Βασίλης Κικίλιας: Στόχος μας είναι η ποιοτική και ποσοτική μεγέθυνση του τουριστικού προϊόντος

Έπειτα από δύο χρόνια πανδημίας με περιορισμό των μετακινήσεων και αυστηρά υγειονομικά πρωτόκολλα, η παγκόσμια τουριστική βιομηχανία αισθάνεται πλέον έτοιμη να επιστρέψει σε αναπτυξιακή τροχιά, διεκδικώντας τα προ κορωνοϊού επίπεδα. Όμως, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αλλάζει για ακόμα μία φορά τα δεδομένα.

Η Ελλάδα όλο αυτό το διάστημα δεν έχασε χρόνο. Τουναντίον, «έχτισε» προσεκτικά την επικοινωνιακή της στρατηγική, αναγνωρίστηκε διεθνώς η αποτελεσματικότητά της σε θέματα ασφάλειας, ενώ φρόντισε να συντηρήσει έντονο το ενδιαφέρον των τουριστών, συσφίγγοντας σχέσεις με νέες αγορές, τις οποίες μέχρι πρότινος δεν είχε στο χαρτοφυλάκιό της. Σημαντικό επίτευγμα είναι η ψήφος εμπιστοσύνης από την αμερικανική αγορά, η οποία διπλασιάζει τον αριθμό των απευθείας πτήσεων προς τη χώρα μας δημιουργώντας υψηλές προσδοκίες, αφού πρόκειται για τουρίστες υψηλών εισοδηματικών κριτηρίων.

Ο υπουργός Τουρισμού, Βασίλης Κικίλιας, δίνει στο Fortune το στίγμα αναφορικά με το πώς θα κινηθεί η φετινή τουριστική σεζόν, αποκαλύπτει τη στρατηγική των επόμενων χρόνων, τοποθετείται στο ζήτημα της έλλειψης προσωπικού στην εγχώρια τουριστική βιομηχανία και στο ενδεχόμενο αξιοποίησης των προσφύγων σε θέσεις χαμηλής ειδίκευσης, ενώ απαντά στο κρίσιμο ερώτημα του πώς θα διατηρήσει την ανταγωνιστικότητά του το εγχώριο τουριστικό προϊόν, τη στιγμή που βασικοί ανταγωνιστές, όπως η Ισπανία, η Τουρκία και η Αίγυπτος, κάνουν δυναμικό comeback.

Κύριε υπουργέ, πόσο ανθεκτικό θεωρείται το τουριστικό μας προϊόν τη στιγμή που η Ελλάδα, εκτός από τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία, έχει να αντιμετωπίσει και την επάνοδο της Αιγύπτου, της Τουρκίας και της Ισπανίας, που θεωρούνται βασικοί ανταγωνιστές και θα παίξουν αρκετά επιθετικά σε επίπεδο τιμολογιακής πολιτικής;

Η ερώτησή σας αποδεικνύει ακριβώς αυτό που επαναλαμβάνω από την πρώτη στιγμή: ο τουρισμός δεν λειτουργεί στον αυτόματο πιλότο, και εμείς στο υπουργείο εργαζόμαστε καθημερινά για ποιοτική και ποσοτική μεγέθυνσή του τουριστικού προϊόντος, ώστε να έχουμε μια καλύτερη χρονιά για τη χώρα μας. Ενισχύουμε τις επαφές μας με αγορές-στόχους και δημιουργούμε «γέφυρες» με νέες περιοχές. Τα νούμερα μιλούν από μόνα τους:

• Εννέα απευθείας πτήσεις καθημερινά από τις ΗΠΑ στην Ελλάδα, μέχρι τον Οκτώβριο, με περισσότερους από 3.000 επιβάτες την ημέρα.
• Περισσότερες από τρία εκατομμύρια είναι ήδη οι διαθέσιμες αεροπορικές θέσεις από τη Γαλλία προς τη χώρα μας.
• Η Tui Holidays, ο μεγαλύτερος tour operator στην Ευρώπη, ανακοίνωσε ότι για το 2022 νούμερο ένα επιλογή στις προτιμήσεις των ταξιδιωτών είναι η Ελλάδα μαζί με την Ισπανία. Ο CEO του οργανισμού, Friedrich Joussen, στις 19 Ιανουαρίου σε τηλεδιάσκεψη με τον πρωθυπουργό εξέφρασε την πεποίθηση ότι θα φέρει διπλάσιο κόσμο φέτος στην Ελλάδα, με τους υπολογισμούς του να φτάνουν τα τρία εκατομμύρια επισκέπτες.

Παράλληλα πετύχαμε νέες συμφωνίες με το Ισραήλ, το οποίο επισκέφτηκα 28-29 Μαρτίου για την προσέλκυση των Ισραηλινών, πέραν των καλοκαιρινών μηνών, στην περίοδο των διακοπών τους για το εβραϊκό νέο έτος (μέσα Σεπτεμβρίου – μέσα Οκτωβρίου), που ενισχύει τους shoulder months της υψηλής τουριστικής περιόδου. Επίσης, η Αυστραλία με το πολυπληθές ελληνικό στοιχείο «ανοίγει» προς τη χώρα μας μετά από δύο χρόνια, ενώ στις 28 Μαρτίου ξεκίνησαν τέσσερις απευθείας πτήσεις από τον Καναδά, που θα διπλασιαστούν στη high season (Ιούνιος – Αύγουστος).

Τέλος, μέσα από τις εντατικές προσπάθειες του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, η χώρα, μετά από δέκα χρόνια, αποκτά και πάλι πρόσβαση στις χώρες της Λατινικής Αμερικής. Το νέο γραφείο του ΕΟΤ στην Ισπανία με έδρα τη Μαδρίτη ήδη λειτουργεί εδώ και κάποιες μέρες, ενισχύοντας την παρουσία της Ελλάδας σε περιοχές που δεν ήταν μέχρι σήμερα στις προτεραιότητές της.

Σε ποιες αγορές θα στοχεύσετε επικοινωνιακά προκειμένου να «χτίσετε» ένα δυναμικό κοινό για τα επόμενα χρόνια;

Πέρα από τη μαζική μας επικοινωνιακή στρατηγική, υλοποιούμε στοχευμένες καμπάνιες επικοινωνίας, ώστε να προσελκύσουμε επισκέπτες με βάση τα ενδιαφέροντά τους. Η έναρξη της επιτυχημένης, όπως όλοι ομολογούν, καμπάνιας μας που αγαπήθηκε πολύ για το «greekend», η οποία αφορά αρχικά την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, «τρέχει» σε βασικές μας ευρωπαϊκές αγορές, όπως η Γαλλία, η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ισπανία, η Ιταλία, η Δανία, η Σουηδία, αλλά και το Ισραήλ.

Η Ελλάδα έχει μοναδικές ομορφιές και μπορεί να γίνει ένας προορισμός δώδεκα μηνών για ταξιδιώτες από όλο τον κόσμο.

Στοχεύουμε, με άλλα λόγια, σε επισκέπτες που γνωρίζουμε ότι έχουν τη δυνατότητα να έρθουν στη χώρα μας για ένα Σαββατοκύριακο. Παράλληλα δίνουμε έμφαση στη σημαντική αγορά των ΗΠΑ. Στο ίδιο πλαίσιο, οι Ρουμάνοι είναι οι νούμερα ένα ταξιδιώτες οδικού τουρισμού στην Ελλάδα. Επισκέφτηκα με τον Πρωθυπουργό το Βουκουρέστι και σκοπεύω να βρεθώ και πάλι εκεί τις επόμενες ημέρες.

Η ψήφος εμπιστοσύνης της αμερικανικής αγοράς με σχεδόν διπλασιασμό του αριθμού των πτήσεων από την άλλη άκρη του Ατλαντικού στην Ελλάδα, έχει δημιουργήσει υψηλές προσδοκίες. Ωστόσο, τουριστικά πρακτορεία εκφράζουν έντονη ανησυχία υπογραμμίζοντας πως οι Αμερικανοί θα αποφύγουν ταξίδια στην Ευρώπη, διότι την αντιλαμβάνονται ως μια ενιαία Ήπειρο και θεωρούν ότι, ανεξαρτήτως εγγύτητας με την Ουκρανία, όλες οι ευρωπαϊκές αγορές είναι στόχος ρωσικής επίθεσης. Πώς το σχολιάζετε;

Ζούμε, όντως, τραγικές στιγμές και η Ελλάδα έχει δείξει την έμπρακτη αλληλεγγύη της. Το ζήτημα της ασφάλειας παίζει σημαντικό ρόλο στην απόφαση ενός ανθρώπου για το αν και πού θα ταξιδέψει. Η Ελλάδα είναι μια ασφαλής χώρα και η ψήφος εμπιστοσύνης, όπως σωστά λέτε, από την άλλη άκρη του Ατλαντικού ήταν εμφατική. Εννέα απευθείας πτήσεις από αμερικανικές εταιρείες νωρίτερα από ποτέ. Οι Αμερικανοί είναι αυτό που ονομάζουμε «well spenders». Σε συνεργασία, λοιπόν, με τον ΕΟΤ επικεντρωνόμαστε σε αυτή την ιδιαίτερα σημαντική αγορά. Επίσης, από τον Φεβρουάριο του 2023 ξεκινούν οι χειμερινές κρουαζιέρες από τη Royal Carribean, ενισχύοντας τη λιγότερο δημοφιλή τουριστική περίοδο.

Η πρότασή σας απέναντι στην ΠΟΞ είναι οι επιχειρηματίες και οι επαγγελματίες του τουρισμού να εξετάσουν τη δυνατότητα να δώσουν ειδικές τιμές στους Έλληνες, έτσι ώστε να υπερπολλαπλασιάσουμε το τουριστικό μας προϊόν. Πώς θα γίνει αυτό τη στιγμή που ο επιχειρηματικός κόσμος θέτει ζήτημα βιωσιμότητας και παραπονιέται ότι εφαρμόζει από το 2019 τις ίδιες τιμές;

ίμαστε σε διαρκή επαφή με τους αρμόδιους φορείς του κλάδου αναφορικά με τα ζητήματα που αντιμετωπίζουν και μάλιστα σε διυπουργικό επίπεδο. Κατανοούμε τα προβλήματα, ταυτόχρονα όμως είναι κοινός τόπος πως οι Έλληνες ταξιδιώτες, αυτοί δηλαδή που στήριξαν μέσα στην πανδημία τον τουρισμό μας, μπορούν να έχουν ειδικές τιμές, μέσα από αυτές τις δύσκολες συνθήκες. Όταν λέμε «ειδικές τιμές», δεν λέμε κάτι περισσότερο από τις τιμές των πακέτων που απολαμβάνουν οι ξένοι επισκέπτες μέσω των μεγάλων tour operators που θα μπορούσαν να ισχύουν και για τους Έλληνες κατά την έναρξη και τη λήξη της τουριστικής περιόδου. Όπως και στις περιοχές που επηρεάζονται περισσότερο από την απουσία ταξιδιωτών από τη ρωσική αγορά. Έτσι, περισσότεροι Έλληνες θα ταξιδέψουν, υπερπολλαπλασιάζοντας στο τέλος, όπως λέτε, το τουριστικό μας προϊόν.

Σε παγκόσμιο επίπεδο η «τρύπα» ανθρώπινου δυναμικού στον κλάδο της φιλοξενίας αγγίζει το 20% με 25%, και η Ελλάδα είναι μεταξύ των χωρών που πλήττονται σημαντικά, δεδομένου ότι οι μισθοί που προσφέρει δεν είναι ιδιαίτερα ελκυστικοί εξαιτίας των υψηλών εργοδοτικών εισφορών που καταβάλλονται στο ελληνικό κράτος. Πώς θα καλυφθεί το έλλειμμα; Υπάρχει σκέψη να αξιοποιηθούν και πρόσφυγες στον τουριστικό τομέα;

Δουλειά μου είναι να εργάζομαι καθημερινά για τη μεγέθυνση του τουριστικού προϊόντος, ώστε να έχουμε μια καλύτερη χρονιά για την Ελλάδα. Όμως, σε αυτή την τραγική συγκυρία, με τις απώλειες ανθρώπινων ζωών, εμείς προτάσσουμε πάνω από όλα τον ανθρωπισμό, την αλληλεγγύη και την έμπρακτη στήριξή μας. Είμαστε εδώ για να υποδεχθούμε, να φροντίσουμε και να φιλοξενήσουμε τους πρόσφυγες. Ήδη το κάνουμε και θα συνεχίσουμε ένα βήμα παραπάνω, καθώς θα τους δώσουμε τη δυνατότητα να δουλέψουν στον ξενοδοχειακό κλάδο, σε θέσεις εργασίας που δεν καλύφθηκαν από το εγχώριο δυναμικό. Αναφέρομαι σε επαγγέλματα χαμηλής εξειδίκευσης, που βεβαίως έχει ανάγκη ο ξενοδοχειακός κλάδος για να διατηρήσει σε υψηλά επίπεδα τις υπηρεσίες του.

Ποιες οι προτεραιότητες που έχει θέσει το υπουργείο Τουρισμού και ποιο το προσωπικό σας στοίχημα για τα επόμενα χρόνια;

Το μέλλον είναι εδώ. Σε αυτήν τη μεγάλη πρόκληση απαντά το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για τον τουρισμό. Θα παρέχει κύριες στρατηγικές κατευθύνσεις για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και τη βιώσιμη ανάπτυξη του ελληνικού τουριστικού κλάδου και θα ενσωματώνει σε ένα κείμενο τα κυριότερα σημεία των υφιστάμενων βασικών σχεδιασμών και πλάνων του υπουργείου επί εννέα συγκεκριμένων πυλώνων. Αυτοί οι πυλώνες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά των δράσεων και θα λειτουργήσουν ως συνεκτικός ιστός στις πρωτοβουλίες των περιφερειών των δήμων και των DMOs (destination marketing organizations).

Το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο θα παρέχει κύριες στρατηγικές κατευθύνσεις για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και τη βιώσιμη ανάπτυξη του ελληνικού τουριστικού κλάδου.

Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε ότι με αυτές τις μελέτες μπορούμε να περάσουμε στο επόμενο στάδιο που δεν θα περιορίζεται μόνο σε θέματα στοχοθέτησης αγορών και διαφήμισης και προώθησης, αλλά και σε ζητήματα ανάπτυξης των υποδομών των προορισμών. Η επένδυση σε δημόσιες υποδομές, η αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος, η προστασία του περιβάλλοντος, η ενίσχυση των δεξιοτήτων και της επιχειρηματικότητας συγκαταλέγονται στους πέντε στρατηγικούς άξονες για την ανάπτυξη του ελληνικού τουρισμού, οι οποίοι συνάδουν, σε μεγάλο βαθμό, με τους άξονες του Εθνικού Σχέδιου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

*Φωτογραφίες: Προσωπικό αρχείο

**Η συνέντευξη δημοσιεύεται στο νέο Fortune που κυκλοφορεί στα περίπτερα