Ρωσία – Βόρεια Κορέα: Τα ιστορικά στιγμιότυπα μιας σχέσης που κρατά πολλά χρόνια
- 12/09/2023, 13:27
- SHARE
Ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας, Κιμ Γιονγκ Ουν, ταξίδεψε στη Ρωσία για να συναντήσει τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, στη δεύτερη προσωπική συνάντηση των δύο ηγετών. Οι κυβερνήσεις τους δεν έχουν επιβεβαιώσει την ατζέντα των συνομιλιών, αλλά Αμερικανοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι ο Ρώσος πρόεδρος μπορεί να ζητήσει πυροβολικό και άλλα πυρομαχικά για τον πόλεμό του στην Ουκρανία.
Ένα τέτοιο αίτημα θα σήμαινε μια αντιστροφή των ρόλων από τον πόλεμο της Κορέας του 1950-53, όταν η Σοβιετική Ένωση παρείχε πυρομαχικά, πολεμικά αεροπλάνα και πιλότους για να υποστηρίξει την εισβολή της κομμουνιστικής Βόρειας Κορέας στη Νότια Κορέα και τις δεκαετίες σοβιετικής χορηγίας του Βορρά που ακολούθησαν.
Ωστόσο, παρά τα συχνά ευθυγραμμισμένα συμφέροντά τους, οι σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Βόρειας Κορέας δεν ήταν πάντα ρόδινες. Ας ρίξουμε μια ματιά σε στιγμές-ορόσημα των δυο χωρών.
1945-1948
Η αποικιακή κυριαρχία της Ιαπωνίας στην Κορεατική Χερσόνησο τελειώνει με την ήττα του Τόκιο στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο το 1945, αλλά η χερσόνησος τελικά χωρίζεται σε έναν βορρά που υποστηρίζεται από τη Σοβιετική Ένωση και έναν νότο που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ. Ο σοβιετικός στρατός εγκαθιστά τον μελλοντικό δικτάτορα Κιμ Ιλ Σουνγκ, έναν πρώην ηγέτη των ανταρτών που πολέμησε τις ιαπωνικές δυνάμεις στη Μαντζουρία, στην εξουσία στο Βορρά.
1950-1953
Οι δυνάμεις του Κιμ Ιλ Σουνγκ εκτελούν μια αιφνιδιαστική επίθεση στο Νότο τον Ιούνιο του 1950, πυροδοτώντας τον πόλεμο της Κορέας. Η σύγκρουση έφερε δυνάμεις από τη νεοσύστατη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, με τη βοήθεια της σοβιετικής αεροπορίας. Στρατεύματα από τη Νότια Κορέα, τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες υπό την καθοδήγηση των Ηνωμένων Εθνών μάχονται για να αποκρούσουν την εισβολή. Η ανακωχή του 1953 σταματά τις μάχες και αφήνει την Κορεατική Χερσόνησο σε τεχνική κατάσταση πολέμου.
Μέσα της δεκαετίας του 1950 έως τη δεκαετία του 1960
Η Σοβιετική Ένωση συνεχίζει να παρέχει οικονομική και στρατιωτική βοήθεια στη Βόρεια Κορέα, αλλά οι σχέσεις τους μειώνονται καθώς ο Κιμ Ιλ Σουνγκ εκκαθαρίζει βίαια φιλοσοβιετικές και φιλοκινεζικές φατρίες εντός της ηγεσίας της χώρας για να εδραιώσει την εξουσία του. Η Μόσχα μειώνει τη βοήθειά της αλλά δεν τη διακόπτει μέχρι το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Δεκαετία του 1970
Καθώς ο ανταγωνισμός μεταξύ της Σοβιετικής Ένωσης και της Κίνας εντείνεται, η Βόρεια Κορέα ακολουθεί μια πολιτική «ίσων αποστάσεων» που της επιτρέπει να “παίζει” τους αμοιβαία εχθρικούς κομμουνιστικούς γίγαντες ο ένας εναντίον του άλλου για να αντλήσει περισσότερη βοήθεια και από τους δύο. Η Πιονγκγιάνγκ προσπαθεί επίσης να μειώσει την εξάρτησή της από τη Μόσχα και το Πεκίνο, αλλά μια σειρά αποτυχιών πολιτικής μετά από μεγάλο δανεισμό από τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές ωθεί τη βορειοκορεατική οικονομία σε αταξία δεκαετιών.
Δεκαετία του 1980
Μετά την άνοδο του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ στην εξουσία, η Σοβιετική Ένωση αρχίζει να μειώνει τη βοήθεια προς τη Βόρεια Κορέα και να ευνοεί τη συμφιλίωση με τη Νότια Κορέα. Η Σεούλ επεκτείνει επίσης τις διπλωματικές σχέσεις με τις κομμουνιστικές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, αφήνοντας την Πιονγκγιάνγκ όλο και πιο απομονωμένη.
Δεκαετία του 1990
Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991 στερεί από τη Βόρεια Κορέα τον κύριο ευεργέτη της οικονομίας και ασφάλειάς της. Η μετακομμουνιστική κυβέρνηση στη Μόσχα με επικεφαλής τον Πρόεδρο Μπόρις Γέλτσιν δεν δείχνει ενθουσιασμό για τη στήριξη της Βόρειας Κορέας με συνεχή βοήθεια και επιδοτούμενο εμπόριο. Η Μόσχα δημιουργεί επίσημους διπλωματικούς δεσμούς με τη Σεούλ με την ελπίδα να προσελκύσει επενδύσεις από τη Νότια Κορέα και επιτρέπει τη λήξη της στρατιωτικής συμμαχίας της με τη Βόρεια Κορέα από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης. Ο Κιμ Ιλ Σουνγκ πεθαίνει το 1994 και η Βόρεια Κορέα βιώνει έναν καταστροφικό λιμό αργότερα στη δεκαετία του 1990. Ο αριθμός των ανθρώπων που πεθαίνουν από τη μαζική πείνα υπολογίζεται σε εκατοντάδες χιλιάδες.
Αρχές της δεκαετίας του 2000
Μετά την πρώτη του εκλογή ως πρόεδρος το 2000, ο Βλαντιμίρ Πούτιν επιδιώκει ενεργά να αποκαταστήσει τους δεσμούς της Ρωσίας με τη Βόρεια Κορέα. Ο Πούτιν επισκέπτεται την Πιονγκγιάνγκ τον Ιούλιο του ίδιου έτους για να συναντηθεί με τον Κιμ Γιονγκ Ιλ, τον ηγέτη δεύτερης γενιάς της Βόρειας Κορέας. Και οι δύο ασκούν κοινή κριτική στα σχέδια πυραυλικής άμυνας των ΗΠΑ. Το ταξίδι θεωρείται ως δήλωση της Ρωσίας ότι θα εργαστεί για να αποκαταστήσει τους παραδοσιακούς τομείς επιρροής της καθώς αυξάνεται η απόκλιση μεταξύ Μόσχας και Δύσης για βασικά ζητήματα ασφάλειας. Ο Πούτιν φιλοξενεί τον Κιμ Γιονγκ Ιλ για επόμενες συναντήσεις στη Ρωσία το 2001 και το 2002.
Από τα μέσα έως τα τέλη της δεκαετίας του 2000
Παρά τις θερμότερες σχέσεις, η Ρωσία υποστηρίζει δύο φορές τις κυρώσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ κατά της Βόρειας Κορέας για αυτό που τότε ήταν ένα εκκολαπτόμενο πρόγραμμα πυρηνικών όπλων και πυραύλων. Η Ρωσία συμμετέχει σε συνομιλίες με στόχο να πείσουν την χώρα να εγκαταλείψει το πυρηνικό της πρόγραμμα με αντάλλαγμα ασφάλεια και οικονομικά οφέλη. Οι συνομιλίες, στις οποίες συμμετείχαν επίσης οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα, η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία, κατέρρευσαν τον Δεκέμβριο του 2008.
2011-2012
Μήνες μετά τη σύνοδο κορυφής με τον τότε πρόεδρο της Ρωσίας Ντιμίτρι Μεντβέντεφ τον Αύγουστο του 2011, ο Κιμ Γιονγκ Ιλ πεθαίνει. Ο γιος του, Κιμ Γιονγκ Ουν, τον διαδέχεται ως ηγέτης της Βόρειας Κορέας. Το 2012, η Ρωσία συμφωνεί να διαγράψει το 90% του χρέους της Βόρειας Κορέας που υπολογίζεται στα 11 δισεκατομμύρια δολάρια.
2016-2017
Ο Κιμ Γιονγκ Ουν επιταχύνει τις πυρηνικές και πυραυλικές δοκιμές της Βόρειας Κορέας. Η Ρωσία υποστηρίζει τις αυστηρές κυρώσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας που περιλαμβάνουν τον περιορισμό των προμηθειών πετρελαίου και την καταστολή των εξαγωγών εργασίας της χώρας.
2018-2019
Ο Κιμ Γιονγκ Ουν ξεκινά διπλωματικές σχέσεις με την Ουάσιγκτον και τη Σεούλ ώστε να αξιοποιήσει το πυρηνικό του πρόγραμμα για οικονομικά οφέλη. Προσπαθεί επίσης να βελτιώσει τους δεσμούς του με τους παραδοσιακούς συμμάχους, Κίνα και Ρωσία, για να ενισχύσει τη διαπραγματευτική του ισχύ. Μετά τη διακοπή της δεύτερης συνάντησής του με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ λόγω των κυρώσεων στη Βόρεια Κορέα ο Κιμ Γιονγκ Ουν ταξιδεύει στην πόλη Βλαδιβοστόκ της ανατολικής Ρωσίας για την πρώτη του σύνοδο κορυφής με τον Πούτιν τον Απρίλιο του 2019. Οι ηγέτες δεσμεύονται να επεκτείνουν τη συνεργασία, αλλά η συνάντηση δεν παράγει ουσιαστικά αποτελέσματα.
2022
Ενώ χρησιμοποιεί τον αντιπερισπασμό που προκάλεσε ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία για να ενισχύσει περαιτέρω τις δοκιμές όπλων της, η Βόρεια Κορέα κατηγορεί τις Ηνωμένες Πολιτείες για τη σύγκρουση. Η Πιονγκγιάνγκ ισχυρίζεται ότι η «ηγεμονική πολιτική» της Δύσης έδωσε στον Πούτιν δικαιολογία να υπερασπιστεί τη Ρωσία στέλνοντας στρατεύματα στη γειτονική χώρα. Η Βόρεια Κορέα συντάσσεται με τη Ρωσία και τη Συρία στην αναγνώριση της ανεξαρτησίας δύο υποστηριζόμενων από τη Μόσχα αυτονομιστικών περιοχών της ανατολικής Ουκρανίας και υπαινίσσεται ότι ενδιαφέρεται να στείλει εργάτες κατασκευών σε αυτές τις περιοχές για να βοηθήσουν στις προσπάθειες ανοικοδόμησης. Η Ρωσία και η Κίνα μπλοκάρουν τις προσπάθειες του Συμβουλίου Ασφαλείας, υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, να ενισχύσει τις κυρώσεις στη Βόρεια Κορέα λόγω των συνεχόμενων πυραυλικών δοκιμών της.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ TOP 10:
12 Σεπτεμβρίου 2023
O Κιμ Γιονγκ Ουν φτάνει στη Ρωσία για να συναντηθεί με τον Πούτιν. Αναμένεται να ζητήσει ρωσική οικονομική βοήθεια και στρατιωτική τεχνολογία σε αντάλλαγμα για πυρομαχικά για να τροφοδοτήσει τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η συνάντηση έρχεται μετά από μια σπάνια επίσκεψη του Ρώσου υπουργού Άμυνας Σεργκέι Σoιγκού στη Βόρεια Κορέα τον Ιούλιο και τη συμμετοχή σε μια τεράστια στρατιωτική παρέλαση όπου ο Κιμ παρουσίασε πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς σχεδιασμένους να στοχεύουν την ηπειρωτική χώρα των ΗΠΑ.