Οι δέκα ιστοσελίδες που άλλαξαν τον κόσμο

Οι ανοιχτές πλατφόρμες είναι από τη φύση τους αμφιλεγόμενες, καθώς δίνουν φωνή σε ομάδες που επιδιώκουν ν αμφισβητήσουν τις καθιερωμένες αρχές κουλτούρας ή δικαίου. Ο παράνομος διαμοιρασμός μουσικών αρχείων ξεκίνησε από ιστοσελίδες όπως το Napster στις αρχές της δεκαετίας του 2000, αλλά το The Pirate Bay που ξεκίνησαν τρεις Σουηδοί το 2003 ενσαρκώνει το ρητό εναντίον του copyright, «η πληροφορία θέλει να είναι ελεύθερη». Παρά τις αγωγές και τις ποινικές έρευνες, η ιστοσελίδα συνεχίζει να υπάρχει, παρέχοντας συνδέσμους που οι χρήστες μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να «κατεβάσουν» ταινίες, μουσική, βιβλία και πολλά άλλα.

Η Amazon είναι πλέον το μεγαλύτερο διαδικτυακό κατάστημα σήμερα, αλλά η ιδέα μιας ανοιχτής αγοράς για αγοραστές και πωλητές έγινε δημοφιλής χάρη στο eBay. Η πλατφόρμα ξεκίνησε να λειτουργεί το 1995 ως AuctionWeb, και άλλαξε μια για πάντα τον τρόπο διάθεσης των μεταχειρισμένων προϊόντων στο διαδίκτυο. Ακόμα και σήμερα, πολλοί άνθρωποι στρέφονται στο eBay για να βρουν παλιά αντικείμενα, από μεταχειρισμένα iPhone μέχρι σπάνια ζευγάρια παπούτσια.

Πολλά χρόνια πριν βγει το Google και το «γκουγκλάρισμα», υπήρχε το Yahoo – μια πρώιμη προσπάθεια να μπει μια τάξη στο χάος του διαδικτύου. Το Yahoo ήταν κάτι σαν τον Χρυσό Οδηγό για τον παγκόσμιο ιστό, με συντάκτες να επιλέγουν συνδέσμους σε ειδησεογραφικά κείμενα και άλλες ιστοσελίδες. Τελικά, οι αλγόριθμοι του Google σάρωσαν το Yahoo, το οποίο σταδιακά κατέληξε να μην αφορά κανέναν. Όμως, η βασική του ιδέα – να βοηθηθούν οι χρήστες του διαδικτύου να βάλουν σε μια σειρά όλη αυτή τη …φασαρία – παραμένει επίκαιρη.

Πλέον, θεωρείται δεδομένο ότι ο καθένας μπορεί να βλέπει βίντεο στο διαδίκτυο. Οι οθόνες των υπολογιστών μας έχουν μετατραπεί σε μικρές τηλεοράσεις. Όμως, για να συμβεί αυτό χρειάστηκε το YouTube να δείξει στον κόσμο ότι ο οποιοσδήποτε μπορούσε να γίνει αστέρας των βίντεο. Όπως ακριβώς οι πρώιμες πλατφόρμες blogging έκαναν τον καθένα κριτικό, έτσι και το YouTube μετέτρεψε τον κάθε κάτοχο smartphone σε παραγωγό βίντεο.

Η ιστοσελίδα φτιάχτηκε από τον CEO, Mark Zuckerberg, στις αρχές της δεκαετίας του 2000 ως εργαλείο για τη δημιουργία των προφίλ των συμφοιτητών του. Από τότε, έχει αναδειχθεί στο μεγαλύτερο κοινωνικό δίκτυο στον κόσμο. Πάνω από δύο δισεκατομμύρια χρήστες χρησιμοποιούν την πλατφόρμα σε μηνιαία βάση, ξεπερνώντας ανταγωνιστικές πλατφόρμες όπως το WeChat (968 εκατομμύρια), το Instagram (700 εκατομμύρια) και το Twitter (328 εκατομμύρια). Και δεν είναι μόνο για να κρατάς επαφή με φίλους και συγγενείς – το Facebook έχει εξελιχθεί σε μέσω στο οποίο συνυπάρχουν οι ειδήσεις και η προπαγάνδα.

Μπορεί οι καθηγητές σας στο σχολείο και το πανεπιστήμιο να σας έμαθαν να αμφισβητείτε την αξιοπιστία της Wikipedia, αλλά η πορεία της προς την κορυφή από τότε που πρωτοπαρουσιάστηκε – το 2001 – είναι αναμφισβήτητη. Με πέντε εκατομμύρια καταχωρήσεις στα αγγλικά, η Wikipedia έχει γίνει η de facto εγκυκλοπαίδεια του διαδικτύου. Βέβαια, είναι αλήθεια ότι η πλατφόρμα περιλαμβάνει, μοιραία, και ανακρίβειες ή μεροληπτικές αναφορές, εφόσον τα άρθρα της μπορούν να γραφτούν και να αλλαχτούν απ’ τον οποιονδήποτε. Και πάλι όμως, παραμένει η ιστοσελίδα με τον πέμπτο μεγαλύτερο αριθμό χρηστών στον κόσμο, σύμφωνα με την πλατφόρμα analytics Alexa.

Πλέον, η Amazon είναι ένας γίγαντας της λιανικής και της τεχνολογίας, πουλώντας τα πάντα – από σάλτσες για μακαρονάδες μέχρι χώρο σε διακομιστές. Κι όλο αυτό ξεκίνησε ως ένα ταπεινό διαδικτυακό βιβλιοπωλείο, το οποίο εξελίχτηκε σε μια σειρά ιστοσελίδων ηλεκτρονικού εμπορίου, σε μια εποχή όταν πολλοί καταναλωτές δεν ένιωθαν άνετα να βάζουν νούμερα πιστωτικών καρτών σε browsers. Στην Amazon αντιστοιχεί μόλις το 5% των πωλήσεων λιανικής στις ΗΠΑ, αλλά το μερίδιο αυτό αναμένεται να αυξηθεί καθώς τα έσοδα των παραδοσιακών παικτών μειώνονται.

Από την πρώτη εμφάνισή του το 1998 μέχρι σήμερα, το Google κατάφερε να μπει ως και στη γλώσσα μας, με την επωνυμία της εταιρείας να είναι πλέον ένα συνώνυμο της διαδικτυακής αναζήτησης. Δεν λέμε «θα το κοιτάξω στο διαδίκτυο», λέμε «θα το γκουγκλάρω». Και παραμένει με διαφορά το νούμερο 1 εργαλείο αναζήτησης, ελέγχοντας το 97% της αγοράς μηχανών αναζήτησης για κινητές συσκευές και το 79% της χρήσης μηχανών αναζήτησης για desktop, σύμφωνα με πρόσφατα δεδομένα από τη Net Market Share.