αυτή την κρίση, δεδομένου ότι είναι εξ’ ορισμού πιο ευέλικτα σχήματα με ενισχυμένο τεχνολογικό backround;

Όπως είπα και πριν, ο ιδιωτικός τομέας εν πολλοίς (των startups συμπεριλαμβανομένων) είναι αποδέκτης των χειρότερων επιπτώσεων της κρίσης, με πολύ λίγα περιθώρια αντίδρασης. Όμως οι άνθρωποι που εργάζονται σε αυτό το χώρο έχουν ιδιαίτερα ισχυρά «αντισώματα» σε περιόδους μεγάλων αλλαγών, με ισχυρή προσαρμοστικότητα, ευελιξία και ταχύτητα.

Αυτά τα χαρακτηριστικά μπορούν να επιτρέψουν στις εταιρείες τεχνολογίας να ανακαλύψουν δυνάμεις που δεν ήξεραν ότι έχουν, να προσαρμοστούν, και να μετατρέψουν τις απειλές σε ευκαιρίες. Ένα πολύ ενδιαφέρον χαρακτηριστικό που έχουν οι εταιρείες τεχνολογίας είναι η «αίσθηση του κατεπείγοντος» (sense of urgency).

Πρόκειται για μια εσωτερική δύναμη που κάνει ανθρώπους, εταιρείες, ή κράτη ολόκληρα να εργάζονται πολύ πιο σκληρά από το «κανονικό». Τους κάνει να δουλεύουν σαν ολόκληρη η ύπαρξη τους να εξαρτάται από το αποτέλεσμα αυτής τους δουλειάς.

Ο γνωστός συγγραφέας Thomas Friedman είχε μιλήσει γιαυτό στο βιβλίο του «ο Κόσμος Είναι Επίπεδος» ονομάζοντας το «coefficient of flatness», το οποίο σήμαινε ότι όσο λιγότερους φυσικούς πόρους κατείχε μια εταιρεία ή μια ολόκληρη χώρα, τόσο περισσότερο «έσκαβε» μέσα της να βρει καινοτομίες που θα της επέτρεπαν να επιβιώσει.

Ελπίζω, θέλω, πιστεύω να καταφέρουμε ακριβώς αυτό.

Οι εταιρίες τεχνολογίας εμφανίζουν ιδιαίτερα ισχυρά «αντισώματα» σε περιόδους μεγάλων αλλαγών, με ισχυρή προσαρμοστικότητα, ευελιξία και ταχύτητα.

Θα ήθελα να μας δώσετε κάποια δικά σας tips παραγωγικότητας και καθημερινότητας εν μέσω καραντίνας στην εποχή του κορωνοϊού.

Μερικά πράγματα που δουλεύουν για μένα είναι τα εξής:

– Μπλοκάρω χρόνο στο ημερολόγιο, ώστε να μην μπουν τηλεφωνήματα ή άλλες εργασίες, ώστε εκείνη την ώρα να τη διαθέτω στη βόλτα γύρω στη γειτονιά ή γυμναστική στο σπίτι – μία ώρα συνολικά μου είναι αρκετή.

– Έχω διαμορφώσει το μικρό χώρο που εργάζομαι στο σπίτι, έτσι ώστε να θυμίζει όσο τον δυνατόν χώρο εργασίας.

–  Ακολουθώ όλους τους κανόνες που ακολουθούσα και την περίοδο του γραφείου για υψηλή παραγωγικότητα: αυστηρά blocks χρόνου, τήρηση των χρόνων στα meetings, παύση ειδοποιήσεων όσο δουλεύω σε projects, κλπ. Όλα πρέπει να θυμίζουν εργασία, και όχι μισό – μισό.

– Δυστυχώς, δεν έχω tips να προσφέρω στους εργαζόμενους γονείς. Ομολογώ ότι είναι δύσκολη άσκηση.