Πώς να κρατήσετε τον εγκέφαλό σας σε φόρμα

To μυαλό μας έχει φτιαχτεί περισσότερο για να επεξεργάζεται πληροφορίες παρά για να τις αποθηκεύει. Δεν χρειάζεται να θυμόμαστε τηλεφωνικούς αριθμούς, γενέθλια, ραντεβού, διευθύνσεις κ.λπ. Χρησιμοποιούμε ατζέντα, ημερολόγιο, χάρτες, λίστες για ψώνια, software  όπως το Evernote, το Any.do, το Google Caleldar κ.ά. Αν είναι να βάλουμε το μυαλό μας να δουλέψει, ας είναι σε κάτι δημιουργικό. 

Πόσες φορές μια απλή μυρωδιά ή το άκουσμα μιας μελωδίας μάς έχει πλημμυρίσει με αναμνήσεις; Όσα περισσότερα ερεθίσματα συνδέσουμε με μια νέα εμπειρία, τόσο ευκολότερα θα τη θυμόμαστε στο μέλλον. Σε μια μελέτη έδειξαν φωτογραφίες σε εθελοντές, κάθε μία συνοδευόταν από μία μυρωδιά. Αργότερα, τους έδειξαν διάφορες φωτογραφίες, χωρίς μυρωδιά αυτή τη φορά, και τους ζήτησαν να επιλέξουν ποιες είχαν δει και νωρίτερα. Επέλεξαν σωστά στο σύνολο των εικόνων που είχαν συνδεθεί με οσμές. O εγκέφαλός μας λειτουργεί συνδυαστικά, προσπαθήστε να βρίσκετε κάθε φορά με τι να συνδέσετε μια νέα εμπειρία.  

Αν θέλετε να είστε σίγουροι ότι θα θυμάστε κάτι που μόλις ακούσατε ή διαβάσατε, επαναλάβετέ το στον εαυτό σας φωναχτά ή γράψτε το κάπου. Έτσι θα λειτουργήσει η συνδυαστική λειτουργία του εγκεφάλου αφού η πληροφορία θα έχει εισαχθεί από δύο ή τρία «κανάλια». Αν σας συστήσουν κάποιον, επαναλάβετε το όνομά του στην πρώτη σας συνομιλία, π.χ. «Λοιπόν, Γιάννη, από πού ξέρεις τον οικοδεσπότη μας;»

Στη διάρκεια του ύπνου το μυαλό μας «ταξινομεί» τις πληροφορίες της ημέρας, μεταφέρει μερικές στη μακροπρόθεσμη μνήμη και απορρίπτει άλλες. Αν κοιμόμαστε λίγες ώρες ή ξυπνάμε συνεχώς στη διάρκεια της νύχτας, η διαδικασία δεν ολοκληρώνεται με αποτέλεσμα οι πληροφορίες αυτές να χάνονται. Επιπλέον, πρόσφατες μελέτες διαπίστωσαν τον τρόπο με τον οποίο ο ύπνος «καθαρίζει» τον εγκέφαλο από τα «απόβλητα» της ολοήμερης λειτουργίας του. Λιγότερος ύπνος σημαίνει περισσότερα απόβλητα που μειώνουν σταδιακά την απόδοσή του. 

Μια δίαιτα με φυτικές ίνες και περιορισμένο λίπος και πρωτεΐνη χρειάζεται λιγότερη ενέργεια για να περάσει από το πεπτικό μας σύστημα ενώ ένα πλούσιο γεύμα με πολλούς υδατάνθρακες και ζάχαρη παίρνει από τον οργανισμό μας όλη τη διαθέσιμη ενέργεια – για αυτό και νιώθουμε υπνηλία μετά. Μικρά και σωστά γεύματα σημαίνει σταθερή λειτουργία του οργανισμού χωρίς… πνευματικά σκαμπανεβάσματα. 

Το στρες έχει αποδειχτεί πως αποτελεί μια από τις χειρότερες παρενέργειες της σύγχρονης ζωής με τις συνέπειές του να έχουν επίδραση σε όλο μας το σώμα. Ειδικά στον εγκέφαλο, μειώνει τη διαύγεια, επηρεάζει τη μνήμη, προκαλεί αΰπνίες κ.λπ. Πολλοί επιστήμονες έχουν επισημάνει τις ευεργετικές ιδιότητες που έχουν δραστηριότητες όπως η γιόγκα, το ποδήλατο, οι κοινωνικές επαφές, τα χόμπι και οτιδήποτε μας απομακρύνει από τις καθημερινές σκέψεις. 

Όλο και περισσότερα στοιχεία από μελέτες συνηγορούν στο ότι η φυσική άσκηση, πέρα από τα προφανή οφέλη για την καρδιά και το κυκλοφορικό, ωφελεί και τον εγκέφαλο καθώς οξυγονώνεται καλύτερα και κερδίζει το μερίδιό του από την συνολικότερη καλή λειτουργία του οργανισμού. Μισή ώρα αεροβικής άσκησης μέρα παρά μέρα είναι το ελάχιστο που μπορείτε να κάνετε. 

Οι λεγόμενες «ασθένειες της αφθονίας», όπως διαβήτης τύπου ΙΙ, παχυσαρκία και υπέρταση, επηρεάζουν τον εγκέφαλο και αυξάνουν τις πιθανότητες μόνιμης βλάβης. Κάπνισμα, δίαιτα πλούσια σε λίπη και απουσία άσκησης δεν βλάπτουν μόνο το σώμα σας, μειώνουν επίσης και τις πνευματικές σας ικανότητες.

Πρόσφατες μελέτες έχουν συνδέσει την καθημερινή λήψη 2-3 φλιτζανιών καφέ με μείωση της εξασθένησης των πνευματικών λειτουργιών και μείωση εμφάνισης του Αλτσχάιμερ κατά 30-60%. Δεν έχει βρεθεί αν αυτό οφείλεται στην καφεΐνη ή στα αντιοξειδωτικά του καφέ ή του τσαγιού, αλλά αν σκεφτούμε πως ένας εσπρέσο βοηθάει τόσο στιγμιαία όσο και μακροπρόθεσμα, είναι μια πολύ καλή συνήθεια.