Άθως Στυλιανού: Συνέβαλε τα µέγιστα στον µετασχηµατισµό του κλάδου των Ορκωτών Ελεγκτών

Λατρεύει την κλασική μουσική και την όπερα, παλαιώνει κόκκινα κρασιά και απολαμβάνει να ακούει μουσική και να χαλαρώνει με ένα ποτήρι καλό κρασί.  Στα μαθητικά και φοιτητικά του χρόνια έμαθε τι σημαίνει ομάδα παίζοντας μπάσκετ στην Εθνική Κύπρου και στο ΑΠΟΕΛ. Σήμερα η καθημερινότητα του Άθου Στυλιανού είναι αρκετά απαιτητική, καθώς καλείται να αξιολογήσει τη βιωσιμότητα των ομάδων των ελληνικών και πολυεθνικών εταιρειών.

Για περισσότερα από 40 χρόνια υπηρετεί µε προσήλωση και αφοσίωση το επάγγελµα του ορκωτού ελεγκτή. Ξεκίνησε την καριέρα του στην Κύπρο συστήνοντας τη δική του εταιρεία ελεγκτών και συµβούλων επιχειρήσεων, όµως η τουρκική εισβολή τον ανάγκασε να αναζητήσει την τύχη του στο Λονδίνο και µετά στην Αθήνα. Εκείνη την περίοδο η Ernst & Whinney άνοιγε το δικό της γραφείο στην Ελλάδα και έψαχνε τον κατάλληλο άνθρωπο που θα «έτρεχε» το brand.

Ο Άθως Στυλιανού δέχθηκε την πρόκληση. Έτσι για 12 χρόνια βρισκόταν στο τιµόνι της εταιρείας, σηµειώνοντας µεγάλη επιτυχία, µέχρι που τον διεκδίκησε για την ίδια θέση η Deloitte Haskins & Sells, η οποία τότε είχε αποφασίσει να κάνει αισθητή την παρουσία της στην ελληνική αγορά. Έχοντας όµως βαθιά ριζωµένο στο DNA το «µικρόβιο» του επιχειρηµατία, ήξερε πως κάποια στιγµή θα επέστρεφε για να συνεχίσει αυτό που είχε αφήσει στη µέση. Το 1991, λοιπόν, αποφάσισε να ξεκινήσει και πάλι τη δική του εταιρεία αυτήν τη φορά στην Ελλάδα.

«Κάποια στιγµή κατάλαβα ότι είχε έρθει η ώρα να φτιάξω ξανά τη δική µου εταιρεία. Οι µεγάλες ελεγκτικές εταιρείες είχαν φθάσει σε ένα σηµείο που ήταν πολύ απρόσωπες και εµένα δεν µου ταίριαζε αυτή η φιλοσοφία. Ήταν ένα βήµα ριψοκίνδυνο, αλλά δεν το µετάνιωσα στιγµή» τονίζει στο Fortune ο διευθύνων σύµβουλος της RSM Ελλάδος.

«Ήδη από το 1978 προχωρήσαµε µαζί µε δύο καλούς συναδέλφους στην ίδρυση του του Συλλόγου Εγκεκριµένων Λογιστών-Ελεγκτών Ελλάδος (ΣΕΛΕ), στην προσπάθεια να ανοίξει το επάγγελµα του ορκωτού ελεγκτή».

Λίγους µήνες µετά τη δηµιουργία της Άθως Στυλιανού & Συνεργάτες, η φήµη που είχε δηµιουργήσει ήταν τέτοια που υπήρξε προσέγγιση για συνεργασία από την DRM, ένα από τα µεγαλύτερα δίκτυα ορκωτών ελεγκτών και συµβούλων επιχειρήσεων παγκοσµίως. Η DRM έχει εξελιχθεί πλέον στην RSM, µε το ελληνικό µέλος της να θεωρείται ένα από τα πιο ποιοτικά µέλη του δικτύου. Με το πέρασµα των χρόνων ο ίδιος κατάφερε, µέσω της RSM, να χτίσει µια σχέση εµπιστοσύνης µε εκατοντάδες επιχειρήσεις από όλους τους κλάδους της οικονοµίας, καθώς στο πελατολόγιο της εταιρείας περιλαµβάνονται κορυφαία ονόµατα τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό (ΟΤΕ, Eurobank, Τράπεζα Πειραιώς, Φουρλής, ΕΛΛΑΚΤΩΡ, ΙΚΕΑ, ΜΑΣΟΥΤΗΣ, Μπισκότα Παπαδοπούλου, Sunlight, Royal Cruise Line, Superfast Ferries, Blue Star Ferries κ.ά.). Παράλληλα, η RSM Ελλάδος έχει συµµετοχή σε µεγάλες συµφωνίες και projects που ξεπερνούν τα ελληνικά σύνορα.

Eίμαστε μια μπουτίκ εταιρεία που προσφέρει υπηρεσίες υψηλής ποιότητας σε επιλεγμένους πελάτες.

«Ήµασταν ίσως οι πρώτοι που διαχειριστήκαµε µεγάλες διασυνοριακές συγχωνεύσεις, όπως ήταν η µεταφορά της έδρας του οµίλου Βιοχάλκο στο Βέλγιο, ένα ιδιαίτερα πολύπλοκο έργο, δεδοµένου ότι απαιτούσε αποτιµήσεις 50 εταιρειών και σχέσεις ανταλλαγής µετοχών» τονίζει ο Άθως Στυλιανού. «Επίσης, ήµασταν η πρώτη εταιρεία που ασχολήθηκε µε την έκδοση οµολόγων µέσω του ελληνικού Χρηµατιστηρίου, όπως αυτές της ΙΚΕΑ και της Sunlight». Η RSM Ελλάδος πραγµατοποίησε επίσης την έρευνα για τη Siemens και ήταν ο τεχνικός σύµβουλος στην έρευνα για την εξαγορά της Γερµανός από την Cosmote. Ακόµη, ανέλαβε την αποτίµηση του Ταχυδροµικού Ταµιευτηρίου, καθώς και το fair value των 5,8 δισ. ευρώ που έλαβε η Eurobank για την κεφαλαιοποίησή της.

«Η δύναµη του να γίνεσαι κατανοητός»

Έχοντας πλέον καταφέρει να καθιερώσει την εταιρεία του σε τοµείς όπως το audit και το consulting, ο Άθως Στυλιανού περνά την RSM Ελλάδος στη νέα εποχή, που θέλει τις συµβουλευτικές εταιρείες να είναι δίπλα στον πελάτη και να παρέχουν υπηρεσίες πιο εξατοµικευµένες.

«Είµαστε µια µπουτίκ εταιρεία που προσφέρει υπηρεσίες υψηλής ποιότητας σε επιλεγµένους πελάτες, που µας επιλέγουν γι’ αυτό που εµείς ξέρουµε να κάνουµε πολύ καλά» λέει χαρακτηριστικά και προσθέτει πως το στοιχείο που κάνει την RSM Ελλάδος να ξεχωρίζει από τον ανταγωνισµό είναι το ότι προσπαθεί να είναι συνεχώς κοντά στους πελάτες και να καλύπτει όσο το δυνατόν περισσότερες ανάγκες τους. «Το µήνυµα της RSM είναι “η δύναµη του να γίνεσαι κατανοητός” (The power of being understood). Βρισκόµαστε πολύ κοντά στους πελάτες µας και έχουµε βαθιά γνώση τόσο της εταιρείας τους όσο και του κλάδου στον οποίο επιχειρούν. Οι προτάσεις οι οποίες κάνουµε είναι πρακτικές και όχι θεωρητικές. Προσωπικά, δεν θέλω να είµαι ο ορκωτός ελεγκτής που πάει και κάνει “τικ” σε κουτάκια. Ο καλός ορκωτός πρέπει να είναι διαρκώς σε εγρήγορση. Και αυτήν τη φιλοσοφία την έχουν όλοι οι συνεργάτες της εταιρείας µας» τονίζει ο κ. Στυλιανού, ο οποίος είναι ιδιαίτερα παθιασµένος µε το συγκεκριµένο θέµα.

Ο Άθως Στυλιανού αφουγκράστηκε από πολύ νωρίς την ανάγκη των εταιρειών για συµβουλευτικές υπηρεσίες και φρόντισε να τοποθετηθεί εγκαίρως. Για το 2019 στόχος είναι η ενδυνάµωση των υφιστάµενων υπηρεσιών και των τµηµάτων, αλλά και η επέκταση της RSM Ελλάδος σε άλλους τοµείς − κυρίως στο συµβουλευτικό κοµµάτι.

«Προ κρίσης το 75% των εργασιών µας αφορούσε ελεγκτικές υπηρεσίες. Σήµερα περισσότερο από το 70% του κύκλου εργασιών της εταιρείας προέρχεται από τις συµβουλευτικές υπηρεσίες, περιλαµβανοµένων και αυτών σε θέµατα του ανθρώπινου δυναµικού. Είδαµε ότι οι εταιρείες είχαν µεγαλύτερη ανάγκη σε τέτοιου είδους υπηρεσίες, γι’ αυτό και κάναµε το άνοιγµα τη δεδοµένη χρονική στιγµή» εξηγεί.

Σηµειώνει πως ο κλάδος των ορκωτών ελεγκτών απαριθµούσε πριν από την κρίση 16 εταιρείες, ενώ πλέον υπάρχουν περί τις 60, αφού από τα γραφεία που έκαναν µείωση προσωπικού µέσα στην κρίση όσοι αποχώρησαν συνένωσαν δυνάµεις και άνοιξαν µικρότερα σε µέγεθος εταιρικά σχήµατα, µε σκοπό να διεκδικήσουν ένα κοµµάτι από την «πίτα» της αγοράς ορκωτών. Παραδέχεται πως το επάγγελµα του ορκωτού ελεγκτή έχει γίνει δύσκολο και πως λίγα άτοµα παίρνουν πια την απόφαση να µπουν σε έναν απαιτητικό κλάδο. «Οι εταιρείες πρέπει να µας σέβονται και όχι να µας φοβούνται»

Από τη συζήτησή µας δεν θα µπορούσε να απουσιάζει το επίµαχο θέµα της Folli Follie, που τάραξε τα νερά της εγχώριας επιχειρηµατικής σκηνής και κλόνισε την εικόνα των ελληνικών επιχειρήσεων στο εξωτερικό. Μεγάλο µερίδιο ευθύνης αποδόθηκε στην εταιρεία που είχε τον έλεγχο των λογιστικών βιβλίων της γνωστής εισηγµένης. «Είναι δύσκολο να κρίνει κανείς χωρίς να γνωρίζει όλες τις λεπτοµέρειες, φαίνεται όµως ότι στην προκειµένη περίπτωση υπήρξαν σοβαρά λάθη και παραλείψεις. Ο έλεγχος δεν ήταν ενδελεχής».

Αυτή, βεβαίως, είναι η κορυφή του παγόβουνου αν αναλογιστεί κανείς ότι το σκάνδαλο ξέσπασε σε ένα περιβάλλον όπου υπάρχουν κανόνες, σχετική νοµοθεσία, εποπτεύουσες Αρχές και διεθνή ελεγκτικά πρότυπα. «Σίγουρα η κρίση του ελεγκτή είναι πάνω απ’ όλα. Τα µεγέθη των επιχειρήσεων και η πίεση που ασκούν οι διοικήσεις τους στους ορκωτούς ελεγκτές, προκειµένου οι δεύτεροι να µην αυξήσουν τις αµοιβές τους, έχουν ως αποτέλεσµα τη διεξαγωγή ελέγχων σε δειγµατοληπτική βάση και σίγουρα, από τη στιγµή που εµπλέκονται άνθρωποι στη διαδικασία, υπάρχει πιθανότητα κάτι να ξεφύγει».

Σύµφωνα µε τον επικεφαλής της RSM Ελλάδος, για να αποφευχθούν στο µέλλον ανάλογα φαινόµενα, είναι απαραίτητο να υπάρχει στενή επαφή και εµπιστοσύνη µε τον πελάτη, ώστε ο ορκωτός ελεγκτής να αντλεί την πληροφόρηση που του είναι απαραίτητη προκειµένου να βγάλει το σωστό αποτέλεσµα. «Οι εταιρείες πρέπει να µας σέβονται, όπως τις σεβόµαστε και εµείς, και όχι να µας φοβούνται. Γενικά είµαστε πολύ προσεκτικοί στο τι υπογράφουµε και θέλουµε να διαφυλάξουµε την καλή φήµη που έχουµε στον επιχειρηµατικό κόσµο» σηµειώνει.

Ο έλεγχος µιας εταιρείας γίνεται σε δύο µε τρεις φάσεις µέσα στη χρονιά και, όπως εξηγεί ο Άθως Στυλιανού, κάθε πελάτης επιβάλλεται να αντιµετωπίζεται διαφορετικά, καθώς στην κάθε επιχείρηση υπάρχει και διαφορετικού είδους ρίσκο. «Δεν έχουµε ένα σταθερό πρόγραµµα ελέγχου που να το εφαρµόζουµε σε όλους. Ακολουθούµε εξατοµικευµένα προγράµµατα ελέγχων. Η δουλειά ενός ορκωτού δεν είναι τυποποιηµένη εργασία, εξ ου και τα λάθη που µπορεί να προκύψουν στις εκτιµήσεις των κινδύνων».

«Άθλος» το επιχειρείν στην Ελλάδα

Σχολιάζοντας τις συνθήκες στο ελληνικό επιχειρείν και τις αγκυλώσεις που το χαρακτηρίζουν, ο Άθως Στυλιανού θεωρεί πως η µεγαλύτερη δυσκολία για τον Έλληνα επιχειρηµατία είναι η υπέρµετρη γραφειοκρατία που έχει να αντιµετωπίσει στην καθηµερινότητά του. Παράλληλα, το οικονοµικό περιβάλλον είναι εχθρικό και η εκάστοτε κυβέρνηση στέκεται απέναντί του, αντί να είναι αρωγός στην ανάπτυξή του. Καταλήγει λέγοντας πως η υψηλή φορολογία και οι υπέρογκες ασφαλιστικές εισφορές βάζουν τον Έλληνα επιχειρηµατία σε µειονεκτική θέση απέναντι σε ανταγωνιστές του που επιχειρούν σε άλλες αγορές του εξωτερικού, καθώς το κόστος λειτουργίας ανεβαίνει στα ύψη.

«Στην Κύπρο είναι πολύ πιο απλά τα πράγµατα. Οι Άγγλοι µπορεί να άφησαν πολλά κακά, µας άφησαν όµως και ένα καλό, τη δηµόσια διοίκηση, που χάρη σε αυτή το κράτος λειτουργεί σωστά. Πάντα έλεγα, και συνεχίζω να το λέω, πως ένας επιχειρηµατίας που καταφέρνει να επιβιώσει στην Ελλάδα σίγουρα θα κάνει θαύµατα στο εξωτερικό».

Το µήνυµα που θέλει να περάσει στους χαράσσοντες την οικονοµική πολιτική της χώρας είναι πως οι ελληνικές επιχειρήσεις, αλλά και οι διοικήσεις τους, έχουν ταλαιπωρηθεί πολύ τα τελευταία χρόνια και πως είναι καιρός το κράτος να τους στηρίξει στην πράξη.

Όσον αφορά το µέλλον, ο διευθύνων σύµβουλος της RSM Ελλάδος εκτιµά πως οι τεχνολογικές εξελίξεις µετασχηµατίζουν ταχύτατα το επάγγελµα του ορκωτού ελεγκτή. «Τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοηµοσύνη και το blockchain φέρνουν ριζικές αλλαγές, ωστόσο η κρίση του ελεγκτή παραµένει ο πιο κρίσιµος παράγοντας. Η υπογραφή θα µπαίνει πάντα από τον άνθρωπο. Είµαστε σε µια συγκυρία που τόσο οι ορκωτοί ελεγκτές όσο και οι επιχειρήσεις πρέπει να συνειδητοποιήσουν πόσο σηµαντικό και αναγκαίο είναι το επάγγελµα και οι υπηρεσίες του. Ο ορκωτός ελεγκτής είναι ο ανεξάρτητος τρίτος που εγγυάται µε την υπογραφή του την οικονοµική κατάσταση των εταιρειών που ελέγχει».

Επίσης, ένα νέο και αρκετά ενδιαφέρον κεφάλαιο για την RSM Ελλάδος είναι η στήριξη των startups, µε την εταιρεία να συµµετέχει σε πολλά προγράµµατα νεοφυούς επιχειρηµατικότητας, στηρίζοντας αφιλοκερδώς νέες οµάδες µε την παροχή συµβουλευτικών υπηρεσιών για τον πρώτο χρόνο λειτουργίας τους. Ο Άθως Στυλιανού αποκαλύπτει, µάλιστα, πως τρία µεγάλα αγγλικά funds έχουν έρθει σε επαφή µε την RSM Ελλάδος, αναζητώντας να τοποθετηθούν επενδυτικά σε ελληνικά startups υψηλής τεχνολογίας.

Παρόµοια ήταν, άλλωστε, και η φιλοσοφία για την έλευση του θεσµού των European Business Awards στην Ελλάδα. Απαντώντας σε όσους κατά την περίοδο της κρίσης ήθελαν να αµαυρώσουν την εικόνα της Ελλάδας, η RSM Ελλάδος αποφάσισε να προβάλει αφιλοκερδώς την ελληνική επιχειρηµατικότητα που καινοτοµεί, που αναπτύσσεται και επιβιώνει ακόµη και στις πιο αντίξοες οικονοµικά συνθήκες. Η απόφασή του κρίθηκε ορθή, δεδοµένου ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν βρεθεί αρκετές φορές στο βάθρο, ακόµη και στην πρώτη θέση, πλάι σε εταιρείες από χώρες που έχουν ισχυρότερες οικονοµίες και υπερέχουν πληθυσµιακά.

«Είναι τα µόνα πανευρωπαϊκά βραβεία που διαθέτουν κύρος και αξιοπιστία λόγω του τρόπου λειτουργίας, αλλά και της σπουδαιότητας των αξιολογητών που συµµετέχουν. Στην πράξη, η διάκριση και η συµµετοχή σηµαίνουν πολλά, καθώς, εκτός από το networking, πολλές φορές έχουµε βρεθεί µάρτυρες στο κλείσιµο σηµαντικών συνεργασιών».

Έχοντας εδώ και χρόνια επαφή µε το οικοσύστηµα των startups, ο Άθως Στυλιανού υποστηρίζει σθεναρά ότι η ανάπτυξη θα έρθει µόνο µέσω της υγιούς επιχειρηµατικότητας. «Να βάζετε ρεαλιστικούς στόχους, να τους υποστηρίζετε µε σθένος και να κοιτάτε µακριά» είναι η συµβουλή του στους νέους επιχειρηµατίες. «Στην Ελλάδα πολλοί κάνουν το λάθος να πιστεύουν ότι η επιτυχία θα έρθει άµεσα. Αυτό που δεν καταλαβαίνουν είναι ότι η καθιέρωση και η επιτυχία έρχονται έπειτα από πολύ σκληρή δουλειά και επιµονή». ​

Να βάζετε ρεαλιστικούς στόχους, να τους υποστηρίζετε με σθένος και να κοιτάτε μακριά. Αυτήν τη συμβουλή δίνω στους νέους επιχειρηματίες.

Info Box: Σχετικά με την RSM

Η RSM είναι ένα από τα μεγαλύτερα δίκτυα Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών και Συμβούλων Επιχειρήσεων στον κόσμο, με 750 γραφεία σε σχεδόν 120 χώρες, και περισσότερα από 41.000 στελέχη διεθνώς. Οι εταιρίες – μέλη διέπονται από ένα κοινό όραμα παροχής επαγγελματικών υπηρεσιών υψηλής ποιότητας τόσο στους πελάτες των χωρών τους, όσο και στους διεθνείς πελάτες του δικτύου της RSM, κάνοντας πράξη το motto του δικτύου, «The Power of Being Understood».

Η RSM Ελλάδος παρέχει ολοκληρωμένες υπηρεσίες υψηλής ποιότητας και σύγχρονης εξειδίκευσης, προσαρμοσμένες στις ανάγκες του κάθε πελάτη στους σημαντικότερους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα μας:

• Ελεγκτικές υπηρεσίες

• Υπηρεσίες Διαχείρισης Κινδύνου

• Χρηματοοικονομική Επιχειρήσεων

• Συναλλακτικές Υπηρεσίες

• Συμβουλευτική Επιχειρήσεων

• Λογιστικές Υπηρεσίες & Φοροτεχνικές Συμβουλές

• Υπηρεσίες Επιλογής Στελεχών & Συμβουλευτικής Ανθρώπινου Κεφαλαίου

• Υπηρεσίες Έκδοσης & Διαχείρισης Μισθοδοσίας

• Υπηρεσίες Εργατικών και Ασφαλιστικών συμβουλών

Τα στελέχη της RSM Ελλάδος έχουν πάνω από 40 χρόνια εμπειρίας στους σημαντικότερους επιχειρηματικούς κλάδους, όπως των τραπεζών, της ναυτιλίας, της τεχνολογίας και τηλεπικοινωνιών, της ενέργειας, των τροφίμων, με παρουσία στην Ελλάδα και την Κύπρο.

Στο κέντρο της φιλοσοφίας της RSM βρίσκεται ο πελάτης και η αναπτυξιακή προοπτική του μέσα από τη δημιουργία μακροχρόνιων σχέσεων εμπιστοσύνης, αξιοπιστίας και αποτελεσματικότητας, κάτι το οποίο βασίζεται στην εμπειρία, την τεχνογνωσία και την υψηλή ποιότητα των υπηρεσιών.