Novartis Hellas: Τα σχέδια της εταιρείας για το 2018 και η νέα επικεφαλής

H Novartis, αποτελεί μια από τις κορυφαίες φαρμακευτικές εταιρείες στον κόσμο όσον αφορά στην έρευνα,  την ανάπτυξη και την παροχή καινοτόμων  φαρμάκων.  Στο τιμόνι της εταιρείας στην Ελλάδα, έχει βρεθεί από τα μέσα του 2017 η γερμανικής καταγωγής Suzanne Kohout, η οποία είναι στέλεχος της Novartis από το 1996.

Σε όλη της την πορεία μέχρι και σήμερα, έχει ηγηθεί σημαντικών θέσεων και project, όπως αυτό της συγχώνευσης της Ciba και της Sandoz Self-Medication, με το τμήμα Consumer Health της Novartis.

Από τη θέση της προέδρου στην Ελλάδα, μιλάει αποκλειστικά στο Fortune, για τον κλάδο της φαρμακοβιομηχανίας στην Ελλάδα, τις προκλήσεις αλλά και τους στόχους της εταιρείας, τις επενδύσεις στην έρευνα και τον ρόλο την τεχνολογίας στον κλάδο.

– Ανήκετε στην οικογένεια της Novartis από το 1996. Ποιοι παράγοντες συνετέλεσαν στο να γίνετε Επικεφαλής της Novartis Hellas;

Στην έως τώρα επαγγελματική μου πορεία, πάντα επέλεγα το επόμενό μου βήμα, εστιάζοντας σε τρία βασικά κριτήρια επιλογής: την ισχυρή αίσθηση του σκοπού, την καινοτομία και την ομάδα που με πλαισιώνει.  Η τοποθέτησή μου στην ελληνική εταιρεία συνδυάζει, ευτυχώς, αυτά τα στοιχεία· ως εκ τούτου, εξακολουθώ να πιστεύω στην αποστολή μας, που είναι το να βοηθάμε τους Έλληνες ασθενείς να ζουν περισσότερο με καλύτερη ποιότητα ζωής.

– Για κάθε 1.000€ που δαπανώνται σε φάρμακα τα οποία παράγονται στην Ελλάδα, αναμένουμε αύξηση του ΑΕΠ κατά 3.420€. Πόσο σημαντική είναι η φαρμακευτική βιομηχανία για την ελληνική οικονομία;

Ιστορικά, η φαρμακευτική βιομηχανία είναι μία από τις βασικές κινητήριες δυνάμεις της ελληνικής οικονομίας, καθώς τροφοδοτεί την ανάπτυξη και την επέκτασή της. Έχει ισχυρή παραγωγική παρουσία, απασχολώντας μεγάλο αριθμό επαγγελματιών υψηλής εξειδίκευσης, επενδύοντας στην έρευνα και την ανάπτυξη μέσω κλινικών μελετών, και ενισχύοντας την τοπική οικονομία μέσω της συνεργασίας με εγχώριες εταιρείες. Έτσι, μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην αναζωογόνηση της ελληνικής οικονομίας, συνεισφέροντας στο κοινό όραμα της επιστροφής στην ανάπτυξη και δίνοντας στους Έλληνες ασθενείς την ευκαιρία να ζήσουν μια καλύτερη και μεγαλύτερη ζωή.

–Στην Ελλάδα, η μέση φαρμακευτική δαπάνη παραμένει δυσανάλογα υψηλή σε σύγκριση με άλλες χώρες της ΕΕ. Ποιον ρόλο καλούνται να παίξουν οι μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες στη διαμόρφωση μιας νέας φαρμακευτικής πολιτικής προς όφελος των ασθενών;

Η κατά κεφαλή φαρμακευτική δαπάνη στην Ελλάδα, παρότι βρίσκεται κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΟΟΣΑ, είναι από τις υψηλότερες στην ΕΕ όταν εκφράζεται ως ποσοστό του ΑΕΠ της χώρας. Έχει υψηλή ιδιωτική συμμετοχή, καθώς η κρατική φαρμακευτική δαπάνη δεν επαρκεί για τις ανάγκες του πληθυσμού. Επιπλέον, η γήρανση του πληθυσμού έχει ως αποτέλεσμα μια ανοδική τάση, η οποία αποτελεί απειλή για τη βιωσιμότητα του συστήματος υγείας στην Ελλάδα.

Προς αυτή την κατεύθυνση, οι μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες θα πρέπει να εργαστούν από κοινού με το κράτος για την ανάπτυξη λύσεων που θα διαφυλάξουν τόσο τη βιωσιμότητα του συστήματος, όσο και τη δική τους χωρίς να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην πρόσβαση στην καινοτομία, προς όφελος των ασθενών. Οι φαρμακευτικές εταιρείες, με την εμπειρία που έχουν από τη δραστηριοποίησή τους σε πολλά σημεία του κόσμου και συστήματα υγείας, μπορούν να παίξουν κεντρικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια, μεταφέροντας γνώσεις και βέλτιστες πρακτικές μεταξύ χωρών.

-Ποιες προκλήσεις αντιμετωπίζετε σε εθνικό επίπεδο και ποιοι είναι οι στόχοι σας;

Η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη μειώθηκε τα τελευταία χρόνια (>60%), κυρίως λόγω της υλοποίησης οριζόντιων μέτρων αναφορικά με τον περιορισμό των δαπανών. Ταυτόχρονα, οι ασθενείς καλούνται να πληρώσουν ολοένα και μεγαλύτερα ποσοστά συμμετοχής στα φάρμακα και ο κλάδος επιβαρύνεται με υπερβολικά υψηλό κόστος, καθώς χρηματοδοτεί το 30% της δαπάνης. Είναι πολύ υψηλότερο από το αντίστοιχο κόστος σε άλλες χώρες της Ευρώπης, ενώ παράλληλα έχουμε από τις χαμηλότερες τιμές.

Η Novartis συμμερίζεται τον προβληματισμό αναφορικά με τη βιωσιμότητα του συστήματος υγείας και την απαιτούμενη αναβάθμιση για τη βελτίωση των υπηρεσιών του. Ωστόσο, η βιωσιμότητα του συστήματος υγείας σχετίζεται στενά με τη βιωσιμότητα των εταιρειών, οι οποίες θα πρέπει να είναι σε θέση να επενδύσουν στην ανάπτυξη νέων θεραπειών. Είναι σαφές ότι θα πρέπει να προχωρήσουμε σε δομικές αλλαγές στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και να δημιουργήσουμε ένα νέο μοντέλο διαχείρισης των δαπανών, το οποίο να εστιάζει στην επιστημονική αξία και τα παρεχόμενα αποτελέσματα προς τους ασθενείς. Ταυτόχρονα, μέσω ενός προβλέψιμου λειτουργικού πλαισίου, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς (ασφαλιστικά σημεία, ρυθμιστικές αρχές, φαρμακευτικές εταιρείες, επαγγελματίες της υγείας) θα πρέπει να συνεργαστούν χρησιμοποιώντας κριτήρια διαφάνειας και ξεκάθαρες διαδικασίες, προκειμένου να παρέχουν προϊόντα και υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας. Ωστόσο, ο στόχος είναι κοινός για όλους μας: η προώθηση και η προάσπιση της υγείας των Ελλήνων ασθενών.

– Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, η Novartis Hellas έλαβε το Χρυσό Βραβείο για την Εταιρική Υπευθυνότητα. Ποιες ενέργειες έπαιξαν ρόλο σε αυτή τη διάκριση και ποιες άλλες ενέργειες σκοπεύετε να υλοποιήσετε το ερχόμενο έτος;

Η Novartis Hellas στέκεται στο πλευρό του Έλληνα ασθενούς και της ελληνικής κοινωνίας εδώ και 20 χρόνια. Την περίοδο 2013-2015, η εταιρεία επένδυσε συνολικά 138,2 εκατομμύρια ευρώ στην ελληνική κοινωνία, μέσω της Έρευνας και την Ανάπτυξης, της καταβολής φόρων, των μισθών για περίπου 500 εργαζομένων, δωρεών και προγραμμάτων κοινωνικής αλληλεγγύης. Χρησιμοποιούμε εγχώριους προμηθευτές σε ποσοστό 88%, ενισχύοντας έτσι περαιτέρω την εγχώρια οικονομία, και υποστηρίζουμε περισσότερους από 35 συλλόγους ασθενών.

Η Novartis Hellas διενεργεί προγράμματα πρόληψης και ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης σε όλη τη χώρα, ενώ έχει προσφέρει περίπου 20 χιλιάδες εξετάσεις σε συμπολίτες μας που αντιμετωπίζουν δυσκολίες πρόσβασης στο σύστημα υγείας, σε 13 περιοχές της χώρας.

Υλοποιούμε εκστρατείες ευαισθητοποίησης κοινού για σημαντικές νόσους (χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, δερματικές παθήσεις, πολλαπλή σκλήρυνση, κυστική ίνωση και σπάνιες παθήσεις) σε συνεργασία με επιστημονικές ενώσεις και φορείς ασθενών, καθώς και για τα δικαιώματα των ασθενών, υπό την αιγίδα της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών. Στηρίζουμε σταθερά κοινωνικές και επιστημονικές πρωτοβουλίες, όπως οι δωρεές φαρμάκων, οι δωρεάν διαγνωστικές εξετάσεις, τα προγράμματα έγκαιρης πρόσβασης σε καινοτόμες θεραπείες, οι δωρεές σε δημόσια νοσοκομεία και πανεπιστημιακές κλινικές, προκειμένου να υποστηρίξουμε το ερευνητικό έργο. Τέλος, εξίσου σημαντική είναι η συνεισφορά μας στο φιλανθρωπικό έργο ΜΚΟ, συλλόγων και δομών, ενώ παράλληλα συμβάλλουμε στην αναβάθμιση της διδακτικής διαδικασίας παρέχοντας τεχνικό εξοπλισμό σε σχολεία απομακρυσμένων περιοχών της περιφέρειας.

– Σε ποιους τομείς επενδύετε περισσότερο, προκειμένου να επιτύχετε ανάπτυξη για την εταιρεία;

Στόχος της Novartis είναι η δημιουργία αξίας που βασίζεται στην καινοτομία. Είμαστε άρτια οργανωμένοι σε διεθνές επίπεδο όσον αφορά την έρευνα, την ανακάλυψη και τη διανομή αποτελεσματικών προϊόντων σε τρεις τομείς της φαρμακευτικής αγοράς: τα πρωτότυπα φαρμακευτικά προϊόντα, τις οφθαλμικές θεραπείες και τα γενόσημα φάρμακα.

Εντός του 2018, η επιχειρησιακή μονάδα της Novartis Pharmaceuticals στην Ελλάδα θα εστιάσει σε 4 χρόνιες νόσους με πολύ μεγάλο φορτίο, στις οποίες υπάρχει σημαντική θεραπευτική πρόοδος: την καρδιακή ανεπάρκεια, την ψωρίαση, την αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα και την ημικρανία.

Αντιστοίχως, η επιχειρησιακή μονάδα Ογκολογίας και Αιματολογίας θα εστιάσει στον μεταστατικό καρκίνο του μαστού, στη λευχαιμία και στο μελάνωμα, όπου υπάρχουν πολλά καλά νέα για τους ασθενείς.

Καθώς η επιχειρηματική ανάπτυξη συνδέεται στενά με τη βιωσιμότητα των κοινωνιών στις οποίες δραστηριοποιούμαστε, εντός του 2018 θα συνεχίσουμε το έργο μας και στον τομέα της εταιρικής υπευθυνότητας. Οι προτεραιότητές μας σχετίζονται με τους εργαζομένους μας, τα προγράμματα πρόληψης, καθώς και την υλοποίηση πρωτοβουλιών κοινωνικής υπευθυνότητας.

Η εταιρεία έχει συμβάλλει στην έρευνα και την ανάπτυξη νέων φαρμάκων (π.χ. στον τομέα της ογκολογίας). Πόσο κοντά βρίσκεστε στην κυκλοφορία τους στην αγορά, και τι θα σημαίνει αυτό για τους ασθενείς;

Η Novartis βρίσκεται σε διαρκή διάλογο με το κράτος, σε μια προσπάθεια επίτευξης καλύτερης πρόσβασης των ασθενών στις καινοτόμες θεραπείες τις οποίες αναπτύσσει. Είναι υψηλής προτεραιότητας για εμάς το να αποκτά ο σωστός ασθενής τη σωστή  θεραπεία το συντομότερο δυνατόν. Προς αυτή την κατεύθυνση, κάνουμε όλα τα απαραίτητα βήματα και χρησιμοποιούμε τα απαιτούμενα στοιχεία για να συμπλεύσουμε με το κράτος προς όφελος της κοινωνίας και να διαμορφώσουμε από κοινού ένα περιβάλλον βιώσιμων λύσεων υγειονομικής περίθαλψης.

 Η Novartis ξεκίνησε μια εκστρατεία πληροφόρησης αναφορικά με τις κλινικές μελέτες. Ποια είναι τα οφέλη και η αξία που μπορούν να προσφέρουν στους ασθενείς; Ποιες ανάγκες καλύπτουν;

Η Novartis Hellas, στο πλαίσιο της ασθενοκεντρικής της προσέγγισης, συνεχίζει το 2017 την επιτυχή εκστρατεία ενημέρωσης για τα δικαιώματα των ασθενών με τίτλο «Δικαίωμα στην Υγεία», σε συνεργασία με την Ιατρική Εταιρεία Αθηνών. Η δεύτερη φάση της εκστρατείας εστιάζει στις κλινικές μελέτες, ούτως ώστε να ενισχυθεί η ενημέρωση των ασθενών και να απαντηθούν τυχόν ερωτήματα.

Οι κλινικές μελέτες είναι ερευνητικές μελέτες για νέα φάρμακα, οι οποίες διεξάγονται σε εθελοντές, με στόχο την απάντηση σε επιστημονικά ερωτήματα και την εύρεση καλύτερων τρόπων διάγνωσης, θεραπείας ή πρόληψης των ασθενειών. Μια κλινική μελέτη διεξάγεται προκειμένου να αποφασιστεί εάν μια νέα θεραπεία είναι ασφαλής και αποτελεσματική για τους ασθενείς. Η διεξαγωγή τους γίνεται σύμφωνα με τις διεθνείς δεοντολογικές αρχές της ορθής κλινικής πρακτικής και με το νομοθετικό πλαίσιο που ισχύει σε κάθε χώρα.

Σήμερα, περίπου 150 νέες παρεμβατικές κλινικές μελέτες διεξάγονται στην Ελλάδα, κυρίως από πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρείες. Οι νέες και οι υπό εξέλιξη κλινικές μελέτες προσφέρουν σημαντικά οφέλη όσον αφορά την παρεχόμενη αξία στους ασθενείς, την ευρύτερη υγειονομική περίθαλψη με καλύτερες θεραπείες για ευρύτερο πληθυσμό ασθενών, και τα πλεονεκτήματα για την ερευνητική κοινότητα και την εθνική οικονομία. Περίπου 5.000 ασθενείς έχουν πρόσβαση σε καινοτόμα φάρμακα μέσω των παρεμβατικών κλινικών μελετών, ειδικά σε σοβαρές, χρόνιες ή σπάνιες ασθένειες, όπου υπάρχουν ιατρικές ανάγκες που δεν καλύπτονται.

Με ποιον τρόπο μπορούν να μεταφραστούν οι τεχνολογικές καινοτομίες στη φαρμακευτική αγορά, από πλευράς υγείας και αποτελεσματικότητας;

Η εκθετική αύξηση της επένδυσης στην έρευνα και την ανάπτυξη στη φαρμακευτική βιομηχανία τις τελευταίες δεκαετίες έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη καινοτόμων θεραπειών και λύσεων, οι οποίες έχουν αλλάξει σημαντικά τη ζωή των ανθρώπων. Παθήσεις που θεωρούνταν μη αντιμετωπίσιμες στο παρελθόν, όπως η ελονοσία και η λέπρα,  πλέον αντιμετωπίζονται ως χρόνιες παθήσεις. Και τα οφέλη που αποφέρει στην κοινωνία και τους ασθενείς η τεχνολογική καινοτομία στον τομέα των φαρμάκων, είναι μετρήσιμα: το προσδόκιμο ζωής έχει αυξηθεί κατά περισσότερο από 10% τα τελευταία 40 χρόνια. Οι άνθρωποι ζουν μια καλύτερη και μεγαλύτερη ζωή. Επιπλέον, η τεράστια ποσότητα δεδομένων που έχουμε τώρα στη διάθεσή μας μπορεί να μας βοηθήσει να προσδιορίζουμε την κατάλληλη θεραπεία για τον κατάλληλο ασθενή, την κατάλληλη στιγμή, με αποτέλεσμα στοχευμένες λύσεις προς όφελος της κοινωνίας.