Όταν η τέχνη συνάντησε τον τουρισμό

Ο Φίλιππος Μιχόπουλος υποδέχεται τους καλεσμένους του σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο στο ξενοδοχείο Kivotos, στη Μύκονο, το οποίο έχει ανοίξει τις πόρτες του εδώ και μόλις λίγες ώρες. Επιβλητικό, τυλιγμένο στα καταγάλανα νερά του Όρνου, με θέα στη Χώρα της Μυκόνου, το Kivotos είναι ένα ξενοδοχείο που δεσπόζει πάνω από την ιδιωτική παραλία του.

Χτισμένο με αριστοτεχνικό τρόπο σε μια βραχώδη πλαγιά, εντυπωσιάζει με την επιβλητική αρχιτεκτονική και την εσωτερική διακόσμηση που διαφέρει από ανάλογα, πεντάστερα ξενοδοχεία. Ακόμα και σ’ αυτή την αίθουσα βλέπει κανείς έργα τέχνης από μια πραγματικά μεγάλη συλλογή και σπάνιες αντίκες, που σου τραβούν την προσοχή. Ο Φίλιππος μαζί με τον αδελφό του Ιάσονα μυήθηκαν στον χώρο των επιχειρήσεων από τους γονείς τους, οι οποίοι προήγαγαν τον υψηλό τουρισμό στη Μύκονο, ως ιδιοκτήτες του ξενοδοχείου.

«Το 1981 ο πατέρας μου, Σπύρος, επισκέφθηκε τη Μύκονο ψάχνοντας ένα οικόπεδο, ώστε να χτίσει εξοχική κατοικία. Στην πορεία, όμως, αποφάσισε να ξεκινήσει το ξενοδοχείο, με την επιθυμία να κάνει το πρώτο boutique hotel στην Ελλάδα. Η αγάπη του για τα ταξίδια, τη συλλογή αντικών και έργων τέχνης, η συνεχής παρατήρηση, αλλά και η ευφυής σκέψη του, τον οδήγησαν να αντιληφθεί γρήγορα την ανάγκη διαφοροποίησης του τουριστικού προϊόντος. Κύριο μέλημά του η δημιουργία μιας μονάδας η οποία θα έμοιαζε περισσότερο με σπίτι παρά με ξενοδοχείο. Έτσι, το Kivotos άρχισε να χτίζεται το 1986 και ολοκληρώθηκε το 1993. Από την πρώτη ημέρα λειτουργίας του ήταν κάτι καινούργιο, καθώς ήταν το πρώτο ξενοδοχείο που συνδύαζε σε τέτοιο βαθμό την τέχνη με τη διαμονή» εξηγεί ο Φίλιππος Μιχόπουλος στο Fortune.

To Kivotos έχει καταφέρει να καθορίσει τον τουρισμό της Μυκόνου και, διανύοντας τα μέσα της τρίτης δεκαετίας της ζωής του, συνεχίζει να δίνει το δικό του ξεχωριστό στίγμα στη φιλοξενία, με βασικό άξονα τον συνδυασμό του ταξιδιού με την τέχνη. Τα 39 δωμάτια και σουίτες και η βίλα του συγκροτήματος είναι διακοσμημένα με αυθεντικές αντίκες και έργα τέχνης, πίνακες, γλυπτά κ.ά., ενώ κάθε δωμάτιο είναι διαφορετικό. «Έχουμε πολλά σημεία που μας διαφοροποιούν από τον ανταγωνισμό. Η τέχνη είναι σίγουρα ένα από αυτά και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα και βασικό πυλώνα στο DNA του Kivotos. Την ίδια στιγμή, το ξενοδοχείο συνεχίζει να πρωτοπορεί στον τομέα των υπηρεσιών και της πολυτελούς φιλοξενίας» αναφέρει ο Φίλιππος, ο οποίος άρχισε να ασχολείται με την επιχείρηση από πολύ μικρή ηλικία, περνώντας από όλα τα πόστα. Όπως θυμάται χαρακτηριστικά, μεγάλωνε τους χειμώνες στην Αθήνα και τα καλοκαίρια στη Μύκονο, ενώ, όταν τελείωσε το Deere, αποφάσισε να πάει στο Παρίσι για να εξειδικευτεί στα ξενοδοχειακά στο Πανεπιστήμιο ESEC. Με την επιστροφή του, το 2007, ανέλαβε πλέον ενεργό ρόλο στο ξενοδοχείο, έχοντας επιφορτιστεί με τη στρατηγική τόσο στο σκέλος των οικονομικών όσο και σ’ αυτό του μάρκετινγκ και της επικοινωνίας.

Στη Μύκονο, όπως αναφέρει ο Φίλιππος, τα τελευταία χρόνια η προσφορά τουριστικών υπηρεσιών ακόμα και στο ανώτατο επίπεδο είναι πολύ μεγάλη, υπερκαλύπτοντας τη ζήτηση, με την «πίτα» να μοιράζεται ακόμα περισσότερο. Σε ένα τόσο ανταγωνιστικό περιβάλλον, η απάντηση του Kivotos είναι η αύξηση της παραγωγής και η αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών μέσω επενδύσεων.

«Ενώ πολλά ξενοδοχεία περιμένουν αρκετά χρόνια για να κάνουν μια ανακαίνιση, η δική μας φιλοσοφία είναι ότι πρέπει συνέχεια να διατηρούμε το Kivotos σε πολύ υψηλό επίπεδο. Κάθε χρόνο επενδύουμε τουλάχιστον ένα 10% του ετήσιου κύκλου εργασιών σε ανακαινίσεις. Το 2015 ο κύκλος εργασιών ήταν στα επίπεδα των 2,7 εκατ. ευρώ. Σε βάθος δεκαετίας έχουν επενδυθεί περισσότερα από δέκα εκατ. ευρώ στο ξενοδοχείο σε υποδομές και σε άλλες λειτουργίες, συν την αρχική επένδυση για να χτιστεί» αναφέρει.

Οι πελάτες του Kivotos είναι κυρίως ξένοι, με βασικές χώρες προέλευσης τις ΗΠΑ και τη Μεγάλη Βρετανία, ενώ το ηλικιακό προφίλ τους είναι από 35 έως 50 ετών. Το ξενοδοχείο δουλεύει με tour operators, αλλά συγχρόνως φροντίζει να ενισχύσει τη διαδικτυακή παρουσία του, καθώς, όπως αναφέρει ο Φίλιππος, «οφείλουμε να ακολουθήσουμε την τάση αυτή, αλλά με στοχευμένη στρατηγική». Ακόμη, το Kivotos έχει μόνιμους πελάτες που το επισκέπτονται σχεδόν κάθε χρόνο και αποτελούν τους καλύτερους πρεσβευτές του.

Παράλληλα με τη λειτουργία του ξενοδοχείου σε τελικό στάδιο μπαίνει και η επένδυση στη Σαντορίνη, ένα νησί που συνδέεται άρρηκτα με το ελληνικό τουριστικό προϊόν, και η οποία αφορά την κατασκευή πέντε σουιτών σε δύο κτίρια, τα οποία θα ενώνονται μεταξύ τους και θα γίνονται βίλες. Όπως υπολογίζει ο Φίλιππος Μιχόπουλος, η νέα τουριστική μονάδα πρόκειται να λειτουργήσει τον Μάρτιο του 2017.

«Στόχος μας ήταν και είναι να προσφέρουμε μια ολοκληρωμένη εμπειρία φιλοξενίας στον ξένο επισκέπτη που έρχεται στην Ελλάδα και θέλει να μοιράσει τον χρόνο του σε περισσότερα από ένα νησιά. Κάνοντας ανάλυση των στατιστικών, διαπιστώσαμε ότι πολλοί επισκέπτες που έρχονται στη Μύκονο επισκέπτονται στη συνέχεια τη Σαντορίνη − και το αντίστροφο. Στις σουίτες μας θα υπάρχουν μόνιμο προσωπικό και εστιατόριο, ενώ γενικότερα θα ακολουθηθεί όλη η φιλοσοφία που διέπει και το Kivotos, όσον αφορά τις υπηρεσίες μας. Επιπλέον, το στιλ της διακόσμησης θα έχει τη δική μας σφραγίδα, αλλά θα προσαρμόζεται στο τοπίο και το περιβάλλον της Σαντορίνης».

Το πλάνο για τη νέα επένδυση άρχισε το 2010, με ίδια κεφάλαια και δανεισμό σε μια δύσκολη οικονομική περίοδο, ενώ το όλο project εντάχθηκε στον προηγούμενο αναπτυξιακό νόμο. «Ευελπιστούμε ότι το 2017 το έργο θα ολοκληρωθεί, καθώς κάθε χρόνο χάνουμε κεφάλαια.

Συνολικά η επένδυση αγγίζει το ένα εκατ. ευρώ, ενώ έχει καθυστερήσει λόγω των οικονομικών συνθηκών που επικρατούν στη χώρα. Όμως, έχοντας πείρα 23 χρόνων στο Kivotos και πολύ καλή πελατεία, είμαστε σίγουροι πώς το νέο project θα πετύχει» συμπληρώνει ο Φίλιππος Μιχόπουλος.

Σημαντικό ρόλο στη σύνδεση των δύο μονάδων σε Μύκονο και Σαντορίνη παίζει και το περίφημο «Prince de Neufchatel», το οποίο ανήκει πλέον στην οικογένεια, και είναι ένα σκάφος με μεγάλη ιστορία. Ρεπλίκα ενός από τα γρηγορότερα σκάφη του ναυτικού των Ηνωμένων Πολιτειών στον πόλεμο του 1812, είχε χτιστεί πάνω στα σχέδια των αμερικανικών πειρατικών πλοίων. To «Prince de Neufchatel» ναυπηγήθηκε στην Ολλανδία το 1967 και αργότερα αγοράστηκε από την οικογένεια, που το ανακατασκεύασε πλήρως το 2008 σε ελληνικό νεώριο. «Στόχος ήταν η αναβίωση του θρυλικού σκάφους, συνδυασμένο με τις ανέσεις ενός πολυτελούς yacht. Ένα από τα μοναδικά στοιχεία του είναι τα ναυτιλιακά όργανα και τα αξεσουάρ – αντίκες που έχουν συλλεχθεί με μεγάλο μεράκι και αγάπη για την ίδια τη θάλασσα και τη ναυτική μας ιστορία, τα οποία στολίζουν διακριτικά στο σκάφος» περιγράφει ο Φίλιππος Μιχόπουλος.

H συζήτησή μας περνά στον τουρισμό, τη «βαριά βιομηχανία» της ελληνικής οικονομίας. Η οικογένεια Μιχόπουλου, με χρόνια παρουσία στον χώρο των ξενοδοχείων, έχει αποκτήσει την απαραίτητη πείρα, μέσα από καλά και άσχημα βιώματα. Ο πατέρας του Φίλιππου, ο οποίος ασχολείται μέχρι σήμερα ενεργά με το Kivotos και οτιδήποτε έχει να κάνει με το κατασκευαστικό και το καλλιτεχνικό κομμάτι, ο αδελφός του Ιάσονας, με το κομμάτι του operation και του σκάφους, και η μητέρα του Ηλέκτρα, που κρατάει τα οικονομικά κλειδιά, όπως μας λέει χαριτολογώντας, έχουν μια κοινή φιλοσοφία: Λύση στα προβλήματα είναι να κάνεις σωστά τη δουλειά σου.

«Έχω επιλέξει να μην γκρινιάζω για την αύξηση του ΦΠΑ, τον ΕΝΦΙΑ και όλες τις επιβαρύνσεις που αφορούν τον κλάδο μου. Στόχος μας είναι να αυξάνουμε την παραγωγή μας, ώστε να καλύπτουμε όλα τα βάρη που προκύπτουν. Αν είσαι καλός στη δουλειά σου, μπορείς να αντιμετωπίσεις κάθε πρόκληση. Πάντως, το υψηλό κόστος χρήματος και οι συνεχείς αλλαγές στο φορολογικό πλαίσιο, σε συνδυασμό με τη μέχρι τώρα οικονομική αστάθεια, δεν βοηθούν τους επιχειρηματίες να προγραμματίσουν μακροπρόθεσμα» επισημαίνει ο Φίλιππος.

Όσον αφορά το πώς θα πάει η φετινή τουριστική χρονιά, η εκτίμησή του είναι ότι και το 2016 θα είναι πολύ καλό για τον ελληνικό τουρισμό. «Η φετινή σεζόν έχει όλα τα φόντα να πάει καλά. Παράλληλα, όμως, είναι και μια σεζόν περίεργη, με πολλές κρατήσεις να γίνονται την τελευταία στιγμή. Δεν θέλω να επηρεάζομαι από αρνητικές εκτιμήσεις. Εμείς έχουμε κάνει τον προγραμματισμό μας και έχουμε θέσεις τους στόχους μας, ώστε να πετύχουμε μια καλή σεζόν για το ξενοδοχείο».

Κλείνοντας τη συνέντευξή μας, δεν θα μπορούσα να μην τον ρωτήσω για το Airbnb και το κατά πόσο νιώθει ότι απειλεί τους παραδοσιακούς ξενοδόχους. «Υπηρεσίες όπως το Airbnb μπορεί να θεωρηθούν “απειλήˮ για τα ξενοδοχεία, αλλά, από την άλλη, είναι ευκαιρία να γίνεις εσύ καλύτερος μέσα από τον ανταγωνισμό. Θεωρώ ότι τέτοιες υπηρεσίες πρέπει να ρυθμιστούν και στην Ελλάδα σε κάποιο πλαίσιο και από εκεί και πέρα τα ξενοδοχεία θα αναπροσαρμόσουν τη στρατηγική τους. Σε κάθε περίπτωση, παρά την αυξημένη ζήτηση, η αναζήτηση μιας βίλας, π.χ μέσω τέτοιων υπηρεσιών, δεν εξασφαλίζει στον επισκέπτη την ποιότητα των υπηρεσιών που μπορεί να απολαύσει σε ένα boutique ξενοδοχείο όπως είναι το Kivotos».

Ωστόσο, επισημαίνει ότι ξενοδοχεία και προσπάθειες όπως η δική του χρειάζονται περισσότερη προστασία από την κατακόρυφη αύξηση των «τύποις» πεντάστερων ξενοδοχείων στη Μύκονο μέσα σε μόλις έναν χρόνο, καθώς από το 2015 στο 2016, από δεκατρία ξενοδοχεία πέντε αστέρων, το νησί «μετρά» πλέον 30…

Kivotos και Τέχνη 2016

Kivotos Art Projects
Άρχισε το 2013 και είναι µια σειρά εκθέσεων σύγχρονης τέχνης που προβάλλουν τα έργα διακεκριµένων Ελλήνων καλλιτεχνών.

Τέχνες της Μυκόνου
«Η Δαντέλα της Μυκόνου»  είναι η πρώτη ενέργεια που θα παρουσιαστεί φέτος µέσα στο ξενοδοχείο, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στους επισκέπτες του  από όλο τον κόσµο να γνωρίσουν αυτή την ιδιαίτερη παράδοση.

Kivotos Artist in Residence
H ζωγράφος Mischa Milovanovich και o γλύπτης Christopher Beckman θα εγκατασταθούν
στο Kivotos και, µε έµπνευση το νησί της Δήλου, πρόκειται να  δηµιουργήσουν έργα κυρίως από παλιά ξύλα, Τα χρήµατα θα διατεθούν για ενέργειες που γίνονται στο νησί της Δήλου.

* To κείμενο δημοσιεύεται στο περιοδικό Fortune που κυκλοφορεί στα περίπτερα.