Ένας ιππότης για τη…Βρετανία: Ποιος είναι ο Κιρ Στάρμερ που θα αναλάβει τα ηνία της Γηραιάς Αλβιώνας

Ένα σημαντικό εμπόδιο για τον νεαρό Στάρμερ ήταν η κοινωνική τάξη. Μεγάλωσε σε ένα εύπορο, συντηρητικό προάστιο του Λονδίνου, το Surrey, όμως η οικογένειά του ήταν ανήκε στην εργατική τάξη και ο ίδιος πήγε σε δημόσιο σχολείο.

«Ο μπαμπάς του [Rodney Starmer] ήταν κατασκευαστής εργαλείων, τον οποίο πιθανώς οι άνθρωποι δεν καταλάβαιναν ως ικανό και έξυπνο, επειδή απλώς τον έβλεπαν σαν εργάτη σε ένα εργοστάσιο και πάντα δυσανασχετούσε γι’ αυτό — ένιωθε ότι ήταν σνομπ απέναντί ​​του», λέει ο Baldwin.

Ο πατέρας του Στάρμερ ήταν μοναχικός και μερικές φορές πολύ απότομος. «Απλώς δεν μιλούσε σε ανθρώπους. Περπατούσε στο χωριό και τους έβριζε», λέει ο Baldwin.
Ο ηγέτης των Εργατικών έχει παραδεχτεί ότι είχε μια δύσκολη σχέση με τον αείμνηστο πατέρα του. «Δεν μιλήσαμε. Ποτέ δεν εξέφρασε πραγματικά υπερηφάνεια για αυτό που έκανα. Σίγουρα δεν είπε «σ’ αγαπώ», είπε ο Στάρμερ σε πρόσφατη ραδιοφωνική συνέντευξη.

Όταν ο Κιρ ήταν μόλις 11 ετών η μητέρα του διαγνώστηκε με σπάνια αυτοάνοση ασθένεια – φλεγμονώδη αρθρίτιδα -, με τον πατέρα του να αφιερώνει τη ζωή του στην φροντίδα της. Οι αγώνες για την υγεία της είναι κάτι που ο Στάρμερ αναφέρει συχνά στις ομιλίες του, τονίζοντας τη σημασία του NHS, το οποίο παρέχει δωρεάν υγειονομική περίθαλψη με χρηματοδότηση από τους φορολογούμενους για όλους.

«Το NHS που ήταν ο βιοπορισμός της έγινε η σωτηρία της», είπε ο Στάρμερ σε μια ομιλία του στο ετήσιο συνέδριο του Εργατικού Κόμματος το 2021.

Ο Στάρμερ εντάχθηκε στους Νέους Σοσιαλιστές, τη νεολαία του Εργατικού Κόμματος, σε ηλικία 16 ετών. Μεγάλωσε και έγινε δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πολεμώντας υποθέσεις εναντίον εταιρειών πετρελαίου και McDonald’s.

Συνάδελφοι που γνώριζαν τον Στάρμερ πριν από την είσοδό του στην πολιτική λένε ότι ενδείξεις για το πώς θα κυβερνήσει μπορούν να βρεθούν στο κεφάλαιο της εκτεταμένης ζωής του ως δικηγόρου.

Λένε ότι δεν ήταν ποτέ «δικηγόρος των ενόρκων» – ο κινηματογραφικός συνήγορος που κάνει μια παθιασμένη τελική συζήτηση – αλλά ένας «δικηγόρος του δικαστή», που έχτισε την υπόθεση με στοιχεία, νόμο, γεγονότα. Πράγματι, όταν εκπροσώπησε την αντιπολίτευση κατά τη διάρκεια των εβδομαδιαίων Ερωτήσεων του Πρωθυπουργού στη Βουλή των Κοινοτήτων, το στυλ του Στάρμερ συχνά περιγράφονταν ως «ιατροδικαστικό».

Στις αρχές της καριέρας του, ο Στάρμερ εντάχθηκε στην Doughty Street Chambers, γνωστή για την ανάληψη μεγάλων, αμφιλεγόμενων υποθέσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πολέμησε τη θανατική ποινή στις χώρες της Κοινοπολιτείας — υπερασπιζόμενος, όπως το έθεσαν τα ταμπλόιντ, «παιδοκτόνους και δολοφόνους με τσεκούρι». Ήταν μέλος μιας νομικής ομάδας που ζήτησε από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ουγκάντα ​​να ακυρώσει τις ποινές και των 417 ατόμων που καταδικάστηκαν σε θάνατο.

Ο Στάρμερ εργάστηκε επίσης pro bono για ένα ζευγάρι βίγκαν αναρχικούς που μοίρασαν φυλλάδια που κατηγορούσαν τα McDonald’s για χαμηλούς μισθούς, σκληρότητα προς τα ζώα και υποστήριξη της αποψίλωσης των δασών. Ο κατασκευαστής μπέργκερ μήνυσε για συκοφαντική δυσφήμιση, με την υπόθεση και τις πολλές προσφυγές της να διαρκούν μια δεκαετία. Η υπόθεση τελείωσε σε ένα είδος ισοπαλίας.

Ο δικηγόρος των μέσων ενημέρωσης του Λονδίνου, Mark Stephens, ο οποίος εργάστηκε σε υποθέσεις με τον Starmer, είπε ότι «κοιτούσε πάντα 10 μίλια στο δρόμο», για το πώς μια φαινομενικά αβέβαιη υπόθεση θα μπορούσε να κερδηθεί μετά από έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο ή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Ο Στάρμερ εξέπληξε -και αναστάτωσε- ορισμένους από τους νομικούς συναδέλφους του όταν έγινε ο ανώτατος εισαγγελέας της χώρας.

Επέβλεψε την πρώτη βρετανική δίωξη τρομοκρατών της Αλ Κάιντα. Υπέβαλε κατηγορίες εναντίον πολιτικών των Τόρις και των Εργατικών που εμπλέκονταν σε ένα εκρηκτικό σκάνδαλο δαπανών, το οποίο αποκαλύφθηκε για πρώτη φορά από τον Τύπο. Αυτός και οι εισαγγελείς του κατηγορήθηκαν για βαριά μεροληψία όταν κατέρριψαν σκληρά τις συλλήψεις και τις κατηγορίες για άτομα που ξεσηκώθηκαν στο Λονδίνο μετά τον θάνατο ενός μαύρου με το όνομα Mark Duggan από την αστυνομία το 2011.

Ο Στάρμερ εργάστηκε ως δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων για περίπου 20 χρόνια και υπηρέτησε ως σύμβουλος της αστυνομίας στη Βόρεια Ιρλανδία μετά την Ειρηνευτική Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής, που υπογράφηκε το 1998. Στη συνέχεια, όμως, άλλαξε πλευρά και έγινε εισαγγελέας. Για πέντε χρόνια, υπηρέτησε ως διευθυντής της εισαγγελίας για την Αγγλία και την Ουαλία.

Αυτή η αλλαγή – από την υπεράσπιση ατόμων που κατηγορούνται ως εγκληματίες, στη δίωξή τους – είναι κάτι που ενόχλησε ορισμένους από τους αριστερούς συναδέλφους του Starmer για τα ανθρώπινα δικαιώματα, λέει ο βιογράφος του.

«Είχε τοποθετήσει τον εαυτό του ως φράγμα ενάντια στο κράτος – ένα είδος συνειδητά ριζοσπαστικού ανθρώπου. Αλλά μετά άλλαξε σιγά-σιγά, προς τα εκεί που μπορούσε να ασκήσει μεγαλύτερη επιρροή», λέει ο Baldwin. «Υιοθέτησε μια πιο αυταρχική προσέγγιση στο έγκλημα».

Όταν ξέσπασαν ταραχές στο Λονδίνο το 2011, ο Στάρμερ αναθεώρησε τους κανόνες για να επιταχύνει τις διώξεις, υποστηρίζοντας ότι οι ταχύτερες δίκες για τους δράστες ήταν πιο αποτελεσματικός αποτρεπτικός παράγοντας για το έγκλημα, από τις μακροχρόνιες ποινές φυλάκισης.

Το 2014 ο Στάρμερ έλαβε τον τίτλο του ιππότη για το έργο του στην ποινική δικαιοσύνη, και έγινε Σερ Κιρ. Στην τελετή απονομής του τίτλου ευγενείας, ο Στάρμερ —που κάποτε μπροστά στην κάμερα ζητούσε την κατάργηση της βρετανικής μοναρχίας— γονάτισε μπροστά στον Κάρολο, τότε πρίγκιπα της Ουαλίας, ο οποίος τον χτύπησε και στους δύο ώμους με ένα σπαθί.

Το 2015 κέρδισε μια έδρα στο κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου, εκπροσωπώντας την εκλογική περιφέρεια Holborn και St. Pancras στο βόρειο Λονδίνο.

Μία συνάδελφος βουλευτής των Εργατικών θυμάται την πρώτη μέρα του Στάρμερ στη δουλειά. Είχε ακούσει για το έργο του στα ανθρώπινα δικαιώματα και την ποινική δικαιοσύν.

«Τον χτύπησα στην πλάτη και του είπα, «Εσύ είσαι αυτός ο Κιρ Στάρμερ». Θυμάται η Carolyn Harris, μέλος του κοινοβουλίου από την Ουαλία: «Χαμογέλασε και γέλασε, και είπε, «Λοιπόν, πρέπει να πιούμε ένα φλιτζάνι τσάι και να μιλήσουμε για αυτό».

Η Χάρις λέει ότι εντόπισε στο Starmer έναν πραγματιστή πρόθυμο να κάνει ό,τι χρειάζεται για να εκλεγεί σε εθνικό επίπεδο.

Πέντε χρόνια αργότερα, ο Στάρμερ επιλέχθηκε από τους Εργατικούς συναδέλφους του ως αρχηγός τους, διαδεχόμενος τον Κόρμπιν, ο οποίος ήταν ένας από τους μέντορές του. Στη συνέχεια όμως απέκλεισε γρήγορα τον Κόρμπιν από το κόμμα, μετά από κατηγορίες για αντισημιτισμό. Ο Κόρμπιν παρέμεινε στο κοινοβούλιο ως ανεξάρτητος και διατήρησε την έδρα του στις εκλογές της Πέμπτης.

Όταν οι ακτιβιστές για το κλίμα απέκρουσαν τον Στάρμερ κατά τη διάρκεια μιας ομιλίας την άνοιξη, ο Στάρμερ έκανε ένα σχόλιο με το οποίο αποκάλυψε πώς οραματίζεται το Εργατικό Κόμμα μετά το Κόρμπιν.

«Σταματήσαμε να είμαστε κόμμα διαμαρτυρίας πριν από πέντε χρόνια!» είπε στο πλήθος. «Θέλουμε να είμαστε κόμμα εξουσίας».

Για χρόνια, ανεπιβεβαίωτες φήμες ισχυρίζονταν ότι ο Στάρμερ ήταν η έμπνευση για τον δικηγόρο Μαρκ Ντάρσι, τον έρωτα της πρωταγωνίστριας στο franchise βιβλίων και ταινιών της Μπρίτζετ Τζόουνς. Είναι εύλογο: Τόσο o Darcy (που υποδύεται ο Colin Firth στην οθόνη) όσο και ο Starmer είναι δικηγόροι ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο Στάρμερ έζησε στην Οξφόρδη και στο Λιντς, όπως και η δημιουργός της σειράς, Έλεν Φίλντινγκ. Η μεγάλη δικαστική διαμάχη του Starmer για τα McDonald’s έγινε πρωτοσέλιδο στα τέλη της δεκαετίας του 1990, περίπου την εποχή που η Fielding έγραψε το πρώτο μυθιστόρημα της Bridget Jones.

Σε ένα podcast του BBC το 2020, η Φίλντινγκ ακουγόταν στεναχωρημένη και ταυτόχρονα χαρούμενη που έκανε τους ανθρώπους να μαντεύουν. «Είχα πολλούς διαφορετικούς φίλους, που όλοι ήταν υπέροχοι», είπε. Ωστόσο αργότερα είπε σε άλλον δημοσιογράφο ότι δεν είχε γνωρίσει ποτέ τον Στάρμερ.

Ο Στάρμερ είπε ότι αισθάνεται «κολακευμένος» αν είναι αλήθεια.

Ο Στάρμερ θεωρείται από πολλούς ως μονότονος, χωρίς το χάρισμα άλλων πολιτικών. Μια δημοσκόπηση του YouGov στις αρχές του τρέχοντος έτους τον κατέταξε πίσω από τον Nigel Farage της Reform όσον αφορά τη δημοτικότητα – και η αξιολόγησή του έπεσε περαιτέρω στους νεότερους ψηφοφόρους.

Οι επικριτές αμφισβήτησαν επίσης τις βασικές αξίες του Στάρμερ, όπως για παράδειγμα, η παραμονή του στην κορυφαία ομάδα του Κόρμπιν ακόμη και όταν ο ηγέτης του κόμματος αντιμετώπιζε κατηγορίες για αντισημιτισμό στο εσωτερικό των Εργατικών. Ο Στάρμερ αργότερα απέκλεισε τον Κόρμπιν από το κόμμα. Άλλοι τον κατηγόρησαν ότι πρόδωσε την αριστερά φλερτάροντας επιχειρηματίες και εγκαταλείποντας υποσχέσεις όπως η κατάργηση των πανεπιστημιακών διδάκτρων.

Μετά από μερικά ανώμαλα χρόνια για τη βρετανική πολιτική – με τρεις διαφορετικούς Συντηρητικούς πρωθυπουργούς μόνο το 2022 – οι υποστηρικτές του Στάρμερ τον υπερασπίζονται ως ουδέτερη φιγούρα σταθερότητας μετά από μια περίοδο σημαντικής πολιτικής αναταραχής.

Οι υποστηρικτές του Στάρμερ τολμούν να ελπίζουν ότι θα είναι ένας μεταμορφωτικός ηγέτης – μια εκδοχή του 2024 του Εργατικού Πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ, χωρίς τον πόλεμο στο Ιράκ – εάν δεναντιμετωπίσει προβλήματα από τις βαθιές διαιρέσεις στο δικό του κόμμα.

«Νομίζω ότι έχει αποδείξει ότι είναι αρκετά αδίστακτος όσον αφορά την αλλαγή του κόμματός του», δήλωσε ο Tony Travers, ειδικός σε θέματα πολιτικής στο London School of Economics. Θα συνεχίσει όμως αυτή τη σκληρότητα στην κυβέρνηση; «Θα πρέπει να περιμένουμε και να δούμε», είπε ο Τράβερς.

Σε τι πιστεύει ο Στάρμερ; «Πιστεύει στον πραγματισμό, στην ανάπτυξη πολιτικής με την επίλυση προβλημάτων, όχι μέσω της μεγάλης θεωρίας. Και δεν έρχεται στο τραπέζι με ιδεολογικές προϋποθέσεις», είπε ο Τζος Σάιμονς, ο οποίος διηύθυνε την κεντρώα δεξαμενή σκέψης Labor Together.

Ο Στάρμερ έχει τους επικριτές του στο κόμμα — για τον ίδιο ακριβώς λόγο.

«Νομίζω ότι στην πραγματικότητα αντιπροσωπεύει πολύ λίγα», είπε ο Τζέιμς Σνάιντερ, πρώην διευθυντής στρατηγικών επικοινωνιών των Εργατικών και σύμμαχος του Κόρμπιν.

«Φαίνεται να αντικατοπτρίζει τις ιδέες των ανθρώπων που είναι γύρω του», είπε ο Σνάιντερ. «Έχει μετατοπιστεί ή μετατοπίζεται όλο και περισσότερο στην κατεστημένη θέση» και η κυβέρνησή του θα είναι μια προσπάθεια να αποκαταστήσει την εξουσία του κατεστημένου, όχι να την αμφισβητήσει.

«Φαίνεται σαν ένας μεσαίος διευθυντής που επιπλήττει τους εργαζομένους του ή ένας μη δημοφιλής θετός μπαμπάς που έχει χάσει τον έλεγχο των παιδιών», είπε ο Σνάιντερ.

Οι επικριτές της αριστερής πλευράς υποψιάζονται ότι ο Στάρμερ δεν θα είναι τολμηρός, αλλά θα φθάσει σε μια συμβιβαστική μέση.

Μεγάλο μέρος της προσοχής του θα είναι στην εσωτερική πολιτική – προσπαθώντας να στηρίξει τη βρετανική οικονομία και να αντιμετωπίσει την αίσθηση των ανθρώπων ότι το καθημερινό κόστος έχει γίνει μη διαχειρίσιμο. Θέλει να μειώσει το αυξανόμενο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας — με μια νέα κρατική εταιρεία πράσινων υπηρεσιών κοινής ωφέλειας. Θέλει να μειώσει τους χρόνους αναμονής για ιατρικά και οδοντιατρικά ραντεβού.

Η εξωτερική πολιτική της Βρετανίας δεν αλλάζει σχεδόν ποτέ υπό μια νέα κυβέρνηση και ο Τράβερς είπε ότι η εξωτερική πολιτική θα παραμείνει «εκπληκτικά αναλλοίωτη» από μια μετατόπιση από τη διακυβέρνηση των Συντηρητικών στους Εργατικούς. Ο Στάρμερ είπε ότι η Βρετανία θα παραμείνει ισχυρό μέλος του ΝΑΤΟ, θα στηρίξει την Ουκρανία στον πόλεμο της εναντίον της Ρωσίας και θα υποστηρίξει το δικαίωμα του Ισραήλ να υπερασπιστεί τον εαυτό του ενάντια στη Χαμάς, ενώ θα ζητήσει κατάπαυση του πυρός.

Αν και το Brexit θεωρείται αποτυχία και δεν υπάρχει ενθουσιασμός για άλλο δημοψήφισμα, η Βρετανία υπό τον Στάρμερ πιθανότατα θα επιδιώξει μια στενότερη σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Οι κριτικοί έχουν περιγράψει τον Starmer ως βαρετό. Δεν είναι. Αυτό που θα είναι πιο ενδιαφέρον —για τη Βρετανία και τον κόσμο— είναι αυτό που θα κάνει τώρα εκείνος και το κόμμα του στην εξουσία.