Η ενισχυμένη ακροδεξιά και 10 ακόμα δεδομένα για τις ευρωεκλογές του 2024
Λίγες μέρες έμειναν μέχρι να γίνουν γνωστά τα αποτελέσματα των ευρωπαϊκών εκλογών του 2024, με την προσοχή να στρέφεται στα αποτελέσματα που θα παράξουν οι κάλπες στις 9 Ιουνίου για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με την άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων και την ενίσχυση τους στη σύνθεση του επερχόμενου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να προεξοφλείται από τις δημοσκοπήσεις στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, το BBC κατέγραψε τα κυριότερα «μέτωπα» προσοχής για τις κάλπες.
Πόσο μεγάλη θα είναι η νίκη της ακροδεξιάς στη Γαλλία;
Η προσοχή στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ βρίσκεται στο πόσο μεγάλη θα είναι η νίκη της ακροδεξιάς υπό τον 28χρονο ηγέτη της Ζορντάν Μπαρντελά.
Ο πρόεδρος Μακρόν είναι βέβαιο ότι θα υποστεί πλήγμα. Το ερώτημα είναι αν το κόμμα του της «Αναγέννησης» μπορεί να περιορίσει τη ζημιά διατηρώντας τουλάχιστον τη δεύτερη θέση.
Αυτό δεν είναι καθόλου δεδομένο, με τους Σοσιαλιστές υπό τον Ραφαέλ Γκλουκσμάν με ισχυρές επιδόσεις να «βάζουν δύσκολα» στην επικεφαλής της λίστας του κόμματος Μακρόν, Βαλερί Χαγιέρ.
Στις δημοσκοπήσεις, ο καθένας τους βρίσκεται περίπου στο 15% ή εκεί γύρω, ενώ τα άλλα κόμματα κινούνται λίγο πάνω από το όριο του 5%, κάτω από το οποίο δεν θα επιστρέψουν κανέναν ευρωβουλευτή.
Εν τω μεταξύ, ο Μπαρντελά και ο «Εθνικός Συναγερμός» συγκεντρώνουν σταθερά ποσοστό 32% και πλέον, υπερδιπλάσιο των πλησιέστερων αντιπάλων τους.
Η ακροδεξιά κέρδισε επίσης τις τελευταίες ευρωεκλογές στη Γαλλία το 2019, αλλά με ελάχιστο προβάδισμα έναντι του κόμματος του προέδρου Μακρόν. Φέτος φαίνεται πως θα επιτύχουν μια συντριπτική νίκη.
Θα «φύγει» από το Βέλγιο η Φλάνδρα;
Οι περισσότεροι Βέλγοι δεν έχουν ιδέα αν οι προεκλογικές αφίσες επιδιώκουν την ψήφο τους σε ευρωπαϊκό, ομοσπονδιακό ή περιφερειακό επίπεδο. Διότι στις 9 Ιουνίου, οι Βέλγοι εκλέγουν βουλευτές για επτά διαφορετικά τοπικά κοινοβούλια.
Μόνο μία ψήφος έχει κάνει τη χώρα να μιλάει. Και δεν είναι οι ευρωπαϊκές εκλογές, αλλά η ομοσπονδιακή ψηφοφορία, διότι το μέλλον του Βελγίου μπορεί κάλλιστα να διακυβεύεται στη Φλάνδρα, τον φλαμανδικό βορρά.
Για να μπορέσουν να κυβερνήσουν και να επιλέξουν πρωθυπουργό, τα φλαμανδικά και γαλλόφωνα κόμματα θα πρέπει να σχηματίσουν συνασπισμό σε ομοσπονδιακό επίπεδο.
Ωστόσο, όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το ακροδεξιό κόμμα «Φλαμανδικό Συμφέρον» θα έρθει πρώτο. Θέλει την ανεξαρτησία της Φλάνδρας και συνεπώς το τέλος του Βελγίου.
Μέχρι τώρα, τα παραδοσιακά κόμματα διατηρούσαν μια συμφωνία για να το κρατήσουν έξω από τον κυβερνητικό συνασπισμό. Όσο όμως αυξάνεται η προοπτική να έρθει πρώτο το Vlaams Belang, τόσο αυξάνεται και η πίεση στα άλλα κόμματα να το αφήσουν να έχει θέση στο τραπέζι.
Η απειλή της Ρωσίας για τους Πολωνούς και το ζλότι
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η εισβολή της Ρωσίας στη γειτονική Ουκρανία είναι το θέμα της τελευταίας δεκαετίας που άλλαξε περισσότερο τον τρόπο με τον οποίο οι Πολωνοί βλέπουν το μέλλον.
Αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί ο κεντρώος, φιλοευρωπαίος πρωθυπουργός της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ, έχει καταστήσει την εθνική ασφάλεια και την απειλή της Ρωσίας το υπ’ αριθμόν ένα θέμα στην προεκλογική του εκστρατεία.
Προσπαθεί να σπάσει μια πορεία που είδε το ευρωσκεπτικιστικό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) να κερδίζει τις τελευταίες εννέα εκλογικές αναμετρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των βουλευτικών εκλογών του Οκτωβρίου και των τοπικών εκλογών του Απριλίου, αν και η έλλειψη εταίρων συνασπισμού οδήγησε το PiS να χάσει την εξουσία και στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις.
Το ποσοστό συμμετοχής είναι συνήθως χαμηλό, οπότε και τα δύο κόμματα επιθυμούν να προσελκύσουν τους βασικούς ψηφοφόρους τους.
Για το PiS, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εκμεταλλευτεί τους φόβους για την εγκατάλειψη του πολωνικού ζλότι έναντι του ευρώ, την αύξηση των τιμών της ενέργειας και τις επιπτώσεις των κλιματικών πολιτικών της ΕΕ στους αγρότες.
Οι δημοσκοπήσεις τοποθετούν τον Συνασπισμό των Πολιτών του Ντόναλντ Τουσκ και το PiS πολύ μπροστά, ισοψηφώντας με περίπου 30% το καθένα.
Η Σλοβακία στη «σκιά» της απόπειρας δολοφονίας του Φίτσο
Οι Σλοβάκοι ψηφίζουν το ερχόμενο Σάββατο μέσα σε μια περίεργη, υποτονική και ενίοτε τεταμένη ατμόσφαιρα που έχει επικρατήσει στη χώρα τους μετά την απόπειρα δολοφονίας του πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο.
Η κεντροδεξιά αντιπολίτευση ανέστειλε αμέσως την προεκλογική εκστρατεία μετά τους πυροβολισμούς της 15ης Μαΐου, όταν πρωθυπουργός πήγε να χαιρετήσει τους υποστηρικτές του στην πόλη Handlova. Μόλις πρόσφατα βγήκε από το νοσοκομείο.
Το αριστερό-λαϊκιστικό κόμμα Smer προηγείται τώρα στις δημοσκοπήσεις μετά τους πυροβολισμούς, οι οποίοι σύμφωνα με τις αρχές είχαν πολιτικά κίνητρα.
Το Smer αντιτίθεται στην αποστολή όπλων στην Ουκρανία και έχει επισκιάσει την κεντροδεξιά αντιπολίτευση Προοδευτική Σλοβακία, της οποίας ο ηγέτης Μίχαλ Σιμέκα ήταν προηγουμένως αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Η περσινή προεκλογική εκστρατεία στιγματίστηκε από προσβολές, απειλές και ακόμη και από μια συμπλοκή μεταξύ του πρώην πρωθυπουργού Ιγκόρ Μάτοβιτς και του αναπληρωτή του κ. Φίτσο, Ρόμπερτ Καλινάκ, ο οποίος είναι τώρα de facto υπηρεσιακός πρωθυπουργός.
Η ακροδεξιά και η «ρωσική προπαγάνδα» στην Αυστρία
«Σταματήστε το χάος της ΕΕ, την κρίση ασύλου, την κλιματική τρομοκρατία, την πολεμοκαπηλεία» αναφέρει μια αφίσα του ακροδεξιού αντιπολιτευόμενου Κόμματος της Ελευθερίας (FPÖ), το οποίο προηγείται στις δημοσκοπήσεις για την Αυστρία.
Μια άλλη εικόνα δείχνει τον επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αγκαλιάζει τον Ουκρανό πρόεδρο. Το κυβερνών συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα (ÖVP) καταδίκασε την εικόνα ως ρωσική προπαγάνδα.
Ο πολιτικός αναλυτής Τόμας Χόφερ λέει ότι στο παρελθόν το ευρωσκεπτικιστικό FPÖ είχε πρόβλημα να κινητοποιήσει τους υποστηρικτές του για τις ευρωεκλογές. Όμως τώρα το 27% των Αυστριακών δηλώνει ότι θα ψηφίσει το κόμμα, μπροστά από το Λαϊκό Κόμμα και τους αντιπολιτευόμενους Σοσιαλδημοκράτες, που συγκεντρώνουν από 22%.
Το Κόμμα των Πρασίνων δυσκολεύεται, αφού προέκυψαν ερωτήματα σχετικά με την επικεφαλής υποψήφιά του, τη Λένα Σίλινγκ, μια 23χρονη ακτιβίστρια για το κλίμα. Κατηγορήθηκε για διασπορά επιζήμιων φημών και απιστία προς τους Πράσινους, κάτι που η ίδια αρνείται.
Με τις γενικές εκλογές στην Αυστρία το φθινόπωρο, η ψηφοφορία αυτή παρακολουθείται πολύ προσεκτικά.
Η κυριαρχία της Μελόνι στην Ιταλία
Στις τελευταίες ευρωεκλογές, η Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι ήρθε πρώτη με ποσοστό άνω του 34% των ψήφων. Το -επίσης ακροδεξιό- Αδελφοί της Ιταλίας (FdI) της Τζόρτζια Μελόνι κυμάνθηκαν γύρω στο 6%.
Η κατάσταση πρόκειται τώρα να αντιστραφεί. Το FdI πρόκειται να κερδίσει το 27% των ψήφων – σε μεγάλο βαθμό εις βάρος της Λέγκας, η οποία θα πέσει λίγο πάνω από το 8%.
Πρόκειται για ένα αξιοσημείωτο αποτέλεσμα για την κ. Μελόνι, η οποία μέσα σε πέντε χρόνια από θορυβώδης αλλά σχετικά ασήμαντη προσωπικότητα της αντιπολίτευσης έγινε πρωθυπουργός και ηγέτης του κυβερνητικού συνασπισμού της Ιταλίας, στον οποίο η Λέγκα είναι ο μικρότερος εταίρος.
Η Μελόνι βρίσκεται στη ζηλευτή θέση να φλερτάρει την ηγέτιδα του γαλλικού Εθνικού Συναγερμού Μαρίν Λεπέν και την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, οι οποίες επιθυμούν την υποστήριξή της στην ευρωπαϊκή σκηνή.
Η κ. Μελόνι έχει ήδη αναδιαμορφώσει την Ιταλία. Τώρα ίσως της δοθεί η ευκαιρία να κάνει το ίδιο και στην ΕΕ.
Το πλήγμα του πολέμου για τον Σολτς στη Γερμανία
Frieden (ειρήνη) είναι η λέξη που εμφανίζεται συχνότερα στις αφίσες της προεκλογικής εκστρατείας στη Γερμανία. Για τα ριζοσπαστικά, αριστερά κόμματα αυτό σημαίνει διακοπή των εξοπλισμών της Ουκρανίας.
Αλλά για τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς, ο οποίος αυτοπαρουσιάζεται ως «καγκελάριος της ειρήνης», πρόκειται για τον κατευνασμό των φόβων των ψηφοφόρων για κλιμάκωση.
Η κυβέρνησή του είναι ο μεγαλύτερος χορηγός στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία στην Ευρώπη, αλλά έχει επανειλημμένα θέσει κόκκινες γραμμές για ορισμένα όπλα, αξιοποιώντας την αντιπολεμική κληρονομιά του κεντροαριστερού κόμματός του SPD.
«Πολεμοκάπηλος» είναι το γκράφιτι που είναι γραμμένο στο πρόσωπό του σε ορισμένες αφίσες.
Ο κίνδυνος είναι ότι μπορεί απλώς να αποξενώσει και τις δύο πλευρές. Το κόμμα του, όπως και τα τρία κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού, πρόκειται να λάβει λιγότερες ψήφους από την προηγούμενη φορά.
Η συντηρητική αντιπολίτευση προηγείται στις δημοσκοπήσεις και το μεγάλο ερώτημα είναι αν το ακροδεξιό AfD, παρά μια σειρά από πρόσφατα σκάνδαλα, θα κερδίσει το SPD του κ. Σολτς στη δεύτερη θέση.
Οι... δύο Όρμπαν στην Ουγγαρία
Το κόμμα Fidesz του Ούγγρου Βίκτορ Όρμπαν ήλπιζε ότι θα έπαιρνε μια εύκολη νίκη και στη συνέχεια θα βοηθούσε στον ανασχηματισμό της δεξιάς πτέρυγας της Ευρώπης.
Εκδιωγμένο από το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα της ΕΕ, το Fidesz επιθυμεί μια νέα ομάδα με την Ιταλίδα Τζόρτζια Μελόνι και τη Γαλλίδα Μαρίν Λεπέν, η οποία θα αποτελεί «δύναμη για την Ευρώπη».
Τα σχέδια του κ. Όρμπαν έχουν πληγεί, αλλά δεν έχουν καταστραφεί από την εμφάνιση του πρώην μέλους του Fidesz, Πέτερ Μαγιάρ, και του νέου του κόμματος, TISZA.
Ο τελευταίος έχει περιοδεύσει στη χώρα, προσελκύοντας μεγάλα πλήθη και χτυπώντας βαθιά χορδή με τα κηρύγματα κατά της διαφθοράς του Fidesz, της καταστροφικής κατάστασης των σχολείων και των νοσοκομείων, της συνεχούς μετανάστευσης και του αυξανόμενου αριθμού μεταναστών εργατών από την Ασία.
Στόχος του είναι να αποσπάσει την ψήφο του Fidesz τώρα και στη συνέχεια να νικήσει τον κ. Όρμπαν στις επόμενες εθνικές εκλογές του 2026. Το Fidesz βρίσκεται στο 44% και πέφτει ενώ η TISZA βρίσκεται στο 26% και συνεχίζει να αυξάνεται.
Η μάχη του PP με τον Σάντσεθ στην Ισπανία
Το Λαϊκό Κόμμα (PP) στην Ισπανία φαίνεται ότι θα σημειώσει τα μεγαλύτερα κέρδη, καθώς θα πάρει ψήφους από τους Ciudadanos, οι οποίοι θα μπορούσαν να χάσουν και τις οκτώ έδρες τους.
Για τον ηγέτη του PP, Αλμπέρτο Νούνιεθ Φέιχο, αυτή είναι μια ευκαιρία να αυξήσει την πίεση στον πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ, την κυβέρνηση του οποίου προσπαθεί να παρουσιάσει ως διεφθαρμένη -λόγω της δικαστικής έρευνας για τη σύζυγό του, Μπεγκόνα Γκόμεζ- και υποταγμένη στους Καταλανούς εθνικιστές.
Ο κ. Σάντσεθ ελπίζει ότι οι πρόσφατες ανατροπές στην εξωτερική πολιτική, όπως η ανακοίνωση ενός μεγάλου στρατιωτικού πακέτου για την Ουκρανία και η αναγνώριση από την κυβέρνησή του ενός παλαιστινιακού κράτους, θα βοηθήσουν στην εξασφάλιση ενός λογικού αποτελέσματος.
Το ακροδεξιό Vox τείνει να ευδοκιμεί από την αναταραχή γύρω από το εδαφικό ζήτημα της Ισπανίας και με την αμφιλεγόμενη αμνηστία της κυβέρνησης για τους Καταλανούς εθνικιστές να μονοπωλεί τα πρωτοσέλιδα πρόσφατα, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι πρόκειται να σημειώσει κέρδη.
Ένα νέο ακροδεξιό κόμμα, το Se Acabó la Fiesta με επικεφαλής τον Αλβίσε Πέρες, θα μπορούσε να εξασφαλίσει μια έδρα.
Ο «μπαμπούλας» του Nexit στην Ολλανδία
Με την κάθοδο 20 συνδυασμών για τις ευρωεκλογές στην Ολλανδία, εμφανίζεται πολιτική κόπωση και η συμμετοχή είναι πιθανό να είναι χαμηλή.
Η χώρα εξακολουθεί να ταλαντεύεται από τις ανατροπές και τις στροφές στο σχηματισμό νέας κυβέρνησης μετά τις κοινοβουλευτικές εκλογές του Νοεμβρίου.
Τα θέματα της ψηφοφορίας αυτής δεν έχουν εξαφανιστεί: η μετανάστευση, η έλλειψη κατοικιών σε εθνικό επίπεδο, η κλιματική αλλαγή και το μέλλον της γεωργίας.
Το ακροδεξιό Κόμμα της Ελευθερίας (PVV) του Γκερτ Βίλντερς κέρδισε τις εκλογές του 2023 και εγκατέλειψε μια μακροχρόνια υπόσχεση για τη διεξαγωγή ενός δημοψηφίσματος «Nexit», αναγνωρίζοντας ότι υπάρχει περιορισμένη όρεξη για ένα ολλανδικό Brexit.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το κόμμα του και τα άλλα τρία που πρόκειται να σχηματίσουν την επόμενη ολλανδική κυβέρνηση -το φιλελεύθερο συντηρητικό VVD, το κεντρώο BBB- θα καταλάβουν σχεδόν τις μισές από τις 31 ολλανδικές έδρες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Σε μια πολιτικά πολωμένη κοινωνία, η ευρωσκεπτικιστική δεξιά και η φιλοευρωπαϊκή αριστερά είναι έτοιμες να σημειώσουν τα μεγαλύτερα κέρδη.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ TOP 10:
Μετανάστευση και κλιματική κρίση στη Δανία
Σε ολόκληρη την πρωτεύουσα της Δανίας, την Κοπεγχάγη, αφίσες υποψηφίων είναι δεμένες σε φανοστάτες και δέντρα σε σχεδόν κάθε δρόμο της πόλης, καθώς σχεδόν 170 υποψήφιοι από 11 διαφορετικά κόμματα διεκδικούν 15 έδρες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Αυτές οι εκλογές μπορεί κάλλιστα να καταλήξουν να είναι μια δοκιμασία για την πρωθυπουργό Μέτε Φρέντερικσεν και την κεντρώα κυβέρνηση συνασπισμού της, η οποία ακροβατεί ανάμεσα στο παραδοσιακό χάσμα αριστεράς-δεξιάς.
Οι Σοσιαλδημοκράτες της έχουν υποχωρήσει στις δημοσκοπήσεις από τις γενικές εκλογές του 2022, και οι εταίροι της στον συνασπισμό, οι Φιλελεύθεροι και οι Μετριοπαθείς, υπολείπονται στις μετρήσεις της κοινής γνώμης.
Αλλά ενώ η Φρέντερικσεν μιλάει σκληρά για τη μεταναστευτική πολιτική και προτρέπει την ευρωπαϊκή αριστερά να σφίξει τη στάση της, η κλιματική κρίση είναι αυτό που κατατάσσεται μεταξύ των πιο σημαντικών θεμάτων για τους ψηφοφόρους εδώ.
Η γεωργία είναι το νέο πεδίο μάχης που διατρέχει το χάσμα μεταξύ πόλης και υπαίθρου στη Δανία. Υπάρχει έντονη συζήτηση σχετικά με το αποτύπωμα των εκπομπών της γεωργίας και έναν προτεινόμενο φόρο άνθρακα.
Η άμυνα είναι επίσης μεγάλο θέμα, όπως και η τρομοκρατία, το έγκλημα και το μέλλον της Ευρώπης.
