Φοβάστε το αεροπλάνο; Δείτε 5 ψυχολογικά tricks για να χαλαρώσετε εν πτήσει
- 15/03/2025, 15:00
- SHARE

Το άγχος της πτήσης είναι μια συχνή φοβία, και η κατανάλωση ειδήσεων δεν βοηθά όσους το βιώνουν.
Όσοι πάσχουν από αεροφοβία (φόβο πτήσεων) μπορεί να αισθάνονται ότι οι ανησυχίες τους επιβεβαιώνονται μετά από έναν χρόνο γεμάτο περιστατικά, όπως εμπορικά αεροπλάνα που έχασαν πόρτες εν πτήσει, αυξημένες αναταράξεις και ατυχήματα.
“Τώρα θα πουν: ‘Είχα δίκιο εξαρχής’,” δήλωσε ο Τομ Μπαν, συνταξιούχος πιλότος και εξειδικευμένος θεραπευτής στην αεροφοβία, στο Business Insider.
Η Prerna Menon, ψυχοθεραπεύτρια στη Νέα Υόρκη, έχει παρατηρήσει πως το θέμα εμφανίζεται όλο και συχνότερα στη θεραπευτική της πρακτική. Σύμφωνα με την ίδια, τα συμπτώματα των ασθενών της επιδεινώνονται όσο περισσότερο καταναλώνουν ειδήσεις για αεροπορικά δυστυχήματα.
Ο Μπαν και η Μένoν μοιράστηκαν ορισμένες στρατηγικές για να ξεπεραστεί ο φόβος των πτήσεων, είτε αφορά ήπια ανησυχία κατά την προσγείωση είτε πλήρη αποφυγή των αεροπορικών ταξιδιών.
1. Η επιλογή θέσης μπορεί να βοηθήσει στην αίσθηση ελέγχου
Για πολλούς επιβάτες που φοβούνται το αεροπλάνο, η κύρια αιτία του άγχους τους είναι η έλλειψη ελέγχου.
Ο Μπαν ανέφερε την περίπτωση ενός πιλότου που ένιωσε ξαφνικό άγχος όταν ταξίδευε ως επιβάτης σε μεσαία θέση της οικονομικής θέσης. “Αν ήταν στο πιλοτήριο, δεν θα είχε κανένα πρόβλημα, επειδή εκείνος θα ήταν ο υπεύθυνος,” εξήγησε.
Η απογείωση, η προσγείωση και οι αναταράξεις μπορεί να εντείνουν το αίσθημα αδυναμίας. Σύμφωνα με τη Μένoν, όταν ενεργοποιείται η αντίδραση “μάχης ή φυγής”, οι επιβάτες παραμένουν ακινητοποιημένοι στη θέση τους, χωρίς διέξοδο για το άγχος τους.
Μια λύση είναι η επιλογή θέσης. Οι επιβάτες με φόβο πτήσης μπορεί να αισθάνονται μεγαλύτερη ασφάλεια στα μπροστινά καθίσματα ή πάνω από τα φτερά, όπου η θέα προς τα έξω μπορεί να μειώσει την αίσθηση αποπροσανατολισμού.
Ο ειδικός Paul Tizzard, coach για φοβίες πτήσεων, δήλωσε στο Condé Nast Traveler πως το σημείο ισορροπίας ενός αεροσκάφους βρίσκεται στα φτερά ή ελαφρώς μπροστά από αυτά, γεγονός που μπορεί να προσφέρει λιγότερη αίσθηση κίνησης.
2. Η υπερβολική έκθεση στις πτήσεις δεν αποτελεί λύση
Σε πολλές φοβίες, η σταδιακή έκθεση θεωρείται αποτελεσματική μέθοδος θεραπείας. Όμως, στην αεροφοβία, τα πράγματα δεν λειτουργούν ακριβώς έτσι.
“Είτε πετάς είτε δεν πετάς,” σημειώνει ο Μπαν. “Αν πιέσεις τον εαυτό σου να πετάξει επανειλημμένα χωρίς να επεξεργαστείς τον φόβο, μπορεί να τον κάνεις χειρότερο.”
Αντί για καταναγκαστικές πτήσεις, η καλύτερη προσέγγιση είναι η σταδιακή κατανόηση κάθε σταδίου της πτήσης.
Ο Μπαν εξηγεί ότι η απογείωση δεν είναι ένα ενιαίο γεγονός, αλλά μια αλληλουχία σταδίων: οι κινητήρες ανεβάζουν στροφές, αλλάζει ο ήχος, αρχίζει η ώθηση.
Ένα βοηθητικό εργαλείο είναι η επανεκπαίδευση του εγκεφάλου μέσω ουδέτερων εικόνων. Ο Μπαν προτείνει να ζητήσει κανείς από έναν φίλο να κρατήσει φωτογραφίες ενός αεροδρομίου, ενός αεροσκάφους εν πτήσει και ενός κατά την προσγείωση, ώστε να αλλάξει ο τρόπος που τις συνδέει το μυαλό με το άγχος.
3. Η ενεργοποίηση των αισθήσεων μέσα στο αεροπλάνο
Κατά τη διάρκεια της πτήσης, οι επιλογές για χαλάρωση είναι περιορισμένες. Ωστόσο, η ενεργοποίηση των αισθήσεων μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο της αγωνίας.
Ο Μπαν προτείνει την τεχνική “5-4-3-2-1”, όπου κάποιος παρατηρεί πέντε πράγματα που βλέπει, τέσσερα που μπορεί να αγγίξει, τρία που ακούει, δύο που μπορεί να μυρίσει και ένα που μπορεί να γευτεί.
Η Μένoν προσθέτει ότι δραστηριότητες όπως το πλέξιμο, η ζωγραφική ή η χρήση fidget toys μπορούν να κρατήσουν τον εγκέφαλο απασχολημένο και προσγειωμένο στο παρόν.
4. Η αναπνευστική τεχνική 4-7-8
Οι ασκήσεις αναπνοής είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την αντιμετώπιση του φόβου.
Η Μένoν συνιστά την τεχνική “4-7-8”, όπου κάποιος εισπνέει για 4 δευτερόλεπτα, κρατά την αναπνοή για 7 και εκπνέει αργά για 8 δευτερόλεπτα.
Ο Μπαν συμφωνεί, επισημαίνοντας ότι η μεγαλύτερη διάρκεια εκπνοής από την εισπνοή βοηθά στη ρύθμιση του νευρικού συστήματος.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ TOP 10:
5. Ο εντοπισμός άλλων πηγών άγχους στη ζωή
Όταν η αεροφοβία αναπτύσσεται ξαφνικά στην ενήλικη ζωή, μπορεί να συνδέεται με άλλα άγχη ή καταστάσεις που προκαλούν αίσθηση αδυναμίας.
Ο Μπαν εξηγεί ότι οι ανεκπλήρωτες πηγές στρες συσσωρεύονται, και το αίσθημα εγκλωβισμού μέσα σε ένα αεροπλάνο μπορεί να εντείνει την αδυναμία ελέγχου.