Τα «κορωνο-deals» του 2020
- 25/12/2020, 09:30
- SHARE
Της Μαρίας Ακριβού
Κατά γενική ομολογία το 2020 ήταν μια δύσκολη χρονιά που έβαλε τις διοικήσεις των εταιρειών σε σκέψεις. Το κυριότερο μάθημα ήταν να είναι κανείς έτοιμος να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα και να έχει Plan b σε περίπτωση που ανεξέλεγκτοι εξωγενείς παράγοντες αλλάξουν τη φυσική πορεία των πραγμάτων. Παράλληλα, η εξάρτηση από την τεχνολογία έγινε μεγαλύτερη και ανέδειξε την ανάγκη στοχευμένων επενδύσεων προς αυτή την κατεύθυνση.
Εντυπωσιακό είναι το στοιχείο πως, παρά την παύση δραστηριοτήτων που έφερε η πανδημία σε μια σειρά σημαντικών κλάδων της ελληνικής οικονομίας, το επενδυτικό ενδιαφέρον υπήρξε αμείωτο, γεγονός που υπογραμμίζει τη δυναμική των ελληνικών επιχειρήσεων.
Ας δούμε τα σημαντικότερα επιχειρηματικά deals που σημάδεψαν το 2020 στο αφιέρωμα του Fortune Greece που ακολουθεί.
1. Delivery Hero και Instashop
Σε κίνηση ματ που ισχυροποιεί ακόμη περισσότερο της θέση της στην παγκόσμια επιχειρηματική σκηνή και στον χώρο του online delivery προχώρησε η Delivery Hero εξαγοράζοντας την ελληνικών συμφερόντων Instashop έναντι 360 εκατ. δολαρίων, ποσό που θεωρείται ρεκόρ για ελληνική startup, αλλά και μία από τις μεγαλύτερες εξαγορές των τελευταίων ετών στην ευρύτερη περιοχή της MENA.
Είναι εντυπωσιακό πως πριν καν να είναι έτοιμη η εφαρμογή, η διοίκηση του Instashop είχε ήδη κλείσει το πρώτο συμβόλαιο με ένα τοπικό σούπερ μάρκετ, ενώ λίγους μήνες αργότερα, κέρδισε την εμπιστοσύνη της VentureFriends και της Jabbar, οι οποίες αποφάσισαν να τοποθετηθούν επενδυτικά. Μάλιστα η Instashop δεν χρειάστηκε σημαντική υποστήριξη και κεφάλαια, αφού η ομάδα κατάφερε να δημιουργήσει μια μεγάλη, γρήγορα αναπτυσσόμενη, και κερδοφόρα startup εταιρία μέσα σε μόλις 5 χρόνια, με συνολική επένδυση ύψους μόλις 7 εκατ. δολαρίων και πλέον υπό την ομπρέλα της Delivery Hero αποκτά άλλη δυναμική.
2. Άκτωρ και μαρίνα Αλίμου
Στις 13 Μαΐου έπεσαν οι υπογραφές για τη σύμβαση παραχώρησης του δικαιώματος χρήσης και εκμετάλλευσης της μαρίνας Αλίμου για 40 χρόνια στην εταιρεία «Άκτωρ Παραχωρήσεις Α.Ε.» έναντι τιμήματος 57,5 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για την πρώτη παραχώρηση μαρίνας από το ΤΑΙΠΕΔ, στην οποία ο προτιμητέος επενδυτής αναδείχθηκε με τη διαδικασία της ηλεκτρονικής δημοπρασίας. Η συνολική αξία της συμφωνίας υπερβαίνει τα 177 εκατ. ευρώ.
Στόχος είναι η δημιουργία ενός πόλου τουρισμού και αναψυχής που θα περιλαμβάνει ζώνες πρασίνου και περιπάτου, χώρους αναψυχής και εστίασης, καταστήματα, ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, γραφεία, παιδότοπο, χώρους υπαίθριων εκδηλώσεων κλπ. Η μαρίνα Αλίμου είναι μία από τις σημαντικότερες στην Ελλάδα και μια από τις μεγαλύτερες μαρίνες στην Ανατολική Μεσόγειο. Η χερσαία ζώνη της έχει επιφάνεια περίπου 210.000 τ.μ., ενώ η θαλάσσια είναι επιφάνειας περίπου 428.000 τ.μ.
3. Δόθηκε η λύση για την ΕΛΒΟ
Λίγες μέρες πριν από την εκπνοή του 2020 υπήρξε εξέλιξη στην πολύπαθη περίπτωση της ΕΛΒΟ, η οποία παρά την μακρόχρονη ιστορία της τελεί υπό εκκαθάριση από το 2014. Στις 22 Δεκεμβρίου υπεγράφη συμφωνία από το υπουργείο Οικονομικών στην οποία αναφέρεται ότι το ελληνικό δημόσιο συμμετέχει με ποσοστό έως 21% στο μετοχικό κεφάλαιο της νέας εταιρείας ΕΛΒΟ.
Υπενθυμίζεται ότι είχαν διενεργηθεί, χωρίς αποτέλεσμα, δύο δημόσιοι πλειοδοτικοί διαγωνισμοί, ένας τον Απρίλιο του 2017 και ένας τον Αύγουστο του 2018, και ένας διαγωνισμός, με ελεύθερη διαπραγμάτευση, που ματαιώθηκε, τον Φεβρουάριο του 2019.Τον Μάρτιο του 2020, ο Εκκαθαριστής προχώρησε εκ νέου σε δημόσια πρόσκληση διεξαγωγής του διαγωνισμού, με ελεύθερη διαπραγμάτευση. Μέσω της διαδικασίας αυτής αναδείχθηκε ο εν λόγω πλειοδότης.
4. Travelbook Group και GuestFlip
Η πανδημία δεν φέρθηκε με τον καλύτερο τρόπο στον κλάδο του τουρισμού, αυτό το γνωρίζουν όλοι. Μάλιστα η αγορά εξέλαβε τις επιδόσεις του ως τις χειρότερες που έχουν καταγραφεί ποτέ στην ιστορία. Εντούτοις το deal μεταξύ της Travelbook Group και της GuestFlip, πλατφόρμας διαχείρισης on-line φήμης και παρουσίας ξενοδοχείων, ευοδώθηκε επιβεβαιώνοντας για ακόμα μια φορά το ρητό ότι «η κρίση γεννά ευκαιρίες».
Η Travelbook για 25 και πλέον χρόνια παρέχει τεχνολογικές λύσεις σε ξενοδοχεία και έχοντας αυτή τη στιγμή συνεργασία με πάνω από 250 καταλύματα παγκοσμίως, πραγματοποίησε την εξαγορά της πλατφόρμας της GuestFlip και την έκανε κομμάτι της νεοιδρυθείσας GuestFlip Ltd στην Κύπρο. Σημειώνεται ότι η GuestFlip έχει ήδη γραφεία αντιπροσώπων σε πολλές χώρες ανάμεσα στις οποίες η Ελλάδα, το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ και αρκετές χώρες της Αφρικής.
5. Epsilon Net και Data Communication
Το ποσό των 6,3 εκατ. ευρώ κατέβαλε τον Οκτώβρη η Epsilon Net για την απόκτηση του 80% της Data Communication, εταιρίας που δραστηριοποιείται στην παροχή ολοκληρωμένων λύσεων πληροφορικής σε επιχειρήσεις και οργανισμούς του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, καθώς και σε λογιστικά γραφεία.
Η Data Communication έχει παρουσία στον κλάδο που ξεπερνά τις τρεις δεκαετίες και θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες ελληνικές εταιρείες πληροφορικής, ενώ είναι παράλληλα στρατηγικός συνεργάτης της Microsoft.
Διαθέτει ένα πελατολόγιο 6.000 πελατών, γραφεία στην Αθήνα και υποκατάστημα στην περιοχή της Θεσσαλονίκης και απασχολεί συνολικά 150 εργαζόμενους και 100 πιστοποιημένους συνεργάτες από όλη την Ελλάδα.
6. EOS και Agrifreda
Για τα «μάτια» της Agrifreda, το EOS Hellenic Renaissance Fund που διαχειρίζεται η EOS Capital Partners με επικεφαλής τον Απόστολο Ταμβακάκη, έδωσε 15 εκατομμύρια ευρώ προκειμένου να περάσει στα χέρια της το 20% της εταιρείας τροφίμων.
Είναι μάλιστα η δεύτερη κατά σειρά επένδυση του συγκεκριμένου fund στον κλάδο των τροφίμων, μετά την Μινέρβα Ελαιουργική για την οποία κατέβαλε το αντίτιμο των 5 εκατ. ευρώ.
Η Agrifreda θεωρείται σημαντικός παίχτης στις αγορές των κατεψυγμένων λαχανικών και φρούτων, χαλβά και ταχινιού, εμφιαλωμένου νερού και προϊόντων ζαχαροπλαστικής και σοκολάτας, με περισσότερους από 1.500 ενεργούς κωδικούς προϊόντων. Πιο γνωστό σήμα είναι η «Εκλεκτή Σοδειά» που αφορά κατεψυγμένα προϊόντα καθώς και το εμφιαλωμένο νερό «Δροσιά». Το 2019 ο τζίρος της διαμορφώθηκε σε 37,5 εκατ. ευρώ, αυξημένος κατά 5,97% σε σύγκριση με το 2018, ενώ τα καθαρά κέρδη άγγιξαν τα 4,34 εκατ. ευρώ.
7. Skroutz και CVC
Ο Απρίλιος μπήκε με το δεξί για τη Skroutz, την παλαιότερη εταιρεία στην κατηγορία των πλατφορμών ηλεκτρονικού εμπορίου στην Ελλάδα, καθώς το αμερικανικό fund CVC Capital Partners έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης αποκτώντας υψηλή μειοψηφική συμμετοχή.
Οι ακριβείς όροι του deal δεν έγιναν επισήμως γνωστοί, ωστόσο, άνθρωποι προσκείμενοι στο deal ανέφεραν πως η συμφωνία ανάμεσα στις δύο πλευρές προβλέπει την απόκτηση από το αμερικανικό fund ποσοστού κοντά στο 45% της Skroutz A.E. Το μάνατζμεντ της εταιρείας θα συνεχίσει να ασκεί η σημερινή διοικητική ομάδα της Skroutz, ενώ στο μετοχικό κεφάλαιο θα εξακολουθήσει να συμμετέχει και το fund Southbridge Europe Mezzanine, το οποίο είχε εισέλθει στη Skroutz το 2018.
Για πολλούς η Skroutz αποτελεί case study αφού όλα αυτά τα χρόνια δεν έχει σηκώσει ούτε ένα ευρώ σε χρηματοδότηση. Ακολούθησε τη συνταγή της οργανικής ανάπτυξης και όποτε χρειάστηκε κεφάλαια το έπραξε παραχωρώντας μέρος του μετοχικού της κεφαλαίου. Ιδρύθηκε το 2005, απασχολεί 300 εργαζομένους, συνεργάζεται με περισσότερα από 4.500 ηλεκτρονικά καταστήματα και δέχεται μηνιαίως 8,5 εκατ. μοναδικές επισκέψεις.
8. Μυτιληναίος και ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ
Τον περασμένο Φεβρουάριο η ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ ανακοίνωσε την υπογραφή συμφωνίας με θυγατρική της ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ για την πώληση ενός χαρτοφυλακίου φωτοβολταϊκών πάρκων συνολικής ισχύος 47MW του νεοσύστατου Τομέα Επιχειρηματικής Δραστηριότητας Διεθνούς Ανάπτυξης Ανανεώσιμων Πηγών και Αποθήκευσης Ενέργειας (RSD), μέσω πώλησης συμμετοχών της θυγατρικής της METKA-EGN LTD. Το συνολικό τίμημα διαμορφώθηκε σε 45,8 εκατ. ευρώ.
Ο εν λόγω τομέας διαθέτει ένα χαρτοφυλάκιο ήδη εσωτερικά εγκεκριμένων φωτοβολταϊκών έργων συνολικής ισχύος περίπου 540MW σε αγορές όπως Αυστραλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ισπανία, Κύπρος, Ν. Κορέα, Μεξικό, έχοντας ως στόχο την ανάπτυξη, κατασκευή και πώληση τουλάχιστον 1500 MW φωτοβολταικών πάρκων και συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας, μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια.
9. Η περίπτωση της Ευρωκλινικής Αθηνών
Ο Ιούνιος έφερε ανακατατάξεις στον νοσοκομειακό κλάδο και δη στην Ευρωκλινική Αθηνών, η διοίκηση της οποίας άλλαξε χέρια. Το South East Europe Fund LP (“SEEF”), fund που συμβουλεύει η Global Finance έκανε λόγο για μια συμφωνία στρατηγικής σημασίας που δημιουργεί νέα δεδομένα στην ελληνική αγορά ιδιωτικής υγείας. Η συμφωνία αφορά στην πώληση της Ευρωκλινικής Αθηνών σε ομάδα επενδυτών του, με τη συμμετοχή του management της εταιρείας.
Η συγκεκριμένη συναλλαγή συμπεριέλαβε και πρόβλεψη για αύξηση μετοχικού κεφαλαίου στην Ευρωκλινική, για την περαιτέρω βελτίωση του ισολογισμού της. Οι νέοι μέτοχοι της Ευρωκλινικής εκτός από τη διοικητική ομάδα είναι διεθνή και τοπικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένων και των τεσσάρων συστημικών τραπεζών της χώρας, κ.ά.
Ο μεγαλύτερος μέτοχος είναι η LPE II LP, fund που διαχειρίζεται εταιρεία της BMO Global Asset Management, η οποία αποτελεί με τη σειρά της έναν διεθνή επενδυτή διαχείρισης κεφαλαίων άνω των 270 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
10. Forthnet και United Group
Στην οικογένεια της United Group μπήκε και επίσημα η Forthnet με τον τηλεπικοινωνιακό όμιλο να ανακοινώνει ότι το ποσοστό του στην ελληνική εταιρεία φτάνει το 80% και στο τέλος της χρονιάς με την μετατροπή των ομολογιών που κατέχει θα φτάσει περίπου το 85%. Η επόμενη κίνηση της United Group είναι να προχωρήσει σε Υποχρεωτική Δημόσια Πρόταση για τις υπόλοιπες μετοχές της Forthnet, διαδικασία που αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2021.
Αν το ποσοστό της φτάσει το 90%, η United Group θα προχωρήσει στην αγορά του συνόλου των μετοχών της Forthnet, είτε μέσω της Δημόσιας Πρότασης, είτε ασκώντας το δικαίωμα squeeze out των υπολοίπων μετόχων.
11. ΓΑΛΑΞΙΑΣ και OLLA
Κινητικότητα είδαμε μέσα στην τρέχουσα χρονιά και στον κλάδο των σούπερμαρκετ, όταν η ΓΑΛΑΞΙΑΣ αποφάσισε να ενδυναμώσει την παρουσία της στη Θεσσαλονίκη εξαγοράζοντας 6 καταστήματα της βορειοελλαδίτικης αλυσίδας OLLA που απασχολεί 90 εργαζομένους και έχει τζίρο κοντά στα 15 εκατ. ευρώ.
Να σημειωθεί ότι τα καταστήματα OLLA βρίσκονται σε Ιωάννινα και Θεσσαλονίκη. Η κίνηση θεωρείται στρατηγικής σημασίας καθώς γίνεται σε μια περίοδο που, λόγω της πανδημίας, σημειώνεται αυξημένη ζήτηση στα σουπερμάρκετ, έναν κλάδο που συμβάλλει τα μέγιστα στην ελληνική οικονομία.
12. Η Kayak, Chillbox και τα Κρητικά Παγωτά
Αν και οι επενδύσεις αυτές είχαν δρομολογηθεί να υλοποιηθούν πριν τον κορωνοϊό, τα deals κλείστηκαν και ανακοινώθηκαν στα τέλη Μαΐου. Ειδικότερα, η ΚΑΥΑΚ εξαγόρασε το πλειοψηφικό πακέτου (70%) της Chillbox AE και το 100% της Chillbox Global AE. Η Chillbox, αποτελεί μια πρωτοποριακή αλυσίδα frozen yogurt που ξεκίνησε το 2011 και αναπτύχθηκε με μεγάλη επιτυχία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό απαριθμώντας σήμερα 43 καταστήματα στην Ελλάδα και 18 καταστήματα σε 6 άλλες χώρες. Ψηλά στην ατζέντα της Kayak βρίσκεται τόσο ο εκσυγχρονισμός, όσο και η περαιτέρω επέκταση της εν λόγω αλυσίδας.
Ταυτόχρονα, η οικογένεια Σταυρίδη, στην οποία ανήκει το brand Kayak, έβαλε υπό τη σκέπη της και τα ΚΡΗΤΙΚΑ ΠΑΓΩΤΑ, μονάδα παραγωγής παγωτού με πρώτη ύλη το κατσικίσιο γάλα του νησιού.
Η Kayak, μια αμιγώς ελληνική επιχείρηση που ιδρύθηκε το 1991, έχει κερδίσει 17 διεθνή και εγχώρια βραβεία και ο τζίρος της το 2019 ανήλθε στα 8 εκατ. ευρώ περίπου.